Cihan Emin Muhammed Ali: Ekselansları!

Ben Mısır Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek tarafından Azerbaycan Cumhuriyeti'ne olağanüstü ve tam yetkili büyükelçi olarak atandığım için gururluyum ve bu atama ile güven mektubunu Size sunmaktan böyuk onur duyuyorum.

Bana ülkem tarafından gösterilen büyük güvene bağlı kalarak Sizin konuksever cumhuriyetinizle ikili ilişkilerin gelişmesi için tüm çabalarımla çalışacağıma söz veriyorum.

Bildiğiniz üzere, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında çok eski tarihi, kültürel ve dini bağlar bulunuyor. Bu bağlar ise ileride bizim kalkınmamız, ilerleme kaydetmemiz bakımından çok güzel bir güvencedir.

Ekselansları!

Ben bu görevim nedeniyle şunu söylemek isterim ki, Mısır Arap Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti'nde uzun yıllar boyunca gerçekleştirilen yapılanma çalışmalarını büyük özen ve ilgiyle izliyor ve sizin önderiğinizde ülkenizde yaşanan değişimlerden büyük bir sevinç duyuyor.

Mısır Arap Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin egemenliğini, toprak bütünlüğünü tanıyor ve şuanki dönemde gösterilen ortak siyasi çabalar sayesinde Dağlık Karabağ sorunun adil çözümünün sağlanacağını ve bunun Azerbaycan Cumhuriyeti'nin yasal haklarının tanınmasına ve toprak bütünlüğünün tesisine yol açacağını umuyor.

Bunun yanı sıra ben Mısır Hükümeti'nin Azerbaycan Cumhuriyeti ile ilişkilerin gelişmesi yönünde hep çaba göstereceğini söylemekten büyük gurur ve onur duyuyorum. Ben de bu konuda üstlendiğim görevi onurla yerine getirmeye çalışacağım.

Ekselansları, izninizle benden önceki büyükelçinin görev süresinin bitimi ve geri çağrılma ile ilgili belgeleri ve kendi güven mektubunu Size sunmak istiyorum.

Haydar Aliyev: Sayın büyükelçi, Mısır Arap Cumhuriyeti'nin Azerbaycan'da olağanüstü ve tam yetkili büyükelçisi olarak atanmanızdan dolayı sizi kutluyorum ve gelecek çalışmalarınızda başarılar dilerim.

Siz çok doğru buyurdunuz, Mısır ile Azerbaycan arasında ilişkiler çok eskilere uzanıyor, büyük geçmişe sahiptir. Önceleri bizim çok zengin ilişkilerimiz vardı. Halklarımızın aynı dine mensup olması bizi hep birbirimize yaklaştırmıştır.

Azerbaycan, bağımsızlık kazandığında ülkemizin bağımsızlığını tanıyan ilk devletlerden biri de Mısır Arap Cumhuriyeti oldu. O dönemden başlayarak ülkelerimiz arasında, bağımsız Azerbaycan ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında devletler arası ilişkiler kuruldu, biz işbirliği yapıyoruz ve bu işbirliğimiz her geçen gün gelişiyor. Düşünüyorum ki, bu yıllar zarfında bizim kazandığımız başarı, ülkemizin halkları arasında sıcak dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin sağlanmış olmasıdır.

Mısır Arap Cumhuriyeti, Arap dünyasının büyük devletlerinden biridir. Uluslararası kuruluşlarda Mısır Arap Cumhuriyeti'nin oyunun özel etkisi vardır. Mısır Arap Cumhuriyeti'nin uluslararası kuruluşlarda her zaman Azerbaycan'a destek olduğunu memnuniyetle belirtmek isterim. Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün, egemenliğinin Mısır tarafından tanınması, Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ sorununun barışçıl yoldan çözüme bağlanması alanında da Mısır Arap Cunmhuriyeti hükümetinin ve benim dostum Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in bizzat desteğini hissediyoruz.

Fakat bundan böyle de ilişkilerimizin tüm alanlarda geliştirilmesi için yapılacak daha çok iş var. Biz kendi adımıza bu doğrultuda tüm gerekli çabayı gösteriyoruz. Mısır Arap Cumhuriyeti'nin Azerbaycan'da yeni büyükelçisi olarak bu ilişkilerin geliştirilmesinde sizin kendi hizmetlerinizi sunacağınızdan emin olduğunmu ifade etmek isterim. Sanırım, Azerbaycan'daki ortam size yabancı gelmeyecektir. Zira haklarımızın tarihi ve ahlaki değerlerinde, gelenek ve göreneklerinde bir takım benzerlikler var ve siz bunu Azerbaycan'da bulunduğunuz süre zarfında, muhtemelen, hissetiniz. Ben tüm bunların da sizin faaliyetinizin başarılı olmasına katkıda bulunacağını düşünüyorum.

Sizin buradaki faaliyetinizin başarılı ve etkin olması için Azerbaycan'ın tüm iktidar makamlarının, keza cumhurbaşkanının tüm gerekli koşulları sağlayacağından emin olabilirsiniz.

Umarım, sizin Azerbaycan'da büyükelçilik görevini yürüttüğünüz dönemde ülkelerimizin halkları arasında ilişkiler daha hızla gelişecektir.

Sizi birkez daha kutlar ve size başarılar dilerim.

