آثار / سیاست خارجی / آذربایجان- سازمانهای بین المللی

سخنان حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در دیدار هیأت نمایندگی به سرپرستی سرکار خانم بِنیتا فرِّرو- والدنر رئیس فعلی سازمان امنیت و همکاری اروپا و وزیر امور خارجه اتریش - کاخ ریاست جمهوری، ۱۸ ژویه سال ۲۰۰۰


حیدر علی اف: خانم محترم.

وزیر محترم.

میهمانان عالیقدر.

من از صمیم قلب به شما خیر مقدم عرض می کنم و سفرتان را بعنوان رئیس سازمان امنیت و همکاری اروپا به منطقه ما از جمله به آذربایجان، ارزنده توصیف می نمایم. بنظر من، در فعالیت سازمان امنیت و همکاری اروپا مسئله سختی همچون حل مناقشه ارمنستان و آذربایجان نیست. سازمان امنیت و همکاری اروپا از سال ۱۹۹۲ مشغول این مسئله است. این مناقشه هم که، می دانید، چند سال قبل از آن آغاز شده و در سال ۱۹۹۲ سازمان امنیت و همکاری اروپا بمنظور حل این مناقشه، گروه مینسک را تشکیل داده است. اکنون ریاست مشترک گروه مینسک را روسیه، ایالات متحده آمریکا و فرانسه بر عهده دارند.

در حاشیه نشستهای سازمان امنیت و همکاری اروپا- در سال ۱۹۹۴ در بوداپست، در سال ۱۹۹۶ در لیسبن و در سال ۱۹۹۹ در استانبول مسئله یی در ارتباط با مناقشه بین ارمنستان و آذربایجان مذاکره گردیده است. در جریان نشست سال ۱۹۹۴ بوداپست و سال ۱۹۹۶ لیسبن تصمیمات مهمی جهت حل این مسئله اتخذ شده است. ولی متأسفانه، نتوانستیم این تصمیمات را عملی سازیم.

مایلم یادآور شوم که، در سال ۱۹۹۷ گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا و رؤسای مشترک آن- روسیه، ایالات متحده آمریکا و فرانسه دو پیشنهادی را برای حل مسئله ارایه کرده بودند، اولین پیشنهاد در ماه ژویه سال ۱۹۹۷ تحت عنوان "پیشنهاد مجموع" ارایه گردیده بود، یعنی حل یکباره مسئله پیشنهاد می شد. ما این پیشنهاد را پذیرفتیم، اما ارمنستان قبول نکرد.

در سپتامبر سال ۱۹۹۷ گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا و رؤسای مشترک آن پیشنهاد جدیدی مطرح ساختند. ما اینرا پذیرفتیم. از طرف ارمنستان نیز- رئیس جمهور سابق ارمنستان و خیلی ها تمایل به قبول این پیشنهاد داشتند. لیکن بعداً ارمنستان از این پیشنهاد هم امتناع ورزید. می دانید که، سپس در ارمنستان تغییر حکومت اتفاق افتاد و می توان گفت، در سال ۱۹۹۸ ما به پیشروی در این زمینه دست نیافتیم.

در ماه آوریل سال ۱۹۹۹ در واشنگتن ملاقات خصوصی بین کوچاریان رئیس جمهوری ارمنستان و رئیس جمهوری آذربایجان آغاز شد. سپس این دیدارها طی سال ۱۹۹۹ چند بار ادامه یافت. در همه این مذاکرات رؤسای جمهور ارمنستان و آذربایجان اتفاق نظر داشتند که، هر دو طرف بایستی بخاطر حل مسئله تن به مصالحات دهند. ما این مصالحات را هماهنگی می کردیم.

سپس در ماه اکتبر سال ۱۹۹۹ حادثه تروریستی در ارمنستان و تحولات پس از آن، می توان گفت، موجب قطع این مذاکرات ما شد. بدینوسیله، زمان می گذرد، مسئله حل نمی شود.

