خانمها و آقایان محترم.

میهمانان ارجمند.

دوستان عزیز.

امروز، روز مهمی در حیات ملت آذربایجان و کشور مستقلمان میباشد. هفتاد و پنجمین سالگرد جمهوری خودمختار نخجوان بعنوان بخش جدایی ناپذیر آذربایجان مستقل را بمنزله جشن پرشکوه گرامی می داریم.

هر گوشه و سرزمینی از آذربایجان برای هر آذربایجانی عزیز است. بنابراین گرامیداشت هفتاد و پنجمین سالگرد جمهوری خودمختار نخجوان که قسمت لاینفک آذربایجان میباشد، برای هر آذربایجانی و کل مردم آذربایجان عید است، برای دولتمان عید است. زیرا ما ضمن اینکه تحولات و پیشرفت موجود در اینجا- نخجوان را مجدداً خاطرنشان می سازیم، در عین حال، مجموعاً توسعه آذربایجان و تحولات موجود در حیات جمهوری آذربایجان را به نمایش می گذاریم.

جمهوری خودمختار نخجوان در ایام گذشته نیز مراسم ها ی سالگرد تأسیس داشته است. من چند بار در این مراسمهای سالگرد حضور داشته ام. در سال ۱۹۴۹ بیست و پنجمین سالگرد تأسیس جمهوری خودمختار نخجوان برگزار می شد. در آن زمان- حین برگزاری این جشن، اینجانب در آذربایجان نبودم، در لنینگراد بسر می بردم و در آنجا فراگیر تحصیل بودم. ولی تا آن موقع در اینجا کار کرده بودم.یعنی هم در شورای کمیساریای خلق که اکنون شورای وزیران نامیده می شود، و هم در دستگاههای امنیتی فعالیت داشتم. بهمین خاطر، موقع زندگی در لنینگراد که، در آن زمان نه تلویزیون بود و نه از رادیو می شد خبری دریافت کرد، تماس تلفنی هم سخت بود،- اینجانب اوضاع اینجا را خیلی جویا می شدم. چرا که در آن زمان من فقط بوسیله نامه تماس داشتم. پس از آن جشن، اطلاعاتی از نخچوان به من رسید. در مورد مراسمهایی در نخجوان به من گفتند.

مهمترین رویدادی که به خاطر دارم، این است که،- طبعاً، در آن زمان من جوان بودم و۲۶- ۲۵ سال داشتم. رهبران نخجوان و افرادی که در آن موقع ممتاز بودند، اولین بار به مناسبت سالگرد تأسیس جمهوری خودمختار نخجوان از طرف هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد شوروی مفتخر به دریافت نشان و مدالهایی شده بودند. یکی از افراد مفتخر به دریافت نشان هم، من بودم.

درست است، تا آن موقع اینجانب در ارتباط با جنگ کبیر میهنی جوایز و مدالهایی داشتم. ولی به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد تأسیس نخجوان، موقع عدم حضور من در نخجوان، این همه توجه و عنایت به اینجانب، مسلماً در خاطرم مانده است. امروز من، پس از گذشت ۵۰ سال از آن رویداد، آنرا بخاطر دارم.

اینجانب در چهلمین سالگرد تأسیس جمهوری خودمختار نخجوان شرکت کرده ام و در مراسم پنجاهمین سالگرد آن نیز، یعنی در سال ۱۹۷۴ که  رهبری آذربایجان را بعهده داشتمشرکت نموده ا م . بعنوان رهبر آذربایجان در این مراسم های باشکوه حضور داشته ام. همه اینها صحفاتی مربوط به مراسم های پرشکوه در تاریخ نخجوان میباشد.

باید حقیقت را گفت که، گرچه در آن زمان مراسمها مانند اکنون برگزار نمی شد، ولی مردم به مناسبت سالگرد تأسیس جمهوری خودمختار نخجوان بسیار خوشحال بودند و بدون شک، در حد امکان مراسم های با شکوهی نیز برگزار می گردید.

