آثار / استراتژی نفتی / خطوط لوله نفت و گاز

متن سخنرانی حیدر علی اف رییس جمهور آذربایجان در مراسم با شکوهی در منطقه سوپسا به مناسبت افتتاح خط لوله باکو- سوپسا - ۱۷ آوریل ۱۹۹۹


scotch egg
scotch egg
scotch egg
temp-thumb
temp-thumb
temp-thumb

جناب ادؤارد شواردنادزه رییس جمهور محترم گرجستان!

جناب لؤنید کوچما رییس جمهور محترم اکراین!

خانمها و آقایان، میهمانان و دوستان!

بنده صمیمانه به شما خوش آمد می گویم و مراتب خوشحالی فراوان خود را از این دیدار حسنه ابراز می دارم. درودهای صمیمانه خود را به مردم گرجی و همه شهروندان گرجستان می رسانم و آرزوی صلح، رفاه و پیشرفت دارم.

امروز ما شاهد یک حادثه تاریخی هستیم. کار بزرگ مفید دایر بر ساخت خط لوله نفتی باکو- سوپسا بپایان رسانده شده است و ما ارسال اولین تانکر بارگیری شده با نفت آذربایجان به بازارهای جهانی را در شرایط با شکوهی جشن می گیریم.

در اوایل این قرن خط لوله نفتی باکو- باتومی بعنوان اولین خط لوله نفتی در اروپا احداث شده است. اکنون، در تقاطع قرنهای ۲۰- ۲۱ ما خط لوله نفتی باکو- سوپسا را احداث کرده ایم که، صدور نفت آذربایجان به بازارهای جهانی را تامین خواهد نمود. این امر، در سایه مساعی مشترک گرجستان، آذربایجان و شرکتهای نفتی عضو شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان امکان پذیر گردیده است که، نتیجه منطقی تلاشهای مان که، طی سالهای ۱۹۹۵،۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ اقدام به آن شده است، می باشد. این کار بمعنای اجرای عملی " پیمان قرن" که، در تاریخ ۲۰ سپتامبر سال ۱۹۹۴ توسط شرکت دولتی نفت آذربایجان و ۱۱ تن از بزرگترین شرکتهای نفتی بنمایندگی از ۹ کشور جهان به امضا رسیده است، می باشد. امضای "پیمان قرن" در۲۰ سپتامبر سال ۱۹۹۴، آغاز استراتژی و دکترین نفتی جدید کشور آذربایجان مستقل تلقی می شود.

آذربایجان کشور کهن نفت و گاز است. ۵۰ سال قبل آذربایجان برای نخستین بار در سابقه جهانی به استخراج نفت از اعماق دریا بشیوه صنعتی پرداخته است. در ماه نوامبر سال ۱۹۴۹ در منطقه موسوم به " نفت داشلاری" در دریای خزر فواره قوی نفت زده است که، این هم آغاز مرحله جدید استخراج نفت در دریا را برای جهانیان اعلام کرده است.

در دوران ما آذربایجان با مشارکت شرکتهای نفتی مخصوص بسیاری از کشورهای جهان مبتکر استخراج مواد خام هیدروکربور در دریای خزر بوده است. " پیمان قرن" منعقده در سال ۱۹۹۴، اجرای این دکترین نفتی را پایه گذاری کرده که، این هم آسان نبوده است. ما بمنظور امضا و اجرای این قرارداد، ناگزیر به سپری کردن آزمایش بزرگ و رفع موانع عدیده بوده ایم.

ولی پس از انعقاد این قرارداد نیز ما با مشکلات بزرگ و حتی حوادث فجیع مواجه شدیم. بدانید که، تنها چند روز پس از امضای قرارداد اقدامات ترور در آذربایجان نسبت به شخصیتهای سیاسی کشورمان انجام گرفت. چند روز بعد از آن، تلاش برای کودتای مسلحانه در آذربایجان بعمل آمد که، توسط سرویسهای اطلاعاتی برخی کشورها و ارتجاع داخلی سازمانهدهی شده بود.

ولی کار با این تمام نشد. بعد از چند ماه، تلاش برای کودتا مجدداً تکرار گردید و سپس به انجام یک سری اقدامات تروریستی دست زدند. همه اینها صرفاً مرتبط با این بود که، آذربایجان بعنوان کشور مستقلی آغاز به اجرای سیاست مستقلانه کرده بود، آذربایجان چگونگی استفاده از منابع طبیعی و ثروتهای نفت و گاز خود را بصلاحدید خود و بطور مستقلانه تعیین نمود و با تصمیم به اجرای این امر به اتفاق شرکتهای نفتی غرب، سرازیر شدن سرمایه های خارجی به آذربایجان و کل منطقه حوضه خزر را تامین کرده بود.

