Sayın Lord Belediye Başkanı!

Sayın Bayanlar ve Baylar!

Ben sizi içtenlikle ve yürekten selamlıyorum, hepinize esenlikler, mutluluklar diliyorum.

Sayın Lord Belediye Başkanı, bugünkü ziyafet için ben size teşekkür ediyorum. Sizin konuşmanızı çok büyük bir zevkle dinledim ve Azerbaycan hakkında, Azerbaycan - Birleşik Krallık ilişkileri hakkında, ileride ülkelerimizin işbirliği yapması üzerine söylediğiniz düşünceler beni çok sevindirdi.

Ben bugün akşam şu salonda sizinle bir arada olmaktan çok mutluyum. Ben ve benimle beraber Guildhall sarayında bulunan Azeri heyeti bizim Birleşik Krallık`ın, Londra`nın tam merkezinde tarihsel bir binada bulunduğumuzun gayet bilincindeyiz.

Bir zamanlar biz sizin ülkeniz, halkınızla ilgili, halkınızın kahramanlık tarihi, kültürünüz, edebiyatınız, bilimleriniz hakkında kitaplardan çok şeyler öğrendik, çok şeyler okuduk. Sizin ülkeniz, halkınızla ilgili önce kitaplardan, daha sonra filmlerden edindiğimiz bilgiler bizi hep hayran bırakmıştır ve siz, ülkeniz Azerbaycan halkının büyük sempatisini kazanmıştır.

Ben ikinci defadır bu sarayda, muhteşem bir salonda resmi törene katılıyorum. Mayıs 1995`te dünya ülkeleri devlet başkanları, bilhassa Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları, delegasyonları Birleşik Krallık Kraliçesi`nin daveti üzerine bu salonda bir araya gelmişlerdi ve biz İkinci Dünya Savaşı`nda kazanılan zaferin 50.yıldönümünü birlikte kutluyorduk.

İkinci Dünya Savaşı`nda Avrupa halkları büyük kurbanlar vermişler. Keza Azerbaycan halkı da çok büyük kurbanlar vermiştir. 1945 yılında kazanılan zaferde her halkın, keza Azerbaycan halkının da bir emeği, payı olmuştur. Bu nedenle bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti`nin Cumhurbaşkanı olarak ben de aynı toplantıya tüm haklara sahip bir konuk olarak katılıyordum.

1995 yılında Birleşik Krallık Kraliçesi`nin ve Avrupa ülkeleri devlet başkanlarının katılımıyla bu salonda düzenlenen töreni, kutlamayı bugün de hatırlıyorum.

Fakat ben bugün çok daha heyecanlıyım. Zira bugünkü ziyafet sadece bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti`nin, onun devlet delegasyonunun ve cumhurbaşkanının onuruna düzenlenmiştir. Biz bunun bilincindeyiz ve çok takdir ediyoruz.

Gerçekten burada herşey Büyük Britanya`nın kahramanlık tarihini ortaya koyuyor. Orta çağlarda bu sarayı yaptıranlar ne derece mahir, özverili mimarlar, inşaatçılar ve sıradan vatandaşlar olmuşlar. Onlar Büyük Britanya`nın, Birleşik Krallık`ın bugünkü kuşakları için büyük miras bırakmışlar. Siz bu tarihi başarılarınızla haklı olarak gurur duyuyorsunuz. Biz ise, sizin ülkeye büyük saygı ve sevgi duyan kişiler olarak sizinle birlikte seviniyoruz.

Ben iki gündür resmi ziyaret amacıyla sizin ülkede bulunuyorum. Ülkenizin Başbakanı Tony Blair`in daveti üzerine gerçekleştirilen bu resmi ziyaret Birleşik Krallık ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin gelişmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Geçtiğimiz iki günde biz pek çok görüşmeler yaptık, müzakerelerde bulunduk ve bugün ülkelerimiz açısından, ileriye yönelik işbirliği açısından çok büyük önem taşıyan belgeler - anlaşmalar, sözleşmeler imzaladık.

Dört sene önce, Şubat 1994`te Azerbaycan Cumhurbaşkanı olarak ben ilk defa sizin ülkenize resmi ziyarette bulundum. O dönemde ülkelerimiz ve hükümetlerimiz arasında ilk anlaşmalar, belgeler imzalandı. Daha sonraki yıllarda da birkaç belge imzalandı ve böylece ülkelerimiz, hükümetlerimiz arasında işbirliğinin sağlanması, dostluk ilişkilerinin kurulması için yeteri kadar hukuki normlara dayanan bir temel oluştu.

Biz geçtiğimiz yıllarda ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin düzenli olarak gelişme kaydetmesi, yaygınlık kazanması ve şimdi üst düzeyde olması nedeniyle çok sevinçliyiz. Dün biz "Claridges" Oteli`nde Britanya - Azerbaycan Derneği üyelerinin toplantısına katıldık. Oraya birkaç yüz kişi toplanmıştı. Benim bildiğim kadarıyla, oraya pek çok kişi katılmak istemiş, fakat dernek yönetiminin bunun için, sadece yeterli imkanları yokmuş.

