عصر روز ۲۰ دسامبر در کاخ یلیزه مراسم استقبال رسمی باشکوهی از حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان از طرف رهبری فرانسه برگزار گردید. در محوطه این کاخ گارد احترام تشکیل شد. بمحض ورود کاروان ماشینهای حامل رئیس دولت آذربایجان و هیأت همراه به میدان وسیع در محوطه کاخ یلیزه، مارش باشکوه نواخته شد. فرانسؤا میتران رئیس جمهور فرانسه در کنار پله های کاخ از حیدر علی اف رئیس جمهور آذربایجان استقبال نمود. سپس گفتگوهای رئیسان جمهور دو کشور آغاز شد.

در این دیدار امکانات همکاریهای آذربایجان و فرانسه مورد مذاکره همه جانبه یی قرار گرفت. در این مذاکرات جنگ موجود در سرزمینهای آذربایجان و مسأله قره باغ کوهستانی جایگاه ویژه یی به خود اختصاص داشت. فرانسؤا میتران صریحاً اعلام کرد که، فرانسه تمامیت ارضی آذربایجان را برسمیت می شناسد و از آن حمایت می کند. حیدر علی اف موفق به بیان وقایع آذربایجان به رئیس جمهور فرانسه شد. تحول قابل توجهی در موضع فرانسؤا میتران به نفع آذربایجان ایجاد شد. در جریان ملاقات در مورد چشم انداز همکاریهای درازمدت دو کشور در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و غیره تبادل نظر صورت گرفت. این دیدار تاریخی، همکاریهای آذربایجان با فرانسه و سایر کشورهای اروپایی را پی ریزی کرد.

توجه ویژه فرانسؤا میتران نسبت به آذربایجان که، وی از غنی ترین تجربه و نفوذ در بین شخصیتهای سیاسی جهان برخوردار میباشد، باعث نهایت علاقه ناظران گردید.

پس از انجام مذاکرات، رؤسای جمهور وارد تالار میورات کاخ یلیزه شدند. فرانسؤا میتران و حیدر علی اف قراردادی را در مورد دوستی، تفاهم متقابل و همکاری امضا کردند. حیدر علی اف سندی راجع به پیوستن آذربایجان به بیانیه پاریس برای اروپای نو بعنوان یکی از مهمترین اسناد شورای امنیت و همکاری اروپا را نیز به امضا رساند. سپس رؤسای جمهور دو کشور در جمع خبرنگاران فرانسه، آذربایجان و سایر کشورها بیانیه صادر کردند.

فرانسؤا میتران با مراجعه به حیدر علی اف گفت که، اینجانب از بابت استقبال از شما در اینجا خوشوقتم. روابط ما خیلی کم است. بنابراین، سفر جنابعالی به پاریس فرصتی را برای مذاکره اساسی مسایل عمده فراهم می آورد. هم اکنون شما بیانیه پاریس برای اروپای نو را، هر دوی ما هم قراردادی را در خصوص دوستی، تفاهم متقابل و همکاریهای بین کشورهایمان امضا کردیم. جنابعالی با امضای بیانیه پاریس تعهداتی را در چارچوب شورای امنیت و همکاری اروپا عهده دار شدید و پایبندی خود به اصول سازمان ملل متحد را به نمایش گذاشتید.

رئیس جمهور فرانسه سپس بیان کرد: "مطمئن باشید که، در برقراری هر چه سریع صلحی که همگان بدان نیاز داریم، فرانسه همگام با شما خواهد بود. قراردادهای منعقده دو جانبه نیز گواه بر این است. این سند مرحله مهمی در توسعه مناسبات فرانسه- آذربایجان خواهد بود، زیرا چارچوب همکاریهای آتی دوجانبه و چندجانبه را مشخص می سازد. ما همکاری در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی- فنی و نیز در امر تأمین امنیت را در نظر داریم. این هم دلالت بر آن دارد که، مساعی مشترک جهت گسترش وسیع مناسبات فی مابین تاکنون محدود، بکار گرفته می شود."

فرانسؤا میتران با ادامه سخنانش گفت، فرانسه گسترش مناقشه قره باغ را با اضطراب پیگیری می کند و از رنج و عذاب غیر نظامیان در آنجا متأسف است. ما به این اهالی کمک می کنیم و این کمکهای خود را افزایش خواهیم داد. رئیس جمهور فرانسه بیان داشت، ما تغییر مرزها بوسیله توسل بزور را قبول نمی کنیم، همچنین طرفدار رفع مناقشه از راه استعمال زور نمی باشیم. ما طرفدار احترام به استقلال و حق حاکمیت مسلم آذربایجان هستیم. پیشنهاد کردیم تا، در قالب شورای امنیت و همکاری اروپا کنفرانس بین المللی برگزار گردد. همه طرفهای مربوطه را به ابراز حسن نیست فرا می خوانیم. لیکن در محل مواجهه نیروهای ارمنستانی و آذربایجانی تا بحال این اصول رعایت نگردیده است. در حال حاضر بزرگترین مشکلات، در خاک آذربایجان احساس می شود. من این مطلب را به رهبران ارمنستان نیز گفته ام.

