Thưa toàn thể quý vị! 

Ngày mai, ngày 18 tháng 10, là ngày kỷ niệm lần thứ 9 Hiến pháp về độc lập quốc gia của Azerbaijan. Sau sự ra đời 9 năm trước của Hiến pháp, Azerbaijan đã trở thành một quốc gia độc lập, và đã 9 năm trôi qua Azerbaijan tồn tại như một quốc gia độc lập. Tôi xin chân thành chúc mừng các bạn – toàn thể nhân  dân, công dân của chúng ta nhân ngày lễ trọng đại này – Ngày Độc lập của Azerbaijan, chúc nhân dân Azerbaijan luôn có được hòa bình, bình yên, hạnh phúc, chúc cho độc lập dân tộc vĩnh cửu. 

Hôm nay chúng ta tập trung ở đây nhân ngày lịch sử trọng đại này. Như đã biết, vào tháng 9 năm 1994 hợp đồng hợp tác khai thác dầu tại vùng Kaspi, Azerbaijan đầu tiên đã được ký kết với nhiều tập đoàn khai thác dầu lớn trên thế giới. Từ đó chúng ta bắt đầu thực hiện hợp đồng này. Như vậy, một chiến lược dầu mới được bắt đầu. Việc ký kết “Hợp đồng thế kỷ” vào tháng 9 năm 1994 chính là kết quả của tự do, độc lập của nhân dân Azerbaijan. 

Hôm nay, với niềm tự hào vô hạn, chúng ta có thể nói rằng hợp đồng khai thác dầu đã ký kết đã được thực hiện và sẽ mang lại những lợi ích to lớn. 

Hợp đồng đầu tiên đã mở ra cho cả thế giới thấy tiềm năng dầu khí to lớn của biển Caspi. Hiện tại Azerbaijan đã ký kết 20 hợp đồng dầu lớn. 

“Hợp đồng thế kỷ” là hợp đồng hợp tác khai thác dầu tại các mỏ dầu “Azeri”, ”Trirak” và vùng nước sâu ở “Giunheshli” tại vùng Caspi của Azerbaijan giữa Tập đoàn khai thác dầu quốc gia Azerbaijan và 11 tập đoàn khai thác dầu nước ngoài. Sự hợp tác này đang được triển khai thành công, vào năm 1997 tại “Trirak” đã bắt đầu khai thác được dầu. Dầu khai thác được tại địa điểm này đang được xuất khẩu ra các thị trường trên thế giới. Như vậy, chúng ta đã nhìn thấy những kết quả cụ thể của hợp đồng mà chúng ta đã ký kết. 

Tất nhiên, vì trong quá trình thực hiện hợp đồng này có tính đến việc sẽ khai thác một khối lượng lớn dầu, nên trong hợp đồng cũng đã tính đến việc xuất khẩu chúng ra các thị trường trên thế giới.Chính vì vậy mà việc xây dựng các hệ thống đường ống dẫn dầu khác nhau, trong đó có cả hệ thống đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính Baku-Tbilisi-Ceyhan, nhằm đưa dầu khai thác được từ hợp đồng đầu tiên xuất khẩu ra các thị trường trên thế giới đã được tính đến trong hợp đồng. 

Chính từ thời điểm này, bắt đầu từ năm 1994, cùng với các tập đoàn nước ngoài chúng ta đã làm được một việc rất lớn nhằm xây dựng hệ thống đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính – đường ống Baku-Ceyhan, sau này chúng ta gọi là Baku-Tbilisi-Ceyhan. 

