Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in, NATO Genel Sekreteri Javier Solana başkanlığındaki heyet ile görüşmesi - Cumhurbaşkanlığı Sarayı, 30 Eylül 1998

Haydar Aliyev: Sayın konukları en içten duygularımla selamlıyorum. Azerbaycan'a hoşgeldiniz! Sayın Genel Sekreter, sizinle tekrar bir araya gelmekten çok memnun olduğumu belirtirim. Ben Mayıs 1994'te, dört sene önce ilk defa Brüksel'de NATO Karargahını ziyaret ettim ve NATO'nun "Barış için Ortaklık" programına katılım belgesini imzaladım. Mayıs 1996'da ikinci kez Brüksel'i ziyaret ettim ve Sayın Genel Sekreter, sizinle bir araya geldik ve ben o zaman Azerbaycan'ın NATO'nun "Barış için Ortaklık" programına katılması ile ilgili Sunum Belgesini size sundum. Böylece, biz bu programa katıldık ve sizinle işbirliği yapıyoruz. Sayın NATO Genel Sekreteri Javier Solana, siz geçen sene şubat ayında ilk kez Bakü'yü ziyaret ettiniz, Sizinle ilk temaslarımızı - Madrit'te ve New York'ta bir araya gelip yaptığımız enteresan ve önemli görüşmeleri memnuniyetle hatırlıyorum. Şimdi siz Azerbaycan'ı tekrar ziyaret ediyorsunuz. Geçen dört yıl içinde Azerbaycan ile NATO arasındaki ilişkiler ve Azerbaycan’ın "Barış için Ortaklık" programına katılımı konusunda iyi bir gelişme sağlandığını söyleyebilirim. Biz buna değer veriyoruz ve bu işbirliğini sürdürmek istiyoruz. Sanırım, sizin Bakü ziyaretiniz sırasında bu konuda bir çok konuları detaylı olarak görüşebiliriz.

Javier Solana: Sayın Cumhurbaşkanı, güzel sözler için size teşekkürümü sunarım. Geçen yıl, yani 1997'de Azerbaycan devlet başkanı ile üç kez görüşmemizi ve Sizinle temaslarımı her zaman memnuniyetle hatırlıyorum. Önemli olan şudur ki, biz yalnız Barış için Ortaklık programı ile ilgili ortak çalışmayı analiz etmek için değil, hem de dünyada güvenlikle ilgili diğer konuları görüşmek için bir aradayız. Kanımca, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'den her zaman için en geniş konularda çok şey öğrenmek mümkün. Düşünüyorum ki, 21. yüzyılın eşiğinde konular daha fazla oluyor, zira dünya hızla değişiyor, dünyada herşey hızla küreselleşiyor, bölgesel düzeyde sürekli girişimler yapılıyor. Geçenlerde Azerbaycan'in girişimi üzerine Bakü'de düzenlenmiş olan "Tarihi İpek yolunun restorasyonu" konulu konferans bunun inandırıcı kanıtıdır. Bu konferans, bir yandan, küreselleşme, öte yandan bölgesel işbirliğinin bir kanıtıdır ve bu konferansa katılan 30'un üzerinde ülkenin beraber ilerlemek istediğini gösteriyor. Bu, istikrar ve güvenlik için ekonomik işbirliğinin, ticaret, ortak girişimler aracılığıyla gerçekleştirilen karşılıklı çalışmaların güzel bir örneğidir. Ben önümüzdeki yüzyılın eşiğinde istikrar ve güvenlik konusunun daha geniş bir biçimde değerlendirilmesinin gerekli olduğunu düşünüyorum.

Tabii, "istikrar" kelimesinin pratik bir anlamı bulunuyor, fakat onun diğer yönleri de vardır ki, bunlar da ekonomik kalkınma, ticaret, gelecek yüzyılda dünyamızı daha güvenli ve daha istikrarlı yapacak konularla ilgilidir. Sayın Cumhurbaşkanı, bulunduğunuz girişimlerden dolayı Sizi kutluyorum. Azerbaycan ile NATO arasındaki ilişkiler çok iyi bir ilerleme kaydetmektedir ve ben bundan çok memnunum. Biz Azerbaycan ve NATO'nun ikili düzeyde daha kapsamlı çalışmalar yapmalarını isteriz. Ben içten konukseverlik için Size teşekkür ederek, Bakü'de bulunmaktan büyük sevinç duyduğumu belirtiyorum.

