Mga pinuno ng mga estado!

Mga tagapag-salita ng parliyamento!

Mga panauhin!

Mga binibini at ginoo!

Ngayon, ang mga mamamayan ng Azerbaijan ay mataimtim na ipinagdiriwang bilang isang mahalagang okasyon ang ika-1300 na anibersaryo ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" isang napakagandang tulang epiko. Ang pagdiriwang na ito ay isang makasaysayang kaganapan na may natatanging kahalagahan sa atin, para sa buong mundong Turko at sa kultura ng sangkatauhan. Ito ang araw ng paggalang sa ating makasaysayang pinaggalingan daang taon na ang nakaraan, ang  ating mga pambansang tradisyon, ang ating mga pambansa at moral na asal, ang ating kultura at agham. Ngayon ay pagdiriwang ng ating pambansang kasarinlan at pang-estadong kalayaan.

\"Kitabi Dada Gorgud,\" ang dakila at makasaysayang monumento ng mga Azerbaijani at lahat ng mga taong nagsasalita ng Turko, ay 1300 taon na. Kung iisipin natin ang pagpupusurgi ng ating mga kababayan upang malikha ang \"Kitabi Dada Gorgud\" nang mas maaga pa sa 1300 taon na ang nakakaraan, at nagbunsod dito ang pagkakalikha ng isang makasaysayang monument, ating mapagtatanto ang malalim na ugat at mayabong na kultura n gating bayan.

Sa loob ng 1300 taon, ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay tumahak sa isang malaki, malayog at marangal na daan. Kahit na nagkaroon ng mga suliranin at pagbabawal, ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay laging nagsisilbing isang bantayog ng moralidad para sa ating mga kababayan. Tinulungan nito ang mga tao na mamuhay, lumaban, umintindi at alagaan ang pambansang kamalayan. 

Ngunit, kailangang mabatid sa pagkilala natin sa 1300-taong kasaysayan ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" dapat nating aminin na malaking bahagi ng pagsusumikap sa larangan ng pag-aaral, pananaliksik at pagpapakilala sa \"Kitabi Dada Gorgud\" ay ginawa sa loob ng nagdaang tatlong taon sa Azerbaijan. Salamat dito, dahil nakilala ng buong mundong Turko at ng mga taong nangungusap sa Turko ang \"Kitabi Dada Gorgud,\" at ipinamalas sa mundo ang walang katumbas na halaga nito.

Ang VI Baku Summit of Commonwealth ng mga bansang gumagamit ng wikang Turko ay nagtagumpay na matapos ang kanilang gawain kahapon. Sa pulong na ito, pinag-aralan namin ang trabahong nagawa sa loob ng walong taon, mula sa pagkakatatag ng Commonwealth ng mga bansang gumagamit ng wikang Turko. Tiningnan namin ang trabahong ito ang ipinaalam ang mga mahahalagang tagumpay. Ang pagkakatatag ng Commonwealth ng mga bansang gumagamit ng wikang Turko, walang duda, ay naging isang makasaysayang kaganapan sa mundo ng mga Turko, sa buhay ng ating mga kababayan. Ngunit, ang katotohanan na ang Commonwealth ay nabubuhay, lumilinang at lumalawak sa loob ng walong taon, ay nagpapakita sa isang dako, kung gaano ito kahalaga, at sa kabilang dako, kung gaano ito kapaki-pakinabang sa ating mga kababayan sa hinaharap.

Ang mga tagumpay na nakamit sa mga nakaraang taon ay bunga ng ating pinagsamang pagsusumikap. Ngunit, dapat na mabatid din na ang pagkakatatag ng Commonwealth ng mgaa bansang gumagamit ng wikang Turko, sa pamamagitan ng pamumuno ng Republika ng Turkey, ang ating mahal na kaibigan at kapatid na si Suleyman Dumirel, una sa lahat ay nagpapatunay sa mga dakilang serbisyo ng Republika ng Turkey.

