20 Aralık akşamı Elysee Sarayı\'nda Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev için Fransa hükümeti tarafından resmi karşılama töreni düzenlendi. Sarayın avlusunda şeref kıtası hazır bulundu. Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve beraberindeki kişileri taşıyan araç konvoyu Elysee Sarayı avlusundaki geniş alana dahil olunca marş çalındı. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev\'i sarayın merdivenleri önünde karşıladı. Ardından iki ülke cumhurbaşkanları arasında görüşmeler başladı.

Görüşmede Azerbaycan ile Fransa arasındaki işbirliği olanakları detaylı olarak masaya yatırıldı. Görüşmelerde Azerbaycan toprağında yaşanan savaş ve Dağlık Karabağ konuları geniş kapsamlı olarak  ele alındı. François Mitterrand, Fransa’nın Azerbaycan\'ın toprak bütünlüğünü tanıdığını ve desteklediğini açıkça bildirdi. Haydar Aliyev, Azerbaycan gerçeklerini Fransa Cumhurbaşkanı’na aktardı. François Mitterrand’ın tutumunda Azerbaycan lehine pek bir değişiklik gözlemlendi. Görüşme sırasında iki ülke arasında ekonomi, kültür ve diğer alanlar olmak üzere uzun vadeli işbirliğinin perspektifleri konusunda görüş alışverişi yapıldı. Bu tarihi görüşme Azerbaycan ile Fransa ve diğer Avrupa ülkeleri arasında işbirliğinin temelini attı.

Dünyaca ünlü politikacılar arasında en zengin birikime ve nüfuza sahip olan François Mitterrand’ın Azerbaycan\'a bilhassa ilgi göstermesi gözlemcilerin büyük ilgisini çekti.
Görüşmelerden sonra Cumhurbaşkanları Elysee Sarayı Murat Salonu’na geçtiler. François Mitterrand ve Haydar Aliyev Fransa ve Azerbaycan arasında dostluk, karşılıklı anlayış ve işbirliği anlaşması imzaladılar. Haydar Aliyev, temel AGİK belgelerinden olan Yeni Bir Avrupa için Paris Şartı\'na Azerbaycan\'ın katılmasına ilişkin belgeyi de imzaladı. Ardından Cumhurbaşkanları Fransa, Azerbaycan ve diğer ülke gazetecileri için basın açıklamasında bulundular.

Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand Haydar Aliyev\'e hitaben şunu söyledi: “Ben sizi burada ağırlamaktan çok mutluyum. Biz pek sık görüşemiyoruz. Onun için sizin Paris ziyaretiniz öncelikli sorunları ayrıntılı olarak ele alma olanağını sağlamaktadır. Demin Siz Yeni Bir Avrupa için Paris Şartı’na imza attınız. Ayrıca her ikimiz ülkelerimiz arasında dostluk, karşılıklı anlayış ve işbirliği anlaşmasını imzaladık. Siz Paris Şartı\'na imza koyarak AGİK çerçevesinde bir takım sorumluluklar üstlendiniz, BM ilkelerine bağlı olduğunuzu sergilediniz.”

Fransa Cumhurbaşkanı daha sonra şöyle konuştu: \" Hepimizin ihtiyaç duyduğu barışın kısa sürede sağlanması için Fransa’nın sizin yanınızda olacağına emin olabilirsiniz. İkili anlaşamamız da bunun bir kanıtıdır. Bu belge Fransa-Azerbaycan ilişkilerinin gelişmesinde önemli bir aşamayı oluşturacaktır, zira bu ileriye dönük ikili ve çok yönlü işbirliğimizin çerçevesini belirlemektedir. Biz politika, ekonomi, kültür, bilim ve teknik alanlarında, ayrıca güvenliğin sağlanmasına yönelik çalışmalarda işbirliği yapmayı öngörüyoruz. Nitekim bu, şimdiye kadar kısıtlı olan ilişkilerimizin daha geniş boyutlar kazanması için ortak çabalarda bulunduğumuzu kanıtlıyor.\"

François Mitterrand konuşmasının devamında şunu söyledi: “Fransa, Karabağ sorununun giderek derinleşmesini endişeyle izliyor ve orada sivillerin sıkıntı çekmesine üzülüyor. Biz bu halka yardım ediyoruz ve bu yardımı artıracağız. Biz zor kullanarak sınırların değiştirilmesini onaylamıyoruz, bununla birlikte sorunun şiddet içeren yöntemlerle giderilmesinden yana değiliz. Biz Azerbaycan\'ın bağımsızlığı ve egemenliğine saygı duyulmasından yanayız. Biz  AGİK bünyesinde uluslararası konferans yapılmasını önerdik. Tüm ilgili tarafları hoşgörülü davranmaya çağırıyoruz. Fakat Ermenistan ve Azerbaycan birliklerinin çatıştığı bir yerde bu ilkelere henüz uyulmamaktadır. Şu anda en büyük sıkıntılar Azerbaycan topraklarında yaşanıyor. Ben aynı şeyi Ermenistan yöneticilerine de söyledim.

