Прамова Прэзідэнта Азербайджанскай Рэспублікі Гейдара Аліева на цырымоніі падпісання ў Баку кантракту паміж Дзяржаўнай нафтавай кампаніяй Азербайджана і кансорцыумам замежных нафтавых кампаній аб сумеснай распрацоўцы радовішчаў у Каспійскім шэльфе - Палац "Гюлістан", 20 верасня 1994 года


scotch egg
scotch egg
scotch egg
scotch egg
temp-thumb
temp-thumb
temp-thumb
temp-thumb

Дамы і спадары, паважаныя госці!

Сёння ў жыцці Азербайджанскай Рэспублікі адбываецца гістарычная падзея, якая з'яўляецца завяршэннем перамоў, якія доўжыліся на працягу трох гадоў.

Перамовы паміж Дзяржаўнай нафтавай кампаніяй Азербайджанскай Рэспублікі і замежнымі нафтавымі кампаніямі аб сумеснай эксплуатацыі нафтавых радовішчаў "Азеры", "Чыраг" і часткі радовішча "Гюнешлі", якія адносяцца да азербайджанскага сектару Каспія,  завершаны і праект кантракта аб вядзенні сумесных распрацовак падрыхтаваны і прадстаўлены.

Сёння мы сабраліся ў сталіцы Азербайджана Баку, у гэтым цудоўным палацы "Гюлістан" на цырымонію падпісання кантракту. У сувязі з падпісаннем кантракта ў Баку прыбылі дзяржаўныя прадстаўнікі замежных краін, госці. Усіх нашых гасцей, якія прыбылі ў Баку для ўдзелу ў гэтай цырымоніі, сардэчна вітаю і кажу ім: "Сардэчна запрашаем!".

Перамовы, якія вяла Дзяржаўная нафтавая кампанія Азербайджана з нафтавымі кампаніямі замежных краін, праходзілі пад апекай дзяржаў і ўрадаў гэтых краін, падтрымліваліся імі. На цырымонію падпісання кантракту прыбылі дэлегацыі з замежных краін. Сардэчна вітаю дэлегацыі Злучаных Штатаў Амерыкі, Расійскай Федэрацыі, Каралеўства Вялікабрытаніі, Турэцкай Рэспублікі, Нарвегіі, якія ўдзельнічаюць у гэтай цырымоніі, і кажу ім: "Сардэчна запрашаем!".

Вітаю дзяржаўнага міністра Турэцкай Рэспублікі паважанага Неджмеддзіна Джовхары, які прымае ўдзел у гэтай гістарычнай падзеі. Вітаю міністра энергетыкі Каралеўства Вялікабрытанія паважанага Цімаці Эгара. Вітаю намесніка міністра энергетыкі ЗША паважанага спадара Уільяма Уайта. Вітаю першага намесніка міністра энергетыкі і прамысловасці Нарвежскай дзяржавы паважанага спадара Гунар Мурванта. Вітаю начальніка галоўнага ўпраўлення міністэрства паліва і энергетыкі Расійскай Федэрацыі паважанага спадара Станіслава Пугача. Вітаю членаў парламента Вялікабрытаніі, якія не палічылі за працу прыбыць у Баку для ўдзелу ў гэтай цырымоніі і якія знаходзяцца сярод нас, дэлегацыю таварыства дружбы Англія - Азербайджан. Вітаю прэзідэнта Ісламскага банка развіцця паважанага спадара Асаму Джафара Факіха, які ўдзельнічае ў нашай цырымоніі. Вітаю прадстаўнікоў дыпламатычнага корпуса ў Азербайджане, паважаных паслоў, прадстаўнікоў і кіраўнікоў міжнародных арганізацый.

