حیدر علی اف: خوش آمدید، جناب سوروس. اینجانب خیلی خوشحالم. شما تابحال به آذربایجان سفر نکرده بودید. لذا من به این سفر شما اهمیت زیادی قایلم.

شما امروز کنفرانسی برگزار کرده اید و ملاقاتهایی نیز داشته اید. من نیزمایلم تا حرفهای شما را بشنوم.

جورج سوروس: متشکرم، جناب آقای رئیس جمهور. این دیدار کمی غیر منتظره شد. از اینکه مرا بحضور می پذیرید، تشکر می کنم. من از بابت نخستین دیدار با شما رضایت خاطر دارم و بسیار خرسندم که، اکنون جنابعالی سرحال و سر کار هستید.

این اولین سفر من به باکو است، برغم اینکه این بنیاد هفت سال است که در اینجا فعالیت دارد. متأسفانه، تا به امروز فرصت سفر به باکو را نداشتم، زیرا برنامه کاری من خیلی فشرده بود. امروز ما با کمال خوشحالی در اینجا کنفرانس تحت عنوان "درآمدهای نفتی خزر: چه کسی سود خواهد برد؟" را برگزار نمودیم. همین کنفرانس نیز باعث شده تا به بیایم. می دانم که سود حاصله از نفت برای کشورتان و اقتصاد کشور بی نهایت ضروری میباشد.

امروز وقتی که در کشورتان بسر می برم، فکر کردم که شاید هم می توانید نقش الگو برای همه جهانیان را ایفا نمایید. چرا که شما صندوق نفت علنی و شفاف برای درآمدهای حاصله از نفت را تأسیس کرده اید.

در ماه ژوئن نشستی پیش بینی می شود. این نشست با ابتکار و حمایت مالی حکومت بریتانیای کبیر برگزار خواهد گردید که، قرار است کشورهای زیادی در آن حضور پیدا کنند و برخی کشورهای مبتکر نقش اصلی را ایفا نمایند. امیدوارم که آذربایجان نیز در بین این کشورها قرار خواهد گرفت، زیرا آذربایجان دلیلی دارد تا به شفافیت و علنیت خود افتخار نماید. چرا که اخیراً دستاوردهای چشمگیری در این زمینه در آذربایجان بدست آمده است.

حیدر علی اف: متشکرم، جناب سوروس. من از بابت سخنان و نظرات شما خرسندم. واقعاً، ما با توجه به وضع دشوار کشورمان، به همه چیز، یعنی به منابع و وجوه مالی دولت نظارت می کنیم. ما از بدو کسب درآمد از نفت، صندوق نفت را تأسیس نمودیم. درست است، نظرات گوناگونی از سوی کشورهای مختلف نسبت به این مسئله اظهار می شد. صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و دیگران. ولی ما تصمیم خود را درست میدانیم.

وجدان من پاک است که، یک دلار هم از درآمدهای حاصله از نفت به جای دیگر تخصیص نیافته است. این وظیفه من است. ۹ سال است که ما برای استخراج نفت بر اساس قراردادهای نفتی فعالیت می نماییم. سرانجام، اقدام به اخذ سود کردیم و این سود را نیز در صندوق نفت جمع آوری می کنیم. همینطور هم خواهد بود. زمانی که آذربایجان سالانه ۵ میلیارد دلار سود خواهد برد، همینطور نیز خواهد بود. فلذا این کنفرانس شما حائز اهمیت میباشد. زیرا، همه چیز بار دیگر تشریح و تبیین گردیده است. اینجانب نیز بسیار خوشحالم که، شما به این مسئله توجه دارید. سپاسگزارم.

شما از زمان آغاز فعالیت در اینجا، میزان ۷ میلیون دلار به آذربایجان کمک کرده اید. این خیلی خوب است. ولی امروز من مروری به اسناد کردم که، این کمکها در راستای کدام اهداف اختصاص یافته است. اکثر این کمکها بعنوان پاداش در اختیار سازمانهای غیر دولتی مختلفی قرار گرفته است. من اعتراضی به این ندارم. ولی بزرگترین مشکل ما اشغال سرزمینهای آذربایجانی از طرف ارتش ارمنستان و زندگی یک میلیون شهروند ما در شرایط پناهندگی میباشد. ممکن است، اطلاعات لازم را در این باره به شما ارایه نداده اند. اکنون من به توجه شما می رسانم. بهمین منظور اینجانب آرزو می کنم که، حداقل ۶۰- ۷۰ درصد از آن بخشش ها برای آوارگان اختصاص پیدا میکرد. سازمانهای غیر دولتی در باکو فعالیت دارند، وضعشان هم خوب است. انشاء الله، بهتر از این باشد. ولی شرایط آوارگان بسیار وخیم است.

جرج سوروس: ما در جریان دیدارهای امروزی با چند تن از مقامات رسمی کشورتان در مورد ارایه کمکها به آوارگان گفتگو کرده ایم. بنظرم، ما می توانیم در این زمینه همکاری کنیم. یعنی ما به شما کمک می کنیم تا طرحی ایجاد شود و بر اساس آن به پناهندگان و آوارگان اعتبارات ارایه شود. منظور من این است که برای اولین بار، این اعتبارات برای تأسیس مؤسسات کوچک و متوسط منظور گردد. همچنین این اعتبارات برای بهبود هر چه بیشتر شرایط خانگی آوارگان در نظر گرفته شود.