فقط با استناد به حقوق می توان در مقیاس بین المللی محبوبیت یافت. دیدار با جنابعالی و ارایه کمکهای خود را به شما ادامه خواهیم داد. در ضمن این، به اصول بین الملل استناد خواهیم نمود. این اصول برای تمامی کشورهای دموکراتیک لازم الاجرا میباشد.

فرانسؤا میتران در پایان اظهار داشت: "جناب آقای رئیس جمهور، پذیرایی از شما در اینجا مایه خوشحالی ماست. آرزو می کنم تا، منبعد سایر تدابیر متقابلاً مفید نیز اجرا شود."

حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان ضمن مراجعه به فرانسؤا میتران گفت:

جناب رئیس جمهور، بجهت دعوت به فرانسه از شما سپاسگزارم و از اینکه، هم اکنون در این کاخ تاریخی و مجلل پهلوی شما نشسته ام، بسیار خوشحالم. از گفتگوی با جنابعالی رضایت خاطر دارم. موقع این گفتگو حسن نظر شما را نسبت به اوضاع آذربایجان احساس کردم و به صمیمیت تمایل جنابعالی برای کمک به کشورمان در رهایی از این شرایط بحرانی، اطمینان یافتم. از بابت تلاشهایی که قول دادید و بکار خواهید گرفت، نیز متشکرم. اینجانب بیانیه پاریس بعنوان سند بین المللی مهمی را با کمال میل در حضور جنابعالی امضا کردم. بدینوسیله، جمهوری آذربایجان پایبندی خود نسبت به امنیت و صلح را به نمایش می گذارد.

قرارداد در خصوص دوستی، تفاهم متقابل و همکاری که هم اکنون با شما به امضا رساندیم، مرحله جدیدی در مناسبات بین المللی جمهوری آذربایجان میباشد. همکاریهای درازمدت آذربایجان و فرانسه را در کاخ یلیزه پی ریزی کردیم. این امر برای جمهوری آذربایجان که جمعاً دو سال قبل استقلال دولتی خود را بدست آورده است، رویداد تاریخی مهمی به شمار می رود.

سپس حیدر علی اف بیان داشت که، همکاری با دولت عظیمی مانند فرانسه دارای تاریخ کهن و غنی ساز تمدن بشری و متأثر در سیاست جهانی، برای ما خیلی ضروری است. فرانسه که، الگوی دموکراسی نشان داده و همچنان نشان می دهد، بشردوستی و صلح دوستی را به نمایش می گذارد، هم پیمان بسیار مهمی برای ما میباشد. ما خوشحالیم که، این قرارداد را با شما امضا کردیم و نسبت به ثمربخشی اجرای آن و نتایج عملی آن امید داریم.

رئیس جمهور آذربایجان گفت: "نگرانی جنابعالی از اوضاع قره باغ کوهستانی و بیانیه شما راجع به ضرورت رعایت اصول حاکمیت قانون، مصونیت و امنیت مرزهای هر کشوری را با احساس نهایت رضایت پذیرفتم. مایلم مراتب امیدواری خود را ابراز دارم که، جنابعالی با استفاده از نفوذ شخصی خود و نفوذ فرانسه، در راستای جلوگیری از تجاوز واحدهای نظامی ارمنستان به خاک آذربایجان و برقراری صلح در این منطقه کمک خواهید کرد. ما موضع عملی اتخاذ کرده و نسبت به ارایه کمکهای عملی شما امید داریم. مطمئن باشید که، فرانسه در شخص آذربایجان هم پیمان معتبری را برای همکاری طی سالهای طولانی بدست می آورد. ما همواره نسبت به اصول صلح و امنیت، احترام به حقوق بشر، دموکراسی و چندگرایی سیاسی پایبند خواهیم ماند. در سازماندهی نظام دولتی مستقل نوپای خود از تجارب غنی دولتمداری و دموکراسی فرانسه حتماً استفاده خواهیم نمود. جناب آقای رئیس جمهور، ما بی صبرانه منتظر سفر شما به آذربایجان خواهیم شد. امید دارم، روابط شخصی ما در راستای توسعه همکاریهای متقابل آینده کشورهایمان عمل خواهد کرد و این هم فواید زیادی عاید ملت آذربایجان خواهد نمود. بجهت توجه شایان جنابعالی نسبت به کشورمان و ملتمان از شما اظهار امتنان دارم."

آذرتاج

"آذربایجان ۱۹۹۳ از هرج و مرج به ثبات"، باکو ۲۰۰۰، ص. ۳٨۰