Азербайджанская Дзяржаўная Нафтавая Кампанія на працягу трох гадоў вяла перамовы з замежнымі нафтавымі кампаніямі, якія пазней аб'ядналіся ў кансорцыум, яны сумесна падрыхтавалі праект дамовы. Дэлегацыі гэтых буйных кампаній ўдзельнічаюць у нашай сённяшняй цырымоніі. Я іх сардэчна вітаю. Вітаю прэзідэнта кампаніі "АМАКА" спадара Уільяма Лаўры. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Бі-Пі", яе кіраўніка, прэзідэнта кампаніі спадара Джона Браўна. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Статойл", яе кіраўніка спадара Ёгана Ніка Волда. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Лукойл", яе кіраўніка, прэзідэнта кампаніі спадара Вагіда Алекперава. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Макдэрмот", яе кіраўніка спадара Уільяма Вітниса. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Пеннзойл", яе кіраўніка, прэзідэнта кампаніі спадара Томаса Гамільтана. Вітаю дэлегацыю кампаніі "РЭМКА", яе кіраўніка, прэзідэнта кампаніі спадара Стывена Рэмпа. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Туркі петроллеры", яе кіраўніка спадара Сідгі Санджар. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Юнакал", яе кіраўніка спадара Джона Амелі. Вітаю дэлегацыю кампаніі "Дэльта интэрнэшнл", яе кіраўніка, прэзідэнта кампаніі спадара Фацеха Аль-Альбан. Паважаныя дамы і спадары!

Нафта - самае вялікае нацыянальнае багацце Азербайджанскай Рэспублікі і азербайджанскага народа.

Азербайджан, вядомы з старажытных часоў нафтавы край, валодае такімі прыроднымі багаццямі, як нафта і газ. Таму Азербайджан і называюць Краінай агнёў. Азербайджан мае вялікую гісторыю здабычы нафты, яе прымянення і перапрацоўкі. У 1847 годзе ў Азербайджане ў Баку на Бібі-Эйбаце ўпершыню ўдарыў нафтавы фантан. З таго часу і пачалася здабыча азербайджанскай нафты прамысловым спосабам.

У 1872 годзе браты Нобелі стварылі ў Баку першую нафтавую кампанію, і з гэтым у нашу краіну для выкарыстання нафты пачалі прыбываць замежныя фірмы, пачаў паступаць замежны капітал.

Такім чынам, у другой палове XIX стагоддзя шэраг сусветных дзяржаў, фірмы развітых дзяржаў праявілі вялікую цікавасць да здабычы нафты ў Азербайджане, у Баку. З канца мінулага стагоддзя кампаніі многіх замежных краін прыступілі да здабычы Бакінскай нафты. За 1872 г. у Азербайджане было здабыта 26 тыс. тон нафты. У пачатку цяперашняга стагоддзя, у 1900 годзе ў Азербайджане было здабыта ўжо 10 млн. тон нафты, што склала 95 працэнтаў нафты, якая здабываецца ў Расіі, і 50 працэнтаў сусветнай здабычы нафты. У першае дваццацігоддзе XX стагоддзя замежныя нафтавыя кампаніі і мясцовыя прадпрымальнікі прыкладалі вялікія намаганні для здабычы і перапрацоўкі нафты, і ў Азербайджане атрымала развіццё нафтавая прамысловасць.

Гэты перыяд можна назваць умоўна першым этапам гісторыі нафтавай прамысловасці ў Азербайджане. У гэты перыяд Бакінскай нафтай карысталіся паўсюль у свеце. Азэрбайджанская нафту прынесла вялікія прыбыткі замежным кампаніям. У Азербайджане з'явіліся буйныя прадпрымальнікі, яны атрымлівалі значныя прыбыткі. У гэты перыяд развіццё нафтавай прамысловасці Азербайджана дало вялікі стымул для развіцця горада Баку, наогул Азербайджана. Сталіца Азербайджана Баку стаў вялікім прамысловым горадам, адным з найбуйнейшых індустрыяльных цэнтраў Расійскай імперыі таго часу. Наш Баку, які мае старажытную гісторыю, здабыў у той перыяд новае аблічча, пашырыўся, папрыгажэў, і тут былі пабудаваныя будынкі, прадпрыемствы, заводы і іншыя прамысловыя аб'екты, якія адказваюць патрабаванням таго часу. Цяпер мы павінны па вартасці ацаніць зробленае ў той перыяд і адзначыць вялікую ролю нафты ў развіцці Азербайджана, Баку.

У 1918 годзе ў нас у краіне была створана дэмакратычная дзяржава. Азербайджан здабыў незалежнасць, праіснаваў як незалежная дзяржава на працягу каля двух гадоў. Гэта дзяржава імкнулася выкарыстаць багацця, якія належаць народу, для яго дабрабыту. Аднак, на жаль, гэтыя намаганні не прынеслі жаданых вынікаў. Бо ў 1920 годзе Азербайджанская Дэмакратычнае дзяржава загінула.

