حیدر علی اف: به آذربایجان خوش آمدید، اینجانب مقدم شما را گرامی می دارم. شما ناظر انتخابات شوراهای شهری که، نخستین بار در آذربایجان برگزار می شود، خواهید بود. این امر برای ما بسیار حایز اهمیت میباشد. در آذربایجان انتخابات شوراهای شهری برای اولین بار برگزار می گردد. فکر می کنم، در نتیجه اقدامات ظرف ۵- ۴ ماه اخیر شهروندان ما تصورات لازم را در مورد انتخابات شوراهای شهری بدست آورده اند. دیروز اطلاعیه کمیسیون مرکزی انتخابات اعلام گردید. از آنجا معلوم شد که، افراد بمنظور شرکت در این انتخابات نهایت جدیت را از خود نشان می دهند. این، بسیار خوب است. ما آرزو می کنیم تا، رأی دهندگان نیز چنین جدیت نشان دهند، رأی بدهند و بدین ترتیب، انتخابات صورت بگیرد. مجدداً تکرار می کنم، ما اولین بار است که، انتخابات شوراهای شهری را برگزار می نماییم. ولی ما تجربه برگزاری انتخابات دموکراتیک را داریم. فکر می کنم که، می توانیم این انتخابات را هم برگزار نماییم و شما هم به ما کمک خواهید کرد.

بنظر من، شما نه تنها بعنوان ناظر، بلکه همچنین با هدف کمک به ما آمده اید. بفرمایید، آماده شنیدن بیانات شما هستم.

آلان لوید (عضو شهرداری شهر و استان سیونسی بریتانیای کبیر و سرپرست هیأت نمایندگی): جناب آقای رئیس جمهور، از بابت خوش آمدگویی صمیمانه و گرم متشکریم.

درست است، ما برای شرکت در انتخابات ۱۲دسامبر شوراهای شهری به اینجا سفر کرده ایم. لیکن در عین حال، اینجانب بعنوان عضو هیأت نمایندگی کنگره حکومتهای محلی و منطقه ای اروپا در کشور شما حضور دارم و به این قسمت نظارت می کنم. در این کار من دستیار بسیار خوبی دارم. وی، جناب روشن کِلِش پروفسور دانشگاه آنکارا ترکیه میباشد.

جناب آقای رئیس جمهور، ما بسیار خوب درک می کنیم که، کشور شما در آستانه عضویت در شورای اروپا قرار دارد. البته که، یکی از شروط اصلی عضویت در این شورا نیز عبارت از رعایت کامل بیاننامه اروپا مبنی بر مدیریت محلی میباشد.

انتخاباتی که قرار است در روز استراحت برگزار شود، فقط بخشی از جریان طولانی است. ما بر اساس نشاط فراوانی که در اینجا مشاهده کردیم، می توانیم قاطعانه بیان نماییم که، شما در این زمینه نیز دستاوردهای بزرگی کسب خواهید نمود.

همانطوری که مستحضرید، کنگره حکومتهای محلی و منطقه ای اروپا بطور کلی بعنوان یکی از شاخه های شورای اروپا است. ما به انتخابات دموکراتیک محلی نظارت می کنیم و امیدواریم تا، نمایندگان دستگاههای دولتی محلی منتخب در نتیجه انتخابات دموکراتیک بزودی به استراسبورگ سفر کرده و در تمام فعالیتهای ما مشارکت خواهند داشت. ما کاملاً متوجه هستیم که، دموکراسی در یک شب اتفاق نمی افتد.

انتخابات، گامی به سوی دموکراسی است. ما امید داریم که، پس از انتخابات و یا در آینده نیز به عملکرد حکومتهای محلی نظارت خواهیم کرد. بدیهی است که، کشور شما به عضویت در شورای اروپا کاملاً نزدیک است. اینجانب اطمینان کامل دارم که، آذربایجان بزودی عضو شورای اروپا خواهد بود. پس از عضویت کشورتان در شورای اروپا نیز نظارت ما ادامه خواهد یافت. چرا که، ما از همه حکومتهای محلی امضا کننده بیاننامه اروپا در مورد مدیریت محلی، فعالیت مقتضی را می طلبیم.

جناب آقای رئیس جمهور، برای ما معلوم است که، در آذربایجان قوانین عوض می شود، جهات تازه یی در تنظیم آن ارایه می گردد. نقش ویژه حکومتهای محلی باید به سطح لازم ارتقاء داده شود. کلیه افرادی که ما تا بحال با آنها صحبت داشتیم- هم مقامات رسمی و هم افراد غیر رسمی در ما امید ایجاد کرده اند. ما مطمئنیم که، این انتخابات در سطح مطلوبی برگزار خواهد شد.

