სააჯთა სახელმწიფო


9-ე საუკუნის დასასრულს ხალიფის პოლიტიკური მთავრობის დასუსტებამ ისტორიული აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე დამოუკიდებელი და ნახევრადდამოუკიდებელი

სახელმწიფოების შექმნას შეუწყო ხელი. იმ პერიოდში (898-941) საჯთა დინასტიის მიერ ახალი სახელმწიფო იქნა შექმნილი. ამ სახელმწიფოს შექმნა უკავშირდება წარმომავლობით ურუშანელი თურქი ხალიფის მხედართმთავრის აბუ-ს-საჯი დივდადათის

ვაჟის მუჰამედის სახელს.საჯთა დინასტიის გამოჩენილმა წარმომადგენელმა იუსიფ იბნა აბუ-ს-საჯმა პირველად შეძლო აზერბაიჯანის მთელი მიწების დამოუკიდებელი სახელმწიფოდ გააერთიანება.დასავლეთით ანიდან და დვინიდან

აღმოსავლეთით კასპიის ზღვამდე, სამხრეთით ზანჯანიდან ჩრდილოეთით დერბენდამდე გადაჭიმული ეს სახელმწიფო საჯების ბატონობის ქვეშ მოექცა.941 წელს დეილამის მმართველის ვაჟმა,სალართა დინასტიის წარმომადგენელმა

მარზბან იბნ მაჰამედ საჯილარის აზერბაიჯანში არსებულ ბატონობას ბოლო მოუღო. დედაქალაქი დროგამოშვებით ქალაქები მარაღა და არდაბალი იყო.