Azerbaycan, Davos Ekonomi Forumunda


Davos Ekonomik Forumunun tarihçesi: Davos Ekonomik Forumu (DEF) İsviçreli profesör Klaus Schwab'ın girişimi üzerine 1971 yılında kurulmuştur. Klaus Schwab, 1971 yılında İsviçre'nin Davos kentine Avrupa'nın önde gelen 450 şirketinin yönetim kurulu başkanlarını davet ederek, dünya ekonomisinin perspektiflerini araştımak ve genel strateji oluşturmak için birinci sempozyumu düzenledi. 70'li yılların ortalarından itibaren forum toplantılarına çeşitli ülkelerin hükümet yetkilileri ve iş dünyasının önemli isimleri davet edilmeye başlandı. 1987 yılında DEF'nun ismi Dünya Ekonomik Forumu (WEF) olarak değiştirildi. Davos Forumu'nda her yıl olağan olarak yıllık toplantılar düzenleniyor. WEF'ın her yıl yapılmasında temel amaç, devlet ve hükümet başkanlarının, uluslararası örgütlerin, bilim adamlarının, nüfuzlu politikacıların, iktisatçıların, iş adamlarının katılımıyla yeni uluslararası ekonomik projelerin gerçekleşmesini araştırmak ve bunu sağlamaktır. 1979 yılından bu yana DEF uzmanları tarafından "ülkelerin küresel rekabet edebilirlik gücü" başlıklı rapor düzenleniyor. Bu raporlarda iki ölçüt - büyüme potansiyeli ve rekabet gücü endeksi baz alınarak dünyanın 100'ü aşkın devletinin konumu araştırılıyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Davos Dünya Ekonomik Forumunda: Haydar Aliyev, ilk defa Dünya Ekonomik Forumu'na katılmak için 27-31 Ocak 1995 tarihlerinde İsviçre'nin Davos kentine çalışma ziyaretinde bulunmuştur. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin WEF'e ilk katılımı nedeniyle forum kapsamında Azerbaycan konulu toplantı yapılmış ve Haydar Aliyev, toplantıya katılanlara ülke hakkında, onun siyasi, ekonomik ve sosyokültürel gelişme göstergeleri ile ilgili geniş bilgiler vermiştr. Haydar Aliyev, Azerbaycan'ın zengin hidrokarbon rezervlerine sahip olduğunu ve dünyada ileriye yönelik gelişmelerin sağlanması için bu rezervlerin istenilen ülke ile karşılıklı çıkarlar temelinde kullanımına ilişkin ilkeleri kapsayan dış ekonomi politikası çizgisi izlediğini bildirmiştir. O söylemiştir: "Zengin petrol ve doğal gaz yataklarına, diğer doğal kaynaklara sahip olan Azerbaycan, çağdaş dünyada kabul gören ilkeler doğrultusunda dış yatırımlara, yabancı şirketlerle işbirliğine, dünyaya açıktır."

Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, 27-30 Ocak 2000 tarihlerinde Dünya Ekonomik Forumu toplantıları çerçevesinde Davos'ta düzenlenen "Kafkasya ve Orta Asya'nın Genel Görünüşü: İpek Yolu mu, Büyük Oyun mu?" konulu panele katılmıştır. Ziyaret sırasında Haydar Aliyev, Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Klaus Shwab ile görüşme yapmıştır. Klaus Shwab, dünyanın tüm ülkelerinin Kafkasya'ya büyük ilgi duyduğunu bildirmiş, Bakü-Tiflis-Ceyhan ana ihraç boru hattıyla ilgili imzalanan sözleşmeyi Azerbaycan'ın tüm dünyada artan nüfuzunun çarpıcı bir örneği olarak değerlendirmiştir. Haydar Aliyev, WEF ile Azerbaycan arasında ilişkilerin daha geniş alanları kapsamasının ülkemizin ekonomik gücünün artması için geniş olanaklar sunacağını bildirdi. Aynı zamanda Haydar Aliyev İsviçre Cumhurbaşkanı A.Ogi ve Maliye Dairesi Başkanı (Maliye Bakanı) C. Villiger ile bir araya geldi, diğer konuların yanı sıra Dağlık Karabağ sorununun çözüm konusunu görüştü.

