Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev`in Soros Fonu Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı George Soros ile yaptığı görüşmeden - 29 Mayıs 2003


Haydar Aliyev: Sayın Soros, hoşgeldiniz. Ben çok sevindim. Siz Azerbaycan`a ilk kez geliyorsunuz. Bu yüzden de ben sizin bu ziyaretinizi önemsiyorum.

Siz bugün konferans düzenlediniz, görüşmeler yaptınız. Ben de sizi dinlemek istiyorum.

George Soros: Sayın Cumhurbaşkanı, teşekkür ederim. Bu görüşmemiz biraz ani oldu. Beni kabul ettiğiniz için teşekkür ederim. Ben birinci görüşmeden memnun kaldım ve Siz iyileştiğiniz ve işe başladığınız için çok sevinçliyim.

Fonun burada artık yedi senedir faaliyet göstermesine rağmen bu benim Bakü`yü ilk ziyaretimdir. Ne yazık ki bugüne kadar Bakü`yü ziyaret etme fırsatımız olmadı, çalışma planlarım elvermiyordu. Biz büyük kıvançla bugün burada "Hazar`ın petrol gelirleri: kazanan kim olacak?" konulu konferansı düzenledik. Beni buraya getiren neden de işte bu konferans oldu. Biliyorum petrolden elde edilen gelirler sizin ülke için, ülkenizin ekonomisi için son derece gereklidir.

Bugün ülkenizi ziyaretim sırasında sizin belki de tüm dünyaya bir örnek teşkil edebileceğinizi düşündüm. Zira Siz petrolünüzden sağlanan gelirler için açık, saydam Petrol Fonu kurmuşsunuz.

Haziran ayına bir görüşme planlanmıştır. Bu görüşme Büyük Britanya hükümetinin girişimi üzerine ve sponsorluğunda düzenlenecektir. Oraya birçok ülke katılacak ve bazı girişimci ülkeler önemli bir rol üstlenecekler. Azerbaycan da öncü ülkeler arasında yer alacaktır. Zira Azerbaycan`ın saydamlığı ve açıklığı ile övünmeye hakkı vardır. Çünkü son dönemlerde Azerbaycan`da bu alanda büyük rakamlara ulaşılmıştır.

Haydar Aliyev: Sayın Soros, teşekkür ederim. Ben sizin söylediğiniz sözlerden ve yaptığınız açıklamalardan memnun kaldım. Ülkemizin zor durumda olduğunu göz önüne alarak biz gerçekten herşeyi, yani devletin rezervlerini, kaynaklarını denetliyoruz. Biz petrolden gelir sağlamaya başladığımız dönemde Petrol Fonu kurduk. Doğru, çeşitli ülkeler bu konuyu farklı şekilde değerlendirdiler. Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası, diğerleri de. Fakat biz aldığımız kararın doğru bir karar olduğunu düşündük.

Benim vicdanım rahat, petrolden elde elinen gelirlerin bir doları bile başka bir yere harcanmamıştır. Bu, benim görevim ve borcumdur. Biz dokuz senedir petrol anlaşmaları esasında petrol üretmek için çalışmalar yapıyoruz. Sonunda gelir elde etmeye başladık ve bu geliri de Petrol Fonu`nda biriktiriyoruz. Bu, hep böyle olacaktır. Azerbaycan yılda 5 milyar dolar gelir elde ettiğinde de yine böyle olacaktır. Onun için sizin konferans bu bakımdan önem arz etmektedir. Nitekim herşey birkez daha açıkça ifade edildi. Sizin buna özen göstermeniz beni de çok memnun etti. Teşekkür ederim.

Siz burada faaliyete başladığınız dönemden itibaren Azerbaycan`a 7 milyon dolarlık yardım yapmışsınız. Bugün ben bu yardımların hangi alanlara yapıldığını inceledim. Onun büyük bir bölümü hibe olarak çeşitli sivil toplum kuruluşlarına verilmiştir. Ben buna karşı değilim. Fakat bizim en büyük sorunumuz Azerbaycan topraklarının Ermeni silahlı kuvvetlerince işgal edilmesi ve bizim bir milyon yurttaşımızın mülteci durumunda yaşaması ile ilgilidir. Belki bu konuda sizi yeteri kadar bilgilendirmemişler. Şimdi ben size söylüyorum. Bu yüzden de ben o yardımların, hiç değilse, yüzde 60-70`nin mültecilere aktarılmasını dilerim. Sivil toplum kuruluşları Bakü`de faaliyet gösteriyorlar, durumları iyidir. Bundan daha iyi olmasını temenni ederim. Fakat mülteciler çok zor durumdalar.

George Soros: Biz bugünkü görüşmeler sırasında Sizin bazı resmi yetkililerinizle mültecilere yardım edilmesi konusunu konuştuk. Sanırım, biz bu alanda işbirliği yapabiliriz. Yani biz sizin bir plan oluşturmanıza ve aynı plan temelinde mültecilere krediler verilmesine yardım ederiz. Ben ilk başlarda bunun küçük ve orta ölçekli işletmelerin kurulması için verilecek krediler şeklinde olacağını kastediyorum. Ayrıca bu krediler ileride mültecilere daha iyi yaşam koşullarının sağlanması için de öngörülecektir.