مستحضرید که، در ماه می سال ۱۹۹۴ پیمان آتش بس بین ارمنستان و آذربایجان به امضا رسیده است. ما این موافقت نامه را از هر دو طرف- هم آذربایجان و هم ارمنستان- تاکنون رعایت و حفظ کردیم. به عقیده من، این، دستاورد بزرگی است. چرا که در اینجا هیچگونه نیروهای حایل و یا حافظ صلح بین واحدهای ارتشی مخالف هم مستقر نمی باشند. این امر نشانگر آن است که، هم در آذربایجان و هم ارمنستان مایل به نقض رژیم آتش بس نیستند. ولی تابحال مسئله حل و فصل نشده است.

اطلاع دارید که، نیروهای مسلح ارمنستان بر اثر جنگ به علل مختلف ۲۰ درصد از سرزمینهای آذربایجان را اشغال کرده و تاکنون تحت اشغال نگه میدارند. از مناطق اشغالی بیش از یک میلیون آذربایجانی بزور اخراج شده و اکثرشان نیز در شرایط بسی دشوار در چادرها بسر می برند.

وزیر محترم، من از شما متشکرم که، علیرغم اینکه سرکار در اینجا برنامه سفر بسیار فشرده یی دارید، امروز از منطقه اسکان آوارگان بازدید نموده و شرایط آنها را بچشم خود دیدید. ولی امروز ما ضمن گفتگوی خصوصی با شما به توافق رسیدیم که، موقع سفر بعدی شما، ما باهم از آوارگانی که در اردوگاههای موقت بسر می برند، دیدن خواهیم کرد. فکر می کنم، آنچه که همین امروز هم دیدید، در شما تصور ایجاد کرده است که، انسانها به مدت طولانی- شش، هفت، هشت سال نمی توانند در چنین شرایطی زندگی کنند. ولی زندگی و تحمل می کنند. زیرا ما طرفدار آغاز مجدد نبردها و جنگ نیستیم. به همه مشکلات تحمل می کنیم و خواهان حل مسالمت آمیز مناقشه ارمنستان و آذربایجان میباشیم.

وزیر محترم، ما باهم حضوراً پیرامون این موضوع به تبادل نظر بسیار مفصلی پرداختیم. من از این مذاکرات با شما خیلی خشنود هستم. مایلم امروز بار دیگر اعلام کنم که، برای حل این مسئله حتماً بایستی گروه مینسک و رؤسای مشترک آن فعالیت خود را تقویت نمایند.

نظر من این است که، ملاقاتهای مستقیم رئیسان جمهور ارمنستان و آذربایجان نیز باید ادامه یابد. ولی در عین حال، گروه مینسک و رؤسای مشترک آن و سازمان امنیت و همکاری اروپا بایستی همواره سرگرم این مسئله باشند. فقط از این راه، به اتفاق هم می توانیم موفق به حل این مسئله گردیم.

وزیر محترم، من به استحضار شما رساندم که، در جریان مذاکرات خصوصی ما- رئیس جمهور ارمنستان و آذربایجان- ما به توافق نظر رسیدیم که، بمنظور حل این مسئله بایستی مصالحاتی در کار باشد. امروز هم به شما گفتم که، من روی این موضع خود می ایستم. ولی مصالحات، طبیعتاً، بایستی برای هر دو طرف مناسب باشد و بخصوص، بخاطر اینکه طرف ضرر دیده آذربایجان میباشد و اراضی آن اشغال گردیده است. بنابراین، مصالحات باید با لحاظ این موارد در نظر گرفته شود.

موازین حقوق بین الملل، اصول سازمان امنیت و همکاری اروپا و اصول سند هلزینکی وجود دارد که، بر اساس آن تمامیت ارضی و مرزهای هر کشوری مصون میباشد. ولی متأسفانه، بیش از ده سال است که، مرزهای آذربایجان و تمامیت ارضی آن نقض شده و ۲۰ درصد از سرزمینهای آن توسط نیروهای مسلح ارمنستان اشغال گردیده است. سازمان امنیت و همکاری اروپا تابحال موفق به اجرای اصول خود نشده است.

سرکار خانم محترم، ما با شما در وین، موقع سفر رسمی من به اتریش در این باره خیلی مفصل صحبت کرده بودیم. تصدی امسال اتریش و شخص شما سمت ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا، مسؤلیت بزرگی هم روی حکومت اتریش و هم شما می گذارد. اینجانب خیلی آرزومندم تا، دولت و حکومت اتریش و شخص شما، وزیر محترم، بعنوان رئیس فعلی سازمان امنیت و همکاری اروپا، ظرف این مدت صدارت بتوانید به حل این مسئله موفق شوید.

با استفاده از فرصت، مایلم بهترین برداشتهای خود را از سفر رسمی ام به اتریش بیان کنم. موقع این سفر، دیدار من با جناب کلستیل رئیس جمهور، جناب شوسل صدر اعظم و شخص شما و سایر نمایندگان حکومت و اسناد منعقده فی مابین، مرحله تازه یی در روابط اتریش و آذربایجان گشوده است. همه اینها مایه امید است که، اکنون اتریش آذربایجان را بهتر می شناسد. فکر می کنم، شما در جریان این سفر خود- هم در ارمنستان و هم مدت کوتاهی در آذربایجان، منطقه ما را بهتر از قبل می شناسید و وضع ما را هم می بینید. فلذا ما پیرامون این موضوع با شما خیلی گفتگو کرده بودیم. مجدداً، ضمن مراجعه به شما در حضور هیأت نمایندگی، از شما خواهشمندم تا، منبعد فعالانه تر مشغول این مسایل شوید. بفرمایید، تشکر می کنم.

بنیتا فررو- والدنر: جناب آقای رئیس جمهور.

جناب وزیر امور خارجه، اعضای هیئت نمایندگی آذربایجان.

اجازه فرمایید به استحضار برسانم که، اینجانب واقعاً سفر خود به این منطقه را رویدادی بسی مهم تلقی می نمایم و شروع سفر خود از ارمنستان را نیز درست می دانم. بسیار خوشحالم که، سفر من به منطقه، بلافاصله پس از سفر رسمی جنابعالی به اتریش مصادف می شود و با اغتنام از فرصت، از بابت اظهار حسن تصورات خود موقع سفرتان به اتریش از شما متشکرم.

شما خیلی درست می فرمایید، ریاست در سازمان امنیت و همکاری اروپا، برای اتریش و شخص من بمعنی مسؤلیت خیلی بزرگی است. در عین حال مایلم بیان دارم که، ما از این صدارت همچنین احساس خشنودی می کنیم. بخاطر اینکه، امکان ادای تحفه خود جهت حل وظایف خطیر فرارو را بدست آورده ایم. مایلیم از شانس خود در مساعدت به حل این مسایل بهره مند گردیم.

اجازه بدهید همچنین عرض کنم که، من همواره در راستای دریافت اطلاعات مفصلی در مورد این مناقشه که، مایلیم برای رفع آن کمک کنیم و به صلح دست یابیم، سعی داشته و با مراحل قبلی روند صلح این مناقشه هم آشنایی یافته ام. از طرفی، جناب کاسپرشیک سفیر محترم بعنوان مشاور خصوصی من و در عین حال، رؤسای مشترک گروه مینسک اطلاعات مفصلی قبل از سفرم به منطقه در اختیار من قرار داده اند. معتقدم که، تداوم تماسهای مستقیم بین رؤسای جمهور دو کشور، بسیار مهم بوده است. همچنین، من از مذاکرات با شما به این نتیجه رسیدم که، جنابعالی بسیار تمایل دارید و آرزو می کنید تا، همپای مذاکرات مستقیم شما، گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز بر تلاشهای خود هر چه بیشتر بیفزاید.

اینجانب مایلم خدمت شما عرض کنم که، ما سعی خواهیم کرد از عهده این وظیفه خطیر فراروی مان برآیییم. ما کوشش خواهیم نمود تا، تماسهای بیشتری برقرار سازیم، برای اینکه این روند مذاکرات بسیار پیچیده به صلح بینجامد، سعی داشته باشیم و جناب آقای رییس جمهور، همانطور که تأکید فرمودید، بر اساس انعطافهای متقابل به حل مسالمت آمیز مسئله نایل شویم. مایلم همچنین عرض کنم که، من اراده سیاسی بزرگی را در هر دو طرف برای حل صلح آمیز این مناقشه می بینم. امیدوارم که، می توانیم از این مورد بهره مند شویم. بنظرم، ما صرفاً از این امکان نیز باید استفاده نماییم.

