آثار / استراتژی نفتی / "قرارداد قرن"

سخنان افتتاحیه حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در مراسم امضای اسناد مربوط به واگذاری بخشی از سهام آذربایجان در کنسرسیوم بین المللی نفتی به شرکت نفتی "اِکسون" آمریکا- تالار "گلستان"، ١۹ آوریل ١۹۹۵


جناب ویلیام وایت.

جناب قریق لافلین.

مهمانان ارجمند، خانمها و آقایان محترم.

امروز ما به مناسبت رویداد مهمی در اینجا گرد هم آمده ایم. یک شرکت نفتی بزرگ آمریکایی جدید- شرکت "اِکسون" نیز به قرارداد نفتی منعقده در تاریخ ٢٠ سپتامبر سال ١۹۹۴ و کنسرسیوم بین المللی نفتی که بمنظور بهره برداری مشترک از میادین نفتی متعلق به جمهوری آذربایجان در دریای خزر تأسیس گردیده، می پیوندد. برای عضویت شرکت "اِکسون" در این کنسرسیوم و مشارکت آن در اجرای قرارداد یادشده مذاکرات گسترده ای صورت گرفته است. از آنجایی که در نتیجه این مذاکرات حضور شرکت "اِکسون" در بهره برداری از میادین نفتی در مقایسه با سایر شرکتها لازم دانسته شد، فلذا در خصوص امضای قراردادی مابین شرکت دولتی نفت آذربایجان و این شرکت تصمیم گیری شد.

سهم شرکت "اِکسون" عبارت از پنج درصد از سهام متعلق به شرکت دولتی نفت آذربایجان در کنسرسیوم میباشد. سهم آذربایجان در قرارداد نفتی فوق الذکر ٢٠ درصد بود. پنج درصد از این سهام به شرکت نفتی ترکیه واگذار گردید و در این باره قراردادی به امضا رسیده است. پنج درصد از قسمت مابقی نیز به شرکت "اِکسون" آمریکا واگذار گردید و ما بمنظور عقد قرارداد مزبور در این مراسم حضور داریم. در این باره گفتگوهایی انجام شده و شروطی مشخص گردیده است. این شروط برای شرکت دولتی نفت آذربایجان و شرکت "اِکسون" مقرون به صرفه میباشد. بر اساس این امر اسنادی تنظیم شده است. اینجانب پیشنهاد می کنم که ناطق علی اف رئیس شرکت دولتی نفت آذربایجان، تری کونتس رئیس شرکت "اِکسون ونچرز سی- ای- اِس" و سایر مقامات رسمی این اسناد را امضا کنند.

سخنرانی پس از مراسم امضای قرارداد

مهمانان ارجمند، خانمها و آقایان.

من به مناسبت این رویداد مهم- امضای توافقنامه ای دایر بر مشارکت شرکت "اِکسون" در بهره برداری مشترک از میادین نفتی آذربایجان به این شرکت و شرکت دولتی نفت آذربایجان، مهمانان آمریکایی و جامعه کشورمان تبریک می گویم.

پس از پیوستن شرکت "اِکسون" به مشارکت در اجرای قرارداد فوق الذکر تعداد شرکتهای آمریکایی فعال در بهره برداری از میادین "آذری"، "چراغ" و "گونشلی" به پنج رسیده است. آغاز همکاری پنج شرکت نفتی بزرگ آمریکایی با جمهوری آذربایجان و درازمدت بودن این روابط، مسلماً، در راستای توسعه روابط اقتصادی دو کشور عمل خواهد کرد.

همانطور که در اینجا گفته شد، "اِکسون" بزرگترین شرکت نفتی آمریکا و دومین شرکت بزرگ نفتی جهان میباشد. مشارکت چنین شرکت بانفوذ در بهره برداری از میادین نفتی آذربایجان هم از لحاظ اقتصادی و هم در توسعه صنعت نفتی آذربایجان و بکارگیری فناوری و تکنولوژیهای پیشرفته در آن نقش مهمی ایفا خواهد کرد. پس از مذاکرات با شرکتهای نفتی مختلف صرفاً به این دلیل به شرکت "اِکسون" برتری داده شده و پیشنهادات آن پذیرفته شده است.