Cihan Emin Muhammed Ali: Ben burada kendimi, ülkemde gibi hissediyorum. Sizin buyurduğunuz üzere, Azerbaycan ile Mısır arasında ortak yönler çok fazladır. Ben dünyanın birkaç ülkesinde diplomatik faaliyette bulundum. Fakat ilk olarak Azerbaycan'da kendimi, kendi ülkemde gibi hissediyorum.

Haydar Aliyev: Çok güzel, ben çok sevindim. Ben de aynen böyle olacağını düşünüyordum. Fakat bu kelimeleri kendinizden duymak benim için çok hoş oldu.

Ben kendi konuşmamda söyledim, bizim amacımız Mısır Arap Cumhuriyeti ile ilşkileri daha da geliştirmektir.

Eylül ayında BM'in New York'ta düzenlediği Binyıl Zirvesi sırasında ben sizin Dışişleri Bakanı Amir Musa ile bir araya geldim, kısa süreli çok verimli bir görüşme yaptık. Ne yazık ki, benim dostum Hüsnü Mübarek orada yoktu. Fakat, umarım, Kasım ayında Katar'da yapılacak İslam Konferansı Örgütü Zirvesi'ne dostum Hüsnü Mübarek de katılacak ve biz buluşup görüşme fırsatı bulacağız.

Cihan Emin Muhammed Ali: Evet, Hüsnü Mübarek Binyıl Zirvesi'ne katılamadı. Şunu belirtmek isterim ki, ben burada büyükelçi olarak faaliyette bulunduğum dönemde Azerbaycan-Mısır ilişkilerinin en üst düzeylere ulaşması için tüm çabayı göstereceğim. Azerbaycan, bizim için yalnız Kafkasya bölgesinde değil, tüm BDT coğrafyasında çok önemli bir yeri bulunan devlettir. Biz zatıalinizin Mısır Arap Cumhuriyeti'ne resmi ziyaretini büyük sabırsızlıkla bekliyoruz, bu ziyarete büyük ümitler bağlıyoruz. Umarız, bu ziyaret en yakın zamanda gerçekleşir.

Haydar Aliyev: Ziyaret mutlaka gerçekleşecektir. Zira biz benim dostum Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ile bu konuyu görüştük. Ben kendisini Azerbaycan'a davet ettim. Kendisi de beni Mısır'a davet etti. Biliyorsunuz, 1994 senesinde orada uluslararası bir toplantı yapıldı. Ben oraya katıldım. Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek bana özel ilgi ve sevgi gösterdi. Biz uzun uzadıya görüşmeler yaptık. Biz şimdi birbirimizi davet ettik, galiba, önce ben Mısır'ı ziyaret edeceğim, ardından Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek Azerbaycan'a ziyarette bulunacak.

Cihan Muhammed Ali: Zannedersem, önümüzdeki dönemde üst düzey temasların, yani cumhurbaşkanları, bakanlar düzeyinde gezilerin yapılması, ikili ilişkilerin yüksek düzeylere çıkması için uygun zemin sağlanacaktır.

Biz geçtiğimiz yıllarda devlet kuruculuğu alanında bir takım birikim edindik. Bu birikimimizi Azerbaycan Cumhuriyeti ile paylaşabiliriz. Ülkemizin özelleştirme alanında büyük birikimi olduğunu söyleyebilirim. Bir büyükelçi olarak bu birikimimizi sizinle paylaşacağıma söz veriyorum. Özelleştirme, ekonomik reformların yapıldığı ülkede çok önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Özelleştirmenin sadece ekonomik değil, siyasi perspektifleri de vardır.

Tabii ki, dünya ekonomisi ile bütünleşmek bizim için, yani üçüncü dünya ülkeleri için büyük, önemli konulardan biridir ve burada devletin, hükümetin özel bir rolü olmalı.

Sizin de bildiğiniz üzere, yakında Arap Ülkeleri Devlet Başkanları Zirvesinin düzenlenmesi için şimdi önçalışmalar yapılmaktadır. Günümüzde bölgede yaşanan olaylar nedeniyle bu önemli toplantıyı yapma gereği duyulmuştur ve bildiğiniz üzere, Mısır, İsrail-Arap sorununun çözümü alanında etkin rol oynayan bir ülkedir. Genel olarak, ülkemiz Ortadoğu'da istikrarın sağlanması için mühim çabalar gösteriyor.

Haydar Aliyev: Doğru. Sizin tüm söylediklerinize katılıyorum. Biz de Ortadoğu'da Mısır'ın özel rölünü çok takdir ediyoruz. Aynı şekilde İsrail-Filistin sorununun barışçı yoldan çözüme bağlanması konusunda bizzat Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in faaliyeti büyük değer arz etmektedir. Bu sorunun barış yoluyla, adil bir çözüm bulmasını dileriz.

Mısır Arap Cumhuriyeti'nin, tabii ki, hem büyük hem bağımsız bir devlet olarak birikimi çok fazladır. Keza özellştirme ve ekonominin kalkınması alanında. Biz bu birikimden yararlanmaya çalışıyoruz ve sizin aracılığınızla bu birikimi daha verimli değerlendirmek mümkün olacaktır. Hem sizin hem bizim amacımız ülkelerimizin ekonomik yönden gelişmesini, güvenliğini sağlamak, toprak bütünlüğünü, egemenliğini koruyup onu yaşatmak ve tüm alanlarda yoğun işbirliği yapmaktır. İleride de biz sizinle beraber bu ilkeler temelinde çalışmalar yapacağız.

Çeviri 14 Ekim 2000 tarihli AZERBAYCAN Gazetesinden yapılmıştır.