اعتقاد من این است که، ما شاهد وجود اراده سیاسی در کوچاریان رئیس جمهور ارمنستان بمنظور دستیابی به صلح شدیم و یک موردی را که، دیروز وی قول داد و امروز تحقق پذیرفته است، بعنوان علامت پایبندی به این امر دیدیم که، عبارت است از آزادی چهار اسیر در قره باغ کوهستانی و دو اسیر در ارمنستان- ایروان که، اکنون آنها در آذربایجان بسر می برند.

حتی مایلم به استحضارتان برسانم که، من امکان یافتم و با سه اسیر آذربایجانی در ایروان ملاقات کردم. آنها در بازداشتگاه های وزارت امنیت ملی ارمنستان نگهداری می شدند. من با آنها دیدار کردم. امیدمان بر این بود که، آنها امروز به آذربایجان تحویل داده خواهند شد. مایلم عرض کنم که، همان افراد در آذربایجان هستند. یکی از سه نفری که ملاقات کردم، در منطقه خانکندی در بازداشتگاه بود. لیکن برای معالجه به ایروان آورده شده بود.

همانطور که شما یادآور شدید، امروز من فرصت ملاقات با برخی آوارگانی که در باکو سکنی یافته اند، را نیز یافتم و با شرایط سخت زندگی آنان آشنا شدم. بویژه مایلم عرض کنم که، بعنوان یک زن، این وضع آوارگان خیلی در من اثر کرد و آثار بزرگی در من بجای گذاشت. من زندگی زنان و کودکان آواره را در شرایط سخت در آنجا دیدم، با وضع مردان بیکار آشنا شدم. همه آنان آرزوی مراجعت به زادگاه خود و بازگشت به زندگی فعال را دارند.

جناب آقای رئیس جمهور، بعنوان تأیید گفته های شما، مجدداً عرض می کنم- من به شما قول می دهم که، موقع سفر آینده خود به اتفاق شما از اردوگاه آوارگان بازدید نموده و با آوارگان ساکن چادرها نیز ملاقات خواهم نمود.

جناب آقای رئیس جمهور، مایلم همچنین متذکر شوم که، از بیانیه و قول شما به من در مورد اینکه، جنابعالی دستورات لازم را جهت تقویت فعالیت کمیسیون مشترک مشغول بررسی مسئله مفقودین و اسیران، صادر خواهید کرد، تجلیل می نمایم. معتقدم که، صدور دستور ویژه یی از طرف آذربایجان برای تحرک بخشیدن به فعالیت چنین کمیسیونی که، دیگر موجود میباشد، نشانه پایبندی آذربایجان به روند صلح است.

جناب آقای رئیس جمهور، مایلم بار دیگر به شما اطمینان دهم که، ما با استفاده از امکانات موجود تلاشهای بیشتری بکار خواهیم بست تا، روند صلح پیش رود و صلح هر چه بیشتر نزدیک گردد. آرزو می کردم که، گرچه در شرایط کنونی دستیابی کامل به صلح امکانپذیر نیست، حداقل، از سوی طرفین اقدامات اطمینان بخش انجام پذیرد. بی اعتمادی بزرگی بین ملتها موجود است. برای رفع بی اعتمادی متقابل، اقدامات اطمینان بخش می تواند خیلی مفید واقع گردد. فلذا من از شما دعوت می کنم تا، ضمن استفاده از راهکارها و امکانات ممکن، نسبت به انجام این قبیل اقدامات اطمینان بخش سعی کنید.

جناب آقای رئیس جمهور، اجازه فرمایید این مطلب را هم بیان کنم که، امروز به اتفاق وزیر امور خارجه کشورتان دفتر جدید سازمان امنیت و همکاری اروپا در آذربایجان را افتتاح کردیم. با احساس خشنودی مایلم به استحضار رسانم که، مسؤل و معاون دفتر جدیدمان در آذربایجان منصوب شده اند. آنها نیز امروز همراه با هیئت نمایندگی در اینجا حضور دارند. جناب کورنلیسم مسؤل نمایندگی سازمان امنیت و همکاری اروپا در آذربایجان خواهد بود. وی، اهل هلند است، معاون او نیز از لهستان میباشد. امیدواریم که، گشایش دفتر سازمان امنیت و همکاری اروپا در آذربایجان، در جهت همگرایی بیش از پیش آذربایجان و این منطقه به اروپا گام بعدی بوده و نقش مهمی ایفا خواهد کرد.