ما تمام این معضلات را دفع کردیم، " پیمان قرن" اجرا می شود. در ماه نوامبر سال ۱۹۹۷ اولین نفت را از معدن "چراق" استخراج کرده و اقدام به انتقال آن بوسیله خط لوله نفتی باکو- نووروسییسک نمودیم. این خط لوله نفت براساس قرارداد منعقده ما بین فدراسیون روسیه و آذربایجان بخاطر همین امر احداث شده بود.

ولی ما در همان موقع، زمانی که، مسیرهای صدور نفت به بازارهای جهانی را طرح ریزی می کردیم، لازم دانستیم تا، خط لوله نفتی دیگر را در جهت مسیر غرب داشته باشیم. مایلم صریحاً بگویم که، این تصمیم ما موجب اعتراض شدید برخی محافل و بعضی کشورها شد. لیکن ما به خواسته خود رسیدیم- ضمن امضای توافق نامه بین گرجستان و آذربایجان اقدام به ترتیب پروژه خط لوله نفتی باکو- سوپسا کرده و کارهای احداث عملی این خط لوله را تشکیل دادیم.

بنده امروز نهایت خوشحالی را دارم که، موفق شدیم برنامه عظیم استخراج و صادرات نفت را ظرف مدت کمی بیش از چهار سال به تحقق رسانیم.

طبیعتاً، همه این دستاوردها نتیجه مساعی مشترک می باشد. البته، ما ضمن امضای اولین قرارداد در سال ۱۹۹۴، این کار را به اتفاق بسیاری از شرکتهای نفتی دنیا ادامه می دهیم. حمایت شرکتهای نفتی جهان، علاقه بزرگ آنها به منابع طبیعی و مواد خام هیدروکربور در خزر و قسمت مخصوص آذربایجان در دریای خزر و نیز سرمایه های خارجی، موجب تامین اجرای موفقیت آمیز این پروژه خواهد گردید.

طی دوران گذشته پس از سپتامبر ۱۹۹۴ شرکت دولتی نفت آذربایجان ۱۵ قرارداد دیگری در خصوص بهره برداری مشترک از منابع نفت و گاز موجود در بخش متعلق به آذربایجان در دریای خزر و قسمت خشکی مخصوص آن به امضا رسانده است. در این قراردادها ۳۲ تن از شرکتهای عظیم نفتی مخصوص ۱۴ کشور جهان مشارکت می نماید. این امر، کار بسیار بزرگی است که، در زمینه جزب سرمایه ها جهت استخراج منابع طبیعی دریای خزر به انجام رسانده ایم. ما با ارایه این ابتکار، به استخراج نفت و گاز در سایر بخشهای دریای خزر نیز تحرک بخشیدیم. در قسمتهای متعلق به قزاقستان، ترکمنستان، روسیه و ایران کارهای مهمی صورت می پذیرد. همه این امور مایه خوشحالی ماست، زیرا در دریای خزر منابع بحد کافی زیاد نفت و گاز وجود دارد که، همه اینها برای تمامی کشورهای حاشیه خزر کفایت می کند. هر کشوری صاحب بخش متعلق به خود می باشد و مالک منابع موجود در قسمت خود در دریای خزر است. آذربایجان در داخل محدوده های بخش خود فعالیت می کند و در قسمت مخصوص آذربایجان ذخایر بزرگ نفت و گاز موجود می باشد.

برخی محافل دشمن که، نمی توانند مانع اجرای استراتژی نفت ما گردند، اقدام به جعل و رایج کردن اخبار و نظرات گوناگون کردند که، گویا، آذربایجان گزارش غیر صحیحی به جامعه جهانی ارایه نموده، در دریای خزر بحجم مورد نظر نفت وجود ندارد و گویا برخی شرکتهای نفتی علاقه خود را نسبت به دریای خزر و مخصوصاً بخش آذربایجانی آن از دست می دهند. این، دروغ محض است، ساختگی است!

طبعاً، این اطلاعات ناصحیح نمی تواند نظر اجتماعی را عوض کند. ولی مایلم جهت شرح موضوع بیان کنم که، پیش بینی می شود تا، بموجب ۱۶ سند قرارداد منعقده تقریباً بمیزان ۵۰ میلیارد دلار در آذربایجان سرمایه گذاری شود. حجم نفت موجود در مناطق تحت پوشش این قرارداد از ۴ میلیارد تن تا ۱۰ میلیارد تن ارزش یابی می گردد. ولی همه اینها هنوز ارقام اولیه است. در ضمن، منابع نفت مخصوص کشورمان در خزر و مناطق خشک که، هنوز به بهره برداری نرسیده است، خیلی زیاد است. در نظر گرفته می شود تا، در آینده ای نه چندان دور سه سند قرارداد عظیم با شرکتهای نفت آمریکا به امضا رسد که، پاسخی است به اخبار جعلی که، توسط رسانه های گروهی برخی کشورها رایج گردیده است.

بدینوسیله، کارهایی که، در سال ۱۹۹۴ آغاز شده بود، نتایج عملی خود را برآورده می سازد. خط لوله نفتی باکو- سوپسا، ترمینال زیبای احداث شده در اینجا، شرایط عالی ی که، برای فعالیت موفقیت آمیز و انتقال بی وقفه نفت و ارسال آن به بازارهای جهانی فراهم گردیده، دلیل قاطع بر این است.

خط لوله باکو- سوپسا نمونه درخشان برای دوستی و همکاری بین گرجستان و آذربایجان می باشد. ملتهای ما همواره همکاری مفید و پر موفقیت داشته اند. روابط دوستی دیرینه بین مردمان گرجی و آذری ثروت بی نظیر ماست. ما این دوستی را حفظ و در شرایط جدیدی توسعه و گسترش می دهیم.

نمونه های همکاری مفید گرجستان و آذربایجان زیاد است. لیکن خط لوله باکو- سوپسا، بدون تردید، در مرحله کنونی بعنوان اوج این همکاری تلقی می شود.

همزمان با این، همکاری مان دارای چشمنداز بزرگی است. در ماه اکتبر سال گذشته ما بیانیه ای در خصوص احداث خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان به امضا رساندیم. این کار استمرار می یابد. در همین اواخر، چند روز پیش مرکز تحقیقات استراتژیکی ایالات متحده آمریکا پروژه باکو- تفلیس- جیحان را در استانبول مورد مذاکره وسیع قرار داده است. در این مذاکره، جناب مورنینگستار و جناب کالیتسکی که، اکنون در اینجا حضور دارند، نمایندگان ترکیه و آذربایجان مشارکت کرده اند. در آنجا پروتکل بین کشور ترکیه و آذربایجان دایر بر اقدامات عملی مشخص جهت اجرای احداث خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان به امضا رسیده است. در نظر گرفته شده است تا، تمام مسایل فنی و مالی بایستی بمنظور آغاز مرحله بعدی اجرای پروژه باکو- تفلیس- جیحان بدقت مورد بررسی قرار گیرد.

دیگر طرح مهم، مربوط به انتقال گاز ترکمنستان از طریق آذربایجان و گرجستان تا مقصد ترکیه می باشد. و موافقت نامه در این خصوص در ماه اکتبر سال گذشته فی ما بین ترکیه و ترکمنستان امضا گردیده و طرح آن اکنون اجرا می شود. در اجرای این طرح هم گرجستان و هم آذربایجان از جایگاه مهمی برخوردار هستند.

به اصطلاح دیگر، کارهای بزرگی در پیش رو قرار دارد. خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان و خط لوله گاز ترکمنستان- آذربایجان- گرجستان- ترکیه پروژه های عظیمی بعنوان تأمینگر همکاری ما بین گرجستان و آذربایجان می باشند.

باید گفت که، در تمامی این امور ما حمایت و برخورد حسنه دوستان مان را می بینیم. در بین این دوستان کشور اکراین و رییس جمهور محترم آن جناب لؤنید دانیلوویچ کوچما نیز هستند. همکاری آذربایجان و گرجستان با کشور اکراین و تلاشهای فعال رییس جمهور محترم جناب لؤنید دانیلوویچ کوچما در این زمینه، نقش بسیار مهمی دارد. در سایه مساعی مشترک مان دریای خزر و دریای سیاه از لحاظ اقتصادی ملحق می شوند. در دریای سیاه کشور اکراین و گرجستان، در خزر نیز آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، روسیه و سایر کشورها باید جهت اجرای پروژه های عظیم منطقه ما بصورت نزدیکتر متحد گردند.