Như đã biết, công việc của chúng ta theo hướng này đã gặp phải vô vàn khó khăn và những sự phản đối mạnh mẽ. Nhiều người đã tuyên bố rằng việc xây dựng hệ thống đường ống xuất khẩu như thế này là không thực tế. Trong mọi tình huống, trong những năm qua hệ thống đường ống dẫn dầu Baku-Tbilisi-Ceyhan đã là trọng điểm chú ý của toàn cộng đồng thế giới. Tuy nhiên, chúng ta – Azerbaijan, Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia – những thành viên của tập đoàn tài chính dầu khí, những người trực tiếp nghiên cứu vấn đề xây dựng hệ thống đường ống dẫn dầu Baku-Tbilisi-Ceyhan, đã tranh đấu và đạt được điều đó. 

Đỉnh điểm những cố gắng của chúng ta chính là sự kiện ký kết thỏa thuận vào tháng 11 năm 1999 tại Hội nghị của Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu ở Istanbul. Thỏa thuận này được ký kết bởi các bên: Tổng thống Azerbaijan, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Gruzia, Tổng thống Kazakhstan. Tổng thống Mỹ Bill Clinton cũng ký thỏa thuận này. 

Vậy, công việc nhiều năm của chúng ta đã kết thúc bằng việc cho ra đời tài liệu chính trị này. Tuy nhiên, giai đoạn trôi qua từ thời điểm đó đến nay thật không dễ dàng, bởi lẽ có những ý kiến khác nhau liên quan đến việc xây dựng, giá thành, và các vấn đề kỹ thuật - thương mại của hệ thống đường ống dẫn dầu Baku-Tbilisi-Ceyhan. Thậm chí các hãng trong tập đoàn cũng có những ý kiến khác nhau. Vì vậy trong lĩnh vực này đã phải vượt qua rất nhiều việc lớn.

Công việc đó đã được thực hiện bởi Azerbaijan, Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia và các cơ quan tương ứng của các nước này. Hoa Kỳ, và Chính phủ Hoa Kỳ cũng luôn ủng hộ tiến trình này. Kết quả của quá trình này là Tập đoàn dầu quốc gia Azerbaijan và các công ty thành viên của tập đoàn thi công quốc tế đã cùng nhau chuẩn bị thỏa thuận kỹ thuật - thương mại về việc xây dựng hệ thống đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính Baku-Tbilisi-Ceyhan. Hôm nay chúng ta có mặt tại đây để ký kết các thỏa thuận này. 

Dự kiến hôm nay chúng ta sẽ ký kết các thỏa thuận này tại thành phố Baku, thủ đô Azerbaijan, ngày mai – tại Tbilisi, Gruzia, và ngày kia – tại Thổ Nhĩ Kỳ. Sự kiện ký kết các thỏa thuận này sẽ mở ra một giai đoạn mới – giai đoạn triển khai xây dựng hệ thống đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính Baku-Tbilisi-Ceyhan. 

 Phát biểu bế mạc

Kính thưa toàn thể quý vị, các bạn! 

Hôm nay chúng ta đã cùng nhau trải qua một ngày lịch sử, những giây phút lịch sử. 

Vào thời điểm tháng 9 năm 1994 tại Azerbaijan hợp đồng khai thác dầu đầu tiên được ký kết, chúng ta đã trải nghiệm niềm tự hào vô hạn, niềm hạnh phúc, cùng nhìn thấy tương lai tốt đẹp của Azerbaijan trên phương diện này. 

Như chúng ta đã biết, có những người đã có những nghi ngại liên quan đến vấn đề này, có những người không tin, có những người cản trở. Hợp đồng này đã làm nảy sinh một mặt là sự ghen tỵ, mặt khác là sự không hài lòng trong nội bộ Azerbaijan cũng như bên ngoài lãnh thổ của nó. Tuy nhiên, nhân dân Azerbaijan, ít nhất là phần đông, đã coi sự kiện này là sự kiện lịch sử, sự kiện quan trọng, có ý nghĩa nhất, là một việc làm thiết thực nhất đối với một quốc gia độc lập tương lai của chúng ta. 

