Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev tarafından onuruna verilen resmi akşam yemeğinde yaptığı konuşma - Sofya, 29 Haziran 1995


Sayın Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev!

Sayın bayanlar ve baylar!

Ben Bulgaristan Cumhurbaşkanı Jelev’in kibar daveti üzerine burayı, Bulgaristan toprağını ziyaret etmekten büyük mutluluk duyuyorum ve bugün biz ortak çalışmalarımızın muhasebesini yapıyoruz. Biz kardeş Bulgaristan'da bulunduğumuz ilk andan itibaren samimiyet, yakınlık, misafirperverlik ve dostluk gördük. Bu ortam bize iyi çalışma ve çok önemli bir belgeyi imzalama olanağını sundu. Ben ve beraberimdeki insanlar Bulgar halkına, Bulgar toprağına, Bulgar halkının yüzyıllardan beri süregelen tarihi boyunca kazandığı olağanüstü başarılara, son yıllarda Bulgaristan'da yaşanan önemli demokratik dönüşümlere büyük saygı duyuyoruz ve bu duygularla Bulgaristan’a geldik.

Tüm bu çalışmalarda Sayın Cumhurbaşkanının – demokrasi uğruna, halkın demokratik amaç ve iradesi uğruna sıkıntılara rağmen önemli mesafeler kateden, cumhuriyetin başkanlığını üstlenen insanın, Bulgaristan Cumhurbaşkanı’nın büyük rolünü ayrıca belirtmek istiyorum. Ben önceki dönemlerde de Bulgaristan Cumhurbaşkanıyla bir araya geldim, Bulgaristan'ı ziyaret ettim, fakat şimdi tamamen farklı bir ortam, farklı koşullar ve farklı bir yaşam söz konusudur.

Bulgaristan, demokratik gelişme, demokratik toplum yolunu izliyor, demokratik dönüşümler gerçekleştiriyor, halkın tercih ettiği ve halkın çıkar ve istekleri doğrultusunda  şekillenen yolda ilerliyor. Bulgaristan'da yaşanan tüm süreçler karmaşık süreçlerdir. Edinmiş olduğumuz  bilgiler ve sahip olduğumuz tecrübe nedeniyle halihazırda Bulgaristan'ın geçiş döneminde karşılaştığı zorlukları iyi biliyoruz. Bu yüzden biz geleceğe, özellikle Bulgaristan'da yaşanan değişikliklerin sonuçlarına büyük saygı duyuyor, çok iyimser bakıyoruz. Biz Bulgaristan devletinin örneğinde bir Avrupa ülkesine - uygarlık yolunda, demokrasi yolunda, milli bağımsızlık yolunda ilerleyen bir ülkeye tanık olduk.

Azerbaycan halkı üç buçuk yıl önce elde ettiği bağımsızlığına değer veriyor, bunların kıymetini anlıyor.

Ülkelerimiz hemen hemen aynı süreçlerden geçti. Bu sıkıntılı sınavlar yolunu geride bırakacağımıza ve uygarlık düzeyine, demokrasi düzeyine ulaşacağımıza eminim. Bu bakımdan Bulgaristan'ın büyük tecrübesi ve geniş olanakları bulunuyor. Bu yüzden biz eylemlerimizde, fiili çalışmalarımızda bu değerli tecrübeyi saygıyla değerlendiriyoruz. Bulgaristan ve Azerbaycan uzun vadeli güzel ilişkiler kurmak istiyor. Bugün imzalamış olduğumuz şu dostluk ve işbirliği anlaşması ve imzalanan diğer önemli anlaşmalar da bunun bir kanıtıdır.

Bence, gelecek işbirliğimiz için iyi bir zemin sağlanmıştır  ve bu arada en önemli olan şey  bu işbirliğinin verimli olması için karşılıklı istek ve amacın bulunmuş olmasıdır.

Biz bu konuda çok titiziz  ve bu işbirliğinin gerçekten etkili ve yararlı olacağını umuyoruz. Fırsattan yararlanarak, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığına gösterilen ilgiden dolayı Bulgaristan devletine bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Yazın 1992’de Bulgaristan, Azerbaycan'ın bağımsızlığını ve Azerbaycan Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünü tanıdı. Bu, bizim için çok büyük bir başarıdır. Zorlu koşullar altında bulunan Bulgaristan, Azerbaycan’a Ermenistan’ın saldırısına uğradığı ve çok büyük kayıplar  verdiği bir dönemde arka çıktı. Nitekim, Azerbaycan'ın milli bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün Bulgaristan devleti tarafından desteklenmesi bizim için büyük bir yardımdır. Bu yardıma göre ben Bulgaristan devletine, Bulgaristan hükümetine ve Bulgaristan Cumhurbaşkanı'na şükranlarımı sunuyorum.

Geleceğe yönelik geniş işbirliği olanaklarımız mevcuttur, en önemlisi iyi ilişkiler ve dostluğun gelişmesi için büyük bir isteğe sahibiz. Son yıllarda Azerbaycan büyük sıkıntılar atlattı. Yedi yıl önce başlanmış olan silahlı saldırı Azerbaycan ekonomisinde ve doğal olarak, cumhuriyetimizin sosyo-politik yaşamında çok büyük hasara yol açtı. Böyle bir ortamda Azerbaycan'da anayasaya aykırı durumlar yaşandı. Bu durumlar cumhuriyetin sosyo-ekonomik gelişimi ve doğal olarak, ülkenin krizden çıkması açısından sıkıntılara yol açtı. Son iki yılda anayasaya, yasalara aykırı olan bu durumların bertaraf edildiğini ve ülkemizde sosyo-politik gelişmelerle ilgili birçok konunun çözümü, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki sorunun barıçıl yoldan giderilmesi alanında olanakların sağlandığını memnunlukla söyleyebilirim.

Geçtiğimiz Mayıs ayında biz Ermenistan ile Azerbaycan arasında anlaşma imzalamayı başardık, 13 aydır ateşkes düzeni uygulanmaktadır. Bölgemizde kalıcı barış ve istikrar, cumhuriyetimizin çevresindeki tüm ülkelerle iyi komşuluk ilişkilerini sağlamak için bundan böyle de ateşkesi uygulayacağımızı bugün birkez daha belirtirim. Biz AGİT’in, Minsk Grubu’nun faaliyetine büyük önem veriyor ve AGİT’in çalışmalarına büyük umutlar bağlıyoruz. Geçen Aralık ayında AGİT üyesi ülkelerin Budapeşte Zirvesi’nde kabul edilen karar önemli bir gelişmedir. Biz Bulgaristan’ın, Budapeşte zirve toplantısındaki çalışmalara, özellikle bizim için önem taşıyan kararın alınmasına yaptığı katkıları takdir ediyoruz.

Ben Sayın Cumhurbaşkanı Jelev’in şu açıklamasını, Ermenistan-Azerbaycan sorununun barışçıl yoldan çözümü için Bulgaristan’ın AGİT’te önlemler alacağına yönelik açıklaması  beni son derece memnun etti. Barışın elde edilmesi ve kalıcı barışın sağlanması alanında önlemlerin alınmasına Bulgaristan’ın katkıda bulunacağına inanıyorum.

Üzerinde mutabık kaldığımız herşeyin gelecek işbirliğimiz için iyi bir zemin oluşturduğunu düşünüyorum. Bugün, ortak çalışmalarımızı tamamlamakla birlikte Sayın Cumhurbaşkanı Jelev’e, Parlamento Başkanı’na, Başbakan’a, bugün bizimle görüşmeye katılan, ikili ilişkilerimizle ilgili konuları masaya yatıran ve bizimle ilgilenen ve misafirperverlik gösteren herkese teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Bulgaristan'da, bu güzel, büyüleyici topraktaki konukseverlikten dolayı Bulgaristan halkına, bu ülkeye ve özellikle son zamanlarda yaşanan değişikliklere son derece büyük saygı duyuyorum.  Biz güvenilir müttefikler olacağız, imzalanan dostluk ve işbirliği anlaşmasına bağlı kalacağız ve işbirliğimizin verimli ve yararlı olması için mümkün olan her şeyi yapacağız.

Ben Bulgaristan halkına mutluluk ve huzur diliyorum. Ben tüm Bulgar dostlarımıza öngördükleri planların uygulanmasında başarılar diliyorum.

Bulgaristan Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev’e, Bulgaristan Cumhuriyeti’ne, Bulgar halkına, Bulgaristan ve Azerbaycan'ın sağlam dostluğuna kadeh kaldırmanızı istiyorum.

Şerefe, teşekkür ederim!

Çeviri 1 Temmuz 1995 tarihli AZERBAYCAN Gazetesinden yapılmıştır.

Kısa inceleme yazısı

DIŞ POLİTİKA

Genel tarihi bilgiler

Azerbaycan - Avrupa

Bilgi notu

Azerbaycan - Avrupa