حیدر علی اف: آیا شما برای رفتن از اینجا آماده می شوید؟ وقت چه قدر زود رسید. چنین به نظر من می رسد که، شما همین دیروز به کشورمان آمده اید.

آلِساندرو فالّووُلیتا: بله، جناب آقای رئیس جمهور، آماده می شوم. من هم چنین تصور دارم. مثل اینکه دیروز آمده ام. دلیل آن هم این است که، چهار سال گذشته با چنان رویدادهای غنی پر بوده است که وقت زود گذشته است.

حیدر علی اف: بله، وقت خیلی زود سپری شده است. من تأسف می خورم که شما می روید. زیرا اولاً، شما نخستین سفیر ایتالیا در کشورمان هستید. ثانیاً، شما طی مدت فعالیت خود در اینجا بعنوان سفیر خدمات بسیار ارزشمندی را در توسعه روابط ایتالیا- آذربایجان انجام داده اید. ما برخورد دوستانه شما نسبت به کشور و مردم آذربایجان را احساس کرده ایم و از شما فرا گرفته ایم. فلذا، اگر دست من باشد، نمی گذارم شما بروید. ولی کشورتان قوانین مخصوص خود را دارد.

اینجانب از صمیم قلب از شما تشکر می کنم. باز هم تکرار می کنم که، فعالیت شما در اینجا بعنوان سفیر از اهمیت فراوانی جهت برقراری و می توان گفت، توسعه روابط ایتالیا- آذربایجان برخوردار است. سفیر موظف است منافع کشور خود را حفظ کند و به کشوری که در آن سفیر است، احترام قایل شود، بین کشورها دوستی و همکاری ایجاد کند و در راستای توسعه روابط همه جانبه تلاش نماید.

من اعتقاد دارم که، شما این وظایف اصلی را به شایستگی بجا آورده اید. فکر می کنم که، در اینجا هم منافع کشور خود را بخوبی تأمین نموده اید و هم اینکه نسبت به مردم و کشور آذربایجان همواره برخورد دوستانه و محبت آمیزی داشته اید. اینجانب از بابت همه اینها از شما سپاسگزارم.

سفر رسمی خود به اتفاق شما به ایتالیا را به خاطر دارم. سفر بسیار خوبی بود. در فعالیتهای آینده برای شما موفقیت آرزومندم.

خانم شما هم با ما فامیل است. می دانم که وی در اینجا مشغول نقاشی می شود. خواهشمندم، سلامها و آرزوهای صمیمانه مرا خدمت او برسانید. متشکرم.

آلِساندرو فالّووُلیتا: جناب آقای رئیس جمهور،از بابت این سخنان گرم از شما قدردانی می کنم. من کشور شما را با دو احساس ترک می کنم. اولی، احساسات غم و اندوه است. زیرا ترک کشور و مردمی که طی مدت فعالیت خود پیوندهایی با آن داشتم، واقعاً احساسات غمناکی را ایجاد می کند. لازم بذکر می دانم که، فعالیت چهار ساله من در اینجا هم بلحاظ حرفه ای و هم انسانیت با رخدادهای بسیار غنی توصیف می شود. من این مطلب را نه فقط از طرف خودم، بلکه از طرف خانمم نیز بیان می دارم. هم اکنون جنابعالی در مورد وی اظهاراتی داشتید. امروز ما در آذربایجان دوستان زیادی داریم و ما هنگام ترک این کشور بخشی از قلبمان را در اینجا می گذاریم و می رویم.

در عین حال، من با احساسات مثبتی از کشورتان جدا می شوم. آنچه که این احساسات را در من ایجاد می کند، اینکه واقعاً طی مدت چهار سال حضور من در اینجا موفق شدم خدماتی را در راستای توسعه روابط آذربایجان و ایتالیا- روابط اقتصادی و سیاسی ارایه دهم.