Giai đoạn tiếp theo cũng không dễ dàng đối với chúng ta. Chúng ta đã phải chịu áp lực lớn từ bên ngoài. Trên các mặt báo hàng loạt quốc gia đã đăng tải những ý kiến  khác nhau về vấn đề này, và đại đa số chúng là trái chiều. Như vậy, họ muốn gieo rắc những nghi ngờ đối với công việc chúng ta đang tiến hành trong cộng đồng quốc tế, cũng như trong nội bộ Azerbaijan. 

Kẻ thù của chúng ta bên ngoài, cũng như bên trong đã hiểu rất rõ rằng, hợp đồng này là một trong những sự kiện quan trọng nhất củng cố nền độc lập cho nhà nước Azerbaijan. Không phải ngẫu nhiên mà một ngày sau khi ký hợp đồng này, một chiến dịch khiêu khích qui mô lớn đã được phát động chống Azerbaijan. Những tội phạm nguy hiểm đang chịu hình phạt trong các nhà tù của Bộ an ninh quốc gia Azerbaijan, với sự trợ giúp của các thế lực khác nhau, đã vượt ngục, và như vậy Azerbaijan đứng trước mối đe dọa mất ổn định. Một tuần sau đó ở Azerbaijan đã diễn ra cuộc khủng bố chống lại hai quan chức nhà nước, hai nhà hoạt động chính trị, họ đã bị thiệt mạng. 

Như một sự tiếp diễn logic, ngày 3-4 tháng 10 năm 1994 ở Azerbaijan đã diễn ra cuộc bạo loạn nhằm đảo chính quân sự. Chúng ta đã dập tắt ý đồ đó nhờ vào sự đoàn kết, vào sức mạnh nhân dân, dân tộc chúng ta. Tuy nhiên những kẻ thù bên trong và bên ngoài của Azerbaijan vẫn tiếp tục cản trở chính sách phát triển độc lập của chúng ta. 

Sáu tháng sau, tai Azerbaijan lại diễn ra cuộc bạo loạn nhằm đảo chính quân sự. Cuộc bạo loạn lần này được chỉ đạo từ bên ngoài, và có tổ chức các thế lực phạm tội bên trong. Thật đáng tiếc, một số đảng chính trị đối lập cũng tham gia rất tích cực vào cuộc bạo loạn lật đổ này. Và chúng ta lại một lần nữa dập tắt ý đồ này. Máu đã đổ, những liệt sỹ đã nằm xuống, nhưng cuối cùng chúng ta đã đập tan các thế lực chống lại nền độc lập và chế độ nhà nước Azerbaijan. 

Những năm tiếp theo Azerbaijan luôn phải đối đầu với hàng loạt những khó khăn. Các ngài đều biết rất rõ về những khó khăn này. Và tất cả có chung một nguyên nhân. Kẻ thù bên trong cũng như bên ngoài thấy rằng, Azerbaijan tồn tại như một quốc gia độc lập, nền độc lập của chúng ta được củng cố hàng ngày, chiến lược mới về dầu của chúng ta đã chứng tỏ một tương lai xán lạn. Những con người này đã quyết đi theo con đường khủng khiếp đó để ngăn cản chúng ta, làm yếu Azerbaijan và xâm chiếm đất nước chúng ta bằng các nhóm tội phạm khác nhau. 

Trong những năm qua chúng ta đã đi qua một chặng đường vô cùng khó khăn, đã cứu nhân dân Azerbaijan khỏi nhiều mối hiểm nguy và bảo vệ được nền độc lập, chế độ nhà nước của chúng ta. Để phát triển kinh tế Azerbaijan chúng ta đã liên tục thực hiện chiến lược dầu quốc gia. 