Ngayong matagumpay na natapos ang VI Summit, ngayong araw ay lumalahok tayo sa pagdiriwang ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" na isang pangkalahatang bantayog ng ating mga kababayan. Ang ating pagdiriwang ng kaganapang ito kasama ang mga pinuno ng mga bansang gumagamit ng wikang Turko ay lalo pang ginagawang makabuluhan at mahalaga ang araw na ito. Ako’y nagpapasalamat sa lahat ng dumalo sa pagdiriwang na ito, sa inyong pagpapaunlak sa aming pa-anyaya, sa pagdating sa Azerbaijan, at sila’y aking buong galak na binabati.

Binabati ko ang Pangulo ng Turkey, a isang matalik na kaibigan ng mga mamamayan ng Azerbaijan at aking kapatid, Suleyman Demirel!

Binabati ko ang Pangulo ng Kazakhstan, an gating pinakamamahal na panauhin at kapatid Nursultan Nazarbayev!

Binabati ko ang Pangulo ng Republika ng Kirgizistan, ang aking matalik na kaibigan at brother Askar Akayev!

Binabati ko ang Pinuno ng delegasyon mula sa Republika ng Uzbekistan, Pinuno ng Kataas-taasang Majlis, Parliyamento ng Uzbekistan, kagalang-galang na si Erghin Khalilov!

Binabati ko ang Pinuno ng delegasyon mula sa Republika ng Turkmenistan, Pinuno ng Kataas-taasang Majlis, Parliyamento ng Turkmenistan, kagalang-galang na si Sahhat Muradov!

Binabati ko ang pangkalahatang director ng UNESCO, ang ating kagalang-galang na panauhin, Ginoong Koisiro Matsuura!

Binabati ko ang matalik na kaibigan ng mga mamamayan ng Azerbaijan, isang beteranong kasapi ng parliyamento ng Pransya, Ginoong Jacque Bomel! 

Ako’y nagagalak na ang mga pinunong pampubliko at pampulitika, mga iskolar, mga manunulat mula sa iba’t-ibang bansa ng ating daigdig, na dumayo upang makibahagi sa mga kumperensiyang ginanap sa Azerbaijan sa pagdiriwang ng \"Kitabi Dada Gorgud.\" Sila ay kasama natin ngayon. Ipinapaabot ko ang aking pasasalamat sa lahat ng ating mga panauhin, at sila’y aking binabati ng buong galak.

Ang mga pag-aaral at pagpapalaganap ng \"Kitabi Dada Gorgud\" sa loob ng nakaraang tatlong taon ay nagdulot ng mga maraming biyaya para sa ating mga mamamayan. Muli, ating namalas ang ating kasaysayan, ang ating pinagmulan, ang ating pambansa at kultural na yaman. Atin nang naiintindihan ang malalaking tulong na ibinigay ng ating mga mamamayan at lahat ng mga taong nagsasalita ng Turko sa pandaigdigang pamumuhay. Ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay talagang mahalaga dahil dito.

Ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay ang ating pangunahing aklat. Si Dada Gorgud ay ang ating ninuno. Tayo’y nagagalak dahil mayroon tayong isang makasaysayang aklat tulad ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" at ipinagmamalaki natin na mayroon tayong ninuno na tulad ni Dada Gorgud.

Ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay laging ginagabayan ang ating mamamayan at bayan sa pagkakaisa at kapayapaan. Ang pagkakatatag ng Commonwealth ng mga bansang nagsasalita ng Turko noong 1992 ay isang matingkad na halimbawa ng pagtupad ng pamana ni Dada Gorgud.

Matapos nating matamo ang pambansang kasarinlan, nakamit natin ang magandang pagkakataon upang makita ang tunay na ibig-sabihin ng pagkakaisang ito, at ating namalas ang kahalagahan nito sa ating mga mamamayan.

Ang hamon at hiling ng \"Kitabi Dada Gorgud\" para sa pagkakaisa ay kailangan ngayon ng bawat isa sa atin. Ang pambansang pagkakaisa ng Azerbaijan, paggalang sa kalayaan ng estado, at ang pagtatatag ng isang ligal, demokratiko at sekular na estado ay tunay na mahalaga.

Ngayon, sa mataimtim na pagdiriwang ng 1300 taon ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" ating pinapakita ang ating pagmamahal sa kanyang mga pamana at ating pinapaalam na ang mga mamamayan ng Azerbaijan ay mas makakaranas na ng pag-alpas sa mga mahirap at komplikadong suliranin na ating hinaharap, at mula ngayon, tayo’y lagi nang uusad.

Ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay isang epikong tula ng kabayanihan. Ngayong ating sinusunod sa ating buhay ang mensahe ng Kitabi Dada Gorgud, ating pinapaigting ang ating pagmamahal sa ating mga kababayan sa paggalang sa ating Inang Bayan at dahil sa ating pagkakaroon ng patriyotismo. Ngayon, talagang kailangan natin ang \"Kitabi Dada Gorgud.\"

Tinawag ng \"Kitabi Dada Gorgud\" ang ating mga mamamayan at mga bayan sa kapayapaan at pagpapatawad. Ang ating mga mamamayan ay naniniwala sa mga mensang ito ng \"Kitabi Dada Gorgud\" ngayon. Bunsod ng pag-atake ng Armenia sa Azerbaijan, 20 porsiyento ng ating teritoryo ay nasakop. Higit sa isang milyon ng ating mga mamamayan ng Azerbaijan ay kinailangang lumikas sa kanilang mga tahanan, at sila’y naghihirap ngayon. Tayo’y nagtamo ng isang napakalakas na dagok. Ngunit, sa kabila ng lahat ng ito, pinakikita ng mga Azeerbajani ang kanilang mapayapang pulitika sa buong mundo. Sinundan natin ang landas na hinanda ni Dada Gorgud. Sinusundan natin ang landas ng kapayapaan. Nais nating maayos ang sigalot na ito nang mapayapa. Nais natin ang pagpapalakas ng kapayapaan at katatagan sa lahat ng mga bansa, lalo na sa mga bansang nagsasalita ng Turko. Samakatuwid, sa araw na ito, ating muling ipinapakita ang ating pagkakaisa sa paggalang sa pamana ng Dada Gorgud.

Ang \"Kitabi Dada Gorgud\" ay isang bantayog na nagbubuklod sa mga dakilang kaisipang maka-agham, kultural at espiritwal. Isang malawakang pananaliksik ang ginagawa hanggang ngayon para mapag-aralan at maipa-unawa sa kasalukuyang henerasyon ang \"Kitabi Dada Gorgud.\" Ang ginawa ng mga iskolar, mananaliksik, manunulat at mga pampublikong personalidad ng Azerbaijan sa nagdaang tatlong taon ay talaga namang dapat purihin. Dahil dito, aking ipinapaabot ang aking taus-pusong pasasalamat sa ating mga siyentipiko, manunulat at lahat ng mga taong kasapi ng pananaliksik at pagpapalaganap ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" at mga nagsulat ng mga pananaliksik at aklat para sa pagdiriwang na ito. Nais kong ipabatid ang aking pagtitiwala na dahil sa ating pagdiriwang ngayon, ang mga taong ito ay patuloy na magsusumikap sa kanilang gawain. Ang mga pahina ng tulang epiko na \"Kitabi Dada Gorgud\" na hindi nailabas ay pag-aaralan at ipapakilala sa kasalukuyan at sa mga darating pang henerasyon ng mga Azerbaijani at mga Turko.

Ngayon, ating nararanasan ang walang hanggang pagkagalak at saya dahil mayroon tayong isang bantayog tulad ng \"Kitabi Dada Gorgud,\" dahil tayo’y malaya, at sa ating pag-iisip tungkol sa ating mga paniniwala at kultura, kaya natin itong ibahagi sa ating mga kababayan, bansa, at mga susunod pang henerasyon.

Ang pinakamahalagang saysay at importansya ng pagdiriwang ng \"Kitabi Dada Gorgud\" ay ating ipinamamalas muli ang ating pambansang kalayaan. Ang mga pamana ng \"Kitabi Dada Gorgud\" ay hinihimok ang bawat isa sa atin na sundan ang landas ng kalayaan at gawing panghabangbuhay ang kasarinlan ng Azerbaijan. Aking idinadalangin na kayo, mga kapwa ko Azerbaijani, ay magtagumpay alang-alang sa pagkamit ng mithiing ito.

Maraming salamat.

Isinalin mula sa pahayagang \"Bakinskiy Rabochiy,\" Abril 11, 2000.