آثار / سیاست خارجی / آذربایجان- آسیا

سخنرانی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در مراسم رسمی به مناسبت روز ملی چین – اول اکتبر سال 2001


جناب سفیر محترم،

خانم ها و آقایان ارجمند.

من این عید یعنی روز تأسیس جمهوری خلق چین را از صمیم قبل به شما تبریک میگویم و به نیابت از همه ملت آذربایجان آرزومند صلح و ثبات و رفاه برای ملت بزرگ چین میباشم.

امروز جناب سفیر حین استقبال ازمن گفتند که وی بند اول متن سخنرانی اش را به زبان آذربایجانی قرائت خواهد کرد و بقیه را نیز درخواست کرد که– البته باید وی را درک کرد- به زبان روسی قرائت نمایند. من به وی گفتم که اعتراضی ندارم ولی در آنصورت من تمامی سخنرانی ام را به زبان چینی ایراد خواهم نمود. وی گفت که شما را بخدا لازم نیست چرا که در اینصورت شما مرا در وضع دشواری قرار میدهید. بگذارید تا عید سال بعد منتظر بمانیم و تا آنموقع من زبان آذربایجانی را بصورت کامل یاد میگیرم. آنموقع وی به زبان آذربایجانی سخن خواهند گفت و من به زبان چینی. به وی گفتم که من دیگر زبان چینی را یاد گرفته ام و میتوانم به این زبان حرف بزنم. از آنجایی که وی از من درخواست کرده من باید درخواست وی را بجا بیاورم و جهت اینکه برای همگان قابل درک باشد به زبان روسی حرف میزنم.

بنیانگذاری جمهوری خلق چین در تاریخ اول اکتبر سال 1949 یک رخداد بسیار مهمی در تاریخ بشری بوده است. آن ایام یک دوره بسیار پیچیده و سختی بوده است. جنگ جهانی دوم به تازگی به پایان رسیده بود. همه ما متحمل تلفات و خسارات سنگینی شده بودیم. ملت چین در راه آزادی و استقلال خود مبارزات جانانه یی میکرد و در اول اکتبر سال 2001 این کار برایش میسر شد. واقعا نیز ما اکنون در سال 2001 که مدت طولانی از آن تاریخ میگذرد به وضوح آشکار میبینیم که تاسیس جمهوری خلق چین به چه اندازه رخداد تاریخی مهمی بوده و همه این تحولات چه تغییرات عظیمی را در نقشه جهانی و و عرصه بین المللی رقم زده است.

ما بعنوان دوست خوشحالیم که در طول همه این سالها جمهوری خلق چین سیاست های منتخب مردمی را بصورت مستمر پیاده میکند و ضمن ملاک قرار دادن منافع ملی خویش دولت و اقتصاد و زندگانی خود را تنظیم میکند. اینرا میتوان گفت که ملتها و کشورها و دولتهای فراوانی در دنیا وجود دارند. تصور اینکه همه آنها بایستی از یک راه و خطی پیروی کنند و از استانداردهای واحدی جانبداری نمایند امکانپذیر نیست. هر ملتی تاریخ و ارزشهای معنوی و اخلاقی خویش و آداب و رسوم خودی را دارا میباشد. طبعا در دوران معاصر هر کشوری ضمن ملاک قرار دادن این موارد و با اصل قرار دادن منافع ملت خود راهی را طی میکند که توسعه موفقیت آمیز آنرا تضمین کرده باشد.

راهی که جمهوری خلق چین پیش گرفته است دستاوردهای بزرگی را بهمراه آورده است. چین از حیث تعداد جمعیتش بزرگترین کشوری در جهان است و در عین حال به لحاظ قدرت اقتصادی و عقلانی خود به یکی از بزرگترین کشورهای جهان تبدیل گشته است. این کشور نقش فعالی در تحولات بین المللی ایفا میکند.

چین یکی از اعضای دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد است. در اینصورت شورای امنیت سازمان ملل نمیتواند مسائل مهم را بدون حضور و ارداه چین حل و فصل نماید. اینجا جناب سفیر اطلاعات قابل اعتماد فراوانی را در باره نتایج اقتصادی ارایه داد که جمهوری خلق چین در دوره های اخیر به آن دست یافته است.

بله همانطور است. چین خیلی سریع توسعه پیدا میکند. چین سیاست های داخلی و خارجی منحصر به فردی را اجرا میکند که پاسخگوی منافع ملت و کشور خود است. چین ضمن اصل قرار دادن ویژگیها و آداب و رسوم ملی و با ملاک قرار دادن ویژگیهای تاریخی کشور و ملت متبوع اش اصلاحات اقتصادی را انجام میدهد. به نظر من صرفا این عوامل نیز مبنای موفقیتهای جمهوری خلق چین را تشکیل میدهند. سفیر جمهوری خلق چین در آذربایجان با ذکر ارقام مشخصی در باره این دستاوردها سخن گفت.