جناب آقای رئیس جمهور، مجدداً تکرار می کنم، بزودی کشور شما عضو خانواده شورای اروپا خواهد شد. اطمینان داریم تا، دستگاههای مدیریتی دموکراتیک محلی نیز فعالیتهای خود را در سطح لازم تشکیل خواهند داد. بیاننامه اروپا را امضا خواهند نمود و ما در یک خانواده عمومی زندگی خوشبختی خواهیم داشت.

حیدر علی اف: اینجانب بسیار خوشحالم که، شما ظرف مدت کوتاهی با کشورمان آشنایی نزدیکی پیدا کردهو تا حدودی نظرات مثبت ابراز داشتید. بجهت این امیدها، آرزوها و سخنانی در مورد عضویت آذربایجان در شورای اروپا نیز از شما تشکر می کنم.

خوب می دانیم که، عضویت در شورای اروپا در عین حال بمعنی تقبل مسئولیت خطیر جدید میباشد. برای مثال، تاکنون در آذربایجان شهرداری ها موجود نبود و در این زمینه ما مسئولیتی هم نداشتیم. اکنون انتخابات برگزار و شهرداری ها تشکیل خواهند شد و مسلماً، سطح کار شهرداری ها توسط شورای اروپا و سایر سازمانهای بین المللی تا اندازه یی مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت که این هم در نگرش به آذربایجان تأثیر گذار خواهد بود. ولی ما خودمان با جرأت وارد این مشکلات می شویم، درهای شورای اروپا را سه سال است که می زنیم و خواستار باز شدن این درها هستیم. متوجه هستیم که، این امر، مسئولیت ما را هر چه بیشتر افزایش خواهد داد. یعنی ما همه این اقدامات را بطور عقلایی انجام می دهیم. زیرا ما خواهان عضویت کاملاً متساوی الحقوق در شورای اروپا و نزدیک سازی عملکردمان به استانداردهای اروپایی میباشیم و دولت قانونمدار، دموکراتیک و لائیک را تشکیل می دهیم. این راه هر چه سخت هم باشد، برای ما به همان اندازه لازم و ضروری است.

عضویت در شورای اروپا به ما کمک خواهد کرد. زیرا از یک طرف، بر مسئولیت شناسی خودمان خواهیم افزود و از دیگر سو، در صورت وجود نواقصی در کشورمان بعنوان عضو شورای اروپا، این شورا بدان توجه خواهد نمود و مراجع دولتی و حکومتی نیز سعی خواهند داشت تا، مرتکب نواقص نشوند. گمان می کنم که، این کارها در جهت صحیح پیش می رود.

خوشحالم که، شما در این زمینه افراد با تجربه یی هستید. من چندان در توهم بزرگ نیستم. زیرا این انتخابات برای اولین بار برگزار می شود. اینجانب نیم ساعت پیش پیام خود را به مناسبت انتاخابات شوراهای شهری از شبکه تلویزیونی و رادیوی دولتی به مردم آذربایجان ابلاغ کردم که، قرار است آنرا هنگام شب پخش کنند.

من در پیام خود به مردم و کل شهروندان، نخست تقاضا کردم تا، در این انتخابات فعال باشند، دوماً، انتخابات در شرایط کاملاً آسوده، آزاد و آشکار برگزار گردد و انسانها به نامزدهای مورد نظر خویش رأی دهند. دستگاههای اجرایی محلی و بطور کلی، شهرداری ها و مراجع دولتی در فعالیت کمیسیون انتخاباتی دخالت نکنند. عدم دخالت خودشان کافی نیست، از سایر موارد دخالت نیز جلوگیری بعمل آورند.

اینجانب خیلی از آرزوهای خود را اظهار داشتم. اگر وقت داشته باشید، می توانید در تلویزیون ببینید. هدف عمومی ما این است که، ما در راه دموکراسی گام بزرگی را برداریم.

