Sayın Vladimir Vladimiroviç!

Bayanlar ve baylar, arkadaşlar!

Geçenlerde biz ülkemizin bağımsızlığının onuncu yıldönümünü kutladık. Rusya Federasyonu ile Azerbaycan arasında diplomatik ilişkiler kurulalı on yıl oluyor. Tüm bu yıllar zarfında egemen Rusya ile egemen Azerbaycan arasında devletlerarası ilişkiler gelişti. Bu arada pek her şeyin yolunda gittiği söylenemaz, sorunlar oldu, sıkıntılar yaşandı, engeller çıktı. Ancak bu süreç ilerledi, şimdi yükselen bir seyir izlemektedir. 1997 yılında biz Rusya Federasyonu ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında dostluk, işbirliği ve karşılıklı güvenlik anlaşmasını imzaladık. Biz Rusya ile Azerbaycan arasında ilişkilerin stratejik ortaklık niteliği taşıdığını vurguladık. Sonraki yıllarda bir hayli çalışma yapıldı. Fakat üzülerek söylemeliyim ki, biz ülkelerimiz arasında dostluk, işbirliği ve karşılıklı güvenlik anlaşmasını tüm potansiyelini gerçekleştirebilir edemedik .

Geçtiğimiz yıl Ocak ayında Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin Azerbaycan'a resmi ziyarette bulundu. Bu, bizim için tarihi bir gelişme idi, zira bu gezi Azerbaycan, bağımsızlığını kazandıktan sonra Rusya Federasyonu Başkanı'nın egemen Azerbaycan'a ilk ziyareti idi. Biz buna çok değer veriyoruz. Söz konusu ziyaret Rusya-Azerbaycan ilişkilerinin gelişmesinde yeni bir aşamanın başlangıcı oldu. Geçtiğimiz bir yıl zarfında pekçok çalışma yapıldı ve şimdi biz, stratejik ortaklık düzeyine, gerçekten, ulaşmayı başardık. Tüm bunlar bugün bize devletlerarası ilişkiler üzerine birçok konuyu görüşme ve oldukça önemli belgeler imzalama fırsatını sundu. Bu nedenle Vladimir Vladimiroviç Putin'in Azerbaycan ziyareti ilişkilerimizin daha da gelişmesi için bir zemin oluşturdu. İşte, elde edilen anlaşmalarımızın fiili sonuçlarına, bu gezinin fiili sonuçlarına bugün tanık oluyoruz. Vladimir Vladimiroviç Moskova'ya, Rusya'ya resmi ziyaretle ilgili davetiniz için teşekkür ederim. Sıcak ağrılama, samimi görüşme, bana ve tüm delegasyonumuza gösterdiğiniz konukseverlik için teşekkür ederim. Dün Sizin evinizde ve bugün burada yaptığımız çok verimli başbaşa görüşmeler için teşekkür ederim. Ayrıca heyetlerimiz arasındaki görüşmelerin de başarılı geçtiğini düşünüyorum. Bütün bunlar bizim için son derece büyük önem arzeden bir olaydır. Dolayısıyla şimdi, burada, Rusya'da olduğumuz zaman kendimizi en yakın dostlarımızla bir aradaymış gibi hissediyoruz.

Rusiya-Azerbaycan ilişkileri köklü ve zengin bir geçmişe sahiptir. Biz onlarca yıl boyunca hep bir arada olduk, aynı devlette yaşadık. Bu, bizi yakınlaştırdı. Bu yıllar zarfında Azerbaycan da çok şey kazandı. Rusya, Azerbaycan'ın sosyoekonomik gelişiminde, bilim, kültür ve eğitimin gelişmesinde çok büyük rol oynadı. Onun için biz haklı olarak bugün Rusya ile Azerbaycan arasındaki dostluk ilişkilerinin atalarımızın onca yıl boyunca attıkları sağlam temeller üzerine oturtulduğunu söyleyebiliriz.