ما از این دستاوردها خوشحالیم. چین کشوری دوست برای ما میباشد. ما از روابط  دوستانه با چین برخورداریم و همچنین روابطی در زمینه های اقتصادی و فرهنگی و علمی و آموزشی و در برخی سایر زمینه ها بین ما موجود است. من سفر رسمی خود به چین در سال 1994 را بیاد دارم. چیزهایی که در آنجا مخصوصا در پکن و شانگهای دیدم مرا متحیر ساخت. این مشاهدات بدین خاطر باعث حیرت من شدند که چین اصلاحات اقتصادی و روند اقتصاد آزاد را با تکیه بر اصول خود انجام داده و به موفقیتهای بزرگی دست یافته بود. از اینجا است که جناب سفیر امروز از فضای علنیت در چین حرف میزند و میگوید چین سازمان تجارت جهانی را لازم دارد و درعین حال سازمان تجارت جهانی نیز نیاز دارد تا چین به عضویت این سازمان در آید. این هم یک نتیجه مهمی است. این بمعنی به رسمیت شناخته شدن قدرت اقتصادی میباشد که چین در سایه انجام اصلاحات اقتصادی به آن دست یافته است.

چین صاحب یک تاریخ بسیار عنی میباشد. من به اتفاق اعضای هیات نمایندگی به دیدن دیوار بزرگ چین رفتم و ما به تدریج به سوی بخشهای مرتفع حرکت میکردیم. البته بیش از نیمی از اعضای هیأت نمایندگی نتوانستند دوام بیاورند و وسط راه از حرکت باز ماندند. چرا که بالا رفتن و حرکت به سوی قسمت های بلندتر رفته رفته سختتر میشد. ولی من رسیدن به بلندترین قلعه را بعنوان هدف خود قرار داده بودم. بالای آن قلعه رفتم و چند نفر نیز بهمراه من بودند. ببینید ما در باره دیوار بزرگ چین مطالب زیادی خوانده ایم و فیلمهای آنرا نیز دیده ایم. ولی اینکه انسان آنرا به چشم خود بییند دیگر به هیچ چیزی قابل مقایسه نمیباشد. همه اینها بدین علت باعث حیرت من شدند که هنوز در دوران باستانی ملت چین دلیری و متانت از خود نشان داده و چنین دیوار پمحکم و سختی را برای حراست از کشور خود احداث کرده است که تا بحال استوار و تسخیرناپذیر مانده است. این حکایت از استعداد ملت چین از دوره باستانی تا دوره حاضر دارد و چین بعد از نجات یافتن از آثار گذشته و بعد از اینکه ملت جمهوری دموکراتیک خود را تأسیس کرد این استعداد بصورت بارزتری به درخشش درآمده و از بدو همان روز توسعه پرتحرک جمهوری خلق چین شروع شده است.

این مایه خوشحالی من است که روابط دوستانه در صمیمی ترین حد ممکن بین آذربایجان و چین شکل گرفته است. ما در همه سازمانهای بین المللی نسبت به حمایتهای چین در امر تأمین منافع عادلانه آذربایجان و مخصوصا در مورد از میان برداشتن مناقشه ارمنستان-آذربایجان و قره باغ کوهستانی امیدوار بوده ایم و اکنون هم امیدواریم. من متشکرم که چین در سالهای 1992-1993 در سازمان ملل متحد به قطعنامه های معلوم یعنی قطعنامه هایی مربوط به عقب نشینی بدون هیچ قید و شرط نیروهای مسلح ارمنستان از اراضی اشغالی آذربایجان رأی داده است. از اینجا است که دوستی ما نتایج مشخصی هم دربر دارد. ولی در عین حال من نمیتوانم این عقیده را داشته باشم که ما همه کارها را برای گسترش هر چه بیشتر روابط همه جانبه با جمهوری خلق چین انجام داده ایم. این دیگر وظیفه یی برای آینده است و فکر میکنم ما برای انجام این وظیفه و برای ایجاد روابط فشرده ایی، مخصوصا در زمینه های اقتصادی و علمی و فرهنگی با جمهوری خلق چین بدون وقفه پیش خواهیم رفت. الان دیگر چین یک تصور قابل خیال برای ما نیست و چین نیز شناخت خوبی از آذربایجان دارد. معتقدم که 20-30-40 سال پیش در چین شناخت کمی از آذربایجان داشتند. ولی الان میشناسند و آن هم در سایه روابط متساوی الحقوق و صمیمانه بین آذربایجان مستقل و آزاد و جمهوری خلق چین میشناسند. این دیگر کار مهمی برای ما محسوب میشود. فکر میکنم این امر در مورد جمهوری خلق چین نیز صدق دارد.

از اینرو امروز ما ضمن جشن گرفتن این عید درکنار ملت چین قرار گرفته ایم و موفقیتهای آن باعث خوشحالی ما میشود. من میخواهم این عید را بار دیگر به همه ملت چین تبریک بگویم و آرزومند ترقی بزرگتری برای ملت چین و جمهوری خلق چین شوم. متشکرم.

 

نشریه "آذربایجان" مورخ 2 اکتبر سال 2001