У тым жа годзе ў Азербайджане быў усталяваны савецкі сацыялістычны рэжым. На працягу наступных 70 гадоў Азербайджан жыў ва ўмовах гэтага рэжыму, знаходзячыся ў складзе Савецкага Саюза. Нафта - самае вялікае багацце Азербайджана - выкарыстоўвалася ў інтарэсах Савецкага Саюза. Гэты перыяд можна назваць другім перыядам у гісторыі нафтавай прамысловасці. Гэты перыяд можна назваць другім перыядам у гісторыі нафтавай прамысловасці. У гэты перыяд нафтавая прамысловасць Азербайджана імкліва развівалася. З прычыны таго, што нафтавая прамысловасць была неабходная для развіцця індустрыяльнага і эканамічнага патэнцыялу Савецкага Саюза, сюды былі накіраваны вялікія намаганні. Таму ў развіцці нафтавай прамысловасці Азербайджана былі дасягнуты важныя зрухі.

У гэты перыяд стварылася вялікая армія нафтавікоў Азербайджана. Нафтавая і газавая прамысловасці Азербайджана імкліва развіваліся, будаваліся буйныя прадпрыемствы. Былі створаны вялікія агмені навукі, даследчыя інстытуты нафтавай галіны. У мэтах падрыхтоўкі высокакваліфікаваных кадраў для нафтавай прамысловасці быў адкрыты інстытут, цяпер названы Нафтавы Акадэміяй. Нафтавікі Азербайджана, спецыялісты, вучоныя, адным словам, усе людзі, занятыя ў нафтавай галіне, самааддана працавалі ў імя развіцця нафтавай прамысловасці, напісалі слаўныя старонкі гісторыі Азербайджана.

Як я сказаў, нафта Азербайджана выкарыстоўвалася не для яго самога, а для развіцця ўсяго Савецкага Саюза. У 1941-1945 гады, у перыяд Другой сусветнай вайны азербайджанская нафта складала 75 адсоткаў усёй нафты, якая здабывалася ва ўсёй краіне. І нафтавая прамысловасць Азербайджана, нашы нафтавікі маюць вялікія заслугі ў перамозе над нямецкім фашызмам, які пагражаў усяму свету, у разгроме яго.

Навукоўцы, якія працавалі ў нафтавай галіне Азербайджана, спецыялісты, нашы нафтавікі прымалі актыўны ўдзел у развіцці і распрацоўцы новых нафтавых радовішчаў у любой кропцы Савецкага Саюза. Невыпадкова, што новыя нафтавыя радовішчы, адкрытыя і распрацаваныя дзякуючы іх намаганням і працы, называліся "другім Баку", "трэцім Баку", "чацвёртым Баку ". Неацэнныя заслугі азербайджанскіх нафтавікоў у развіцці і эксплуатацыі найбуйнейшых у Расіі - сібірскіх, цюменскіх радовішчаў, стварэнні там магутных нафтавых і газавых комплексаў, азербайджанскія нафтавікі ў тых краях і да цяперашняга часу складаюць большасць сярод нафтавікоў.

Я лічу неабходным давесці гэта сёння да ведама нашых гасцей, нагадаць пра гэта азербайджанскаму народу Бо ўсё гэта складае гонар і славу азербайджанскага народа, кажа пра вялікія заслугі нашага народа, нашых нафтавікоў у сусветнай эканоміцы.

Адным з дасягненняў азербайджанскіх нафтавікоў з'яўляецца тое, што яны шмат папрацавалі для здабычы нафты на Каспіі. У гэтым напрамку былі прадпрынятыя крокі як у пачатку 20-х гадоў, так і ў 30-я гады, аднак магутная здабыча нафты на Каспійскім моры пачалася 7 лістапада 1949. У гэты дзень на плошчы, якую мы называем Нафтавымі камянямі, з нафтавай свідравіны забіў першы фантан.

