ТВОРЫ / НАФТАВАЯ СТРАТЭГІЯ / Нафтавыя кантракты

Прамова Прэзідэнта Азербайджанскай Рэспублікі Гейдара Аліева на цырымоніі падпісання пагаднення аб сумеснай распрацоўцы радовішча «Шахдзяніз» у азербайджанскім сектары Каспія - 4 чэрвеня 1996 года


Паважаныя дамы і спадары!

Паважаныя госці!

Сённяшні дзень, 4 Чэрвеня 1996 года, прысвечаны вытворчасці нафты і газу ў жыцці Азербайджанскай Рэспублікі, нафтавай і газавай прамысловасці. Сёння раніцай у Азербайджане, Баку мы адкрылі вялікую міжнародную выставу нафты і газу. Паслядоўна, тры гады запар у Азербайджане арганізоўваецца, адкрываецца такая буйная нафтагазавая выстава, і лік удзельнікаў гэтай выставы расце з кожным днём, пашыраецца маштаб выставы.

Мы ўсе сёння прыйшлі да агульнага меркавання, што міжнародная нафтагазавая выстава надалей будзе адкрывацца, ажыццяўляць дзейнасць у Азербайджане штогод, і гэта стане традыцыяй. Гэта сведчыць пра цікавасць да нашай рэспубліцы для распрацоўкі і ў далейшым багатых радовішчаў нафты і газу ў Азербайджанскай Рэспубліцы, у той жа час з'яўляецца высокай ацэнкай Азербайджану, як да нафтавай краіны. Разам з тым гэта знамянальная падзея, якая дэманструе наладжванне самастойных сувязяў незалежнай Азербайджанскай Рэспублікі з краінамі, кампаніямі свету.

У Азербайджане нафта здабываецца са старажытных часоў. Яшчэ з мінулага стагоддзя Азербайджан стаў вядомы ў свеце як нафтавая краіна. Аднак да апошніх гадоў у жыцці нашай краіны не было падобнай выставы.

Сёння ў гэтым велічным палацы «Гюлістан» мы ў той жа час сабраліся з нагоды новай знамянальнай падзеі. Мы сабраліся на цырымонію падпісання кантракта паміж Дзяржаўнай нафтавай кампаніяй Азербайджанскай Рэспублікі і некаторымі нафтавымі кампаніямі свету аб сумеснай распрацоўцы нафтагазавага радовішча «Шахдзяніз» ў азербайджанскім сектары Каспійскага мора.

За апошнія два гады мы ўжо ў трэці раз падпісваем буйны нафтавы кантракт. У трэці раз мы збіраемся тут - у палацы «Гюлістан» у сувязі са знамянальнай падзеяй. Буйны нафтавы кантракт,які быў  падпісаны ў Баку 20 верасня 1994 г., дамова паміж Азербайджанскай Рэспублікай і аўтарытэтнымі нафтавымі кампаніямі свету ўжо жыве, працуе і дае свае вынікі. Гэты кантракт, названы «Кантрактам стагоддзя», звязаны з сумеснай распрацоўкай радовішчаў «Азер», «Чыраг» і «Гюнешлі» ў азербайджанскім сектары Каспійскага мора.

У лістападзе мінулага года ДНКАР падпісала другі нафтавы кантракт з некалькімі буйнымі нафтавымі кампаніямі свету аб сумеснай распрацоўцы і выкарыстанні нафтавага радовішча «Карабах» ў азербайджанскім сектары Каспійскага мора. І гэты кантракт працуе, жыве і, спадзяюся, дасць свае вынікі.

Кантракт, які  падрыхтаваны для падпісання сёння, прысвечаны сумеснай распрацоўцы, выкарыстанню нафтагазавага радовішча «Шахдзяніз» у азербайджанскім сектары Каспійскага мора. Радовішча «Шахдзяніз» з'яўляецца адным з вельмі багатых нафтавых радовішчаў, адкрытых, разведаных азербайджанскімі геолагамі, навукоўцамі, нафтавікамі. Гэта радовішча было вядома нашым геолагам, навукоўцам яшчэ дзесяцігоддзі таму, было адкрыта ў 80-х гадах. Нарэшце, мы робім вялікі крок для практычнага выкарыстання гэтага радовішча.

Кажуць, што прыблізна ў 1990 годзе Дзяржаўная нафтавая кампанія пачала бурэнне гэтай свідравіны ў радовішчы «Шахдзяніз» для забеспячэння газазабеспячэння Азербайджана, і, паводле прадстаўленай інфармацыі, было прасвідравана каля 2 метраў, аднак па прычыне недахопу сродкаў, магчымасцяў праца не была працягнутая і была пушчаная на самацёк. У верасні 1992 года ўрад Азербайджана падпісаў дагавор з кампаніяй Каралеўства Вялікабрытанія «Брытыш пятролеум» і кампаніяй Нарвегіі «Статойл». У гэтым кантракце кампаніям «Брытыш пятролеум» і «Статойл» былі прадастаўлены асаблівыя паўнамоцтвы па правядзенні перамоў для сумеснай распрацоўкі радовішча і падрыхтоўкі яго для распрацоўкі. Гэтыя дзве кампаніі, аб'яднаўшыся ў альянс, прыступілі да працы. Затым да гэтага альянсу далучылася турэцкая кампанія «Туркія пятролары ананім артаглыгы», якая правяла гэтую працу ў рамках сваіх магчымасцяў.

За апошнія гады ДНКАР прарабіла неабходную працу для эфектыўнага выкарыстання нафтагазавых рэсурсаў, радовішчаў, якія ёсць у Азербайджанскай Рэспубліцы, з мэтай развіцця эканомікі нашай краіны. Азербайджанская дзяржаўная нафтавая кампанія, нашы навукоўцы, геолагі, нафтавікі за апошнія гады правялі на радовішчы «Шахдзяніз» пэўныя даследаванні, прарабілі працу. У выніку гэтага ў кастрычніку 1995 года ДНКАР палічыла неабходным правесці распрацоўку радовішча «Шахдзяніз» сумесна з буйнымі нафтавымі кампаніямі свету, вылучыла з гэтай нагоды прапанову. На аснове гэтай прапановы я даў ім паўнамоцтвы, а таксама неабходныя ўказанні для правядзення работы ў гэтай галіне. У выніку праведзенай працы Азербайджанская дзяржаўная нафтавая кампанія падрыхтавала і прадставіла мне праект дагавора аб распрацоўцы, выкарыстанні радовішча «Шахдзяніз» сумесна з шэрагам нафтавых кампаній свету.

Падрыхтоўваючы праект гэтага дагавора, прадпрымаючы меры для практычнага выкарыстання радовішча «Шахдзяніз», ДНКАР вылучыла прапановы па прыцягненню да распрацоўкі гэтага радовішча разам з кампаніямі «Брытыш пятролеум», «Статойл», «Туркія пятролары ананім артаглыгы» таксама іншых нафтавых кампаній і дасягнула ажыццяўлення гэтых прапаноў. Такім чынам, да распрацоўкі гэтага нафтагазавага радовішча далучыліся кампаніі «Лукойл» Расійскай Федэрацыі, «Эльф Акітэн» Францыі і нафтавая кампанія Ісламскай Рэспублікі Іран. Падрыхтаваны дагавор з'яўляецца кантрактам аб сумеснай працы Дзяржаўнай нафтавай кампаніі і кампаній «Брытыш пятролеум» Вялікабрытаніі, «Статойл» Нарвегіі, «Туркія  пятролары ананім артаглыгы» Турцыі, «Лукойл» Расійскай Федэрацыі, «Эльф Акітэн» Францыі і нафтавых кампаній Ісламскай Рэспублікі Іран.

Я хачу расказаць таксама аб некаторых паказчыках гэтага нафтагазавага радовішча, а таксама гэтага кантракту. Згодна з прадстаўленай інфармацыяй, з радовішча «Шахдзяніз» чакаецца здабыча 400.000.000.000 кубаметраў газу, 200 мільёнаў тон газавага кандэнсату і 100 мільёнаў тон нафты. Такім чынам, гэта вельмі багатае нафтагазавае радовішча, і распрацоўка і выкарыстанне такога радовішча, несумненна, прынясе вельмі вялікую карысць і для Азербайджанскай Рэспублікі, і для кампаній, якія з'яўляюцца ўдзельнікамі кантракту, і для краін, да якіх належаць гэтыя кампаніі.

Для ажыццяўлення праекта, прадугледжанага кантрактам, запланавана ўкласці сродкі ў памеры чатырох мільярдаў долараў ЗША, і кантракт разлічаны на 30 гадоў. Такім чынам, гэты кантракт вельмі эфектыўны з эканамічнага пункту гледжання і для Азербайджанскай Рэспублікі, і для кампаній, якія ўдзельнічаюць у ажыццяўленні кантракту, і для краін, да якіх яны належаць.

Улічваючы ўсе гэтыя паказчыкі, я адобрыў гэты кантракт і выдаў указ аб яго падпісанні на аснове гэтага праекта. Менавіта ў выніку гэтага мы сабраліся сёння тут, на цырымонію падпісання гэтага кантракту.

З пачуццём задавальнення я хачу адзначыць, што ўрад Каралеўства Вялікабрытанія, ужо некалькі гадоў супрацоўнічае з намі ў выкарыстанні новага нафтагазавага радовішча Азербайджана, і кампанія «Брытыш пятролеум» гэтай краіны зноў разам з намі. У сувязі з гэтым я асабліва вітаю міністра энергетыкі і прамысловасці Каралеўства Вялікабрытанія Ціма Эгара і адзначаю яго заслугі ў гэтых справах. Асабліва адзначу тое, што калі мы пачыналі гэтую працу, спадар Цім Эгар быў разам з намі з моманту падпісання першага кантракту па сённяшні дзень і сёння таксама ўдзельнічае ў гэтым мерапрыемстве.

Супрацоўніцтва паміж Азербайджанам і Нарвегіяй таксама мае вельмі стабільны характар. Нарвежская кампанія «Статойл» з'яўляецца ўдзельнікам нашага першага буйнога кантракту і сёння зноў актыўна ўдзельнічае ў гэтым кантракце. З нагоды гэтага я асобна адзначаю ўвагу, цікавасць урада Нарвегіі да Азербайджану і прысутнасць тут міністра прамысловасці і энергетыкі Нарвежскай дзяржавы, урада спадара Сталтэнберга. Ён прыняў удзел у выставе і зараз вымушаны вярнуцца ў сваю краіну па важным пытанні. Аднак ён разам з намі. Цяпер з намі тут знаходзяцца таксама кіраўнікі кампаніі «Статойл» і прадстаўнікі Міністэрства прамысловасці і энергетыкі Нарвегіі, прымаюць удзел у падпісанні гэтага кантракту. Я вітаю іх.

З пачатку працэсу распрацоўкі нафтагазавых радовішчаў у азербайджанскім сектары Каспійскага мора сумесна з кампаніямі свету мы з самага пачатку і да сённяшняга дня супрацоўнічаем з Расійскай Федэрацыяй. У кастрычніку 1993 года міністр паліва і энергетыкі Расійскай Федэрацыі Юрый Шафранік з прадстаўнічай дэлегацыяй знаходзіўся ў Азербайджане. У той час мы падпісалі пагадненне паміж урадам Азербайджанскай Рэспублікі і Расійскай Федэрацыі аб сумеснай распрацоўцы нафтавых радовішчаў у азербайджанскім сектары Каспійскага мора. Расійская Федэрацыя і яе буйная нафтавая кампанія «Лукойл» з'яўляюцца членамі ўсіх падпісаных намі да гэтага часу кантрактаў - кантракту, падпісанага ў верасні 1994 года, кантракту, падпісанага ў лістападзе 1995 года аб сумеснай распрацоўцы нафтавага радовішча «Карабах». Кампанія «Лукойл» з'яўляецца таксама членам падрыхтаванага сёння кантракта аб сумеснай распрацоўцы радовішча «Шахдзяніз». Лічу гэта вельмі станоўчым фактам. Я адзначаю гэта як сведчанне эканамічнага супрацоўніцтва паміж Азербайджанам і Расіяй. З гэтай нагоды я асобна вітаю прадстаўнічую дэлегацыю, якая прыбыла ў Азербайджан, і асабліва першага намесніка міністра паліва і энергетыкі Расіі спадара Уладзіміра Касцюніна.