Vladimir Vladimiroviç, görüş alışverişi yaptığımız başlıca konulara ve aslında, Rusya ile Azerbaycan arasında gelecek işbirliğinin temelini oluşturan konulara değindi. Vladimir Vladimiroviç, ben Size tamamen katılıyorum. Dolayısıyla bu konular üzerinde durmayacağım. Sadece şunu söylemek isterim, Güney Kafkasya'da barış, istikrar ve güvenlik konusu – ki biz Sizinle bu konuyu dün ve bugün konuştuk – hem bizim için, hem Rusya için hem tüm Avrupa için de son derece önemlidir. Bu bakımdan Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ sorununun çözümü bizim için müstesna bir önem taşıyor. Bilindiği üzere, bu anlaşmazlık uzun zamandır devam ediyor. Bunu Azerbaycan topraklarının bir bölümüne hak iddia eden Ermenistan tarafı başlattı. Bu anlaşmazlık savaşa yol açtı. Yedi yıl önce biz savaşı durdurduk. Ancak sonuçta Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si Ermenistan silahlı birlikleri tarafından işgal edildi ve işgal altındaki bölgelerden bir milyon mülteci yıllardır zor durumda, çoğu çadırlarda barınıyor.

Tüm bu yıllar zarfında biz bu konuda Rusya Federasyonu ile işbirliği yapıyoruz. Rusya Federasyonu AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanıdır ve Rusya çok iş yaptı. Vladimir Vladimiroviç Putin, Rusya Devlet Başkanı seçildikten sonra bu konuya büyük önem verdi ve hala önemsemektedir. Ben bu yüzden Vladimir Vladimiroviç’e müteşekkirim. Mamafih mesele hala çözüm bulmuş değil. Vladimir Vladimiroviç bu konuya değindi. Sorunun barışçıl çözümü için Rusya’nın bundan sonra da önlemler alacağı ile ilgili bildirinizi memnunlukla karşıladım. Biz sorunun işte barışçıl yoldan çözümlenmesi tutumunu izliyoruz, Kafkasya ve Güney Kafkasya'da barış olmasını istiyoruz, Ermenistan ile Azerbaycan arasında barışın sağlanmasını istiyoruz ve tüm Güney Kafkasya ülkelerinin Rusya ile işbirliği açısından bunun büyük önemi olacağını düşünüyorum. Bu yüzden biz geleceğe umutla bakıyoruz ve ülkemizin kamuoyu Rusya’ya, Rusya’nın olanaklarına ve tabiatıyla Rusya Devlet Başkanın Vladimir Putin’e çok güveniyor. Vladimir Vladimiroviç, bu davet için Size bir kez daha teşekkür etmek ve Rusya ile ilişkilerin bugün bizim için özel bir önemi olduğunu belirtmek isterim. Rusya, bizim kuzey komşumuzdur. Rusya, dev bir ülkedir. Rusya, muazzam ekonomik potansiyele ve büyük uluslararası etkiye sahip bir ülkedir. Rusya'da büyük değişimler yaşanmaktadır. Son zamanlarda özellikle olumlu değişiklikler oluyor. Rusya'da devlet güçleniyor, ekonomi gelişiyor, Rusya'nın uluslararası alandaki saygınlığı artıyor. Tüm bunlar bizi sevindiriyor, biz bu gelişmeleri dostça takip ediyoruz, zira Rusya'da meydana gelen her şey bizim için büyük öneme sahiptir. Vladimir Vladimiroviç Putin'in Rusya Devlet Başkanlığına seçilmesinin tüm bunlarda son derece büyük önemi vardır. Tüm bunlar onun çalışmaları sayesinde sağlanmıştır.

Vladimir Vladimiroviç, ben sizi bu başarılarınızdan dolayı tebrik etmek, Rusya devletinin güçlendirilmesinde ve Rusya Federasyonu’nun gelişiminde başarılarınızın devamını dilemek ve Rusya ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin gelişmesine yönelik en iyi dileklerimi sunmak istiyorum.