Fakat 1994 yılında bu dernek hiç yoktu bile ve sizin ülkede Azerbaycan`ı pek bilmiyorlardı. Bu kısa dönem içinde burada bizim büyük bir derneğimiz kurulmuştur ve dernek yönetiminde sizin ülkenin çok ünlü, uzun yıllar boyunca devlet görevlerinde çalışmış ve büyük itibar sahibi kişileri bulunuyor.

Ülkelerimizin ortak ticaret odası kurulmuştur ve artık pratik faaliyetlerde bulunuyor, güzel sonuçlar elde etmektedir. Azerbaycan`da Birleşik Krallık`ın 100`den fazla şirketi faaliyet gösteriyor.

Sizin ülkenin "BP" şirketi, tek başına, anlaşmaların yaşama geçirilmesi için Azerbaycan`da 260 milyon dolar değerinde yatırım yapmıştır. 1994 yılında imzalanmış ilk anlaşmanın gerçekleştirilmesi ile ilgilenen Azerbaycan Uluslararası İşletme Şirketi`nin siparişleri üzerine çalışan Birleşik Krallık`a mensup şiketler 350 milyon dolar değerinde siparişler almış ve çalışmalar yapıyorlar.

Ben ekonomik ilişkilerimizin bugünkü durumunu yansıtan birçok başka veriler de sunabilirim. Fakat düşünüyorum ki, söylediklerim herkesin bizim ilişkilerimiz konusunda geniş bir izlenim edinmesine yol açacaktır.

Dün ve bugün yaptığımız görüşmelere ve imzaladığımız belgelere dayanarak biz ülkelerimiz arasında ilişkilerin ileride gelişmesi için yeni büyük adımlar attık. Burada bizim görüşmelerimiz sıcak bir dostluk ortamında yapılıyor ve hepimize karşı çok yüksek konukseverlik gösteriliyor.

Bugün ben Birleşik Krallık Kraliçesi ile görüşme yaptım, aramızda çok enteresan konuşmalar geçti. Bunu kendi açımdan ve Azerbaycan halkı açısından tarihi bir gelişme olarak değerlendiriyorum.

Ülkenizin Başbakanı Sayın Tony Blair ile bir araya geldik, görüşmelerimiz tam sıcak bir iş ortamında yapıldı ve çok kapsamlı görüşmeler oldu. Biz ülkelerimiz arasındaki ilişkileri masaya yatırdık ve gelecek çalışmalarımız hakkında ortak kararlar aldık. Başbakan Azerbaycan`a, Kafkasya bölgesine, Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaştırma koridoruna çok büyük ilgi gösterdi. Bizim bu görüşmelerimiz sonucunda başbakanla benim aramda sıcak ilişkiler oluşmuştur ve ben buna çok değer veriyorum, ileride ülkelerimizin gelişme sağlaması açısından bunu çok önemli buluyorum.

Başbakan Tony Blair ve ben hükümetlerimiz arasında dostluk ve işbirliğinin gelişmesine ilişkin siyasi bildiri imzaladık. Bu bildiri işbirliğimizin tüm alanlarını kapsamaktadır. Bildiride politik, eknomik, bilimsel, kültürel, insani konularda işbirliğini öngören önemli maddeler yer aldı. Görüşmelerde biz ekonomik işbirliğimize çok büyük önem verdik, bunun yanı sıra politika alanında işbirliğimizin yaygınlık kazanması ve geliştirilmesi konusunda aynı görüşü paylaştığımızı belirttik.

Bunların yanı sıra, Başbakanlık Köşkü`nde sizin ülke ile Azerbaycan arasında dört büyük anlaşma, belge imzalandı. "BP" Şirketi ile Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi arasında imzalanan anlaşmanın çok büyük geleceği var. Hazar Denizi`nin Azerbaycan`a ait bölümünde bulunan üç büyük yatakta "BP"nin Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi ile ortak çalışmalar yapması ile ilgili imzalanmış anlaşmanın, tekrar söylüyorum, büyük bir geleceği var. "British Petroleum" ile Azerbaycan arasında şimdiye kadar imzalanan anlaşmalar 21.yüzyılın sonuna kadar bizim ekonomik işbirliğimizi temin edecektir diye düşünüyorum.

Büyük "BP" Şirketi`nin yanı sıra, yeni kurulmuş olan "Monument" şirketi de Azerbaycan`da kendine özgü yer edinmiştir ve onunla Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi arasında çok önemli bir anlaşma imzalanmıştır. "Ramco" şirketi artık Azerbaycan`da çalışmalar yapıyor, fakat onlar bu çalışmaları denizde yapmakla birlikte, Azerbaycan`ın karada bulunan eski ve çok perspektifli yatağı olan "Murathanlı" yatağının ortak işlenmesi için başvuruda bulunmuş ve bugün Devlet Petrol Şirketi ile bu konuda bir anlaşma imzalamışlar.

