Soru: Sayın Cumhurbaşkanı, sizinle görüşmek benim için büyük bir onurdur. Sizin röportajınız bu akşam Arte Tv'de, Fransızca ve Almanca olarak tüm Avrupa'ya yayınlanacaktır.

Sayın Cumhurbaşkanı, ben Size 4-5 soru soracağım ve sizden çok rica ediyorum, eğer mümkünse onlara kısa cevaplar verin, bizim onları çevirme fırsatımız olsun. Siz Fransa ziyareti konusunda umutlarınız nedir, ekonomik ve siyasal beklentileriniz neler?

Cevap: Ben Fransa-Azerbaycan ilişkilerinin hem ekonomi, hem politika alanında gelişeceği ve genişleyeceği beklentisi içindeyim.

Soru: Bu ziyaret sırasında ekonomi alanı ile ilgili elde ettiğiniz sonuçlar hakkında net bilgiler verebilir misiniz? Bu sonuçlar ülkenize hangi perspektifler sunmaktadır?

Cevap: En büyük sonuç şudur ki, ben Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile tüm konuları, Fransa-Azerbaycan ilişkilerini detaylı olarak görüştüm, konuştum. Ben bu görüşmeden ve temaslardan memnun kaldım. Söz konusu görüşmeden sonra ben şu kanıya vardım, Fransa Cumhurbaşkanı Sayın Jacques Chirac, Azerbaycan hakkında daha dolgun, gerçek ve objektif bilgiler edindi ve Azerbaycan-Fransa ilişkilerinin ekonomi, kültür ve siyaset daihl tüm alanlarda gelişme kaydetmesine çok büyük ilgi gösteriyor. Bu görüşmenin en önemli sonucu şu oldu ki, Fransa'nın büyük şirketleri olan Elf Aquitaine ve Total ile Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) arasında uzun vadeli bir sözleşme imzalandı. Sözleşmenin imza töreni Elisee Sarayı'nda yapıldı, Fransa ve Azerbaycan Cumhurbaşkanları bu törene katıldılar. Bu sözleşme, Elf Aquitaine ve Total şirketleri ile Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi'nin (SOCAR), Azerbaycan'ın iki büyük petrol yatağında ortak çalışmalar yapmasını sağlıyor ve 25 sene boyunca o yatakların işlenmesini, oradan petrol çıkarılmasını öngörüyor. Bu, çok faydalı bir sözleşmedir.

Soru: Sayın Cumhurbaşkanı, asıl bu nedenle Size şunu sormak isterim, Rusya ile kıyaslandığında Azerbaycan, günümezdeki zor krizi atlatmak için petrol dışında, hangi ek olanaklara sahiptir, hangi yöntemleri kullanmaktadır?

Cevap: Evet, biz bu ekonomik krizi atlatmak için tüm yöntemleri kullanıyoruz, aynı şekilde bizim şimdiye kadar imzaladığımız petrol anlaşmaları - sırası gelmişken, bu, yabancı şirketlerle imzaladığımız beşinci anlaşmadır,- birkaç yıl sonra ekonomik yarar sağlayacak ve Azerbaycan'ın krizden çıkmasına katkısı olacaktır. Bu konuda durumun Rusya'ya kıyasla nasıl olacağını söyleyemem. Ben Rusya ile Azerbaycan'ı kıyaslamak istemiyorum. Rusya, çok büyük bir ülke.

Soru: Sovyetler Birliği çökeli birkaç yıl oldu Sizce onun çökmesi Azerbaycan için iyi mi oldu, kötü mü?

Cevap: Sovyetler Birliği'nin çökmesi çok iyi oldu. Zira bunun sonucunda Azerbaycan, bağımsızlığını kazandı, bağımsız bir devlet oldu. Bu, Azerbaycan için tarihi bir başarıdır.

Soru: Siz kendi ülkenizin geleceğini düşündüğünüzde hangi yöne öncelik veriyorsunuz - Avrupa, Rusya, yoksa Doğu'ya yönelmesini avantajlı buluyorsunuz?

Cevap: Biz bağımsız bir devlet olarak bağımsız bir siyaset yürütüyoruz, onun için ne o tarafa ne bu tarafa yönelmek istemiyoruz. Biz tüm ülkelerle eşit ve karşılıklı yarara dayalı ilişkiler kuruyoruz ve kurmak istiyoruz. Bu bakımdan biz hem batılı ülkeler hem doğu ülkeleri hem Amerika Birleşik Devletleri hem Rusya ile ilişkilere aynı önemi veriyoruz. Nitekim biz Fransa ile ilişkilerimizin gelişmesine çok değer veriyoruz.

Soru: Sayın Cumhurbaşkanı, biliyorum, zamanınız kısıtlı. Onun için son sorumu soruyorum. Dağlık Karabağ sorunun çözümünde Fransa'dan beklentiniz nedir?

Cevap: Beklentim şu ki, Fransa, Ermenistan ve Azerbaycan'a karşı aynı tutumu sergilesin, bu sorunun çözümünde sübjektif davranmasın. Bu sorunun barışçı çözümünde sübjektifliğe izin vermesin. Bu sorunun barışçı çözüme bağlanması için aralık ayının başlarında AGİT Lizbon Zirvesi'nde ilkeler belirlendi. Bunlar birincisi, Azerbaycan ve Ermenistan'ın toprak bütünlüğünün tanınması, ikincisi Dağlık Karabağ'a Azerbaycan devletinin sınırları içinde en geniş özerklik tanınması, üçüncüsü, tüm Dağlık Karabağ nüfusunun güvenliğinin güvence altına alınması ilkeleridir. Minsk Grubu üyesi olan Fransa'nın bu ilkelerin gerçekleşmesine yardım etmesini ve bu çalışmada etkin yer almasını temenni ederim.

Muhabir: Sayın Cumhurbaşkanı, ben Size şükranlarımı sunuyroum. Ziyaretinizin başarıyla tamamlanmasını diliyorum.

Haydar Aliyev: Teşekkür ederim. İyi günler.

Çeviri 16 Ocak 1997 tarihli AZERBAGYCAN Gazetesinden yapılmıştır