Uluslararası Forum sadece bir kere 2002 yılında ABD'deki 11 Eylül terör saldırılarını protesto etmek amacıyla New York'ta yapıldı. Bu forumda 106 ülkeden 3 bin kişi New York'ta bir araya gelerek 11 Eylül terör saldırılarına yönelik tepkisini ortaya koydu. Foruma Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev de katıldı ve yaptığı konuşmada, 11 Eylül'de Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentinde yaşanan terör olaylarından son derece endişeduyduğunu bildirdi. Haydar Aliyev, tüm dünya devletlerinin uluslararası teröre karşı ortak mücadelede çabalarını birleştirmesi gerektiğini vurguladı. Haydar Aliyev, uluslararası terörün kaynaklarından birinin bölücülük olduğunu belirterek Dağlık Karabağ örneğinden yola çıkarak buna açıklık getirdi: "...Bu bölgede sorun sırf bölücülük amacıyla başlanmış, ardından Ermenistan ile Azerbaycan arasında savaşa dönüşmüş ve sonuçta Azerbaycan’ın yaklaşık onaltı bin metre km2'lik bir arazisi denetimsiz bir bölge haline gelmiştir, daha net ifade edersek yasadışı silahlı birlikler bölgede kontrolü ele geçirmişler. Bu bölge dünya kamuoyu, herhangi uluslararası kuruluşun kontrolünde değildir. Tabii ki, orada büyük miktarda silah bulunuyor, orada uyuşturucu maddelerin yasadışı trafiği de mümkündür. Demek ki, bu, ihtilaf kaynağıdır, terör kaynağıdır..."

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Davos Ekonomik Forumu'nda: Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de birkaç defa Davos Ekonomi Forumlarında Azerbaycan'ı temsil etmiş, buraya katılan çeşitli ülkelerin devlet ve hükümet başkanları, dev şirketlerin başkanları, uluslararası kuruluşların yetkili temsilcileri ile bir araya gelerek görüşmeler yapmıştır. İlham Aliyev, devlet başkanı olarak WEF'e ilk kez Ocak 2007'de katıldı. Davos Zirvesi'nin ana teması "Küresel Gündemi Biçimlendirmek - Değişen güç dengesi" olarak belirlenmişti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 25 Ocak 2007'de Davos Forumu çerçevesinde yapılan "Petrol jeopolitikasının artan önemi" başlıklı ilk toplantıda bir konuşma yaptı. Azerbaycan Devlet Başkanı ülkede global enerji projelerinin yaşama geçirildiğini vurguladı, bunun tüm dünya için önemli olduğunu bildirdi. Enerji güvenliği konusunda Azerbaycan'ın rolünün her geçen gün arttığını belirten Cumhurbaşkanı, enerji alanında sağlanan başarıların genel anlamda tüm bölge için öneminin altını çizdi. Ziyaret sırasında İlham Aliyev Dünya Ekonomik Forumu Yönetim Kurulu Başkanı Klaus Schwab ile görüştü. Klaus Schwab, Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın bu saygın forumda iştirakının önemine değindi, Azerbaycan'ın enerji alanında artan rolünü, bölgesel işbirliği faaliyetlerine katılımını çok takdir etti.

Davos Dünya Ekonomik Forumu'nun 2008 verilerine göre, ekonomik büyüme hızına göre Azerbaycan BDT coğrafyasında birinci ve dünya çapında ise 62. sırada yer almıştır.

