ABD Başkanı Sayın William J. Clinton´a; ABD Başkan Yardımcısı Sayın Albert Gore´a; ABD Kongre Başkanı Sayın Thomas Foly´yeş - 2 Eylül 1993

Sayın Baylar!

Sizlere Aralık 1992'de ABD Kongresi tarafindan kabul edilmiş şu malum Özgürlükleri Destekleme Yasası ile ilgili olarak hitap ediyorum. Söz konusu yasa gereğince eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerine yardım yapılıyor ve bu yasa Azerbaycan Cumhuriyeti'ne bu türden yardımın yapılması yasaklıyor.

Azerbaycan halkı, bunun yanı sıra Ermeni-Azeri anlaşmazlığı ile ilgili gerçeği bilenlerin hepsi bunu çok büyük haksızlık veya kabul edilemez yanlış anlaşılma olarak değerlendirmişler. Benim bildiğim kadarıyla, Azerbaycan konusunda bu ayrımcı uygulama Azerbaycan tarafının Ermenistan'a uyguladığı sözde "abluka" ile ilgili olarak öngörülmüştür. Söz konusu bu uygulama Ermenistan tarafının Batılı basın yayın organlarında iyi bir biçimde yapmış olduğu propaganda kampanyasının sonucudur ve gerçekle bağdaşmamaktadır.

Öncelikli olarak, Ermenistan Cumhuriyeti'nin öteki devletlerle (Türkiye, İran, Gürcistan) sınırları bulunmaktadır ve Azerbaycan bu sınırları abluka altında tutmak gücünde değildir. Ikincisi, konu Azerbaycan ve Ermenistan arasında ulaştırma ve komünikasyon araçları ile ilgilidir, onlar ise Ermenistan'ın beş seneyi aşkın bir süredir Azerbaycan'a yönelik olarak yaptığı savaş sonucunda tahrip edilmiştir. Bundan yalnız Ermenistan değil, ayrıca Nahçıvan Otonom Cumhuriyeti'nde yaşayan Azeriler de büyük sıkıntı çekiyorlar. Biz bu ulaştırma ve komünikasyon araçlarının yeniden tesisi için kendi adımıza herşeyi yapmaya hazırız. Fakat bunun için ateşin kesilmesi ve barış görüşmelerinin başlanması gerekir.

Azerbaycan anlaşmazlığın barışçı yolla çözüme kavuşturulmasına, AGİK Minsk sürecine bağlılığını defalarca kanıtlamıştır. Fakat her defasında AGİK Minsk Grubu çerçevesinde bir gelişme kaydedildiğinde onlar Ermenistan tarafının saldırgan eylemleriyle bozguna uğratılmıştır.

Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik tecavüzü, Azerbaycan'ın geniş topraklarının işgali BM Güvenlik Konseyi'nin 822 ve 853 sayılı kararlarında tespit edilmiştir. Bu kararlar yerine getirilmemektedir. Nitekim Ermenistan uluslararası kamuoyuna meydan okuyarak, BM Tüzüğü'nü, Helsinki Nihai Belgesi'ni, AGİK'i umursamayarak kendi saldırganlığını sürdürüyor. Onun saldırıları yaygınlaşarak Azerbaycan halkına yönelik gerçek bir soykırıma dönüşmüştür. Azerbaycan topraklarının %20'si işgal edilmiş, kendi topraklarında mülteci durumuna düşmüş kişilerin sayısı bir milyona ulaşmıştır ve bu rakam artmaktadır.

Azerbaycan halkı çağdaş tarihinin zorlu bir dönemini yaşamaktadır. Tüm zorluklara rağmen, biz bağımsız demokratik devlet kurmak, piyasa ekonomisine geçmek, totalitarizmden ve komünist geçmişten büsbütün kurtulmak niyetindeyiz. Bu çalışmada sizin büyük ülkenizle sıkı işbirliği, sizin yardımınız kaçınılmazdır. Yapılanlarla ilgili olarak sizden şu ricada bulunuyorum: Özgürlükleri Destekleme Yasası'nın yeniden gözden geçirilmesi ve Azerbaycan konusunda ayrımı öngören maddenin iptali için elinizden gelen herşeyi yapın. Bu hem eski SSCB ülkeleri konusunda yürüttüğünüz siyasetle uyumlu olurdu, hem de adalet ve demokrasi ilkeleriyle bağdaşırdı.

Size şu mektubu yazdığım sırada bile, Ermeni silahlı güçleri Azerbaycan'ın yeni bölgelerinin - Cebrayıl ve Kubadlı bölgelerinin işgali için kendi saldırılarını sürdürüyorlar, yeni yerleşim alanları işgal ediliyor, yakılıyor ve barbarca yağmalanıyor.

Demokrasi ve özgürlük düşünceleri, insan haklarına ve insanın temel hakkı olan yaşamak hakkına saygı adına sizden rica ediyorum, kan dökülmesinin durdurulması ve kendisinin hiçbir suçu olmadan saldırı karşısında savunmasız kalan Azerbaycan halkının güvenliği için herşeyi yapın.

Haydar Aliyev,
Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı yetkilerini üstlenmiş bulunan
Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkanı.