Azerbaycan Cumhuriyeti Cumurbaşkanı Haydar Aliyev'in AGİT üyesi ülkelerin devlet ve ‎hükümet başkanlarının Budapeşte zirve toplantısında konuşması (6 Aralık 1994 yılı, ‎Budapeşte) belgesine ilişkin tarihi vesika

5-6 Aralık 1994 tarihlerinde Macaristan'ın başkenti Budapeşte kentinde Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı'nın (AGİK) zirve toplantsı düzenlenmiştir. Bu, AGİK'in kurulmasından bu yana devlet başkanlarının sayca dordüncü toplantısıydı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev AGİK Zirve toplantısına ilk kez katılmıştır.

Budapeşte zirve toplantısında katılımcı devletler AGİK'in 1 Ocak 1995 yılından itibaren Avrupa'nın uygar ortak yaşam kurallarını belirleyen, barışın, demokrasinin ve insan haklarının korunmasını sağlayan, üye ülkelerin güvenliğini ve karşılıklı yarara dayalı işbirliği ilkelerini yaşama geçiren, öz yönetim mekanizmaları bulunan Avrupa genelinde bir örgüte - Avrupa'da Güvenlik ve İşbirliği Örgütü'ne (AGİT) dönüşmesi yönünde karar almışlar.

Budapeşte toplantısında somut ihtilaflar ilk kez tartışma konusu olmuştur. Zirvede bu örgüt çerçevesinde Avrupa güvenlik etkinliklerine katılacak barış yanlısı güçlerin oluşturulması ve anlaşmazlıkların varolduğu bölgelere sevk edilmesi kararı da alınmıştır. Katılımcı devletler bu kuruluşun başkanlığı altında ilk barış yanlısı güçlerin Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesine gönderilmesi yönünde mutabakata varmışlar. Toplantıda aynı zamna Minsk süreci çerçevesinde eşbaşkanlık enstitüsü kurulmuş, Ermenistan-Azerbaycan Dağlık Karabağ anlaşmazlığına ilişkin "Dağlık Karabağ ihtilafı ile ilgili AGİT faaliyetinin yoğunlaşması" isimli karar kabul edilmiştir.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev 6 Aralık'ta Budapeşte Zirve toplantısında bir konuşma yapmıştır. Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik askeri saldırısına değinen devlet başkanı şunu kaydetmiştir ki, saldırganın BM Güvenlik Konseyi kararlarını yerine getirmekten ve işgal edilmiş tüm Azerbaycan topraklarından kendi silahlı birliklerini aşamalı olarak çekmesine onay vermekten kaçınması siyasi bir anlaşmanın sağlanmasına engel oluşturuyor.

Tarihi vesika 12 Eylül 2005 yılında düzenlenmiştir