تمامی این امور و در مرحله کنونی خط لوله نفتی باکو- سوپسا سهم مهمی برای تقویت صلح و ثبات در قفقاز به شمار می رود. صلح برای ما بسیار ضروری است، برای ما قفقاز آرام لازم است، ما نیازمند ثبات هستیم، ما باید به مناقشات مسلحانه پایان دهیم و بهترین مناسبات حسنه را بین کشورهای قفقاز و کشورهایی که، منطقه ما را تحت پوشش قرار داده است، برقرار سازیم. در ارتباط با همین، خط لوله نفتی باکو- سوپسا عامل بزرگ ثبات و صلح در منطقه ما به محسوب می گردد.

ضمن سخن از این کارها، باید اشاره به حمایت بسیاری از کشورهای جهان علاقه مند به استفاده از منابع هیدروکربور دریای خزر و بالاخص حمایت بزرگ ایالات متحده آمریکا نمایم. ما به حمایتی که، در سال ۱۹۹۴ موقع امضای " پیمان قرن" از آن بهرمند شدیم، ارزش قایلیم. ما ارزش زیادی به حمایت دریافتی مان زمان حل مساله احداث مسیر غرب، باکو- سوپسا قائل هستیم. ما پشتیبانی ی که، اکنون در ارتباط با احداث خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیحان دریافت کرده ایم، ارزش قایلیم. در سایه تلاشهای فراوان حکومت ایالات متحده آمریکا پروژه خط گاز سراسری خزر ترکمنستان- ترکیه به تحقق رسیده است. امروز ما احساس خوشحالی فراوان از پیام تبریک بیل کلینتون رییس جمهور ایالات متحده آمریکا در ارتباط با این رویداد با شکوه، داریم. معتقدم که، همه این امور جهت همکاری هم گرجستان، هم آذربایجان و هم اکراین با غرب، کشورهای اروپایی، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا پایه گذاری خوبی کرده است. ما اهمیت فراوانی به این می دهیم و تمامی اقدامات لازم را در کارهای آینده مان جهت هر چه موفق تر بودن این همکاری بعمل خواهیم آورد.

به مناسبت این رویداد مهم خدمت دوستان عزیز، جناب ادؤارد شواردنادزه رییس جمهور گرجستان و دوستم، تمام مردم گرجی و همه دوستانی که در اینجا اجتماع یافته اند، از صمیم قلب تبریک می گویم. دوستان عزیز، برای تان آرزوی سعادت، رفاه و موفقیتهای روز افزون دارم.

به مناسبت دستاوردهای زیبایی که، شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان در اجرای " پیمان قرن" و احداث خطوط لوله باکو- نووروسییسک و باکو- سوپسا کسب کرده است، تبریک عرض می کنم. در طی مدت کوتاهی کارهای بسیار مهمی انجام پذیرفته است. لازم به ذکر است، نیروهایی که، در برابر طرحهای ما مقاومت می کردند، در آن دوران می گفتند که، این پروژه عملی نیست و نمی تواند به تحقق پیوندد. در ماه سپتامبر سال جاری پنجمین سالروز امضای این قرارداد به پایان می رسد، اما ببینید، چه قدر کارهای بزرگی انجام گرفته و جهت تداوم کار از این پس نیز پایه گذاری مهمی شده است. از تمامی شرکتهای عضو کنسرسیوم شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان و مسؤلین این شرکت تشکر می نمایم.

خدمت جناب لؤنید دانیلوویچ کوچما در اینجا- گرجستان، و در عین حال در آذربایجان- این فرق نمی کند،- خیر مقدم عرض می کنم. حضور در گرجستان بمعنای حضور در آذربایجان هم است. به ایشان خوش آمد می گویم و خوشحالم که، ایشان، توجه شایانی نسبت به این رویداد بعمل آورده است. مایه خوشحالی من است که، کشور اکراین طرحهای خود را نسبت به استفاده از منابع دریای خزر دارد. بنده بر این باورم که، خط لوله نفتی اودِسّا- برودی که، قرار است از آنجا تا لهستان احداث گردد نیز، عملی می باشد و ما بایستی این واقعیت را در نظر گرفته و روی آن کار کنیم. لذا حضور جناب لؤنید کوچما رییس جمهور محترم اکراین در اینجا کاملاً قانونی است و در عین حال برای همه ما مایه خوشحالی است.

به همه شما تهنیت عرض می نمایم و اطمینان دارم که، خط لوله نفتی باکو- سوپسا در طول قرن ۲۱ موجود و کار خواهد کرد.

از توجه تان سپاسگزارم و برای تک- تک شماها تندرستی، سعادت و رفاه آرزومندم.