آثار / سیاست خارجی / آذربایجان- سازمانهای بین المللی

گفتگوی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان با هیأت نمایندگی به سرپرستی هاویر سولانا دبیر کل ناتو - کاخ ریاست جمهوری، ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۹۸


حیدر علی اف: به مهمانان ارجمند صمیمانه خیر مقدم می گویم. به آذربایجان خوش آمدید. جناب دبیر کل محترم، من از دیدار مجدد با شما خوشحالم. اینجانب در ماه می سال ۱۹۹۴، یعنی چهار سال قبل نخستین بار از مقر اصلی ناتو در بروکسل بازدید و برنامه "مشارکت برای صلح" را امضا کردم.در ماه می سال ۱۹۹۶ دومین بار به بروکسل سفر کردم و جناب دبیر کل، با شما ملاقات و معرفی نامه پیوستن آذربایجان به برنامه "مشارکت صلح" را تسلیم شما کردم. بدینوسیله، ما به این برنامه پیوستیم و با شما همکاری می کنیم. جناب هاویر سولانا دبیر کل ناتو، شما در ماه فوریه سال گذشته اولین بار به باکو سفر کردید و من بخاطر دارم که دو بار با شما- در مادرید و نیویورک به دیدار و گفتگوهای مهم و مورد علاقه طرفین پرداختیم. اکنون شما مجدداً از آذربایجان بازدید می کنید. می توان گفت که ظرف چهار سال اخیر روابط بین آذربایجان و ناتو و مشارکت آذربایجان درقالب برنامه "مشارکت برای صلح" بسیار توسعه یافته است. ما از این تقدیر می کنیم و مصمم به تداوم این همکاریها هستیم. بنظرم، در جریان سفر شما به باکو می توانیم در این مورد مسایل زیادی را مورد مذاکره مفصل قرار دهیم.

هاویر سولانا: جناب رئیس جمهور محترم، بجهت سخنان محبت آمیز از شما متشکرم. من با کمال خوشحالی به یاد دارم که در سال گذشته، یعنی در سال ۱۹۹۷ با رئیس جمهور آذربایجان سه بار دیدار و با شما در تماس بوده ام. مهم آن است که ما نه تنها بمنظور تحلیل فعالیتهای عمومی قالب برنامه "مشارکت برای صلح"، بلکه جهت بررسی سایر مسایل دایر بر امنیت جهانی نیز جمع شده ایم. به نظرم، از گفتگو با حیدر علی اف همیشه می توان در مورد مسایل مختلف خیلی چیزها را آموخت.

معتقدم که در آستانه قرن بر۲۱ مسایل موجود افزوده میشود، زیرا جهان با سرعت عوض می شود، در دنیا همه چیز با سرعت به سوی جهانی شدن حرکت و در سطح جهانی همواره ابتکاراتی مطرح می شود. کنفرانس احیای جاده قدیم ابریشم که با ابتکار آذربایجان اخیراً در باکو برگزار گردید، گواه اطمینان بخش بر این مطلب میباشد. این کنفرانس از طرفی دلیلی برای جهانی شدن و از دیگر طرف، برای همکاریهای منطقه ای است و نشان می دهد که شرکت کنندگان این کنفرانس از بیش از ۳۰ کشور جهان در صدد حرکت مشترک به سوی پیشرفت هستند. این الگوی خوبی برای فعالیتهای متقابل بوسیله همکاریهای اقتصادی، تجارت و ابتکارات مشترک با هدف برقراری ثبات و امنیت میباشد. به عقیده من، در آستانه قرن آینده بایستی توجه بیشتری نسبت به مسایل ثبات و امنیت مبذول داشت.

البته، کلمه "ثبات" معنی کاربردی دارد، ولی دارای جوانب دیگری نیز هست که اینها هم مرتبط با توسعه اقتصادی، تجارت و سایر مسایل متضمن امنیت و ثبات هر چه بیشتر برای قرن آینده میباشد. جناب رئیس جمهور، به مناسبت ابتکاراتی که مطرح ساختید، به شما تبریک می گویم. روابط دوجانبه بین آذربایجان و ناتو توسعه موفقی دارد و من از این خوشحالم. ما مایلیم که آذربایجان و ناتو در سطح دوجانبه به فعالیتهای متقابل گسترده تری مبادرت نمایند. من با تشکر از جنابعالی بجهت مهمان نوازی صمیمانه، از سفر به باکو اظهار خرسندی می کنم.