من با استفاده از فرست، مایلم به مناسبت تصمیم مجمع پارلمانی سازمان امنیت و همکاری اروپا مبنی بر پذیرش آذربایجان به شورای اروپا به شما تهنیت بگویم. معمولاً، هیئت وزیران، نسبت به این مسایل عکس العمل فعالترینشان می دهد. مطمئنم که، بزودی آنها این تصمیم را تأیید نموده و پذیرش آذربایجان به شورای اروپا به پایان خواهد رسید.

در جریان ملاقات دیروز من با وزیر امور خارجه آذربایجان نیز اینجانب به مسایل زیادی اشاره داشتم، ما انواع مسایل را مورد مذاکره قرار داده بودیم. مایلم بار دیگر به یکی از همان مسایل اشاره کنم.

سازمان امنیت و همکاری اروپا از اصلاحیه در قانون "کمیسیون مرکزی انتخابات" و تصویب این قانون با انجام تغییراتی در آن، استقبال می نماید. ما نظرات خود را در این باره هم در جریان ملاقات با جنابعالی و هم برای جامعه اعلام کردیم. از سوی دیگر، ما احساس تأسف می کنیم که، در قانون جدید در باره انتخابات پارلمانی بعدی نیز بعضی نواقص جدی وجود دارد. بنظر ما، جدیترین نارسایی این است که، در این قانون یک گام بسوی عقب برداشته شد، برای یک حزبی که خیلی پیش از تصویب این قانون به ثبت رسیده بود، اجازه شرکت در این انتخابات مجلس داده نشد و همان حزب از این امکان محروم گشت.

اجازه فرمایید، اظهار امیدواری کنم که، هنوز امکاناتی جهت رفع این قبیل کاستی ها وجود دارد و این قانون قابل تکمیل هر چه بیشتر است. دفتر نهادهای دموکراتیک و حقوق بشر سازمان امنیت و همکاری اروپا در اختیار شماست. شما می توانید از توصیه های آن بهره مند گردید.

جناب آقای رئیس جمهور، مایلم مسایل همکاریهای منطقه یی را نیز مورد اشاره قرار دهم. اکنون همکاریهای بین منطقه ای در بسیاری از مناطق جهان بتدریج وسعت بیشتری بخود می گیرد. ما هم در چارچوب اتحادیه اروپا و هم همکاریهای منطقه یی در حال گسترش در خیلی از نقاط جهان، شاهد این امر هستیم. این قبیل همکاریهای موجود در بین مناطق مختلف جهان، در راستای ارتقای سطح زندگی اهالی همان مناطق و تأمین هر چه بهتر زندگی شان عمل می کند.

من این مسئله را در گرجستان با ادؤارد شواردنادزه رئیس جمهور این کشور و در ارمنستان با روبرت کوچاریان رئیس جمهور آن مذاکره کرده ام. جناب آقای رئیس جمهور، بهمین خاطر می خواستم تا، موضع و نظرات شما را راجع به همکاریهای منطقه یی بدانم و با دیدگاه هایتان آشنا شوم.

مجدداً از شما تشکر می کنم، جناب آقای رئیس جمهور.

حیدر علی اف: وزیر محترم، از بابت نظرات و توصیه های بسیار ارزشمند شما متشکرم.

اینجانب در جریان گفتگوی خصوصی با شما هم تأکید کردم که، مشکل اصلی برای ما، حل مناقشه بین ارمنستان و آذرابیجان، آزادسازی سرزمینهای اشغالی کشورمان، احیای تمامیت ارضی کشورمان و بازگشت بیش از یک میلیون آذربایجانی به زاد و بوم خویش می باشد.