فکر می کنم که، در این زمینه نه تنها از کمکهای ما، بلکه در عین حال، از امکانات مالی صندوق نفت نیز می توان استفاده نمود. زیرا اشتغال زایی، بویژه اشتغال زایی در رشته های غیر نفتی برای کشورتان خیلی لازم است. در اینجا جا دارد تا از امکانات مالی صندوق نفت استفاده گردد.

حیدر علی اف: من کاملاً موافقم. باهم می توانیم طرح مورد نظر شما را ایجاد کنیم و این مسئله را بطور خیلی ثمربخش اجرا نماییم. این امر برای شما و بنیاد شما نیز پراهمیت خواهد بود.

جرج سوروس: جناب آقای رئیس جمهور، من احساس می کنم که ما در بعضی از زمینه ها می توانیم همکاریهای بسیار موفقی با شما داشته باشیم. ما دارای تجاربی هستیم. همانطور که مستحضرید، ما در بسیاری از کشورها کار می کنیم. فکر می کنم که، از این تجربه در آذربایجان نیز می توانیم استفاده ببریم.

ولی می خواهم راجع به یک مسئله پوست کنده با شما صحبت کنم. من بعنوان یک کارفرما خدمت جنابعالی عرض کنم که، من از بابت تخصیص وجوه هنگفتی برای آذربایجان کمی تردید دارم. چرا که آذربایجان خودش درآمد دارد، بزودی درآمدهای شما بمراتب افزایش خواهد یافت و انجام کارهای وسیع و بزرگی در آذربایجان امکانپذیر میباشد.

ما در سایر کشورها برنامه هایی داریم که آنرا برنامه "گام به گام" می نامیم. این برنامه ها عمدتاً شامل کودکستانها و آموزگاران دبستانها میشود. هدف اصلی ما عبارت پرورش فکری کودکان و توسعه دادن طرز تفکر منحصر بفردی در آنان میباشد تا آنها بتوانند در آینده آزادانه بیاندیشند. تابحال برای این اهداف بیش از مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار در سراسر جهان هزینه کرده و مدل این طرح را تنظیم و تهیه نموده ایم. این مدل در آذربایجان نیز تا اندازه یی مورد پسند قرار گرفته است. ما به اتفاق وزارت تحصیلات آذربایجان در این زمینه همکاری می کنیم.

حیدر علی اف: من با شما موافقم. ولی ما هنوز نمی توانیم چندان درآمد زیادی حاصل کنیم. شما می بینید که در طی سه سال اخیر چه قدر کسب درآمد نموده ایم. هنوز، به آن صورت نمی توانیم اخذ سود کنیم، برای همین، ممکن است تا سال ۲۰۰۵ شما به ما کمک کنید و در صورت نیاز، در آینده ما به شما کمک می کنیم.

در آینده ما می توانیم همان اعتبارات را به شما بازپرداخت کنیم. خواهشمندم تا کار را به این شکل تشکیل بدهیم.

جرج سوروس: جناب آقای رئیس جمهورپس ما موافقیم.

حیدر علی اف: همانطور کهمی بینید، در بسیاری از مسایل با هم دیگر اتفاق نظر داریم. پس، بایستی دیدار و به برقراری روابط مبادرت نمود.

سفر شما به آذربایجان در ارتباط با کنفرانس حاضر، برای کشورمان حائز اهمیت میباشد. ولی این مذاکرات را که با شما انجام دادیم و این موافقتی که بدست آوردیم، نتایج اینها برای کشورمان بمراتب مفیدتر واقع خواهد گردید.

جرج سوروس: بله، بنظرم، اوضاع موجود کشورتان موجبات این امر را فراهم می سازد. کشور شما در موقعیت جغرافیایی مناسبی واقع است و برای جهان از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. هم اکنون کشورتان وظیفه یی همچون قرار گرفتن در ردیف کشورهای گروه اول را دارد. اینجانب اطمینان دارم که، شما به این هدف نیز خواهید رسید. امیدوارم تا جزو کشورهای گروه اول در فهرست کشورهایی که در زمینه شفافیت درآمدها رده بندی شده اند، قرار بگیرید. بعد، به نفوذ کشورتان نیز افزوده خواهد شد. با افزایش نفوذ کشور، جذب هر چه بیشتر سرمایه گذاری های خارجی امکانپذیر خواهد بود. این مطلب را بویژه در مورد بخش غیر نفتی صدق دراد.

حیدر علی اف: درست می گویید. نظر من هم این است و ما به این شکل نیز عمل خواهیم کرد. اینجانب به توصیه های شما خیلی توجه می کنم و اهمیت آنرا برای ما مورد تأکید قرار می دهم.

من خواهش دیگری ندارم. بقیه درخواست ها را در دیدار آینده خواهم گفت.

جرج سوروس: منبی صبرانه منتظر دیدار آتی ما خواهم بود.

حیدر علی اف: انشاء الله.

روزنامه آذربایجان مورخ ۳۰ ماه می سال ۲۰۰۳.

© aliyev-heritage.org