حیدر علی اف: جناب سفیر محترم، از دیدن مجدد شما در آذربایجان خیلی خوشحالم. این امر بار دیگر نشانگر آن است که کارهای ما بسرعت ادامه دارد. اینجانب دیدار مجدد با شما را بسیار مهم تلقی می کنم. فکر می کنم، شما اطلاعات ارزشمندی راجع به عملکرد یک سال اخیرمان در دست دارید. بدون شک و تردید، نیاز به انجام تبادل نظر در این باره وجود دارد.

در آذربایجان ضرب المثلی هست، وقتی یک مسأله حل می شود و یا روبراه است و با موفقیت پیش می رود، می گویند که"پای کسی سبک است". جناب مورنینگستار، پس از انتصاب شما بعنوان سفیر و نماینده ویژه رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در امور منطقه خزر، مرحله جدیدی در این کارها و مخصوصاً در ساخت خطوط لوله آغاز شده است. فلذا من می گویم که پای شما سبک است. بنظرم، ما منبعد نیز در این کار بصورت موفق پیش خواهیم رفت.

ریچارد مورنینگستار: جناب آقای رئیس جمهور، زیارت مجدد جنابعالی برای من رویداد بسیار عالی میباشد. خیلی خوشحالم که مجدداً شما را می بینم. باید بگویم که، طی مدت اخیر این پنجمین سفر من به آذربایجان است. بعد از اولین سفر، ما به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته ایم. اینجانب خیلی خرسند هستم که در جریان سفرم شما را در سلامتی کامل می بینم. بسیار خشنود هستم که جنابعالی دوره معالجه خوبی را پشت سر گذاشته اید.

حیدر علی اف: خیلی متشکرم. من هرگز مریض نبودم. ولی می بینم که بیماری کوچک من باعث ناراحتی های زیادی می شود. لیکن اکنون همه چیز خیلی خوب است. از بابت این سخنان از شما متشکرم.

ریچارد مورنینگستار: جناب آقای رئیس جمهور، امروز من در عین حال احساس خوشحالی ویژه ای دارم که مایلم پیام جناب ریچاردسون وزیر نیرو را به شما برسانم. در واقع، این ادامه پیامی است که قبلاً امضا شده است.

حیدر علی اف: من پیام جناب ریچاردسون را بدقت می خوانم و نظرات خود را اظهار می دارم. همانطور که مستحضرید، من از جناب ریچاردسون برای سفر به آذربایجان دعوت نموده ام. وی در پیام اخیر خود به اینجانب بیان کرده است که برای سفر به کشورمان آماده می شود.

ریچارد مورنینگستار: جناب آقای رئیس جمهور، در این نامه نیز به همین مسأله اشاره شده است. وقتی که من راهی اینجا می شدم، وی اظهار داشت که برای سفر به آذربایجان در ماه ژوئن خیلی امید دارد. وی همچنین امیدوار است تا در جریان این سفرش سندی در خصوص مسایل مرزی بین آذربایجان و ترکمنستان نیز به امضا خواهد رسید. معتقدم که، کمی بعد ما می توانیم پیرامون تمام جزئیات این مسأله گفتگو کنیم.

در دیدار امروزی مایلم سه موضوع را مورد اشاره قرار دهم. اولین مسأله عبارت از سفر هفته گذشته من به ترکمنستان میباشد. موقع این سفر من، سندی در مورد خط لوله سراسر خزر بین ترکمنستان و گروه "پی- اِس- جی" امضا گردید. موضوع دوم در رابطه با فعالیتهای میانجیگری ما در مسأله مرزی میبباشد. سومین هم مربوط به دستاوردهای ما در زمینه طرح خط لوله باکو- جیهان می شود.

من امروز صبح با آقای ناطق علی اف و والح علی اسگراف دیدار کرده ام. این دیدار بسیار خوبی بود که تا دو ساعت ادامه داشت. بنظر من، امروز ما راجع به همه مسایل به توافق رسیدیم.