Bu konuda yalnız bizim yardımımızdan değil, onun yanı sıra Petrol Fonu`nun finans kaynaklarından da yararlanmak mümkündür diye düşünüyorum. Zira işyerlerinin açılması, özellikle petrol dışı alanlarda işyerlerinin açılması Sizin ülke için önemlidir. Burada Petrol Fonu kaynaklarından faydalanmak yerinde olur.

Haydar Aliyev: Ben çok sevindim. Sizin istediğiniz planı birlikte oluşturabiliriz. Bu, sizin için, sizi fon için de çok büyük önem taşıyacaktır.

George Soros: Sayın Cumhurbaşkanı, ben bizim bazı alanlarda Sizinle çok başarılı çalışmalara imza atacağımızı, işbirliği yapacağımızı seziyorum. Biz belli bir birikim edinmiş bulunuyoruz. Malumunuz, biz birçok ülkelerde çalışmalar yapıyoruz. Sanırım bu birikimden Azerbaycan`da da yararlanabiliriz.

Fakat daha bir konuyu Sizinle açık konuşmak istiyorum. Bir işadamı olarak Size şunu da söyleyeyim ki, büyük miktarlarda kaynakların Azerbaycan`a harcanması konusunda ben biraz kararsızım. Ne de olsa Azerbaycan kendisi kazanıyor, çok yakında sizin gelirlerinz artacaktır, Azerbaycan`da geniş kapsamlı, büyük hacimli işler yapılabilir.

Bizim diğer ülkelerde programlarımız var. Biz ona "Adım adım" programı diyoruz. Bunlar esas itibariyle çocuk yuvaları ve küçük sınıftaki öğrenciler için öngörülmüş olan programlardır. Bizim başlıca amacımız ileride özgür düşünebilmeleri için küçük çocukların düşünce tarzını biçimlendirmek, onların kendine özgü düşünce tarzını daha da geliştirmektir. Bu amaçla biz tüm dünyada 100 milyon dolardan fazla para harcadık ve bu planın modelini hazırladık. Aynı model Azerbaycan`da da belli bir düzeyde beğeni görmektedir. Biz bu konuda Eğitim Bakanlığı ile çalışmalar yapıyoruz.

Haydar Aliyev: Ben size katılıyorum. Fakat biz henüz çok büyük oranlarda gelir elde edemiyoruz. Siz bizim üç yıl zarfında ne kazandığımızı görüyorsunuz. Şimdilik çok kazanamıyoruz, onun için siz bize 2005 yılına kadar yardım edin, belki ileride, gerekirse, biz size yardım ederiz. İleride biz o kredileri size geri ödeyebiliriz. Lütfen, işi böyle kuralım.

George Soros: Sayın Cumhurbaşkanı, anlaştık.

Haydar Aliyev: Gördüğünüz gibi, birbirimizle ne kadar çok konuda aynı görüşteyiz. Bu şu demek oluyor ki, görüşmeler yapmak, ilişkileri geliştirmek gerekir.

Konferans nedeniyle Azerbaycan`ı ziyaret etmeniz ülkemiz için önemlidir. Fakat sizinle yaptığımız görüşmeler ve vardığımız anlaşma, tüm bunların sonuçları bizim ülkemiz için çok çok yararlı olacaktır.

George Soros: Evet, sizin ülkenizde oluşmuş durum buna uygundur diye düşünüyorum. Siz avantajlı bir bölgede bulunuyorsunuz ve dünya için önemli bir ülkesiniz. Şimdi sizin ülkenin önünde birinci grup ülkeler arasında yer almak gibi bir görev bulunmaktadır. Sizin bunu başaracağınıza inanıyorum. Ben gelirlerin saydamlığına göre gruplara ayrılmüş ülkeler arasında birinci grup ülkelerin sırasına katılacağınızı kastediyorum. Bunun ardından Sizin ülkenin itibarı da artacaktır. İtibarı arttıkça yabancı sermayelerin ülkeye girişini teşvik etmek mümkün olacaktır. Özellikle petrol-dışı alanda bunun böyle olacağını düşünüyorum.

Haydar Aliyev: Doğru söylüyorsunuz. Ben de aynı görüşteyim ve biz öyle yapacağız. Sizin tavsiyelerinize ben çok titizlikle yaklaşıyorum ve onların bizim için önemli olduğunu belirtmek istiyorum.

Benim başka bir ricam yok. Diğerlerini ilerideki görüşmemizde söyleyeceğim.

Haydar Aliyev: İnşallah.

"AZERBAYCAN" GAZETESİ, 30 Mayıs 2003 yılı.

Kısa inceleme yazısı

DIŞ POLİTİKA

Genel tarihi bilgiler

Azerbaycan - ABD

Bilgi notu

Azerbaycan - ABD