1969-1982 yılları arasında Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri, 1982-1987 yılları arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasal Büro üyesi ve SSCB Bakanlar Kurulu Başkanı Birinci Yardımcısı olarak görev yapmış seçkin parti görevlisi ve devlet adamı Haydar Aliyev 1987 yılı Ekim ayında SSCB yönetiminin izlediği çizgiyi doğru bulmayarak üstlenmiş olduğu görevlerden istifa etmiştir. Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı toprak iddialarının gerçekleşmesi yolunda potansiyel bir engel oluşturan Haydar Aliyev'in istifasından kısa süre sonra ezelden beri Azerbaycan toprakları olarak bilinen Dağlık Karabağ'ın Ermenistan'a birleştirilmesi yönünde söz konusu ülkede çağrılar yükselmeye başlamıştır. Bundan sonraki yıllarda Ermenilerin Azerbaycan topraklarına yönelik başlattığı tecavüz, SBKP'nin Ermenilerden yana tutumu ve saldırganın bu girişimlerinin önüne geçilmemesi Azerbaycan'da imparatorluğa karşı ulusal özgürlük hareketinin büyümesine yol açmıştır. Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü, bağımsızlık ve benzeri sloganlar atan yüzbinlerce Azerbaycanlının itiraz sesini bastırmak, imparatorluğun yıkılmasına izin vermemek amacıyla 20 Ocak 1990 senesinde Bakü kentine gönderilen Sovyet birlikleri yüzlerce sivil kişiyi katletmişler. Sovyet rejiminin Azerbaycan halkına karşı işlediği bu korkunç cinayetten haber tutan ve o sırada Moskova'da oturan Haydar Aliyev 21 Ocak'ta Komünist Partisi ve SSCB hükümetinin ileri gelenlerine etkin bir biçimde karşı çıkmış ve sorumluların cezalandırılması talebinde bulunmuştur. Bundan sonra birlik basınında Haydar Aliyev'e karşı iftira kampanyası başlanmıştır.

Siyasi baskılara maruz kalan Haydar Aliyev Temmuz 1990'da Azerbaycan'a - Nahçıvan'a gelmiş ve bir süre sonra hem Nahçıvan Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, hem de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti milletvekili seçilmiştir. 29 Temmuz 1991 yılında milletvekili Haydar Aliyev SSCB Bakanlar Kurulu parti örgütüne, 1943 senesinden bu yana üyesi olduğu Komünist Partisi'nden ayrılması konusunda bir dilekçe sunmuştur.

Dilekçede Haydar Aliyev bu adımı atmasının nedeni olarak, Ocak 1990'da imparatorluk tarafından Azerbaycan halkına karşı yapılan askeri saldırıyı, SBKP'nin koruyuculuğunu yaptığı Ermeni milliyetçilerinin çabaları sonucu Dağlık Karabağ Otonom İli'nde oluşmuş şiddetli anlaşmazlık durumunu vesaireyi belirtmiştir.

Tarihi vesika 11 Şubat 2005 yılında düzenlenmiştir