Sayın Cumhurbaşkanları!

Sayın dostlar!

Sayın Bayanlar ve Baylar!

Ben bugün büyük kıvanç duymaktayım. Çünkü beş yıl önce, 1994 yılı Eylül ayında Bakü’de imzalanan Asrın Anlaşması adlı dev bir petrol anlaşmasına, Hazar Denizi’nin petrol ve doğal gaz rezervlerinin birlikte kullanımı için oluşturulmuş konsorsiyuma Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ülkeleri, Türkiye ve Rusya katılmışlar ve anlaşmanın imzalanmasından beş sene geçtikten sonra, söz konusu anlaşma imzalandığı sırada öngörülen Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının yaşama geçirilmesine ilişkin belgelere bugün imza atıldı.

Bilindiği üzere, bu, kolay bir iş değildi. Önümüzde çok büyük zorluklar vardı. Asrın Anlaşması imzalandığında da biz büyük sıkıntılarla karşılaştık. Sonralar da Bakü-Ceyhan petrol boru hattının inşası ile ilgili önümüze çok büyük engeller koyuldu, bize karşı çıkanlar oldu. Fakat biz kendi kararlılığımızı yitirmedik, başladığımız işi tamamladık.

Bu konuda Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında bulunan işbirliği özel bir önem taşımaktadır. O yüzden de ben Türkiye Cumhuriyeti’ni, Türk halkını ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, aziz dostum, kardeşim Süleyman Demirel’i yürekten kutluyorum.

Biz bu boru hattını Gürcistan üzerinden geçiriyoruz. Eğer bu hattın Gürcistan üzerinden geçmesi mümkün olmasaydı, kuşkusuz, bu gerçekleşemezdi. Bu nedenle Gürcistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevardnadze de bu sorunun çözülmesi için çok büyük gayretlerde bulundu. Ben Gürcü halkını, Gürcistan’ı ve aziz dostum, kardeşim Eduard Şevardnadze’yi yürekten kutluyorum.

Aynı şekilde eğer Amerika Birleşik Devletleri’nin bu konuların gerçekleşmesi yönünde desteği olmasaydı, bunların hiçbirini yapamazdık.

Asrın Anlaşmasının imzalanmasından önce bir yıl boyunca bağımsız Azerbaycan’a büyük baskılar yapıldı. Bize engel olmak istiyorlardı. İşte Amerika Birleşik Devletleri’nin, onun Başkanı, değerli dostum Sayın Bill Clinton’un desteği sonucunda biz Eylül 1994’te Asrın Anlaşmasını imzaladık. Ama bunun sonrasında da çok sorunlarımız oldu. Bazı ülkeler de Bakü-Ceyhan’ı kabul etmiyorlardı. Ancak Sayın Başkan Bill Clinton sürekli olarak bu konuyla ilgileniyor, bize destek oluyor, ilham veriyordu ve Türkiye’nin, Azerbaycan’ın, Gürcistan’ın, Hazar Denizi’ne kıyısı olan öteki ülkelerin bu projeye katılmasını sağlıyor, kendi itibarını, nüfuzunu kullanıyordu. Onun bu konuyla ilgili kararlı politikası sonucunda biz böylesine büyük Asrın Anlaşmasını imzalamayı başardık.

Bu yüzden de ben, biz hepimiz Amerika Birleşik Devletleri’ne, onun Başkanı’na, aziz dostumuz Sayın Bill Clinton’a teşekkür ve şükranlarımızı sunuyoruz. Sayın Başkan Bill Klinton, ben sizi de bundan dolayı yürekten kutluyorum.

Bu boru hattının, yanı petrol boru hattının kullanılmasına ilişkin projeye şimdi Kazakistan da katıldı. Kazakistan da kendi petrolünün büyük bir kısmını bu boru hattıyla nakledecektir.

Biz, Azerbaycan ve Gürcistan bunu kabul ettik ve üzerimize düşen tüm sorumlulukları yerine getireceğiz. Kazakistan’ın, bu yolla, bu boru hattının aracılığıyla petrol ihracatında büyük başarılar kazanacağını düşünüyorum. O yüzden de ben Kazak halkını ve Kazakistan Cumhurbaşkanı, aziz dostum, Nursultan Nazarbayev’i yürekten kutluyorum.

Ben Türkiye halkına, Türkiye vatandaşlarına saygı va sevgilerimi sunar ve onları kutlarım. Beş senedir Türkiye’ye her gelişimde bana soruyorlardı: Bakü-Ceyhan boru hattı ne zaman olacak? Ben de her defasında: “Olacaktır, olacaktır, olacaktır!” diyordum. Artık bugün bu gerçekleşti ve anlaşma imzalandı. Hepinizi yürekten kutluyorum!

Çeviri 19 Kasım 1999 tarihli AZERBAYCAN Gazetesinden yapılmıştır.