سفر من به ترکمنستان سفر خیلی خوبی بود. برای اینکه، آقای نیازاف رئیس جمهور حمایت خود را از پروژه خط لوله سراسر خزر اعلام داشت. می دانم که، در جریان سفر نمایندگان رئیس جمهور ترکمنستان، جنابعالی نیز حمایتهای خود را اعلام نموده اید. برای همین من از شما اظهار تشکر می کنم. بهنگام سفر به ترکمنستان ضمن بررسی مسایل مرزی من دیدم که جناب نیازاف شروع به درک عمیق این موضوع کرده است.

حیدر علی اف: به من گزارش دادند که، امروز شما در شرکت دولتی نفت آذربایجان همه مسایل را بطور مفصل مورد مذاکره قرار داده اید. اولاً، لازم بذکر می دانم که پس از امضای بیانیه آنکارا ما در انجام کارهای مقدماتی جهت ساخت خط لوله باکو- جیهان خیلی پیشرفت کرده ایم. همانطور که آگاهی دارید، دیدارهایی بین شرکت دولتی نفت آذربایجان و هیأت نمایندگی ترکیه صورت گرفته است. بمنظور احداث خط لوله باکو- جیهان اسناد و طرحهای لازم به امضا رسیده است. بنا به گزارشاتی که به من ارایه شده است، بایستی برخی از این مسایل با حکومت ترکیه هماهنگی شود. در موضع گیری شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان نیز تغییراتی مشاهده می شود. هیأت نمایندگی جمهوری ترکیه ثابت نموده است که، هزینه ساخت خط لوله باکو- جیهان به ارزش ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار میباشد. می بینید که، این مبلغ از هزینه ای که زمانی شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار اعلام کرده بود، چه قدر ارزونتر است. یعنی اینجانب بر این باورم که ظرف چند ماه اخیر کارهای زیادی صورت گرفته است و ما باید آنرا استمرار دهیم.

عملکرد شما در مورد انتقال گاز ترکمنستان از طریق دریای خزر به ترکیه،- من اینها را بر اساس گزارشاتی از جراید می گویم،- تصمیمات رئیس جمهور ترکمنستان در این زمینه خیلی خوشحال کننده است. اولاً، آقای نیازاف رئیس جمهور با فرستادن پیامی در این باره به من درخواست کرده بود تا، ایوسیف مایمان رئیس شرکت "مِرخاو" بعنوان نماینده ویژه وی را بحضور بپذیرم و نظرات خود را در این باره به او اعلام کنم. من درخواست وی را بجای آوردم و جناب مایمان را بحضور پذیرفتم. ما بطور خیلی مفصل گفتگو کردیم. اینجانب مراتب و رضایت آذربایجان را مبنی بر احداث این خط لوله اعلام داشتم.

گزارشات شما در مورد تعیین مرز آذربایجان و ترکمنستان در دریای خزر بسیار حائز اهمیت میباشد که، رئیس جمهور ترکمنستان در موضع خود گامهای مترقی بر می دارد.

شما مطلع هستید که اینجانب پس از دیدار با جناب نیازاف رئیس جمهور ترکمنستان در آنکارا در ۲۹ اکتبر، هیأتهای نمایندگی آذربایجان و ترکمنستان دیدار و گفتگوهایی را انجام داده اند. مسلماً، در اقدامت ترکمنستان در این زمینه، یعنی در زمینه ساخت خط لوله گاز از طریق دریای خزر شما- ایالات متحده آمریکا نقش فوق العاده ای دارید. پیشرفت در این زمینه، در عین حال به تعیین مرز آذربایجان و ترکمنستان نیز خیلی کمک می کند. من امیدوارم که می توانیم این مسأله را هم با مساعدتهای شما بطور موفق حل و فصل کنیم.

جناب ریچاردسون بهنگام دیدار با من در آنکارا بیان داشت که در این باره میانجیگری خواهد نمود و من با وی موافقت کردم. اکنون شنیدن نظرات خیلی دقیق و مفصل شما در این باره حائز اهمیت خواهد بود.

روزنامه آذربایجان

مورخ ۲۴ فوریه سال ۱۹۹۹

© aliyev-heritage.org