Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in Avrupa Komisyonu Başkanı Romano Prodi ile görüşmedeki konuşmasından - Çırağan Sarayı, İstanbul, 19 Kasım 1999

Haydar Aliyev: Sayın Başkan Prodi, Sizinle tekrar görüşmekten çok memnunum. Avrupa Komisyonu Başkanı seçilmenizden dolayı Sizi yürekten kutluyorum. Avrupa Birliği birimleri ile Azerbaycan arasında ilişkilerin gelişmesine ve yoğun işbirliğine büyük önem veriyorum. Tarihi İpek Yolunun restorasyonu ve TRACECA projeleri kapsamında işbirliğinin genişlemesi çok önemli bir gelişmedir. Eminim, bu projeler, Avrupa ile Asya arasında ulaşım yollarının gelişmesinde özel rol oynayacaktır.

Avrupa Birliği'nin ülkemize insani ve teknik yardımlarını minnetarlıkla karşıladığımızı belirtmek isterim. Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle işgal edilmiş topraklarımızın restorasyonu için Avrupa Komisyonu'nun TACİS programı kapsamında yardımını çok takdir ediyor ve Sayın Romanı Prodi, Sizin başkanlığınız altında bu programların başarıyla uygulanacağından emin olduğumu belirtirim.

Romano Prodi: Sayın Cumhurbaşkanı!Avrupa Komisyonu Başkanı seçilmem vesilesiyle samimi tebrikleriniz için Size teşekkür ederim. Avrupa Birliği, ülkenizle işbirliğine büyük önem veriyor. Avrupa kuruluşları, Güney Kafkasya bölgesi ile değil yalnız ekonomik ilişkilere tüm alanlarda çokyönlü işbirliğine ilgi duymaktadır.

Eylül 1998'de Bakü'de düzenlenen Büyük Tarihi İpek yolunun yeniden canlandırılması konulu konferans çok büyük bir takdiri hak etmektedir. Bölgenin kalkınma stratejisinin belirlenmesinde bu etkinliğin büyük önem taşıdığını bilhassa vurgulamak isterim.

Haydar Aliyev: Bu, gerçekten böyledir, Sayın Prodi. Şunu da söylemeliyim, bağımsızlık yolunda güvenle ilerleyen Azerbaycan Cumhuriyeti'nde demokratikleşme süreci ve reformlar başarıyla uygulanıyor. Hazar'ın enerji rezervlerinin işlenmesi ve nakledilmesi alanında yapılan çalışmalar da başarıyla yapılıyor. Bildiğiniz üzere, ülkemiz bu projelere önayak olmuştur. 1994 senesinde Bakü'de büyük çabalar sonucu imzalanmış olan "Yüzyılın Anlaşması" adlı ilk petrol anlaşması ileride dev petrol projelerinin gerçekleştirilmesi açısından büyük önem taşıyor.

Hazar petrolünün uluslararası piyasalara ulaştırılması için Bakü-Novorossisk boru hattının yanı sıra bu sene nisan ayında Bakü-Supsa petrol boru hattı da hizmete girmiştir. Petrol naklinin güvenliğinin sağlanması amacıyla, Bakü-Tiflis-Ceyhan ana ihraç petrol boru hattının inşası için İstanbul'da imzalanan belgelerin büyük tarihi önemini bilhassa vurgularım. Bu yolda bizim önümüze pekçok engel çıktı. Ülkemize baskılar yapıldı, bölge devletlerinde istikrarsızlık yaratma girişimleri oldu. Tüm bu zorluklara rağmen Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının inşasının gerçeğe dönüşmesi bende memnunluk uyandırmaktadır.

Şunu da söyleyeyim, İtalya'nın Eni Agip Şirketi, Hazar'ın zengin enerji kaynaklarının bulunmasında, ülkemizin yabancı şirketlerle geniş kapsamlı işbirliği ve hidrokarbon yataklarının işletilmesinde aktif yer almıştır.

Bağımsızlık yolunda ilerleyen Azerbaycan Devleti'nin karşılaştığı en büyük sorun olan Dağlık Karabağ anlaşmazlığı, 12 seneyi aşkın bir süredir devam ediyor, Ermeni silahlı kuvvetlerinin saldırısı sonucunda topraklarımızın 1/5'i işgal edilmiş, bir milyon yurttaşımız mülteci durumuna düşerek çadır kamplarında zorlu koşullar altında yaşıyor.

Tüm bunlara karşın ülkemiz Ermenistan-Azerbaycan anlaşmazlığının barışçı yoldan çözümünden yanadır. Beş senedir ateşkes rejimi uygulanıyor. Sorunun çözümü ile ilgilenen AGİT Minsk Grubu 1992 yılından faaliyet göstermektedir, fakat dilediğimiz sonuçlar henüz sağlanmamıştır.

Son dönemlerde Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları arasında birkaç görüşme yapılmıştır. Sorunun çözüm süreci, üstelik bunun AGİT Minsk Grubu bünyesinde yapılması son derece gereklidir.

Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ sorununun çözümünde ve onun sonuçlarının bertaraf edilmesinde ülkemiz uluslararası kamuoyunun yardımını umuyor.

Romano Prodi: Sayın Cumhurbaşkanı! Ben Hazar Denizi enerji kaynaklarının sağlanması ve uluslararası piyasalara taşınmasını çok önemli buluyorum. Bakü-Ceyhan ana ihraç boru hattının inşası ile ilgili belgelerin ve diğer projelerin imzalanmasından dolayı Sizin yöneticiyi içtenlikle kutluyorum.

Azerbaycan ile Avrupa Birliği arasında ortaklığın ve işbirliğinin gelişmesi için geniş olanaklar açılmıştır. Benim başkanlığını üstlendiğim kuruluş bölgede barış ve istikrarın tesisi için her türlü yardımı yapmaya hazırdır.

Sayın Cumhurbaşkanı! İzninizle ben bu görüşmeden ve ilginç sohbetten memnun kaldığımı belirtmek isterim.