Haydar Aliyev: Azerbaycan`a hoş geldiniz! Ben sizi selamlıyorum. Bildiğim kadarıyla, siz birkaç gün içinde Azerbaycan hakkında bilgi edinmişsiniz. Bu, çok iyi bir durumdur. Zira biz, ülkemizi heryerde, keza Almanya`da daha iyi tanımalarını istiyoruz. Buyurun ben sizi dinliyorum.

İrmgrad Schwaetzer: Sayın Cumhurbaşkanı, Azerbaycan`a gezim sırasında zaman bulup beni kabul ettiğiniz için Size teşekkür ederim. Ben Azerbaycan`a ilk kezdir geliyorum. Fakat umuyorum ki, bu, benim Sizin şu güzel ülkenize son ziyaretim olmayacak.

Ziyaretimin temel nedeni Almanya`nın Friedrich Naumann Vakfı tarafından organize edilen, Azerbaycan`ın Avrupa Atlantik kuruluşlarına entegrasyonu ile ilgili düzenlenen etkinliğe katılmaktı. Ben bu çalışmalara belli bir oranda kendi katkımı yapabildim diye düşünüyorum.

Almanya, özellikle benim temsil ettiğim Liberaller Partisi Azerbaycan`ın Avrupa Konseyi`ne üye olmasını desteklemiştir. Umarım, Azerbaycan bir sonraki aşamaya başarılı bir biçimde geçecektir. Aynı zamanda Bakanlar Kurulu Sizin ülkenizin Avrupa Konseyi`ne üye olmasını pozitif değerlendirecektir.

Ben Azerbaycan`da bazı siyasi partilerle görüşmeler yaptım ve Azerbaycan`da önümüzdeki parlamento seçimleri bu görüşmelerde ilgi odağında olmuştur.

Dün Yeni Azerbaycan Partisi`nin birçok üyeleri ile Bakü dışında, güzel bir yerde çok detaylı bir görüşme yaptım. Sadece görüşme yapmadım, aynı zamanda Sizin mutfağa ait güzel yemeklerden tattım. Düşünüyorum ki, görüşme ve nefis bir yemek birbirini çok güzel tamamlıyor.

Haydar Aliyev: Öyledir.

İrmgrad Schwaetzer: Nitekim eğer taraflar uzlaşmaya varamıyorlarsa, belki de iyi bir yemek, nefis bir balık bu uzlaşmanın sağlanmasını hızlandırabilir.

Azerbaycan`da bulunan bazı muhalefet partilerinin temsilcileri ile de biraraya geldim ve bu görüşmelerde bir dizi konuları masaya yatırdık.

Beni kabul ettiğiniz için Size birkez daha teşekkür ederim. Şunu belirtmek isterim ki, Alman Parlamentosu`nda, Bundestag`ında Almanya-Kafkasya dostluk grubu ile yakından ilgileniyorum. Bizim böyle bir programımız mevcut bulunmaktadır: Kasım ayında yapılacak seçimlerden sonra yeni seçilen bir grup milletvekilini Almanya`ya davet etmek istiyoruz. Onlarla orada biraraya gelip detaylı bir görüşme yapabileceğimizi umuyorum.

Haydar Aliyev: Çok teşekkür ederim. Azerbaycan`da bulunduğunuz süre içinde yaptığınız çalışmalar bizim için çok önemlidir. Demin kaydettiğim üzere, öncelikli olarak şu nedenden dolayı, zira siz Azerbaycan`ın bugünkü gerçeklerini kendiniz görüyorsunuz. Sanırım, burada, Bakü`de Azerbaycan`ın pozitif yönlerinin yanı sıra, ıstıraplarına da tanık oldunuz. Biliyorsunuz, acılarımız da çok büyüktür. Bu acılar Ermenistan-Azerbaycan anlaşmazlığı sonucunda Azerbaycan topraklarnın yüzde 20`sinin Ermenistan silahlı kuvvetlerince işgal edilmesi ve işgal altındaki topraklardan zorla göç ettirilmiş bir milyon Azerinin zor koşullar altında yaşamasıdır. Yeni, bağımsız bir devlet olarak, kuşkusuz, bizim sorunlarımız sırf bunlardan ibaret değildir, onlar çok fazladır.