23 Ocak 2008 tarihinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ikinci kez Davos forumuna katılmak için İsviçre'ye çalışma ziyaretinde bulunmuştur. Foruma davet alan birçok ülkenin devlet ve hükümet başkanı ile görüşmeler yapmıştır. Cumhurbaşkanı, 24 Ocak 2008'de forum çerçevesinde düzenlenen "Enerji sektöründe güneş enerjisinin rolü" konulu toplantıya katıldı. Toplantıda iklim değişikliğini tetikleyen faktörlerin bertaraf edilmesi, atmosfere atılan karbon dioksit miktarının azaltılması, enerji alanında ileriye yönelik verimli işbirliğinin yaygınlık kazanmasının önemi vurgulandı. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev konuşmasında Azerbaycan'daki ekonomik gelişme, yapılan reformlar, enerji projeleri ve enerji alanında yapılan çalışmalara değindi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Davos'ta İsviçre Konfederasyonu Başkanı Pascal Couchepin ile bir araya geldi. Görüşmede ikili ilişkilerin ve işbirliğinin başarıyla geliştiği vurgulandı, ülkeler arasında çeşitli düzeylerde yapılan temasların yaygınlık kazanmasından dolayı duyulan memnunluk ifade edildi.

28 Ocak-2 Şubat 2009 tarihleri arasında Davos kentinde 39.Dünya Ekonomi Forumu düzenlendi, çağdaş dönemin siyasi ve ekonomik sorunları, global büyümenin temel sorunlarının müzakeresi ve çözümü için ticari ortaklığın genişlemesine yardım edilmesi konuları öncelik kazandı. İlham Aliyev, Davos Ekonomik Forumu kapsamında "Büyük oyun yeniden" adlı panele katıldı. Oturuma Azerbaycan Cumhurbaşkanının yanı sıra Türkiye Başbakanı Recep Tayip Erdoğan, İran Dışişleri Bakanı Manuchehir Mottaki, Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandyan katıldı. Burada Azerbaycan ile Avupa Birliği arasında işbirliği, bölgede güvenliğin sağlanması, NABUCCO projesinin geleceği, Türkiye-Ermenistan ilişkileri, Ermenistan ile Azerbaycan arasında ihtilaf, İpek yolu projesi kapsamında Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye işbirliği, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu hattının inşası konuları ele alındı. İlham Aliyev, Davos forumu kapsamında "Petrol ve doğal gaz politikası - harita değişimi" adlı toplantıya da ktıldı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in, Avrupa Birliği'inin ve dünyanın önde gelen ENİ, TOTAL, Exxon/Mobile, StatoilHydro şirketleri temsilcilerinin katıldığı toplantıda petrol üretim miktarının belirlenmesi, petrol ve doğal şirketlerinin Rusya ve Yakındoğu'da artan çıkarları, OPEC ve doğal gaz ihracatçıları üçlüsününü çıkarları, yakın gelecekte enerji alanında ne türlü gelişmelerin yaşanabileceği konuları görüşüldü. İlham Aliyev, konuşmasında tartışılan konulara yönelik tutumunu aktardı, uluslararası enerji işbirliğinin önemini vurguladı.

27-28 Ocak 2010 tarihleirnde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev birkez daha Davos forumuna katıldı. Forum çerçevesinde Cumhurbaşkanı "Petrol-Gaz jeopolitikası: yeni sınırlar" konulu zirveye, "Küresel Enerji Görünümü" başlıklı oturuma katıldı. Bunun yanı sıra Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Slovenya Cumhurbaşkanı Danilo Türk, Letonya Cumhurbaşkanı Valdis Zatlers, İsviçre Cumhurbaşkanı Doris Leuthard, Polonya Cumhurbaşkanı Lex Kachinski ile bir araya geldi, tarafları ilgilendiren konuları görüştü. Çok uluslu şirketlerin başkanları ile bir araya gelen İlham Aliyev, bunun yanı sıra yabancı basın mensuplarına demeçler verdi.

Genel bilgi notu 5 Nisan 2010 tarihnde düzenlenmiştir.