Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in, Rusya Federasyonu Başkanı Boris Nikolayeviç Yeltsin tarafından Azerbaycan Cumhurbaşkanı`nın onuruna verilen resmi yemekte nutku - 3 Temmuz 1997, Granovit Toplantı Salonu, Kremlin

Değerli Boris Nikolayeviç!

Sayın dostlar, bayanlar ve baylar!

Boris Nikolayeviç, Rusya Federasyonu`nu resmi ziyaret için yaptığınız davetten dolayı ben Size teşekkür ederim. Bu, benim Azerbaycan Cumhurbaşkanı sıfatıyla Rusya`ya ilk resmi gezimdir ve bu ziyaretin artık iyi sonuçlarla anlam kazanmasından çok memnunum. Konukseverlik nedeniyle, Azerbaycan Cumhurbaşkanı`nın ziyaretinin gerçekleşmesi için sağlanmış olan samimi ve dost ortamı nedeniyle, bize, Azerbaycan halkına karşı dostane duygulardan dolayı - buraya geldiğimiz andan bu yana karşılaşmış olduğumuz duygulardan dolayı sizin hepinize teşekkür ederim.

Bugün Rusya Devlet Başkanı`nın ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı`nın verimli görüşmeleri, temasları, heyetlerin görüşmeleri ve temasları yapıldı. Bu görüşmeler ve müzakereler çok önemli belgelerin imzalanmasına olanak tanıdı. Rusya ve Azerbaycan arasında dostluk, işbirliği ve karşılıklı güvenlik anlaşması Azerbaycan açısından son derece büyük tarihi öneme sahiptir. Biz bu belgeden pek çok şeyi, aynı zamanda da şunu anlıyoruz ki, iki egemen devlet - Rusya Federasyonu ve Azerbaycan Cumhuriyeti kendi ilişkilerini uluslararası hukuk ilkelerinin temelinde, dostluğun temelinde, karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin temelinde, her iki tarafın çıkarlarına uygun verimli işbirliğinin temelinde kuruyorlar. İmzalanmış bulunan bütün öteki belgeler de büyük önem arz etmektedir ve hepsi birlikte ilişkilerimizin çok daha ileriye götürülmesi için normlara dayalı hukuksal bir zemin oluşturuyor.

Biz tüm bunlara çok değer veriyoruz, zira Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsız bir devlet olarak tüm ülkelerle kendi ilişkilerini karşılıklı yarar zemininde kurmaya çalışıyor. Fakat Rusya Federasyonu ile bizim ilişkilerimizin özel bir niteliği, özel bir önemi vardır. Tarihi dostluğumuzun, tarihi geçmişimizin ve önceki kuşaklardan bize aktarılan ve Rus halkı ile Azerbaycan halkı, Rusya ile Azerbaycan halkları arasında dostluk olarak nitelendirilecek herşeyin bizim açımızdan özel bir önemi bulunmaktadır. Biz düşünüyoruz ki, şimdi bu belgelerin imzalanması üzerine biz ilişkilerimizin yeni aşamasına giriyoruz ve sizi temin ederim ki, Rusya ile Azerbaycan arasında dostluk ilişkilerinin Rusya ile Azerbaycan`ın çıkarlarını gözetecek şekilde gelişmesi ve pekişmesi için Azerbaycan elinden gelen herşeyi yapacaktır.

Başkan Boris Nikolayeviç Yeltsin`in Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ anlaşmazlığının barışçıl yoldan çözümlenmesine ilişkin görüşmeler sürecinin etkinlik kazanacağı yönünde açıklamasını büyük şükranla karşıladım. Biz umuyoruz ki, Minsk Konferansı`nın eşbaşkanı olarak ve hem Azerbaycan hem de Ermenistan`a çok yakın, doğrudan ilişkileri bulunan bir ülke olarak Rusya`nın girişimleri somut fiili sonuçlar sağlayacaktır.

Ben bugün şunu birkez daha beyan etmek isterim ki, biz bu anlaşmazlığın barış yoluyla çözümlenmesinden yanayız. Üç seneyi aşkın bir süredir, ateşkes uygulanmaktadır. Biz askeri operasyonların yeniden başlamasını istemiyoruz ve kendi payımıza buna asla izin vermeyeceğiz. Fakat bunun yanı sıra böyle bir durum süreklilik arz edemez. Bu yüzden de Minsk Konferansı eşbaşkanı olarak bu konuda Rusya`nın çabalarının ayrıcalıklı bir önemi bulunmaktadır ve halkımız Minsk Konferansı`nın faaliyetine, eşbaşkanların - Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa`nin faaliyetine özel ümitler beslemektedir ve çok büyük beklentiler içindedir. Bugün Boris Nikolayeviç`le görüşmemiz sırasında ve onun demin yapmış olduğu açıklama üzerine bizim bu ümitlerimiz, beklentilerimiz daha da artmıştır.