فکر می کنم که، چنین وضع وحشتناکی در هیچ کشور جهان وجود ندارد: یک میلیون انسان در کشور خود در شرایط پناهندگی بسر می برد. فلذا من از تلاشهای شما در این زمینه تحسین می نمایم. خواهشمندم، شما بعنوان هم سازمان امنیت و همکاری اروپا و رئیس آن و هم وزیر امور خارجه اتریش کشور دوست، به حل این مسئله سعی کنید. من به شما گفته بودم،- شما تا پایان سال جاری عهده دار ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا هستید، سعی داشته باشید تا، ظرف این مدت پیشرفت جدی در این زمینه بدست بیاید.

ما خواهان صلح بین ارمنستان و آذربایجان، در منطقه قفقاز و قفقاز جنوبی هستیم. فلذا، به این وضع دشوار تحمل می کنیم. ولی هر تحملی هم حدی دارد. اینرا بایستی هم شما بدانید، هم کل سازمان امنیت و همکاری اروپا، هم گروه مینسک و هم سازمان ملل متحد بداند که، بایستی به این بی عدالتی نسبت به آذرابیجان پایان داده شود. مجدداً تقاضا دارم تا، در فعالیت شما این امر، بعنوان مسئله مقدم بخود جای بگیرد.

از بابت تلاشهایی که، موقع حرکت از ارمنستان به اینجا در زمینه آزادسازی اسرای آذربایجانی در آنجا و تحویلشان به کشورمان بکار گرفتید، از شما خیلی متشکرم.

من به استحضار شما رساندم، مجدداً بیان می دارم که، در آذربایجان هیچ اسیری از ارمنستان وجود ندارد. ولی به هنگام جنگ- در هر صورت، بنابه لیست تهیه شده از سوی مراجع ذیصلاح ما و بموجب پرونده هر فرد مشخصی- بیش از ۸۰۰ نفر آذربایجانی در آنجا در اسارت بسر برده است. اکنون آنها سالمند، یا نه، چه شده است، نمی دانم. ولی چند سال پیش ما اطلاعات دقیقی در این مورد داشتیم. فکر می کنم، بایستی به این مسئله نیز توجه کرد.

حضور شما در اینجا، با رویداد مهمی ارتباط دارد که، دفتر سازمان امنیت و همکاری اروپا در باکو افتتاح گردیده است. بدین مناسبت من به شما و خودمان شادباش می گویم. زیرا این امر، در نتیجه خواست هم شما و هم ما تحقق یافته است.

ما کار تأسیس این دفتر را خیلی قبل آغاز کرده بودیم. ولی خیلی عالی شد که، این دفتر با حضور شما، یعنی رئیس سازمان امنیت و همکاری اروپا افتتاح گردید. فکر می کنم، آنها در اینجا فعالیت موفقی خواهند داشت و در همکاریهای مان با سازمان امنیت و همکاری اروپا به ما خیلی کمک خواهند کرد. طبیعتاً، این امر، در راستای توسعه روابط ما با این سازمان- اکنون آنها مشغول مسئله مناقشه ارمنستان و آذربایجان بر سر قره باغ کوهستانی نمی شوند، ولی سرگرم سایر مسایل هستند- بسیار عمل خواهد کرد.

از بابت تلاش هایتان جهت پذیرش آذربایجان به شورای اروپا متشکرم. اینجانب هم از حکومت اتریش و هم شما بعنوان رئیس فعلی سازمان امنیت و همکاری اروپا، قدردانی می نمایم. امروز شما بیان کردید که، در جلسه هیأت وزیران در باره حل این مسئله تصمیم گرفته خواهد شد، این امر، ما را خیلی ترغیب می کند.

اینجانب بارها اعلام کردم که، ورود به شورای اروپا از طرفی افتخار آمیز است، ولی از سوی دیگر بمعنی متعهد شدن کشور به مسؤلیتهای بزرگ جدیدی میباشد.

آذربایجان کشوری است متعلق به قاره اروپا. اما ویژگی دیگر آن هم عبارت از آن است که، در یک مکان تقاطع اروپا و آسیا، شرق و غرب قرار دارد. ما در ادغام فرهنگ و ارزشهای شرق با ارزشهای غرب نقش ویژه یی ایفا می کنیم. فلذا من معتقدم که، ما در شورای اروپا یک کشور لازمه هستیم. عضویت کامل الحقوق مان در شورای اروپا، نه تنها برای ما، بلکه برای شورای اروپا نیز مفید واقع خواهد گردید. لیکن ما مسؤلیت خود را نیز درک می کنیم. مسؤلیتمان افزایش خواهد یافت. ما آماده این هستیم.

