Avrupa Birliği'nin desteklediği TRACECA (Trans-Europe-Caucasus-Asia) programı çerçevesinde Büyük İpek yolunun yüzyıllar sonra yeniden canlandırılması Avrupa, Kafkasya ve Orta Asya devletlerinin çıkarlarına hizmet edecek büyük projenin yaşama geçirilmesi açısından uygun ortamı sağladı. Bu büyük projenin gerçekleşmesi SSCB çöktükten sonra söz konusu coğrafi alanda bulunan ülkelerin tam bağımsızlık kazanmaları sonucunda mümkün oldu.

Doğu Çin Denizi'nin kıyısında bulunan Sinan şehrinden başlayarak Avrupa ve Asya'nın birçok kentlerini birbirine bağlayan, uzunluğu 13 bin kilometreyi bulan Büyük İpek Yolu'nun restorasyonu düşüncesinin perspektifleri ve gerçekleştirilmesi olanaklarını incelemek ve araştırmak için hele 1980 yılında UNESCO'nun himayesinde Uluslararası komisyon oluşturulmuştur. 1989 yılında Moskova'da, 1990 yılında Semerkant'ta, 1991 senesinde Ürgenç'te ve 1992 yılında Donetsk'te düzenlenmiş olan forum ve seminerlerde bu projenin yönleri ve gelişme süreci ile ilgili sorunlar masaya yatırılmıştır. SSCB'nin çöküşü bu sürece ivme kazandırdı ve 1993 yılı Mayıs ayında Brüksel'de beş Orta Asya ve üç Kafkasya ülkesi temsilcilerinin katılımı ile düzenlenen konferansta TRACECA projesi önerildi. Söz konusu konferansta Avrupa Birliği'nin projeye teknik yardım programı hazırlandı. Bu teknik yardım programı Avrupa'dan Batı-Doğu ekseni üzerinde Karadeniz, daha sonra Güney Kafkasya ve Hazar Denizi'nden Orta Asya'ya uzayan ulaştırma koridorunun geliştirilmesi amacına yöneliktir. Proje Avrupa Birliği'nin söz konusu ülkelere evrensel yaklaşımından doğmuş ve şu amaçları hedefliyor:

- Orta Asya ve Kafkasya ülkelerinin alternatif ulaştırma güzergahları ile Avrupa ve dünya pazarlarına açılma olanaklarını artırmak, onların siyasal ve ekonomik bağımsızlığını desteklemek;

- Cumhuriyetler arasında bölgesel işbirliğinin daha da geliştirilmesini teşvik etmek;

- TACİS ve TACECA programlarına katalizatör konumunda olarak uluslararası finans kuruluşlarının ve özel yatırımcıların mali kaynaklarını bölgeye çekmek;

- TRACECA güzergahının Trans-Avrupa ağları ile bağlantısını sağlamak.

Azerbaycan Cumhuriyeti'nin uygun coğrafi konumu, bu ulaştırma koridorunun önemli bölgelerinden birisi olmakla birlikte dünya toplumu ile bütünleşmeyi onaylayan bir politika izlemesi TRACECA projesinin gerçekleşmesine kendi katkısnı yaptı. 8-9 Eylül 1998 tarihlerinde Azerbaycan Cumhuriyeti'nin başkenti Bakü'de "Tarihi İpek Yolu'nun restorasyonu konulu Uluslararası Konferans" düzenlendi.Uluslararası Bakü Konferansı'nda 32 ülkenin ve 13 uluslararası örgütün yetkili temsilcisi, Avrupa-Kafkasya-Asya ulaştırma koridorunun yaşama geçirilmesinin teknik ve ekonomik konularını yansıtan "Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaştırma Koridorunun üzerinde Uluslararası Taşımacılığın Geliştirilmesi Hakkında Çok Taraflı temel anlaşma" (Temel Anlaşma) diye isimlendirilen çok önemli bir belge imzalandı. Bu belgenin düzenlenmesinde Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in paha biçilmez hizmetleri olmuştur. Tesadüf değil ki,TACECA Hükümetlerarası Komisyonu'nun daimi sekretaryasının merkezi Büyük İpek Yolu'nin esas bölgelerinden olan Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunmaktadır.

Konferansta konuşma yapan Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Büyük İpek Yolu'nun restorasyonunun tarihi bir zorunluluk olduğunu belirterek, onun tüm bölge devletlerinin ekonomik gelişmesine ivme kazandıracak nitelikte bir etki yapacağından emin olduğunu söylemiştir.

Tarihi bilgi 25 Kasım 2004 tarihinde düzenlenmiştir