اگر من دو مسئله بنیادی را در اینجا ذکر کنم، باید بگویم که، یکی از آنها- ما موفق بدین شده ایم- سفر جنابعالی به ایتالیا در سال ۱۹۹۷ بود. واقعاً، این سفر مهمی بود. بدین دلیل سفر مهمی تلقی می نمایم که در وهله اول بایستی اینرا بموجب نتایج آن توصیف کرد. در نتیجه این سفر اسنادی که موجب پایه ریزی شدن همکاریهای بعدی بین دو کشور گردید، به امضا رسید. دومین جهت مثبت شامل آن بود که این سفر از نظر انسانی نیز یک سفر پراهمیتی بود. خودتان در جریان این سفر شاهد آن بودید که مردم ایتالیا نسبت به جنابعالی چه قدر علاقه دارند. حین سفر در ارتباط با مردم بار دیگر شاهد این مطلب شدید.

جناب آقای رئیس جمهور، پس از این سفر شما روابط بین آذربایجان و ایتالیا، بویژه روابط سیاسی بتدریج توسعه پیدا نمود. در نتیجه، بعضی از مقامات ایتالیا به آذربایجان سفر کردند. معاونان وزیر صنایع و وزیر امور خارجه ایتالیا به آذربایجان آمدند.

مایلم یک جهت دیگر از همکاریهایمان را مورد اشاره قرار دهم. این هم شامل دوره ریاست ایتالیا در هیئت وزیران شورای اروپا بود و دوران مهم شش ماهه در آستانه عضویت آذربایجان به شورای اروپا را تحت پوشش قرار داد. من این دوران را الگوی همکاریهای فی مابین می دانم.

جناب آقای رئیس جمهور، حتماً مستحضرید که ما- حکومت ایتالیا مسئله عضویت آذربایجان در شورای اروپا را بعنوان یکی از عمده ترین وظایف در پیش رو قرار دادیم و بدین دست یافتیم.

البته، جنابعالی کاملاً استحضار دارید که، این روند چندان آسانی نبود. موانعی فراروی ما قرار داشت و ما میبایستی آنها را مرتفع می ساختیم. ما این کارها را با نهایت اطمینان انجام دادیم. ما ضمن انجام این امور، با توجه به عزم راسخ مردم آذربایجان و اینکه آذربایجان قسمتی از اروپا میباشد و شایسته خانواده اروپا است، این وظیفه را بجا آوردیم. ما خوشحالیم که صرفاً در دوره ریاست ایتالیا در هیئت وزیران شورای اروپا چنین تصمیمی اتخاذ گردیده است.

بسیار خوشوقتم که، شما به عضویت شورای اروپا درآمدید. بدون شک، این عضویت فواید زیادی را عاید شما خواهد ساخت. بویژه، در امر تبادل ارزشهای دموکراتیک، در زمینه حفظ حقوق بشر و همکاری با ایتالیا به آذربایجان سود خواهد بخشید. اطمینان دارم که، عضویت شما در شورای اروپا همچنین زمینه و شرایط مناسبی را جهت حل مناقشه ارمنستان و آذربایجان فراهم خواهد ساخت.

جناب آقای رئیس جمهور، اگر اجازه فرمایید، می خواهم چند کلمه در مورد مناسبات دوجانبه و روابط ایتالیا و آذربایجان ایراد کنم. لازم بذکر می دانم که، ظرف چهار سال اخیر در همکاریهای اقتصادی فیمابین از نظر کیفی واقعاً تحول عمیق صورت گرفته است. این همکاریها بخصوص در زمینه انرژی نمایان گردید. مایلم همکاریهای شرکت "ACIP" را مورد اشاره قرار دهم. در نمونه این، همکاریهای بین ایتالیا و آذربایجان گسترش و استحکام یافت. کاملاً مستحضرید که، شرکت "ACIP" همپای این همکاریها، در تعدادی از کنسرسیومها نیز، بویژه در کنسرسیوم "شاهدنیز" شرکت می کند. بعلاوه، شرکت "ACIP" در بهره برداری از میدان نفتی "کورداشی" خدمات اپراتوری ارایه می دهد. ما از این همکاریها نهایت رضایت و خوشحالی را داریم.