Haydar Aliyev: Ben Size, NATO Genel Sekreteri'ne teşekkürümü sunar ve söylediğiniz düşüncelere tamamen katıldığımın altını çizerim, gerçekten, bu yüzyılın sonunda dünya çok hızla değişiyor ve biz artık 21. yüzyıla doğru giderken dünyada güvenliğin daha da pekişmesini sağlamalıyız. Her ülkeye, tüm dünyaya istikrar, güven lazım. Bizim için, Azerbaycan için bu, özel önem arz ediyor. Azerbaycan'ın çok uygun coğrafi, stratejik konuma sahip olduğunu vurguluyorum. Bunu sadece cumhuriyetimiz için değil, işbirliği yaptığımız tüm ülkeler için daha etkin değerlendirmek istediğimizi ifade etmek isterim. Bu arada Azerbaycan'ın birçok sorunları olduğunu da kaydederim. Bildiğiniz üzere, Ermenistan-Azerbaycan sorunu henüz çözüme bağlanmamıştır. Bu ihtilaf sonucunda Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si Ermenistan silahlı kuvvetleri tarafından işgal edilmiştir. İşgal altındaki topraklardan 1 milyonun üzerinde Azerbaycan vatandaşı, Azerbaycanlılar zorla göç ettirilmiştir. Şimdi onlar çadırlarda zorlu koşullarda yaşıyorlar. Dört sene önce biz ateşi durdurduk. Ermenistan ile Azerbaycan arasında ateşkes anlaşması imzalanmıştır. Fakat konu çözüme bağlanmamıştır. Biz bu sorunu barışçıl yoldan çözmek istiyoruz, AGİT Minsk Grubu ve onun eşbaşkanları- Rusya, ABD, Fransa bu çalışmayla ilgileniyorlar. Umarız, biz sorunun barış yoluyla çözülmesini sağlayacağız. Fakat böyle bir durumda bizi endişelendiren faktörler de vardır. Örneğin, Ermenistan ile Azerbaycan arasında ateşkes uygulanmasına rağmen son üç yılda Rusya'dan Ermenistan'a gizlice, yasadışı yollardan bir milyar dolar değerinde ağır askeri makinalar, silah ve mühimmat gönderilmiştir. Biz buna itiraz ettik. Ancak bu konuda henüz olumlu sonuç elde edilmemiştir. Yahut, Rusya'nın Ermenistan'da askeri üs ve pekçok sayıda askeri birlik bulundurması, Gürcistan topraklarında askeri birlikler bulundurması bizi endişelendiriyor. Biz Kafkasya'da barışın yeniden sağlanması için uğraşıyoruz. Kafksaya'da bulunan ülkeler bağımsız devletlerdir. Ermenistan veya Gürcistan'da yabancı bir ülkenin askeri birlik, askeri üs bulundurması için hiçbir neden, ihtiyaç yoktur. Kuşkusuz ki, bunlar bizim bölgede, Kafkasya'da güvenliğin sağlanmasına engel oluşturan faktörlerdir. 7-8 Eylül tarihlerinde Bakü'de düzenlenmiş olan Büyük İpek yolunun restorasyonu konulu uluslararası konferansa çok büyük değer biçtiğiniz için Size, NATO Genel Sekreterine teşekkürümü sunarım. Gerçekten, biz 21. yüzyıla doğru giderken tarihte büyük bir sayfa açıyoruz. 32 devletin temsilcilerinin, keza dokuz cumhurbaşkanının ve 13 uluslararası örgüt temsilcilerinin böyle bir uluslararası konferansa katılımı tüm bunların aynı şeyi düşündüğünü gösteriyor. Bu konferansta büyük ekonomik konular masaya yatırılmıştır. Onun yanı sıra kabul edilmiş kararlar, bildiriler bizim bölgede, genel olarak, İpek yolu güzergahında barışın, huzurun, güvenliğin sağlanmasına yöneliktir. Bugün sabah Bakü'de daha bir uluslararası konferans ve Kafkasya Müslümanlarının 10. kongesi başladı. Size şunu söyleyeyim, ben oraya katıldım. Oraya hem Kafkasya'daki devletlerin, İslam ülkelerinin temsilcileri, hem de din adamları katılıyorlar. Bu uluslararası konferansın da başlıca konusu, anlamı barışın, huzurun ve güvenliğin sağlanmasıdır. Yani belirtmek istediğim şudur ki, biz bu doğrultuda çok olumlu adımlar atıyoruz. Fakat bununla birlikte barışın, güvenliğin sağlanması yolunda ortaya çıkan engeller de az değildir. Bizim dileğimiz, isteğimiz şu ki, hakikaten, tüm işbirliğimiz her yerde, keza bölgemizde güvenliğin sağlanmasına yönelik olsun. Sizin bölgemizi ziyaretinizin, bugünkü görüşmelerinizin de bu amaca yönelik olduğunu düşünüyorum. Ben bunun için size teşekkür ediyorum.

Javier Solana: Ben size bir kez daha şükranlarımı sunuyorum ve Bakü ziyaretimin verimli ve başarılı olacağına inanıyorum.