Evet, halklarımız arasındaki dostluk ve işbirliğinin zengin bir tarihi bulunmaktadır ve biz buna çok değer veriyoruz. Aynı devletin içinde beraber yaşadığımız yıllarda ve dostluğumuzun eski dönemlerinde Azerbaycan halkının kazandığı tüm iyi, güzel şeyleri hiçbir zaman unutmayacağız. Rusya, Rusya bilim adamları, bilim ve kültür adamları Azerbaycan`da bilimin, kültürün, eğitimin, ekonominin gelişmesine çok büyük yardımlarda ve katkılarda bulunmuşlar. Halkımız bunu biliyor ve çok büyük değer veriyor. Ben Boris Nikolayeviç`e tamamen katılıyorum, Kafkasya ötesinde ve bizde, Azerbaycan`da dostluğa çok büyük önem verilmektedir. Biz eskiden beri varolan dostluğumuzu ve şimdi sizinle beraber kurduğumuz ve ileride kuracağımız dostluğu da yüksek değerlendiriyoruz.

Boris Nikolayeviç, bugün çok önemli bir gündür - Sizin yeniden Rusya Federasyonu Başkanı seçilmenizin yıldönümüdür. Bunun Rusya için özel bir önemi bulunmaktadır ve Bağımsız ِDevletler Topluluğu ülkeleri için özel bir önem arz etmeketdir. Önceleri biz hepimiz beraber Sovyetler Birliği`nin yönetiminde olmuşuz. Fakat biz hepimiz aynı zamanda bağımsızlık kazandık, birer bağımsız devletlere dönüştük. Biz hepimiz beraber geçiş dönemini, politik ve ekonomik reformların uygulanması dönemini yaşıyoruz.

Bu reformlaın uygulanmasında Rusya`nın büyük bir deneyimi vardır. Rusya`nın simasını değiştiren ve eski Sovyetler Birliği`ne üye olan bütün ülkelerin, devletlerin simasını değiştiren siyasal ve ekonomik reformların düzenlenmesinde ve yaşama geçirilmesinde Boris Nikolayeviç Yeltsin`in ne denli büyük rolü olduğunu biz hepimiz çok iyi biliyoruz. Bu nedenle düşünüyorum ki, geçen sene 3 Temmuz`da Boris Nikolayeviç Yeltsin`in ikinci kez Rusya Ferderasyonu Başkanı seçilmesi Rusya için, Rusya`nın bütün halkları için çok önemli bir olaydır. Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri açısından da bunun büyük bir önemi bulunmaktadır.

Biz Bağımsız Devletler Topluluğu`nu ülkelerimiz arasında ilişkilerin daha da geliştirilmesi ve güçlendirilmesi, ve tabi ki, karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin geliştirilmesi açısından önemli bir araç olarak görüyoruz. Boris Nikolayeviç, Siz BDT`nin faaliyetini pekiştirmek için büyük çaba harcıyorsunuz. Biz düşünüyoruz ki, eğer BDT gelişirse, gerçek bir uluslararası örgüte özgü değerleri giderek daha fazla benimserse, şu durumda BDT, topluluk ülkelerine büyük yardımlarda bulunabilir. Biz bunu istiyoruz ve Bağımsız Devletler Topluluğu`nun uluslararası hukuk normlarının, ilkelerinin temelinde gelişmesi ve güçlenmesi için kendi payımıza düşen herşeyi yapacağız. Boris Nikolayeviç, biz bu çalışmada Size büyük rol biçiyoruz, artık kaçıncı defadır ki, Sizi oybirliğiyle Bağımsız Devletler Topluluğu Ülkeleri Devlet Başkanları Konseyi`nin başkanı görevine seçiyoruz. Bu bağlamda Sizin ikinci kez Rusya Federasyonu Başkanı seçilmenizin büyük bir önemi bulunmaktadır.

Boris Nikolayeviç, bu olayın yıldönümü vesilesiyle Sizi yürekten kutlarım. Buraya katılanların hepsini bu olay vesilesiyle kutlar ve Boris Nikolayeviç, Size esenlikler, iyi yaşam ve tarihi görevinizde başarılar dilerim. Rusya`da yapılan reformlar, BDT ülkelerindeki reformlar bizim geleceğimizdir. Size söylemek istediğim şu ki, biz Azerbaycan`da buna son derece büyük önem veriyoruz, reformlar yolunda ilerliyoruz ve bu yoldan asla sapmayacağız. Bu bizim işbirliğimizin ileriye yönelik gelişimi için iyi bir zemindir.

Şu kadehi Rusya Federasyonu Başkanı, Sayın Boris Nikolayeviç Yeltsin`in şerefine kaldırıyorum. Şu kadehi Rusya Federasyonu`nun şerefine, Rus halkının şerefine, Rusya`nın daha başarılı bir biçimde gelişmesi için, Rusya-Azerbaycan dostluğu için, Rusya ile Azerbaycan arasındaki dostluk için kaldırıyorum. Şerefinize.