Ben Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin'in şerefine kadeh kaldırıyorum! Rusya Federasyonu'na! Rus halkının şerefine! Rusya - Azerbaycan dostluğuna! Şerefe!

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in Azerbaycan Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu heyetlerinin katılımıyla yapılan Rusya-Azerbaycan görüşmeside konuşması- Büyük Kremlin Sarayı Ekaterina Salonu, Moskova, 25 Ocak 2002

Haydar Aliyev: Vladimir Vladimiroviç, Size teşekkür ederim. Öncelikle davetiniz, içten karşılama ve konukseverlik için Size teşekkür etmek istiyorum. Anlattığınız üzere, dün biz sizin evinizde, başlıca konularla ilgili görüş alışverişinde bulunduk. Ben bu görüşmeden çok memnun kaldım, zira dün biz Sizinle Rusya ve Azerbaycan arasında karşılıklı ilişkilerle ilgili konularda detaylı görüş alışverişi yaptık ve bugün başbaşa görüşmede de bunları konuştuk. Vladimir Vladimiroviç, ben de Sizin bir sene önce Azerbaycan’a resmi ziyaretinizden sonra Rusya-Azerbaycan karşılıklı ilişkilerinde, aslında, yeni bir aşamanın başlandığı kanaatindeyim. Bu bir senenin çok verimli bir sene olduğunu memnuniyetle söyleyebilirim. Biz ilişkilerimize yoğunluk kazandırmayı, aynı şekilde somut katkılarda bulunmayı başardık ve hatta sonuçlar elde ettik. Onun için bugünkü görüşmemiz ve imza için hazır belgeler bir sene önceki Azerbaycan ziyaretinizin asıl fiili sonuçlarını ve bu bir yıl zarfında yaptığımız büyük çalışmaların bir kanıtıdır.

Rusça’ya verdiğimiz önem ve diğer konuda söylediklerinize gelince, bu, prensip olarak ülkemizde sıradan bir durumdur, zira biz bunu normal olarak değerlendiriyoruz ve zaten bunun böyle olması gerekir. Biz bu çizgiyi ileride de devam ettirecğiz ve bu konuda herhangi bir değişim olmayacaktır. Bu arada biz, elbette, Puşkin sanatına derin saygı duyarak anıtının açılışını yaptık.

Vladimizr Putin: Haydar Aliyeviç, Azerbaycan’da herkes Rusça’yı cumhurbaşkanı gibi konşursa, herkes ancak mutlu olacaktır.

Haydar Aliyev: Biz bu anıtı Puşkin’e büyük sevgiyle açtık, nitekim biz hepimiz onun eserlerini okuyarak büyüdük, Puşkin’i ezbere biliyoruz. Bu anıtın hala yapılmamış olması ne büyük bir ihmaldir. Bu, bir dikkatsizliktir, fakat biz bu hatayı düzelttik. Burada, Moskova’da sık sık Azerbaycan kültür günleri yapılması, çeşitli fuarların düzenlenmesi nedeniyle size müteşekkirim. Fakat Azerbaycan’da hem Rusya kültür günleri hem Moskova kültür günleri yapılıyor. Bunun yanı sıra, genel olarak Rusya kültür adamları yakın insanlar gibi sık sık bir araya geliyorlar. Bizim insnalar da sık sık buraya geliyorlar. Tüm bunlar gayet doğaldır ve ilişkilerimizin sağlamlaştırılması ve gelişmesi açaısından öenmeli bir faktör olduğunu düşünüyorum.

Bizim görüşmelerimize, benim ziyaretime böylesine büyük özen gösterildiği için teşekkür ederim. Dolayısıyla ben bunun Azerebaycan’a, Rusya-Azerbaycan ilişkilerine yönelik tutumlarımızın bir göstergesi olduğunu iyi biliyorum ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı olarak, hem benim hem hükümetimizin hem devletimizin aynı duyguları paylaştığına inanın.