حیدر علی اف: اینجانب ضمن تشکر از شما، دبیر کل ناتو با نظرات شما اعلام موافقت می کنم، واقعاً در پایان عصر حاضر دنیا با سرعت کامل در حال تغییر است و اکنون ما ضمن حرکت به سوی قرن ۲۱ باید در برقراری هر چه کاملتر امنیت در جهان موفق شویم. هر کشوری و کلاً همه دنیا نیازمند آرامش و امنیت میباشد. ولی برای ما- آذربایجان این امر اهمیت بسزایی دارد. به توجه شما میرسانم که آذربایجان از موقعیت ژئواستراتژیکی بسیار مناسبی برخوردار است. و لازم بذکر می دانم که از این شرایط نه تنها به نفع کشورمان، بلکه برای تمامی کشورهای طرف همکاری ما می توان کاملاً بهره مند شد. همچنین باید خاطرنشان سازم که آذربایجان مشکلات زیادی را دارا است. همانطور که مطلع هستید، مناقشه ارمنستان- آذربایجان هنوز حل و فصل نگردیده است. بر اثر این مناقشه ۲۰ درصد از سرزمینهای آذربایجان از طرف نیروهای مسلح ارمنستان اشغال شده است. از سرزمینهای اشغالی بیش از یک میلیون آذربایجانی با توسل به زور رانده شده اند. اکنون آنها در شرایط اسفناکی در چادرها بسر می برند. چهار سال قبل ما اعلام آتش بس کرده ایم. بین ارمنستان و آذربایجان پیمان آتش بس امضا شده است. ولی مناقشه به پایان نرسیده است. ما خواهان حل صلح آمیز این مسأله هستیم، گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا و رؤسای مشترک آن- روسیه، آمریکا و فرانسه پیگیر این مسأله هستند. امیدواریم که ما به حل مسالمت آمیز این مسأله موفق خواهیم شد. ولی در یک چنین شرایطی عواملی نیز باعث نگرانی ما است. بطور مثال، در حالی که بین ارمنستان و آذربایجان شرایط آتش بس برقرار شده، ظرف سه سال اخیر از روسیه به ارمنستان بطور مخفی و غیر قانونی به ارزش یک میلیارد دلار سلاحهای سنگین و ادوات جنگی مختلفی تحویل داده شده است. ما به این اعتراض کرده ایم. ولی هنوز در این باره نتیجه مثبتی حاصل نگردیده است. و یا استقرار پایگاه نظامی و یگانهای نظامی متعدد روسیه در خاک ارمنستان و گرجستان موجب نگرانی و ناراحتی ما میباشد. ما در راستای برقراری صلح در قفقاز تلاش می کنیم. کشورهای قفقاز دولتهای مستقلی هستند. هیچگونه نیازی به استقرار واحدهای نظامی و یا پایگاه نظامی کشوری دیگر در ارمنستان و یا گرجستان وجود ندارد. بدون شک، این عوامل مانع برقراری امنیت در منطقه ما، در قفقاز است. من از شما دبیر کل ناتو بجهت تجلیل از برگزاری کنفرانس بین المللی احیای جاده بزرگ ابریشم در باکو از تاریخ هفتم الی هشتم سپتامبر، متشکرم. واقعاً، ما ضمن حرکت به سوی قرن ۲۱ صفحه بزرگی از تاریخ را می گشاییم. حضور نمایندگان ۳۲ کشور، از جمله رؤسای جمهور ۹ کشور و نمایندگان ۱۳ سازمان بین المللی در یک چنین کنفرانس بین المللی نشانگر همبستگی همه این افراد میباشد. در این کنفرانس مسایل اقتصادی مهمی مورد مذاکره قرار گرفته است. در عین حال، تصمیمات اتخاذ شده و بیانات صادره در راستای برقراری صلح، آرامش و امنیت در منطقه ما، بطور کلی در مسیر جاده ابریشم است. بامداد امروز کنفرانس بین المللی دیگری در باکو و دهمین کنگره مسلمانان قفقاز آغاز بکار کرد. لازم بذکر می دانم که من در آن کنفرانس شرکت کردم. نمایندگان و رجال دینی از کشورهای قفقاز و اسلامی در آن حضور دارند. ماهیت و معنی اصلی این کنفرانس بین المللی نیز عبارت از برقراری صلح، آرامش و امنیت است. یعنی منظور من این است که ما در این راستا اقدامات بسیار مهمی را انجام می دهیم. ولی در عین حال موانعی بر سر راه استقرار صلح و امنیت نیز کم نیست. آرزو و خواست ما این است که تمام همکاریهای ما هدف همه مسایل، از جمله برقراری امنیت در منطقه را داشته باشد. معتقدم که سفر شما به این منطقه و مذاکرات امروز ما نیز این هدف را بدبنال دارد. من بدین جهت از شما متشکرم.

هاویر سولانا: اینجانب بار دیگر از شما سپاسگزارم و باور دارم که سفر من به باکو مثمر ثمر و با موفقیت همراه خواهد بود.