آثار / استراتژی نفتی / خطوط لوله نفت و گاز

متن سخنرانی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در مراسم امضای بیانیه آنکارا در مجلس بزرگ ملت ترکیه - ۲۹ اکتبر سال ۱۹۹۸


scotch egg
scotch egg
temp-thumb
temp-thumb

جناب سلیمان دمیرل رئیس جمهور محترم ترکیه!

جناب حکمت چتین رئیس محترم مجلس بزرگ ملت ترکیه!

جناب مسعود ییلماز نخست وزیر محترم جمهوری ترکیه!

جناب ادؤارد شواردنادزه رئیس جمهور محترم گرجستان!

جناب نورسلطان نازاربای اف رئیس جمهور محترم قزاقستان!

جناب اسلام کریم اف رئیس جمهور محترم ازبکستان!

جناب بیل ریچاردسون وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا!

بیانیه ای که، بمناسبت ۷۵- مین سالگرد تاسیس جمهوری ترکیه موقع مراسم های عید در آنکارا به امضا رساندیم، دارای اهمیت تاریخی است. این، در وهله اول مطابق منافع ملی کشورها و ملتهای مان بوده و از منافع ملی آن نشأت می گیرد. و در عین حال نمایشگر مرحله ای جدید از مشارکت و همکاری در بین حکومتها و کشورهای مان می باشد.

مشهود است که، جمهوری آذربایجان بمنظور بهره برداری از ذخایر انرژی و صدور آن به بازارهای جهانی، چند سال قبل اقدام به کار عملی نموده است. و در ۲۰ سپتامبر سال ۱۹۹۴ میان ۱۱ شرکت با نفوذ نفتی جهان، شرکتهای تشکیل دهنده کنسرسیوم قراردادی بزرگ- قراردادی دائر بر استخراج نفت و گاز از معادن "آذری"، "چراق" در دریای خزر و قسمتی از معدن "گونشلی" واقع در عمق دریا، منعقد گردیده است. این قرارداد، "پیمان قرن" نام گرفته است.

ما در ۱۲ نوامبر سال گذشته دریافت اولین نفت از معدن نفتی "چراق" را جشن گرفتیم. در حال حاضر روزانه ۱۰ هزار تن نفت از این معدن حاصل گردیده و به بازارهای جهانی صادر می شود. بر اثر اقدامات انجام گرفته، میزان استخراج نفت در آینده ای نه چندان دور۳ برابر افزایش خواهد یافت.

ما، در سال ۱۹۹۴ موقع امضای این قرارداد، ایجاد چند خط لوله جهت استخراج نفت خزر به بازارهای جهانی را درنظر گرفته بودیم. اولین آن مسیر باکو- نووروسییسک، دومین- مسیر باکو سوپسای گرجستان جهت صدور اولین نفت و مهمترین آن، خط لوله نفتی بزرگ هم که، چهار سال پیش نیز بر همین عقیده بودیم، باید مسیر باکو- جیحان باشد.

در قسمت متعلق به آذربایجان در دریای خزر طی چهار سال گذشته قراردادهایی میان بیش از ۱۰ کنسرسیوم بین المللی دائر بر بهره برداری از معادن زیادی به امضا رسیده و پیش بینی می شود که، در آینده نفت بزرگی از این معادن نفت و گاز، دریافت گردد.

مشهود است که، در بخشهای مخصوص دیگر کشورها- قزاقستان، ترکمنستان، روسیه و ایران نیز معادن نفتی وجود دارد. با احساس خرسندی بیان می کنم، در این بخشها نیز و مخصوصا در قسمت متعلق به قزاقستان اکنون کارهای عملی انجام می گیرد.

در محدوده های آسیای مرکزی و کشورهای حاشیه خزر- قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان نیز معادن بزرگ نفت و گاز موجود است. راههایی جهت بهره برداری در آینده از این معادن و صدور گاز به بازارهای جهانی بررسی می گردد.

تمامی اینها امروز موجب تحقق بیشتر احداث خط لوله بزرگ و اصلی باکو- جیحان که، ما در سال ۱۹۹۴ آن را در نظر گرفته بودیم، می گردد. روشن است که، معادن غنی نفت و گاز در معدن "تنگیز" قزاقستان وجود دارد. قسمتی از نفت حاصله از آنجا اکنون از طریق خاک کشورهای قزاقستان، آذربایجان و گرجستان بوسیله دریای خزر و دریای سیاه به بازارهای جهانی انتقال می یابد. اعلام می دارم که، تاکنون از طریق این راه میزان ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن نفت قزاقستان حمل شده است.

بهره برداری در آینده از معادن غنی نفتی در "تنگیز" ، موجب پیدایش ضرورت احداث یک خط لوله نفتی میان بندر آکتاؤ قزاقستان و بندر باکو نیز گردیده است. تمامی اینها نشانگر واقعیت تحقق قطعی خط لوله اصلی نفتی باکو- جیحان می باشد. لذا این بیانیه امضا شده امروز توسط همگی مان در اینجا- آنکارا- ترکیه، بمنزله نتیجه بزرگ کاری که، طی چهار سال انجام داده ایم، بشمار می رود.

درست است، معترضین به مسیر باکو- جیحان، مسیر باکو- تفلیس- جیحان و افرادی دارای قصد ایجاد موانعی در برابر اجرای آن نیز وجود دارد. برخی شرکتها مدعی غیر مثمر ثمر بودن این مسیر از لحاظ تجاری هستند. بدن شک، منافع تجاری این شرکتها نیز باید ملاحظه گردد. ما از این پس نیز با این شرکتها همکاری خواهیم نمود. ولی بعقیده من، ارا ده سیاسی سران کشورهای حاضر در این مراسم که، امروز آن را بنمایش گذاشتند، پایه گذار اجرای این برنامه و طرح می باشد.

همان طور که می دانید، پایه و اساس این امور را جمهوری آذربایجان مستقل طی تصمیمات اخذ شده خود راجع به بهره برداری مشترک از ذخایر انرژی در دریای خزر گذاشته است. بنده بسیار خوشحالم، کاری که، چهار سال قبل توسط مان پایه گذاری گردیده است، امروز گسترش وسیعی یافته و با اراده مشترک تمامی سران حکومتهایی که، امروز در اینجا حضور دارند، موجب تصویب بیانیه ای مهم گردیده است. من به آینده بزرگ و موفقیت خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان اطمینان دارم. و مطمئن هستم که، ساخت این خط لوله نفتی و استفاده از آن در آینده باعث اعتلای بیش از پیش روابط دوستی، همکاری و برادرانه موجود میان کشورهای مان خواهد بود. و درعین حال، تمامی اینها به نهایت ضرورت استقلال دولتی کشورهای مان اشاره دارد. ما تنها پس از اخذ استقلال مان صاحب ثروتهای طبیعی خود بوده، از اینها بصورت آزادانه استفاده می نماییم و نفتی را که، استخراج نموده ایم بهر موقع به بازارهای جهانی صادر می نماییم.

من امروز بمناسبت امضای بیانیه به سران کشورهای دوست- ترکیه، قزاقستان، گرجستان، ازبکستان، ایالات متحده آمریکا و تمامی کشورهای حاشیه خزر تبریک عرض می کنم. امید دارم، کاری که امروز انجام داده ایم، تحفه های بزرگی برای قرن ۲۱ و قرنهای آتی خواهد بخشید. آرزوی موفقیت و خیر دارم!