قرارداد نفتی منعقده در باکو در ماه سپتامبر سال گذشته، "قرارداد قرن" نامیده می شود. جناب بیل کلینتون رئیس جمهور محترم آمریکا در پیام کتبی به اینجانب نیز آنرا "قرارداد قرن" نامیده است. حضور شرکت معروفی مانند "اِکسون" در اجرای "قرارداد قرن" هر چه بیشتر بر نفوذ این قرارداد می افزاید. ولی جهات اصلی عبارت از آن میباشد که ما با این اقدام خود بار دیگر ثابت کردیم که آذربایجان برای اقتصاد جهانی باز است و ما برای همگرایی اقتصاد کشورمان با اقتصاد جهانی موضع قطعی داریم.

مایلم بار دیگر متذکر شوم که فعالیت پنج شرکت نفتی بزرگ آمریکایی در آذربایجان شرایط گسترده ای را برای توسعه هر چه سریعتر روابط اقتصادی و بطور کلی، روابط همه جانبه ایالات متحده آمریکا و کشورمان در آینده فراهم می سازد.

جمهوری آذربایجان مستقل با حفظ استقلال دولتی، در عین حال، بمنظور استفاده بهینه از منابع طبیعی خود در راستای بسط و گسترش روابط با کشورهای پیشرفته جهان تلاش می کند. از این لحاظ، ما نسبت به روابط کشورمان با آمریکا توجه ویژه یی قائل هستیم.

همانطور که در تاریخ ٢٠ سپتامبر ١۹۹۴ در این تالار "گلستان" بیان شد، مایلم مجدداً اظهار بدارم که ما از این قرارداد انتظار نتایج اقتصادی مهمی را برای امروز و آینده آذربایجان داریم. مطمئنم که مردم آذربایجان از ثمرات این بهره مند خواهد بود.

جناب ویلیام وایت از فعالیت متخصصین و کارکنان بخش نفتی ایالات متحده آمریکا و آذربایجان در دوران جنگ جهانی دوم سخن گفت، اهمیت فراوان زحمات آذربایجان و آمریکا را برای پایان این جنگ مهیب و پیروزی بر فاشیسم هیتلر را مورد اشاره قرار داد. این یک واقعیت محض است که کارکنان بخش نفتی آذربایجان نقش بسیار مهمی در مبارزات اتحاد شوروی بر علیه فاشیسم هیتلری در جریان جنگ جهانی دوم داشته اند. در آن سالها بیش از ۷٠ درصد از نفت تولیدی در اتحاد شوروی از طرف کارکنان بخش نفتی آذربایجان و در این جمهوری استخراج می گردید. جناب وایت خاطرنشان ساخت که شرکت "اِکسون" نیز در زمان جنگ جهانی دوم بیشترین نفت را در آمریکا استخراج کرده است. من با این نظر کاملاً موافق هستم که اگر نفت حاصله توسط شرکت "اکسون" نمی بود و نفتی که آذربایجان در آن سالها استخراج می کرد، وجود نداشت، این جنگ شاید هم بگونه دیگر تمام می شد.

نکته شایان توجه اینکه، در آستانه پنجاهمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم قراردادی بین کارکنان بخش نفتی آذربایجان و شرکت نفتی "اکسون" امضا می شود، متخصصین نفتی آذربایجان و شرکت "اکسون" فعالیت مشترک را آغاز می کنند. شکی ندارم که این فعالیت در راستای برقراری صلح و آرامش، منافع آذربایجان و ایالات متحده آمریکا، در عین حال، پایان دادن به جنگی در قفقاز و در منطقه ما عمل خواهد کرد، برای زندگی راحت مردم آذربایجان در شرایط آرامش و صلح در کشور مستقل، میهن و سرزمین خود شرایطی فراهم خواهد ساخت.

من با این خواست و آرزو به شرکت کنندگان در این مراسم بار دیگر تبریک می گویم، برای شرکت نفتی "اکسون" و شرکت دولتی نفت آذربایجان در اجرای این قرارداد آرزوی موفقیت دارم.

متشکرم، این کار موفقیت آمیز و پربرکت باد.