ولی این سالگرد گرامیداشت از تمامی سالگردهای قبلی کاملاً فرق می کند. ما استقلال کشورمان را بدست آورده ایم. دولت آذربایجان مستقل حیات و همه کارهای خود را آزادانه و مستقلانه خودش تشکیل می دهد و برگزاری هفتاد و پنجمین سالگرد جمهوری خودمختار نخجوان در دوران استقلال آذربایجان، مسلماً برای من در مقایسه با تمام دورانهای گذشته بسیار عزیز و ارزشمند است.

ما این مراسم سالگرد باشکوه را در آستانه روز تصویب سند قانون اساسی در ۱۸ اکتبر سال ۱۹۹۱ به مناسبت اعلام استقلال دولتی آذربایجان و احیای آن برگزار می کنیم. یعنی روز ۱۸ اکتبر نیز برای ما عید است و امروز هم برای ما عید است. این اعیاد وحدت بسیار عالی را تشکیل می دهند.

امروز من یادآور شدم که، نخجوانی ها- اهالی نخجوان از افرادی بودند که برای آزادی و استقلال بیشتر از دیگران تلاش می کرده اند. فلذا کسب استقلال دولتی آذربایجان،- با وجود اینکه در آن زمان در نخجوان استقلال  بدست آمده بود،- همانند کل مردم آذربایجان، برای اهل نخجوان نیز رویداد تاریخی است و بسیار با ارزش است.

معتقدم که، بموجب همه این موارد، سالگرد امروز بعنوان پرارزشترین و تاریخی ترین روز ظرف ۷۵ سال در حیات نخجوان میباشد. امروز ما ضمن جشن گیری، هشتمین سالروز استقلال دولتی آذربایجان را گرامی می داریم و استقلال دولتی آذربایجان را برای جهانیان اعلام می کنیم و اطمینان خود را به اینکه آذربایجان با موفقیت راه استقلال را خواهد پیمود، نشان می دهیم و بار دیگر به آگاهی  جهانیان می رسانیم که، آذربایجان- دولت دموکراتیک، قانونمدار، لائیک و ملت آزاد میباشد. بجهت تمامی این موارد، این عید- جشن بزرگ ماست و عید کل مردم آذربایجان میباشد.

آذربایجان با پیمودن راه استقلال طی ۸ سال، عملکرد بسیار پرافتخاری داشته و مهمتر این است که، علیرغم همه مشکلات خارجی و داخلی و صدماتی که از تجاوز ارمنستان به خاک آذربایجان دیده ایم و ۲۰ درصد از سرزمینهای ما تحت اشغال قرار دارد و متجاوز از یک میلیون نفر از شهروندان کشورمان در شرایط پناهندگی در چادرها زندگی می کنند، کشور ما پیشرفت و توسعه می یابد. ما استقلال دولتی، راه دموکراتیک و راه تشکیل نظام دولتی لائیک را با موفقیت پیش می بریم و منبعد نیز پیش خواهیم برد.

امروز اعلام شد که، آذربایجان کشوری است با هشت میلیون جمعیت. برای کل جهان روشن است که، آذربایجان کشوری است دارای منابع طبیعی غنی، دانش عالی، فرهنگ، تحصیلات و ترقی. بهمین خاطر ما حق داریم به میهن مام خود آذربایجان افتخار کنیم.

من افتخار می کنم که، آذربایجانی هستم. افتخار دارم که، سرزمین آذربایجان، سرزمین مام من است. افتخار می کنم که، من ملتی همچون آذربایجان دارم. افتخار دارم که، من زبان مادری- زبان آذربایجانی دارم. مفتخر هستم که، دولت مستقل، آزاد و قدرتمند آذربایجان موجود میباشد.

اینجانب تقاضا دارم، قدح ها را به افتخار ملت آذربایجان، استقلال دولتی آذربایجان و توسعه دموکراتیک و به افتخار مردم و زبان آذربایجان بردارید.

 

زنده باد، زنده باد و صدها سال زنده باد آذربایجان مستقل، آزاد و دموکراتیک!

 

روزنامه "آذربایجان" مورخ ۱۵ اکتبر سال ۱۹۹۹

© aliyev-heritage.org