Biliyorsunuz, Azerbaycan`da özelleştirme programı düzenli bir biçimde uygulanmaktadır. Özel sektörün oluşması süreci şimdi çok hzla gelişmektedir. Bu açıdan sizin ülkenin "Morrison" şirketi ile Bakü Büyükşehir Belediyesi arasında Azerbaycan`da - Bakü`de büyük otelin ve iş merkezinin inşasına ilişkin sözleşmenin imzalanması da bunun bariz kanıtıdır.

Petrol konusunu anlatırken şunu hatırlatmak istiyorum ki, Azerbaycan çok eskilerden beri bir petrol ülkesidir ve bu yüzyılın başlarında dünyada petrolün yüzde 90`ı Azerbaycan`da üretiliyordu. Dün "Shell" Şirket yetkilisi ile yaptığım görüşmede o, bana bu şirketin 100 yıllık tarihi ile ilgili bilgi verdi ve çok değerli bir kitap hediye etti. Aynı kitapta bana şöyle bir harita gösterdi, daha 1892 yılında "Shell" şirketi ilk defa Bakü`den petrolü Karadeniz üzerinden tankerlerin aracılığıyla Avrupa`ya ulaştırmıştır.

Azerbaycan Sovyetler Birliği üyesi olduğu sırada 1941 ve 1945 yılları arasındaki savaşta Faşizme karşı zafer kazanılması alanında kendi hizmeterini sunmuştur. O yıllarda Sovyetler Birliği`nde üretilen petrolün yüzde 70`i Azerbaycan`da üretiliyordu. Dünyada deniz dibinden - denizden petrolün çıkarılmasına da ilk defa 1949 yılında Azerbaycan`da başlanmıştır.

Fakat şimdi bizim çağdaş teknolojiye, yatırımın yapılmasına ihtiyacımız var. Sizin ülke ile ve diğer ülkelerle işbirliği yapmak için Azerbaycan`a ait olan petrol ve gaz yataklarının ortak işlenmesine ilişkin kararlar alıyoruz. Bu kararların her iki taraf için yararlı olacağını düşünüyorum.

Biz bugünlerde tüm bu konuları masaya yatırdık, önümüzdeki günlerde de masaya yatıracağız ve ülkelerimiz arasında ilişkilerin ileride daha hızlı gelişmesi için gerekli önlemleri alacağız.

Sizin ülkenizin çok eski ve değerli gelenekleri bulunuyor. Doğru, bazen siz bu gelenekleri pek tasvip etmiyorsunuz, onları değiştirmek istiyorsunuz. O, sizin bileceğiniz iş. Fakat biz sizin tüm geleneklerinize çok saygı duyuyoruz ve onlardan bizim için yararlı olanını alarak Azerbaycan`da da uygulamak istiyoruz.

Biz Azerbaycan`da demokratik, laik, hukuk devletinin kurulması sürecini uyguluyoruz. Azerbaycan`da piyasa ekonomisini geliştiriyoruz, özelleştirme programını uyguluyoruz. Biz bu alanda birçok işler yaptık, iyi sonuçlar elde ettik. Ülkemiz ekonomisi artık gelişmektedir. Fakat daha çok işler yapmamız gerekiyor. Bu nedenle sizin birikiminizden - hem sosyopolitik, hem de ekonomik alandaki birikiminizden yararlanmaya çalışıyoruz. Bu nedenle de bu müzakereler, görüşmeler bizim için özel önem arz etmektedir.

Bizim ülkelerimiz mesafe olarak birbirinden uzaklar. Fakat son yıllarda her iki tarafta yapılan çalışmalar bizi birbirimize çok yaklaştırmıştır. Biz bunu olumlu buluyoruz, sizinle daha yakın ilişkiler kurmak istiyoruz ve bu alandaki çabalarımızı bundan böyle de sürdüreceğiz.

Sizin ülkeniz de bir çok sorunlarla karşılaşmaktadır. Geçen sene kurulan yeni hükümetiniz bu alanda çok işler yapmıştır. Biz ülkenizle ilgilenerek bunlar hakkında bilgiler ediniyoruz ve başarılarınızdan dolayı sizi kutluyorum. İleride de tüm sorunları çözebileceğinizden hiç kuşku duymuyorum.

Birleşik Krallık dünyanın büyük ülkelerinden biridir, ekonomik yönden en gelişmiş ülkeler arasında yer alıyor. Sizin büyük tarihiniz, büyük başarılarınız var. Ülkenizin daha da gelişmesini temenni ediyorum.

Sizin her birinize yeni başarılar diliyorum. Ülkenize, halkınıza barış ve huzur diliyorum. Birleşik Krallık ile Azerbaycan arasında ilişkilerin daha hızlı gelişmesini diliyorum.

Kadehleri Birleşik Krallık`ın ve bu ülke halkının şerefine kaldırmanızı rica ediyorum. Birleşik Krallık Kraliçesi`nin ve hükümetinin şerefine! Birleşik Krallık ve Azerbaycan arasında ilişkilerin gelecek gelişmesinin şerefine! Londra Büyükşehir Belediyesi Başkanı ve onun eşinin şerefine! Sayın dostlar, sizin şerefinize! Teşekkür ederim. Size bir daha eselikler ve mutluluklar diliyorum.