همانطور که بیان کردم، من متخیل نمی شوم. زیرا، اگر حساب کنم که، ما می توانیم انتخابات شوراهای شهری را در سطح استانداردهای اروپایی برگزار کنیم، این امر، قدری سخت خواهد بود. به من گزارش داده اند که، برای هر یک از شهرداریهای نواحی باکو ۸۰-۷۰ نامزد هست، ولی باید ۱۹ نفر انتخاب شوند. نشستم و فکر کردم، موقع ورود به کابینه انتخاباتی من چطور خواهم کرد تا، از تعداد این ۷۰ نفر ۱۹ تن آنرا برگزیده و رأی دهم. این انتخابات مانند قبلی نیست که، در آنجا تعداد نامزدها معدود بود. اکنون بایستی از ۷۰ نامزد به نوزده نفر رأی داده شود. خود این کار نیز مشکل است. اینجانب فکر کردم، شاید این برگ رأی را از اول توزیع کنند و مردم پس از تأمل، وارد کابینه انتخاباتی شوند. ولی این هم ممکن نیست. و از طرف دیگر، تمامی این افراد را همه نمی شناسند. بعنوان مثال، من افراد زیادی را می شناسم. ولی در منطقه ای که زندگی می کنم، ممکن است از ۷۰ نفر تعداد ۶-۵ نفر را بشناسم و بقیه را نشناسم. بهمین خاطر، این امر، جریان بسیار پیچیده ای است. سالهای مدیدی است که شما این امور را بعهده دارید. لذا، این، برای شما مسئله عادی است، ولی برای ما جدید است. ولی این بمعنی آن نیست که، ما نباید این کار را نکنیم. ما بایستی این کار را انجام دهیم تا، این مسایل را فرا گرفته و تا سطح شما ارتقا یابیم. معتقدم که، این کار با مساعدت شما امکانپذیر میباشد.

هدف ما این است که، انتخابات بطور دموکراتیک، آزاد و آشکار برگزار گردد. انتخاب شدن یا نشدن کسی، برای ما هیچ اهمیتی ندارد. ولی بدون شک، ساکنان مناطق هر کدام از این شهرداری ها باید بدانند و باور کنند که، همان افراد در دستگاههای مدیریتی محلی فعالیت ثمربخشی خواهند داشت.

بنظر من، عملکرد ما متضمن برگزاری انتخابات شوراهای شهری خواهد بود. مطالب و برنامه های زیادی بوسیله تلویزیون و روزنامه ها برای آشنایی رأی دهندگان با این انتخابات ارایه شده است. زیرا آنها این مسئله را بسیار خوب توضیح می دهند. یعنی این امور توسط کمیسیون مرکزی انتخابات سازماندهی می گردد. اما در صورت توضیح ساده این مسایل، خیلی موارد را می توان خوب متوجه شد.

بدینوسیله، ما بایستی این انتخابات را دو روز بعد با شما برگزار نماییم. طبیعتاً، باید درب شورای اروپا نیز برای آذربایجان باز شود تا، نمایندگان شوراهای شهر عازم آنجا شوند.

آلان لوید: جناب آقای رئیس جمهور، هم پیاده کردن دموکراسی و مشاهده اجرای آن نیز خیلی ضروری است. از ما سؤلات زیادی مبنی بر وجود نامزدها و اینکه، آنها واجدین چه شرایطی هستند، می پرسند. من از تجربه خود دیده ام که، خود افراد ساده در مقایسه با ما سیاستمداران بهتر می دانند تا، چه فردی برای آنان لازم است.

جناب آقای رئیس جمهور، دموکرای چنان وسیله ای است که، امکان می دهد تا، انسانها تصمیمات خود را اتخاذ کنند و افراد مورد نظرشان را انتخاب نمایند. ما سیاستمداران می توانیم با همان افراد موافقت یا مخالفت نماییم. لیکن همه چیز در دست خود رأی دهندگان میباشد. اینجانب امید دارم که، کلیه شهروندان کشور شما از این امکان استفاده نموده، در حوزه های انتخاباتی حضور داشته و نمایندگان و خود را انتخاب خواهند کرد.

جناب آقای رئیس جمهور، انتخاباتی که قرار است در روز استراحت برگزار گرد، انتخابات بسیار ضروری میباشد. انتخابات حاضر- انتخابات دستگاههای مدیریتی محلی است که، این هم نزدیکترین نوع حکومتی برای انسانها است.

جناب آقای رییس جمهور، از تجربه کشور من، از جمله سایر کشورهای عضو شورای اروپا معلوم است که، خیلی از منتخبین در سایر انتخابات وقت خود را عمدتاً در پارلمان و پایتخت می گذرانند. ولی نمایندگان دستگاههای حکومتی محلی ۵۲ هفته و یا ۳۶۵ روز در سال وقتشان را در کنار رأی دهندگان خود در مناطق شان می گذرانند. یعنی آنها برای کارهای دیگر وقت نمی کنند. در روز استراحت نخستین مرحله این انتخابات میباشد. کار اصلی پس از آن آغاز خواهد شد. یعنی وظایفی به نمایندگان منتخب به دستگاههای حکومتی محلی و اختیاراتی به حکومت واگذار خواهد گردید. اصل کار نیز از این به بعد شروع خواهد شد.

جناب آقای رئیس جمهور، بایستی وظایف و اختیارات کافی به دستگاههای حکومتی محلی اعطا شود تا، بتوانند خدمات لازم را در مناطق خویش انجام دهند. این نوع خدمات، نباید خدماتی که خود دستگاههای محلی خواستار آن هستند، باشد، بلکه بایستی خدمات مورد نیاز رأی دهندگان آنها باشد. فکر می کنم، پس از اعطای این اختیارات بایستی قوانین مربوطه در کشور تهیه گردد تا، دستگاههای محلی بتوانند این اختیارات و وظایف خود را در چارچوب قانون انجام دهند.

