سخنرانی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در ضیا فتی در کاخ گلستان به افتخار سران دولتها وهیاتهایی نمایندگی بمناسبت پایه ریزی خط لوله باکو-تفلیس-جیهان-١۸ سپتامبر ۲۰۰۲
جناب آقای احمد نجدت سئزر ریاست جمهوری محترم ترکیه.
جناب آقای ادوارد شورادرنادزه، ریاست جمهوری گرجستان.
مهمانان و دوستان گرامی.
امروز ما شاهد یک روز تاریخی هستیم. ما امروز بینان آغاز احداث خط لوله اصلی صادراتی باکو-تفلیس-جیحان را گذاشتیم که از چند سال پیش داریم روی آن کار میکنیم و خیلی علاقه مندیم تا آن عملی شود. من خیلی خوشحالم که ما این کار را بهمراه جمهوری ترکیه، گرجستان و ایالات متحده آمریکا انجام میدهیم. وزیر انرژی آمریکا در آن مراسم حضور داشت ولی بدلیل کار فوری اش در توکیو نتوانست در این ضیافت حضور بهم برسا ند.
ما امروز در منطقه سنگه چال با وجود وزش باد بادکوبه یی مراسم بسیار با شکوهی برگزار کردیم. یعنی سنگ پایه این خط لوله را گذاشته و راهی را برای خط لوله صادراتی اصلی باکو-تفلیس-جیحان باز کردیم. بدین مناسبت ما- رئیس جمهور احمد تجدت سئزر، رییس جمهور ادوارد شواردنادزه، وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا و من سخنانی را در آنجا ایراد کرده و نظرات و آرزوها و حرفها ی خود را در باره باکو-تفلیس-جیحان بیان نموده ایم. لذا من مایل نیستم الان هنگام صرف ناهار در این باره حرف بزنم. مایلم تشکر قلبی خود را از همه دست اندرکاران برنامه ریزی و اجرای خط لوله باکو-تفلیس-جیحان ابراز نمایم.
بدینوسیله تشکر ویژه خود را از آقایان احمد نجدت سئزر رییس جمهور ترکیه، ادوارد شواردنازده ریاست جمهوری گرجستان و سپئنسرآبراهام وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا اعلام میدارم. ولی کسانی نیز هستند که، به اندازه ما و حتی بیشتر از ما زحمت کشیده اند. نخستین آنها، شرکت بین المللی عملیاتی آذربایجان و شرکتهای زیر مجموعه آن، شرکت دولتی نفت آذربایجان و غیره .... من ضمن تجلیل از کارهایی که توسط آنها تا بحال صورت پذیرفته است بیان میدارم که تمامی این کارها مطابق استانداردهای جهانی بوده و همه خواسته ها و نیازهای ما در زمینه استخراج نفت از دریای خزر را برآورده خواهد ساخت. از اینرو،ضمن اظهار تشکراز این شرکتها ذکر کارحرفه یی بالای آنها را لازم میدانم. من در عین حال از تمامی کارکنان بخشهایی چون نفت و ساختمان سازی، همه کارگران وفرزندان آذربایجان و دوستان خود که از کشورهای مختلفی به اینجا آمده و روی این طرح کار کرده اند کمال تشکر را دارم.
ضمن اظهار این تشکرات من مایلم تا تلاشهای ویژه و مدیریت بسیار ماهرانه فقط یک نفر یعنی جناب آقای وودرود را مورد تأکید خاصی قرار دهم.
کار ساخت و ساز خط لوله اصلی صادراتی باکو-تفلیس-جیحان آغاز شده است. من بدین مناسبت شماها را تبریک میگویم و برای خط لوله باکو-تفلیس-جیحان نیز آرزومیکنم تا راه خوبی را پیش رو داشته باشد.
بدین مناسبت از همه شما خواهش میکنم تا جامهای خود را بلند کنید.
*** *** ***
جناب آقای احمد نجدت سئزر رییس جمهوری محترم.
جناب آقای ادوارد شواردنازده ریاست جمهوری محترم.
مهمانان و دوستان ارجمند.
خط لوله نفتی باکو-تفلیس-جیحان از اراضی سه کشور عبور میکند. نفت از اراضی آذربایجان استخراج میشود و منبعد نیز استخراج خواهد شد. ولی برای عرضه نفت به بازارهای جهانی بدیهی است که ما به مسیر خیلی مناسبی نیاز داریم. روی این موضوع نیزقرار نبود زیاد فکر شود. چرا که ما بهمراه جمهوری ترکیه و گرجستان اجرای طرح باکو-تفلیس-جیحان را از سال ١٩٩۶ آغاز کرده بودیم.
ما از قدیم بهمراه جمهوری ترکیه، دولت آن و مرحوم تورگوت اوزال رئیس جمهوری اسبق و سلیمان دمیر ال رئیس جمهوری نهم این کارها را شروع کرده بودیم و باهم کار میکردیم. این خط لوله بدون شرکت ترکیه محال بود. ما نخواسته بودیم تا این خط لوله بغیر از ترکیه از خاک هیچ کشور و منطقه دیگری عبور کند. از اینرو همکاریهای ما مثمر به ثمر بوده است. شرکتهای ترکیه یی کارهای زیادی اینجا انجام داده اند. ما مدام در حال رایزنی بوده ایم و بی جهت نیست که برای اولین بار در سال ١٩٩۸ بیانیه آنکارا در خصوص احداث خط لوله صادراتی اصلی باکو-تفلیس-جیحان را صادر کردیم. سپس در سال ١٩٩٩ در حاشیه های نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا در استانبول توافق نامه یی در این زمینه منعقد شد. این توافق نامه به امضای رؤسای جمهور آذربایجان، ترکیه و گرجستان رسید. رئیس جمهور قزاقستان نیز به این جمع پیوست. و مهمتر از همه ینکه، بیل کلینتون رئیس جمهور سابق آمریکا را نیز آن بیانیه را امضا نمود.
کارهای اساسی بعد از سال ١٩٩٩ آغاز گردید. در روند اجرای این کارها نیز آذربایجان وترکیه در حال همکاریهای تنگاتنگی بوده و جناب آقای سئزر رئیس جمهوری محترم ترکیه هم بهمراه ما برای تحقق این پروژه تلاشها و زحمات فراوانی داشته اند.
ترکیه یک کشور دوست و برادر برای ما است. روابط دوستی و اخوت از قدیم بین ملتهای آذربایجان و ترک برقرار بوده است. امروز نیز ترکیه بمنزله تکیه گاهی برای ما میباشد. ترکیه دوست ما است. ما این دوستی خود با ترکیه را تا ابد و بطور دایم ادامه خواهیم داد.
خواهش میکنم جامهای خود را به افتخار جمهوری و ملت ترکیه و جناب آقای احمد نجدت سئزر رئیس جمهوری محترم ترکیه بلند کنید.
نشریه "آذربایجان"، مورخ ١٩ سپتامبرسال ۲۰۰۲