Вопыт марскіх нафтавікоў Азербайджана на працягу мінулых 45 гадоў як у былым Савецкім Саюзе, так і ў шматлікіх краінах свету быў прыкладам здабычы нафты з глыбінь мора. Заслугі азербайджанскіх навукоўцаў, нафтавікоў у гэтай галіне вялікія.

Як вы ведаеце, тры гады таму наш народ здабыў свабоду, Азербайджан стаў незалежнай рэспублікай, азербайджанскі народ стаў гаспадаром свайго лёсу. Наш народ заваяваў магчымасць распараджацца сваімі прыроднымі багаццямі па ўласным меркаванні. Такім чынам, у жыцці Азербайджана пачалася новая эпоха. А ў гісторыі нашай нафтавай прамысловасці закладзены падмурак, умоўна кажучы, трэцяга этапу. Цяпер, на новым этапе, мы, выказваючы волю азербайджанскага народа, прымаем адпаведныя меры для выкарыстання яго прыродных багаццяў. На працягу апошніх трох гадоў вяліся перамовы з замежнымі кампаніямі і дасягнуты пагадненні. Сёння, у гэты гістарычны дзень, прыблізна праз 150 гадоў з часу пачатку прамысловай здабычы і перапрацоўкі нафты ў Азербайджане, я выказваю падзяку ўсім пакаленням азербайджанскіх нафтавікоў, навукоўцаў, спецыялістаў, якія працуюць у галіне нафтавай прамысловасці рэспублікі, усім інжынерам і працоўным за намаганні, прыкладзеныя імі у гэты перыяд па здабычы нашых прыродных багаццяў для паляпшэння ў пэўнай ступені дабрабыту нашага народа, за іх самаадданую працу, вялікія навуковыя адкрыцці і сардэчна віншую іх з дасягненнямі, якіх яны дамагліся сёньня.

З часу здабычы і перапрацоўкі нафты прамысловым спосабам у Азербайджане з нетраў зямлі на тэрыторыі нашай краіны - на сушы і на моры - здабыты 1 мільярд 325 тон нафты. У азербайджанскім сектары Каспія за 45 гадоў атрымана 400 мільёнаў тон нафты. У той жа час за гэты перыяд здабыта да 450 мільярдаў кубаметраў газу. Усё гэта - вялікія дасягненні, трывалая аснова і падмурак для развіцця эканомікі, нафтавай прамысловасці Азербайджанскай Рэспублікі ў будучыні.

Колькі б нафты ні здабывалі, якіх бы дасягненняў у мінулым ні дамагаліся, мы павінны звярнуць увагу на тую праўду, што да апошняга часу, гэта значыць да здабыцця Азербайджанам незалежнасці, наш народ ніколі не быў гаспадаром сваіх прыродных багаццяў. Хоць да 1920 года наша нафта здабывалася і замежнымі кампаніямі і сваімі, азербайджанскімі, прадпрымальнікамі, хоць для развіцця Азербайджана, асабліва Баку, было зроблена шмат, народ не быў гаспадаром гэтага багацця.

Пачынаючы з 1920 года, у жыцці Азербайджана адбыліся значныя змены. Развівалася эканоміка Азербайджана, у рэспубліцы быў створаны магутны індустрыяльны патэнцыял, наша нафтавая прамысловасць прайшла вялікі гістарычны шлях. Аднак зноў жа Азербайджан не быў адзіным і поўным гаспадаром сваёй нафты. Усе гэтыя нашы багацці належалі не нам, а Савецкай дзяржаве. А зараз мы жывем на новым этапе. Азербайджанская Рэспубліка - незалежная дзяржава. Азербайджанскі народ - гаспадар сваіх прыродных багаццяў. Наш народ самастойна вырашае, як яму выкарыстаць гэтыя багацці.

Менавіта на аснове гэтых прынцыпаў вяліся на працягу трох гадоў перамовы Дзяржаўнай Нафтавай Кампаніі Азербайджанскай Рэспублікі з вядучымі замежнымі нафтавымі кампаніямі аб сумеснай распрацоўцы нашых нафтавых радовішчаў. Несумнеўна, гэтыя перамовы ішлі не гладкім шляхам, тут былі цяжкасці, і спускі, і ўздымы. Аднак перамовы, нарэшце, завершаны. Цікавасць замежных кампаній, якія маюць багаты вопыт, да азербайджанскай нафты цалкам натуральная, і мы гэта прынялі з задавальненнем, мы і самі праяўлялі і праяўляем вялікую зацікаўленасць у гэтым.

У адрозненне ад мінулых перыядаў, цяпер па гэтых пытаннях Азербайджанская Рэспубліка самастойна вядзе перамовы з любой краінай, у тым ліку з краінамі, якім належаць гэтыя нафтавыя кампаніі, з замежнымі кампаніямі і імкнецца, каб яе прынцыпы былі прынятыя. Дагавор паміж Дзяржаўнай нафтавай кампаніяй Азербайджана і замежнымі нафтавымі кампаніямі аб сумеснай распрацоўцы нафтавых радовішчаў "Азеры", "Чыраг" і часткі радовішча "Гюнешлі" у выніку перамоваў, нарэшце, падрыхтаваны і завершаны. Гэты дагавор прадстаўлены мне, Прэзідэнту Азербайджана. Як вам вядома, 14 верасня пасля таго, як дагавор быў прааналізаваны, я выдаў Указ аб падпісанні яго Дзяржаўнай Нафтавай Кампаніяй Азербайджана. Замежныя кампаніі таксама прынялі рашэнне аб падпісанні праекта. Кіраўнікі дзяржаў у краінах, якім належаць гэтыя кампаніі, таксама далі сваё бласлаўлення. У выніку ўсяго гэтага мы сабраліся сёння сюды на цырымонію падпісання кантракту.

Хачу прама сказаць, што зусім не ўсе пажаданні азербайджанскага боку знайшлі адлюстраванне ў дагаворы. Але мы разумеем, што ў любым дагаворы павінны ўлічвацца інтарэсы абодвух бакоў. Кансорцыум нафтавых кампаній Захаду імкнуўся забяспечыць свае інтарэсы, Дзяржаўная Нафтавая Кампанія Азербайджана прыкладала намаганні для забеспячэння нацыянальных інтарэсаў Азербайджанскай Рэспублікі. Магу сказаць, што ў выніку вялікай і напружанай працы, у выніку падыходу бакоў да справы з высокай ступенню адказнасці падрыхтаваны дагавор, які адказвае інтарэсам абодвух бакоў. Таму я лічу, што кантракт, які будзе падпісаны сёння, з эканамічнага пункту гледжання выгадны для сучаснасці і будучыні Азербайджанскай Рэспублікі і даў распараджэнне аб падпісанні яго. Прадпрымаючы такі крок, мы дэманструем свету, што Азербайджан з'яўляецца краінай, адкрытай свету, сусветнай эканоміцы. Падпісаннем гэтага кантракту яшчэ раз дэманструем свету, што суверэнныя правы Азербайджанскай Рэспублікі ўмацаваліся, што Азербайджан з'яўляецца цалкам незалежнай дзяржавай, што наш народ з'яўляецца гаспадаром сваіх багаццяў. Падпісаннем кантракту мы ўсталёўваем сувязі паміж Азербайджанскай Рэспублікай і развітымі краінамі свету, з іх буйнымі кампаніямі, ствараем аснову для ўваходжання эканомікі Азербайджана ў сусветную эканоміку, вольную рынкавую эканоміку. Падпісаннем гэтага кантракту мы яшчэ раз дэманструем свету, што Азэрбайджанская Рэспубліка з'яўляецца дэмакратычнай і прававой дзяржавай, што ў Азербайджане адкрылася шырокае поле для зацвярджэння і развіцця прынцыпаў дэмакратыі, што Азербайджанская Рэспубліка мае намер ісці па шляху рынкавай эканомікі.

Падпісанне гэтага кантракта - першы буйны крок па ажыццяўленню ў Азербайджане рынкавай эканомікі. Падпісаннем гэтага кантракту мы адкрываем шырокі шлях ўкладання замежнымі краінамі інвестыцый у Азербайджан. Ствараем аснову для дзейнасці ў Азербайджане кампаній іншай галіновай накіраванасці, яшчэ раз дэманструем свету стабільнасць, пануючую ў эканоміцы і грамадска-палітычным жыцці Азербайджана. Падпісаннем гэтага кантракту, мы выказваем надзею на ўмацаванне дружалюбных адносін эканамічнага супрацоўніцтва і наогул сувязяў ва ўсіх сферах з краінамі, якія прадстаўляюцца кампаніямі, што ўваходзяць у нафтавы кансорцыум, такімі вялікімі краінамі, як Злучаныя Штаты Амерыкі, Расія, Англія, Турцыя, Нарвегія.