Адной з асаблівасцяў сёння, кантрактаў, якія сёння падпісваюцца, з'яўляецца тое, што мы прыступаем да супрацоўніцтва ў галіне нафтагазавай прамысловасці з новымі краінамі. Адной з гэтых краін з'яўляецца Францыя, вядомая кампанія гэтай краіны «Эльф Акітэн». Я высока ацэньваю наша супрацоўніцтва з Францыяй у гэтай галіне і хачу заявіць аб сваім задавальненні гэтым. У сувязі з гэтым я асабліва вітаю кіраўніка дэлегацыі, якая прыбыла ў Азербайджан з Францыі, намесніка міністра прамысловасці і энергетыкі Французскай Рэспублікі спадара Гі Арлеці і прэзідэнта кампаніі «Эльф Акітэн» спадара Піліпа Жафрэ.

Я адзначыў і хачу яшчэ раз заявіць, што кампанія «Цюрк пятролары» Турэцкай Рэспублікі цесна супрацоўнічае з намі ў галіне нафтагазавай прамысловасці. Яны ўжо некалькі гадоў займаюцца распрацоўкай кантракту па радовішчу «Шахдзяніз» сумесна з кампаніямі «Брытыш пятролеум» і «Статойл». Менавіта ў выніку ўсяго гэтага кампанія «Туркія пятролары ананім артаглыгы» з'яўляецца актыўным удзельнікам кантракту, які зараз падпісваецца. З Турцыі да нас пастаянна прыязджаюць высокапастаўленыя дэлегацыі. Паважаны пасол  сёння заявіў, што міністр энергетыкі не змог прыбыць сюды ў сувязі з унутранай абстаноўкай у Турцыі. Але мы лічым, што ён таксама тут. Сёння я асобна падкрэсліваю ўдзел у кантракце Турэцкай Рэспублікі і яе кампаніі «Туркія пятролары ананім артаглыгы». Я вітаю дэлегацыю, якая прыбыла ў Азербайджан з Турэцкай Рэспублікі, прэзідэнта кампаніі « Туркія пятролары ананім артаглыгы» спадара Сідгі Санджар і ўсіх нашых гасцей, якія прыбылі з Турцыі.

Іран - блізкі сусед, сябар Азербайджана, супрацоўніцтва паміж Азербайджанам і Іранам развіваецца з кожным днём . Цяпер мы нарошчваем наша супрацоўніцтва з Іранам і ў галіне нафтагазавай прамысловасці. Хачу адзначыць, што ў нас ёсць гэтае супрацоўніцтва. Азербайджанскія нафтавікі атрымалі заказ прабурыць дзве свідравіны ў іранскім сектары Каспійскага мора і працуюць там. Мы лічым гэта сведчаннем нашага супрацоўніцтва з Іранам. У Каспійскім моры Іран мае свой сектар. Але ў той жа час я лічу станоўчай падзеяй тое, што да распрацоўкі радовішча «Шахдзяніз» у азербайджанскім сектары Каспійскага мора прыцягнуты і Іран. Мяркую, што гэта будзе садзейнічаць яшчэ большаму развіццю нашага супрацоўніцтва. У кантракце, які падпісваецца сёння ўдзельнічае таксама кампанія АІЕК Ісламскай Рэспублікі Іран. Я вітаю гасцей, якія прыбылі з Ісламскай Рэспублікі Іран, вітаю першага віцэ-прэзідэнта нацыянальнай нафтавай кампаніі спадара Сяйідам Алі Акбара Хашымі.

Прадстаўлены для падпісання кантракт заснаваны на сумеснай працы на нафтавым радовішчы Азербайджана кампаній сямі краін: Азербайджанскай Рэспублікі, Вялікабрытаніі, Нарвегіі, Расіі, Турцыі, Францыі, Ірана. Гэта вельмі знамянальная падзея.

Ад усяго сэрца я віншую вас, азербайджанскі народ з нагоды гэтай знамянальнай падзеі - падпісання новага нафтавага кантракту і хачу выказаць надзею на тое, што гэты наш вялікі крок, зроблены ў галіне эканамічнага супрацоўніцтва, развіцця эканомікі, прынясе новыя поспехі ў імя росквіту  азербайджанскага народу.

Я вітаю тых, хто сабраўся ў гэтай зале - гасцей, якія прыбылі з замежных краін, паслоў замежных краін у Азербайджане, прадстаўнікоў міжнародных арганізацый у Азербайджане, усіх нашых гасцей з нагоды падпісання гэтага кантракту, хачу выказаць надзею на тое, што ў будучыні мы зноў будзем сведкамі такіх вялікіх падзей.

Яшчэ раз віншую ўсіх вас. Лічу, што можна прыступаць да падпісання кантракту.

Калі ласка.