جناب آقای رئیس جمهور، مایلم همچنین نظر جنابعالی را به مسئله دیگری هم متوجه سازم. مسئله آموزش افراد تازه منتخب، آن هم آموزش صحیح خیلی ضروری میباشد. یعنی باید آنها خود را به قوانین مربوطه وفق کرده و تابع آن باشند. بدیهی است که، همه افراد انتخابی، در این کار افراد تازه یی خواهند بود. اینجانب مایلم جهت آموزش آنان، به جنابعالی و حکومت شما مراجعه و درخواست کنم. ما هم بنوبه خود آماده ایم همه گونه مساعدت را برای آموزش تحصیل آنها ارایه دهیم.

ما از تهیه و تدوین قوانینی در مجلس آذربایجان آگاهی داریم. اکنون در پارلمان به پیشنویس همان قوانین رسیدگی می شود. ما هم با این پیشنویسهای قوانین آشنا هستیم و بسیار مطلوب می دانیم. لیکن فعالیت حکومتهای محلی با این قوانین خیلی ضروری است. لازم است تا، در آینده نیز آنها بوسیله این قوانین کار کنند. مجدداً تکرار می کنم، آموزش افراد تازه منتخب و برآورده کردن رأی دهندگان بسیار ضروری است.

برگزاری این انتخابات در شرایط دموکراتیک فوق العاده مهم است. بدیهی است که، شهرداران آینده باید طی مدت ۴-۳ سال، یعنی تا انتخابات بعدی امیدهای رأی دهندگان را برآورده سازند. ممکن است، آنها برای دفعه بعدی مجدداً انتخاب شوند و یا کاندیدا شوند. فلذا خواهشمندم، مسئله آموزش آنان را مورد توجه قرار دهید.

جناب آقای رئیس جمهور، بار دیگر عرض می کنم که، ما تخیل حل یکشبه همه این امور را نداریم. متوجه هستیم که، یک دوران گذر خواهد بود و برای هماهنگی و تشکیل کار بین فرمانداری ها و حکومتهای محلی نیاز به زمان خواهد شد. ولی ما در آذربایجان مشاهده کرده ایم که، برخی از فرمانداریها علاقه فراوانی نسبت به این کار نشان می دهند و مصمم به حضور فعالانه در این انتخابات هستند. در روز استراحت ما در این کار به شما کمک خواهیم کرد. ولی کمک اصلی ما پس از روز استراحت خواهد بود.

اینجانب امیدوارم که، این انتخابات در شرایط علنی و صمیمانه برگزار خواهد شد و ما هم پس از مراجعت، گزارش مثبتی را تهیه خواهیم نمود. گزارش ما به مجمع پارلمانی شورای اروپا و هیأت وزیران ارایه خواهد گردید. پس از مطالعه این گزارش، همه موافقت کرده و خواهند گفت که، آذربایجان به شورای اروپا خوش آمده است. کاش همان روز بزودی برسد!

حیدر علی اف: از بابت نظرات خیلی ارزشمند شما بسیار متشکرم. توصیه های شما هم در مورد برگزاری انتخابات و هم بویژه، فعالیت عملی شوراهای شهری پس از پایان انتخابات، بسیار حایز اهمیت میباشد. همانطور که شما عرض کردید، واقعاً کار اصلی پس از انتخاب شوراهای شهری آغاز خواهد شد. در این زمینه نیاز بزرگی به کمکهای شما خواهیم داشت. خوشحالم، شما اکنون این مطلب را بیان می کنید که، برای ما هرگونه کمک خواهید کرد. در این صورت، ما نه تنها می توانیم شوراهای شهری را با موفقیت انتخاب نماییم، بلکه در آینده فعالیتهای آنها را چه بهتر سازماندهی کنیم.

اینجانب کاملاً موافق نظرات شما راجع به آموزش آنان هستم. بنظر می رسد، بدین منظور بایستی برنامه ویژه یی تهیه گردد. ما با لحاظ راهنمایی ها و تجربه شما، واقعاً بایستی آنان را تحصیلکرده نماییم. به یک کلام، همکاریهای ما مدت طولانی ادامه خواهد یافت.

از بابت نظرات امروز مجدداً از شما قدردانی می کنم. امیدوارم تا، همکاریهای ما در آینده نیز موفقیت آمیز خواهد بود. سپاسگزارم.

روزنامه آذربایجان مورخ ۱۱ دسامبر سال ۱۹۹۹

© aliyev-heritage.org