Azerbaycan Cumhurbaşkanı Vekili Yüksek Sovyet Başkanı Haydar Aliyev`in bildirisi - 27 Ağustos 1993

Beş yılı aşkın bir süredir, Ermenistan, Azerbaycan Cumhuriyeti`ne yönelik bir saldırı başlatmıştır. Bu saldırının her geçen gün tırmanması sonucunda yüzlerce köyümüz, yerleşim birimimiz düşman tarafından işgal edilmiş, yakılmış ve yıkılmıştır. Acımasız savaşta binlerce sivil ölmüş ve kayıplara karışmıştır. Ermenistan`ın, Azerbaycan`a karşı yaptığı ilan edilmemiş savaşta yüz binlerce insan evsiz barksız kaldı, topraklarından kovuldu.

Ermeni işgalcileri, silah kullanarak insanları rehin alıyor, işkence veriyorlar. 1 Ağustos itibariyle verilen bilgilere göre kayıp ve rehin alınan Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısı 2.804 kişidir. Onlardan 320`si kadın, 71`i çocuk, 173`ü ise yaşlıdır. Rehin alınan Azerbaycan vatandaşlarının kurtarılması için gösterilen çabalar bugüne kadar hiçbir sonuç vermedi. Bu, Ermenistan`ın uluslararası hukuk normlarını yok saydığını, savaş kurbanlarının korunmasına ilişkin 1949 Cenevre Sözleşmesi`nin maddelerini kaba biçimde ihlal ettiğini birkez daha kanıtlamaktadır.

Rehin alınanların dayanılmaz koşullarda tutulması, fiziksel ve ruhsal şiddete, ağır hakaretlere maruz kalması ve emeğinin istismar edilmesi hususunda pek çok sugötürmez bilgi mevcuttur.

Azerbaycan, başından beri ihtilaf nedeniyle ortaya çıkan sorunların barışçıl çözümünden yana oldu, keza bugün de silahlı çatışmanın siyasi yöntemlerle çözümüne hazır olduğunu bildirmektedir. Sorunun barışçıl çözümünün önemli koşullarından biri rehin olarak tutulan Azerbaycan vatandaşlarının serbest bırakılması, rehinelerin geri verilmesidir. Esir alınan vatandaşların durumuna ilişkin anlaşmanın tasarıları ön mutabakatlar temelinde sadece Azerbaycan`da düzenlenmiş ve karşı tarafa gönderilmiştir. Uluslararası kuruluşlar, bu belgeyi çok takdir ettiler. Ermeni tarafı, maalesef, çeşitli bahanelerle bu belgeyi imzalamaktan kaçınıyor. Azerbaycan Cumhuriyeti, onaylanan insani normlara saygı gösterdiğini bir kez daha teyit ederek ve iyi niyetini sergileyerek, hiçbir şart koşmadan Uluslararası Kızılhaç Komitesi`nin arabuluculuğuyla Ermeni milletinden olan 29 kişiyi salıverdi.

Bu konuya dikkat çekmek suretiyle, Ermeni tarafının da bizi örnek alarak rehin tutulan Azerbaycan vatandaşlarını salıvereceğini, sorunun barışçıl yoldan çözümü için gösterilen çabaları destekleyeceğini umuyorum. Bu arada biz ileride de iyi niyet göstermeye hazırız, bu yüzden insani konularda Ermeni tarafının da benzer adımlar atacağından umutluyuz. Bunu Azerbaycan halkının yanı sıra tüm dünya bekliyor. Ermenistan Cumhuriyeti`nin, böylesine önemli konularda atacağı uygun adımların bölgede istikrar ve iki komşu devlet arasında karşılıklı anlayış ortamının oluşması için bir zemin hazırlayacağına, halklarımız arasındaki güvenin yeniden sağlanacağına, özlenen barışın tesisine inanıyorum.

Çeviri 28 Ağustos 2001 tarihli HALK Gazetesinden yapılmıştır