Ở đây có thể nói rằng việc xây dựng hệ thống ống dẫn dầu Baku-Tbilsi-Ceyhan là phần chủ yếu trong chiến lược dầu quốc gia của chúng ta. Mọi sự khiêu khích, áp lực đối với chúng ta từ bên ngoài đều thất bại. Trong những năm cuối còn xuất hiện những đợt tuyên truyền chống lại việc lắp đặt đường ống dẫn dầu Baku-Tbilsi-Ceyhan, kết thúc là những hành động khiêu khích. Tuy nhiên, ý chí của chúng ta, chính sách kinh tế, đối ngoại của một Azerbaijan độc lập, dân chủ, sự hợp tác của chúng ta với các cường quốc trên thế giới, các tập đoàn dầu lớn của họ - tất cả những điều này đã giúp chúng ta đi đến ngày hôm nay. 

Như vậy, đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính Baku-Tbilsi-Ceyhan đã trải qua một chặng đượng không dễ dàng. Tuy nhiên ngày nay tất cả mọi người đều thấy rằng, chúng ta đã vượt qua chặng đường đó. Chúng ta – Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia, Azerbaijan với sự ủng hộ thường xuyên của Mỹ đã cùng nhau vượt qua chặng đường đầy khó khăn, gian khổ này, và hôm nay những thỏa thuận cuối cùng đã được ký kết. 

Một giai đoạn mới đã được bắt đầu. Các tuyên bố được đưa ra hôm nay, trong đó có tuyên bố của David Woodword, đã chứng tỏ rằng, chúng ta bắt đầu tiến hành công việc cụ thể, và công việc cụ thể này nhất định sẽ thành công, và dầu biển Caspi sẽ chảy theo đường ống dẫn dầu xuất khẩu chính Baku-Tbilsi-Ceyhan đến bờ Địa Trung Hải vào năm 2004. Chúng ta tin vào điều đó. 

Chúng ta cùng nhau – Thổ Nhĩ Kỳ, Gruzia, Azerbaijan, các tập đoàn dầu quốc tế đại diện cho các quốc gia, với sự hỗ trợ của Mỹ, sẽ thực hiện thành công chương trình này.

Tôi muốn đưa ra lời khuyên cho những ai muốn quấy phá công việc của chúng ta, bên trong cũng như bên ngoài, hãy đánh giá đúng con đường mà nhà nước độc lập Azerbaijan đã trải qua trong những năm cuối, đặc biệt là 7 năm cuối, - con đường đầy khó khăn, nặng nhọc nhưng đầy thành công, để đưa ra những kết luận đúng đắn cho chính mình. 

Chúng ta đã làm mọi việc nhằm mục đích phát triển nền kinh tế Azerbaijan, nhằm cải thiện cuộc sống cho nhân dân Azerbaijan. Chúng ta làm tất cả mọi việc đó nhân danh tương lai tươi sáng của Azerbaijan. Chúng ta làm vì sự hợp tác lâu dài với các quốc gia khác nhau. Vì vậy, tôi tin chắc rằng công việc của chúng ta sẽ được hoàn tất.

Tôi chúc mừng Công ty thi công quốc tế Azerbaijan thuộc Tập đoàn dầu quốc gia Azerbaijan, Nhà nước, Chính phủ Azerbaijan, toàn thể nhân dân Azerbaijan nhân sự kiện ký kết thỏa thuận này. 

Chúng ta tiếp sức cùng Gruzia, và sau đó là Thổ Nhĩ Kỳ. Đề nghị ngài Woodword chuyển lời chào của chúng tôi, lời hỏi thăm đặc biệt của tôi, sự kính trọng và tôn kính của tôi đến ngài Tổng thống Gruzia, - người bạn của tôi Eduar Shevardnadze và toàn thể nhân dân Gruzia. 

Xin chuyển lời chào và những lời chúc tốt đẹp nhất của chúng tôi đến Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, - ngài Akhmed Nedzdet Sezer, Thủ tướng nước cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, - ngài Biulend Edzevit, và toàn thể nhân dân anh em Thổ Nhĩ Kỳ. 

Một lần nữa xin chúc mừng các quý vị và chúc tất cả thành công trên con đường này.