İkinci Dünya savaşından sonra Almanya çok büyük yol aldı, fakat ne denli sorunlarla karşılaştı. Almanya`nın birleşmesi için siz ne kadar çaba gösterdiniz ve bunu başardınız. Almanya`nın bölünmesi sizi çok üzüyordu, değil mi? Oysa onun doğusunda da Almanlar yaşıyordu, fakat başka devlet düzeninde yaşıyorlardı. Biz de Almanya`nın birleşmesini takdir ettik.

Fakat ben size söylüyorum,- Azerbaycan`ın yüzde 20`si işgal altındadır ve bu bölgelerin hepsi tahrip edilmiştir. Bir milyon vatandaşımız zorlu koşullar altında çadırlarda yaşıyor. Bu bizim en büyük acımızdır, en büyük sorunumuzdur. Başka sorunlar da var. Benim demin size söylediğim gibi, biz onlarla uğraşıyoruz, onları çözüyoruz.

Siz biliyorsunuz ve görüyorsunuz ki, böylesine acılı soruna rağmen artık Azerbaycan ekonomisi gelişiyor. Siz burada piyasa ekonomisini görüyorsunuz, özel sektörü görüyorsunuz. Fakat beş sene önce bunların hiç biri yoktu. Güzel dükkanlar, restorantlar, oteller görüyorsunuz,- tüm bunlar yoktu. Bunlar bizim uyguladığımız ekonomik politikanın, piyasa ekonomisinin sonucudur. Fakat ben bizim herşeyi sağladığımızı söylemiyorum. Bu alanda da pek çok sorunlarımız bulunuyor. Fakat şu ortamda, yani topraklarımızın yüzde 20`sinin işgal edildiği bir ortamda ekonomide böyle bir gelişmenin sağlanması şunu gösteriyor, biz doğru yolda ilerliyoruz.

Sanırım, siz bu görüşmeler sırasında Azerbaycan`ın sosyo-politik tablosunu da anlamışsınız. Evet, önümüzdeki parlamento seçimleri bizim hepimiz için en başlıca konulardan biridir. Fakat geçen şu beş sene içinde, önceki parlamento seçimlerinden şimdiki parlamento seçimlerine kadar geçen dönemde halkımız da gelişmiştir, toplum da değişmiştir. Şimdi biz seçimlerin yüksek düzeyde gerçekleşeceğini, tam demokratik ortamda yapılacağını ve halkın kendi iradesini özgür bir biçimde ortaya koyma olanağını tam anlamıyla elde edeceğini umuyoruz.

Almanya ve Azerbaycan arasında çok sıcak dostluk ilişkileri bulunmaktadır. Biz bu dostluk ilişkilerine çok büyük önem veriyoruz. 1996 yılında ben Almanya`ya resmi ziyarette bulundum, çok önemli görüşmeler yaptık. Alman devlet adamları Azerbaycan`ı ziyaret etmişler. Eski Dışişleri Bakanı Sayın Kinkel de Azerbaycan`da olmuştur, ekonomi bakanı da, birçok başka bakanlar da ve Bundestag milletvekillerinin çoğu Azerbaycan`a gezide bulunmuşlar. Azerbaycan`ı en çok ziyaret eden milletvekillerinden Sayın Wimmer`i hatırlıyorum. Siz onu tanıyor musunuz?

İrmgrad Schwaetzer: O, benim parti arkadaşımdır.

Haydar Aliyev: Siz herhangi bir parti mensubu musunuz?

İrmgrad Schwaetzer: Evet.

Haydar Aliyev: O zaman siz bizim arkadaşımızsınız. Çok güzel.

Azerbaycan`ın Avrupa Konseyi`ne üye olması ile ilgili Almanya`nın gösterdiği çabalardan ve verdiği destekten dolayı teşekkür ederim. Sizin sözlerinizi de, Almanya`nın bu sürecin tam sona ermesi için Bakanlar Kurulu`nda kendi çalışmalarını sürdüreceği yönündeki sözlerinizi ben hep aklımda tutacağım. Herhalde Sayın Joschka Fischer`i bu konuda iyi bilgilendireceksiniz.

İrmgrad Schwaetzer: Sayın Cumhurbaşkanı, bu konuda bazı sorunlar var. Sizinle konuşmak isterim.