جناب آقای رئیس جمهور، فکر می کنم که، ما در زمینه همکاریهای در بخش غیر نفتی نیز می توانیم به دستاوردهای چشمگیری دست یابیم. معتقدم که، ظرفیتها و امکانات بزرگی برای توسعه همکاریها در زمینه کشاورزی و صنایع بین دو کشور وجود دارد. اینها چنان رشته هایی است که ایتالیا در این زمینه از تجارب بسیار غنی برخوردار میباشد. ولی مایلم تؤام با تأسف اظهار بدارم که همکاریهای ما در این زمینه هنوز بدان مرحله ای که ما آرزو و امید داریم، نرسیده است. البته، این دلایل مختلفی دارد. یکی از مهمترین آن این است که شرکتهای ایتالیایی اطلاعات لازم را در باره این بخشهای آذربایجان در دست ندارند.

جناب آقای رئیس جمهور، می خواهم به استحضار برسانم که، در صورت دایر شدن سفارت آذربایجان در ایتالیا این خلاء پر خواهد شد. جنابعالی فرموده اید که، در ارتباط با این مسئله تصمیم سیاسی اتخاذ گردیده است. این امر، بعنوان عامل مهمی در پیشرفت همکاریهای بین آذربایجان و ایتالیا می شد.

اینجانب می خواهم بطور مختصر از نقش ایتالیا در اتحادیه اروپا سخن بگویم. بیان می دارم که ایتالیا می تواند نقش مهمی را در توسعه روابط بین اتحادیه اروپا و جمهوری آذربایجان ایفا نماید.

بطور کلی، ما طرفدار توسعه و تحکیم مناسبات اتحادیه اروپا و آذربایجان هستیم. دلیل اصلی آن عبارت از این است که، آذربایجان جزوی از خانواده اروپا است. به شما اطمینان می دهم که، ایتالیا در بروکسل و در نهادهای اتحادیه اروپا از همه امکانات خود استفاده خواهد نمود تا اتحادیه اروپا روابط سیاسی و اقتصادی خود را با آذربایجان گسترش دهد و به آذربایجان روی کند.

جناب آقای رئیس جمهور، می خواهم چند کلمه نیز راجع به قره باغ کوهستانی ایراد کنم. ما روند این تحولات را با نهایت دقت پیگیری می کنیم. ما مذاکرات انجام شده در پارلمان آذربایجان را با توجه و علاقه کامل مورد پیگیری قرار دادیم. سرانجام، گفتگوهای انجام شده در پاریس را از نزدیک مشاهده نمودیم. امیدواریم که ظرف ماههای آینده یافتن راهکارهای حل مسالمت آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی امکانپذیر خواهد شد. خودتان کاملاً مطلع هستید که ایتالیا عضو گروه مینسک میباشد. لذا، آماده است هم در قالب گروه مینسک، هم در سازمانهای بین المللی و هم در مناسبات دوجانبه همه گونه کمکهای خود را جهت حل صلح آمیز مناقشه ارایه دهد. با وجود همه اینها، اخیراً با نگرانی و ناراحتی نظراتی را پیرامون راه حل نظامی شنیدیم. امید بر این داریم که یافتن راه حل مسالمت آمیز مناقشه امکانپذیر خواهد بود.

جناب آقای رئیس جمهور، در پایان سخنانم از شما- اینرا از صمیم قلب می گویم- نهایت تشکر را دارم که توجه و دقت ویژه ای را نسبت به مناسبات آذربایجان- ایتالیا مبذول فرموده اید. جنابعالی همواره توجه شایانی به سفارت ایتالیا در آذربایجان داشته اید. لازم بذکر می دانم که نسبت به خود من دقت فرموده اید. من از این بسیار تجلیل می کنم. از بابت همه اینها از شما صمیمانه تشکر و قدردانی می کنم.