در ماه نوامبر انتخابات پارلمانی جدیدی در آذربایجان برگزار خواهد شد. به اعتقاد من، ما ظرف مدت پنج سال گذشته از انتخابات پارلمانی قبلی راه بزرگی در زمینه دموکراسی پیموده ایم- حکم اعدام را لغو کرده، آزادی مطبوعات را تأمین نموده ایم و همه آزادی های بیان، اندیشه و اعتقاد در آذربایجان موجود است. ولی ما چنان فکر نمی کنیم که، به دستاوردهای زیادی موفق شده ایم. راه دموکراسی خیلی طولانی است. معتقدم که، شما هم هنوز به خط پایان نرسیده اید. آیا اینطور است؟

بنیتا فررو- والدنر: بله.

حیدر علی اف: ولی ما هنوز در ابتدای راه هستیم. مطمئن باشید که، ما این راه را در پیش گرفته ایم و خواهیم گرفت.

من متوجه نظرات شما در مورد قانون انتخابات هستم. بنظرم، می دانید که، در جریان مذاکره این مسئله در مجلس، اینجانب در رابطه با چند ماده یی در این قانون به مجلس ملی مراجعه کرده بودم. اینها صرفاً همان موادی است که، شما نظرات خود را در مورد آن اظهار داشتید. لیکن پارلمان کشورمان با این درخواست من موافقت نکرده است. فکر می کنم، در پارلمان شما هم چنین مواردی کم پیش نمی آید. ولی ما به تلاشهای خود در این زمینه ادامه خواهیم داد. اطمینان داشته باشید که، انتخابات مجلس ماه نوامبر در آذربایجان، در حداکثر امکانات مان در شرایط دموکراتیک، علنیت و شفافیت برگزار خواهد گردید. ما با دفتر سازمان امنیت و همکاری اروپا در باکو نیز در این زمینه همکاری خواهیم کرد.

مایلم به استحضارتان برسانم که، نماینده دفتر نهادهای دموکراتیک و حقوق بشردر اینجا- کمیسیون انتخاباتی ما حضور دارد. وی، در این کمیسیون نشسته و تا پایان انتخابات در آنجا خواهد نشست. اینرا ما خودمان خواستیم تا، به همه چیز نظارت کند، در حل و فصل مسایل پیش آمده و جلوگیری از اشتباهات محتمل به ما کمک کند. همانطور که عرض کردم، ما تلاشهای خود را در این زمینه تداوم خواهیم بخشید.

اینجانب بار دیگر از شما سپاسگزاری می کنم. اظهار اطمینان می کنم که، بر اساس گفتگوی مفصل مان، شما به تلاشهای خود در زمینه حل مسئله عمده ادامه خواهید داد. خیلی متشکرم.

بنیتا فررو- والدنر: نهایت تشکر را دارم، جناب آقای رئیس جمهور. مایلم مجدداً اعلام کنم که،- ما از هیچ اقدامی دریغ نخواهیم کرد تا، تحفه خود را به این روند صلح ادا نماییم. از سویی مذاکرات رؤسای جمهور و از دیگر سو تقویت فعالیت سازمان امنیت و همکاری اروپا امیدبخش است که، می توانیم بزودی به حل این مناقشه دست یابیم. اینجانب پس از مراجعت از اینجا، به رؤسای مشترک گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا دستور خواهم داد تا، آنها نیز هر چه بیشتر بر تلاشهای خود بیفزایند. مجدداً تشکر می کنم.

حیدر علی اف: شما می بینید که، تمامی نمایندگان مطبوعات ما در اینجا حضور دارند. آنها همه سخنان ما را شنیدند. آیا اکنون نیازی به اظهار نظر مجدد در برابرشان هست؟

بنیتا فررو- والدنر: بنظر من، نیازی به این نیست.

حیدر علی اف: من هم بر این باورم. از آنها نیز تشکر می کنم که، نظرات ما را شنیدند. سپاسگزارم.

روزنامه "آذربایجان" مورخ ۱۹ ژویه سال ۲۰۰۰