Yalnız hukuka dayanarak uluslararası alanda takdir kazanmak mümkündür. Sizinle görüşmeleri, size yardımı sürdüreceğiz. Bu zaman uluslararası ilkeleri temel alacağız. Aynı ilkeler tüm demokratik ülkeler için zorunluluk teşkil etmektedir.

François Mitterrand konuşmasının sonunda şunu söyledi: \"Sayın Cumhurbaşkanı, sizi burada ağırlamak bizim için bir zevktir. Dilerim, bundan böyle iki ülkemiz için yararlı olacak başka çalışmalar da yapılır.\"

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev François Mitterrand’a hitaben şöyle konuştu:

Sayın Cumhurbaşkanı, Fransa\'ya davet edildiğimiz için size minnettarım ve şimdi bu tarihi, muhteşem sarayda Sizinle bir arada bulunduğum için çok mutluyum. Sizinle görüşmeden çok memnunum. Bu görüşme sırasında Azerbaycan\'a karşı sıcak bir tutum izlediğinizi hissettim ve bu kriz durumundan kurtulması için cumhuriyetimize yardım etme isteğinizin samimiyetine inandım. Sözünü verdiğiniz ve göstereceğiniz çabalar için size minnettarım. Ben önemli uluslararası belge olan Paris Şartı’ını Sizin huzurunuzda büyük memnuniyetle imzaladım. Böylece Azerbaycan Cumhuriyeti, güvenlik ve barışa bağlı olduğunu gözler önüne sermektedir.

Şimdi sizinle birlikte imzaladığımız dostluk, karşılıklı anlayış ve işbirliği anlaşması Azerbaycan Cumhuriyeti\'nin uluslararası ilişkilerinde yeni bir aşamadır. Elysee Sarayı\'nda Azerbaycan Fransa arasında uzun vadeli işbirliğinin temelini attık. Toplam iki yıl önce bağımsızlığını elde eden Azerbaycan Cumhuriyeti için bu, önemli bir tarihi gelişmedir.

Haydar Aliyev daha sonra şunu bildirdi: “Eski bir geçmişe sahip olan, dünya uygarlığını zenginleştiren, uluslararası politika üzerinde etkisi bulunan Fransa gibi dev bir devletle işbirliği yapmak bizim için çok önemlidir. Bir demokrasi örneği oluşturan ve oluşturmaya devam eden, insancıl ve barışçı bir tutum sergileyen Fransa, bizim için çok önemli bir ortaktır. Sizinle bu anlaşmayı imzalamış olmaktan çok memnunuz ve bunun verimli olacağına, olumlu sonuçlar vereceğine inanıyoruz.”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı şöyle konuştu: \"Dağlık Karabağ\'daki durumla ilgili endişenizi, hukukun üstünlüğü, her devletin sınırlarının dokunulmazlığı ve güvenliği ilkelerine uyulmasının zorunluluğuna yönelik açıklamalarınızı büyük memnunlukla karşıladım. Umarım, siz kendi nüfuzunuzu, Fransa\'nın nüfuzunu kullanarak Ermenistan askeri birliklerinin Azerbaycan\'a yönelik saldırısının önlenmesi, bölgemizde barışın sağlanması için katkıda bulunursunuz. Biz yapıcı bir tavır izliyor ve sizin fiili yardımlarınızı bekliyoruz. Fransa’nın, uzun vadeli işbirliği için Azerbaycan\'ın şahsında güvenilir bir ortak edindiğinden emin olabilirsiniz. Biz barış ve güvenlik, insan haklarına saygı, demokrasi ve siyasi çoğulculuk ilkelerine hep bağlı kalacağız. Genç, bağımsız devletimizin kuruluşunda Fransa\'nın zengin devlet geleneği birikimini, demokrasisini mutlaka kullanacağız. Sayın Cumhurbaşkanı, biz sabırsızlıkla Sizin Azerbaycan\'a ziyaretinizi bekleyeceğiz. Umarım, kişisel ilişkilerimiz gelecekte ülkelerimiz arasında karşılıklı işbirliğinin gelişmesine katkıda bulunacak ve bu da Azerbaycan halkına büyük yarar sağlayacaktır. Cumhuriyetimiz ve halkımıza gösterdiğiniz büyük ilgi için size teşekkür ediyorum.\"

AzərTAg

Çeviri \"Azerbaycan1993: Anarşiden İstikrara\"( Bakü-2000, sayfa 380) kitabından yapılmıştır.