جناب آقای رئیس جمهور، همانطور که کاملاً مطلع هستید، چهار سال زندگی کردن در کشور شما، البته، دوران مهمی از زندگی شخصی محسوب می شود. منظور من این است که شخص من، همچنین همسر من این همکاریها را و نیز آنچه که در زمان فعالیتمان در اینجا دیده و شنیده ایم، هرگز فراموش نخواهیم کرد و همیشه در حافظه خود بعنوان خاطره عزیز حفظ خواهیم نمود.

حیدر علی اف: متشکرم. بله، ما در زمان ریاست ایتالیا در شورای اروپا شاهد موضع بسیار عادلانه، صحیح و درست کشورتان در روند جریانات مرتبط با عضویت آذربایجان در شورای اروپا و تلاشهای صمیمانه آن در راستای ورود جمهوری آذربایجان به شورای اروپا بوده ایم. شما هم می دانید و ما هم می دانیم که در این روند محافلی بودند که برای ما مانع تراشی می کردند و موضع مغرضانه و غیر عینی اتخاذ داشتند. ولی در عین حال، ما دوست خیلی عادلانه یی مانند ایتالیا داشتیم.

بهمین منظور، خود ما هم سعی می کردیم که صرفاً در زمان ریاست ایتالیا در شورای اروپا مسئله عضویت آذربایجان در شورای اروپا حل و فصل گردد. همینطور هم شد. من در این روند خدمات شخص شما را بعنوان سفیر ایتالیا در آذربایجان ارزنده توصیف می نمایم. چرا که، ارزیابی درست وقایع آذربایجان و ارایه اطلاعات صحیح و عادلانه به کشورتان در مورد آذربایجان از طرف شما، طبیعتاً، در راستای ایجاد برداشت عادلانه و عینی در رهبری کشورتان راجع به آذربایجان عمل کرده است. برای همین، من از شما بویژه تشکر می کنم و از بابت رفتار دوستانه ایتالیا نسبت به آذربایجان و فعالیتهای شخص شما بعنوان سفیر سپاسگزارم.

با نظرات شما در خصوص روابط اقتصادی فیمابین موافق هستم. شرکت "ACIP" کارهای بزرگی را در آذربایجان انجام می دهد و این کارها بسیار آینده دار میباشد. مشارکت این شرکت در کنسرسیوم بهره برداری از میدان "شاهدنیز"، مخصوصاً بعهده گرفتن اپراتوری در میدان "کورداشی" و حضور آن در سایر معادن نفتی، طبعاً، موجب برقراری روابط اقتصادی گسترده یی بین شرکت "ACIP" و جمهوری آذربایجان خواهد شد.

اینجانب با شما موافق هستم که، بعلت نبود اطلاعات کافی در ایتالیا در مورد امکانات آذربایجان، همکاریهای ما در زمینه کشاورزی و صنایع هنوز خیلی ضعیف است. ما بایستی بزودی سفارت کشورمان در ایتالیا را دایر نماییم و این کار را عملی خواهیم ساخت. گمان می کنم که، هم سفارت آذربایجان در ایتالیا و هم سفارت ایتالیا در آذربایجان در حل این مسایل می توانند به دستاوردهایی برسند.

آذربایجان پس از عضویت در شورای اروپا، طبیعتاً، سعی دارد به سوی اتحادیه اروپا نیز گامهایی را بردارد. بیانیه شما مبنی بر اینکه ایتالیا در این مسئله نیز می تواند به آذربایجان کمک کند، به من خیلی الهام می بخشد. ما تلاش خواهیم کرد تا به اتحادیه اروپا نزدیک شویم، به عضویت آن درآییم و در این زمینه به کمکهای شما و کشور ایتالیا هیچ تردیدی نداریم.

به یک کلام، روابط ایتالیا و آذربایجان از این پس باید هر چه بیشتر گسترش پیدا کند. معتقدم که جو و شرایطی که شما بعنوان سفیر ایتالیا در آذربایجان فراهم آورده اید، زمینه خوبی برای فعالیتهای آینده ما است. فکر می کنم که، این روابط استمرار خواهد یافت. مجدداً از شما و دولت شما تشکر می کنم.

روزنامه آذربایجان مورخ ۱۱ مارس سال ۲۰۰۱

© aliyev-heritage.org