Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev´in Ermenistan ulusal radyosu muhabirine verdiği demeç - Tahran, 11 Aralık 1997

Soru: Haydar Aliyeviç, İslam devletlerinin, İran da dahil Ermenistan ile Azerbaycan arasında arabulucu olarak görev alması ne derece mümkündür, bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Cevap: Biliyorsunuz, bizim arabulucularımız artık vardır. Üstelik dünyanın üç büyük devleti- Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa bu konuyla sıkı bir biçimde ilgileniyorlar. Şimdi bunu bir tarafa bırakıp başka arabulucular aramak, sadece amaçlara uygun değil. Ben hiçbir devetin arabulucluğunu dışlıyor değilim. Fakat şimdi - ki somut bir dönemden söz edillmektedir, buna hiçbir gerek yoktur.

Soru: Yani, Siz Minsk sürecinin perspektifli olduğunu ve büyük bir önemi bulunduğunu düşünüyorsunuz?

Cevap: Kuşkusuz. Minsk sürecine güveniyorum, inanıyorum ki, bu sene Haziran ayında Denver'de ortak bir bildiri yayımlamış Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa devlet başkanları Ermenistan-Azerbaycan anlaşmazlığının barışçıl yoldan çözümü için çabalarını esirgemeyecekler.

Soru: Haydar Aliyeviç, herhalde Ermenistan radyosu dinleyicilerinin sizi duymaları yönünde böyle bir fırsatın olması sizin açınızdan pek sek rastlanmamaktadır. Ermenistan'da Sizi hatırlıyorlar ve muhakkak Sizin de onlara söylemek istediğiniz bir şeyler vardır. Siz onlara ne söylemek isterdiniz?

Haydar Aliyev: Peki Sizlerde bizim radyoyu, televizyon kanallarını hiç dinliyorlar mı?

Muhabir: Hayır. Biliyorsunuz, bizim Sizin televizyon kanallarını izleme gibi bir olanağımız yok, zira onlar bizde yayınlanmamaktadır. Fakat Sizin radyo programını dinleme olanağına sahip bir kimse, kuşku yok ki, dinliyordur. Sizin bana verdiğiniz demeç Ermenistan ulusal radyosunda yayınlanacaktır.

Haydar Aliyev: Öyle ise bu benim için iyi bir fırsattır.

Muhabir: Haydar Aliyeviç, bu nedenle de ben Sizinle daha fazla konuşmaya çalışıyorum.

Haydar Aliyev: Ermeni halkına çağrıda bulunarak, ülkelerimiz arasında barışı tesis etmek için hem Ermenistan'da, hem Azerbaycan'da sağlam güçleri birleştirmeye çağırıyorum. Siz, Ermenistan'da beni hatırlıyorlar dediniz. Hatırlamalalılar. Zira ben Ermeni ve Azerbaycan halkları arasında dostluğu pekiştirmek için uzun yıllar çaba harcadım. Orada kim ne istiyorsa söylesin, kimin ne zaman ve ne yaptığını tarih bir süre sonra net bir biçimde ortaya koyacaktır. Ben Dağlık Karabağ'ın sosyoekonomik gelişmesi, halklarımız arasında dostluğun pekiştirilmesi için çok çalıştım. Ermenistan'da benim çok fazla dostlarım vardı. Dağlık Karabağ'da da çok büyük saygı ve nüfuz sahibi idim. Hepsi de şundan dolayı, ben o sırada düşünüyordum ve bugün de düşünüyorum ki, Allah'ın, kaderin hükmü şu ki, bizim yan yana, komşu olarak yaşamamız gerekmektedir. Ne Ermeniler, ne de Azeriler hiçbir yere taşınacak değiller. Komşular ise hep ihtilafları, küçük tartışmaları, büyük skandalları ve hatta düşmanlığı da ortadan kaldırmalılar, zira en azından iyi komşuluk ilişkileri sağlansın diye. Şimiye dek varolan arkadaşlığımızın sürmesi ise en iyisidir. 

Soru: Haydar Aliyeviç, hem Ermenistan'da hem Azerbaycan'da bu tür sağlam güçler bulunduğunu ve kan dökülmesine son verebileceğimizi mi düşünüyorsunuz?

Cevap: Tabii ki vardır. Ermenistan da sağlam güçler bulunmaktadır. Azerbaycan'da sağlam güçlerin başında ben duruyorum ve düşünüyorum ki, Ermenistan'da Cumhurbaşkanı Ter-Petrosyan düzgün bir yaklaşım izlemektedir. Onun hem Moskova, hem Ermenistan basınına verdiği son demeci sorunun çözümü ile ilgili çok akıllı bir yaklaşımdır. Bunun ardından biz onunla hem Strasbourg'da hem Kişinyov'da buluştuk, biz onunla bu konuyu görüştük. Ermenistandaki sağlam güçlerin Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan'ın düzgün tutumlarını desteklemeleri gerektiğini düşünüyorum. Orada sağlam güçler bulunmktadır. Ben demin söyledim, Levon Ter- Petrosyan doğru bir tutum izlemektedir. Düşünüyorum ki, ben hep düzgün bir yaklaşım benimsemişimdir. Ne var ki biz Ermenistan'dan hiçbirşey istemiyoruz. Hiçbirşey. Dağlık Karabağ'a Azerbaycan'ın içinde öz yönetimin en geniş biçiminin tanınmasınıı onaylamışız. Daha ne olacak?

Muhabir: Ne de olsa Azerbaycan Anayasa gereği üniter bir devlettir.

Haydar Aliyev: Fakat üniter devlette de bu tür kuruluşlar mümkün. Dünyada bunun çok fazla örnekleri bulunmaktadır. Yani bu mümkündür. Siz söyleyin ki, biz düşman olmak istemeyiz. Buna son vermek gerekmektedir. Karşılıklı biçimde adımlar atmak, barışa doğru ilerlemek gerek.

Muhabir: Teşekkür ederim.