Такім чынам, для падпісання дамовы створана цудоўная абстаноўка, і мы сёння з'яўляемся сведкамі вялікай падзеі. Падпісанне дамовы адкрывае новы этап у жыцці Азербайджана, у яго эканоміцы, асабліва ў нафтавай прамысловасці. Кантракт заключаецца тэрмінам на 30 гадоў. Значыць, перад намі доўгі шлях, нас чакаюць вялікія справы, вялікія задачы. Тыя, хто рыхтаваў дагавор, добра ведаюць, аднак я хачу заявіць усім прысутным тут, усяму азербайджанскаму народу, што калі цяжка было прыйсці да падпісання дамовы, то ажыццяўленне яго будзе яшчэ цяжэйшым. Выгада ад кантракту, яго станоўчыя вынікі для кожнага з абодвух бакоў, у тым ліку для азербайджанскага народа, незалежнай Азербайджанскай Рэспублікі, залежаць ад паслядоўнага выканання яго. Дагавор падобны дарозе з двухбаковым рухам: трэба, каб абодва бакі рухаліся з аднолькавай хуткасцю. Несумнеўна, што перад замежнымі кампаніямі вылучаюцца вялікія задачы. Хачу выказаць надзею, што гэтыя кампаніі і дзяржаўныя органы краін, якія яны прадстаўляюць, будуць своечасова прымаць неабходныя меры для ажыццяўлення гэтага кантракту.

Задачы, якія выпадаюць на долю Азербайджанскай Рэспублікі, больш складаныя, больш цяжкія. Вы ведаеце, што эканоміка Азербайджана перажывае цяжкі крызіс. Вялікія цяжкасці стварыліся і ў нафтавай прамысловасці. Для выхаду з гэтага крызісу, развіцця эканомікі Азербайджана, уздыму ў кароткі тэрмін дабрабыту народа на належны ўзровень усе павінны аб'яднаць намаганні, працаваць рука аб руку над ажыццяўленнем кантракту. Спадзяюся, што гераічныя, вопытныя нафтавікі Азербайджана, навукоўцы, усе, хто заняты ў гэтай галіне нашай эканомікі, успрымуць гэтую задачу, як самую вялікую, самую ганаровую, прымуцца за работу па ажыццяўленню гэтага кантракту. Як Прэзідэнт Азербайджана, аддаючы распараджэнне аб падпісанні гэтага дагавора, адчуваю сваю адказнасць і даю вам слова, што зраблю ўсё, што залежыць ад мяне, для яго ажыццяўлення.

Сёння ў гэтай ўрачыстай і ўражлівай абстаноўцы я віншую нафтавікоў Азербайджана, азербайджанскі народ, усіх грамадзян Азербайджана з гэтай гістарычным падзеяй. Шаную працу дэлегацыі Дзяржаўнай нафтавай кампаніі Азербайджана, якая папрацавала ў гэтай галіне, наогул усю працу кампаніі ў гэтым напрамку і віншую з дасягнутымі поспехамі. Сардэчна віншую кіраўнікоў замежных кампаній, кансорцыума, якія правялі вялікую працу для завяршэння гэтага кантракту, усіх работнікаў гэтых кампаній, выказваю ім свае добрыя пажаданні і хачу перадаць ім сваю упэўненасць у тым, што наша супрацоўніцтва будзе паспяховым.

У сувязі з гэтай падзеяй сардэчна віншую кіраўнікоў дзяржаў і ўрадаў краін, якія прадстаўляюцца замежнымі кампаніямі ЗША, Расіі, Вялікабрытаніі, Турцыі, Нарвегіі. На аснове гэтага дагавора мы цесна аб'ядноўваемся і пачынаем вялікае супрацоўніцтва, і я не сумняваюся, што супрацоўніцтва наша будзе паспяховым, усе сілы, якія перашкаджаюць гэтаму, атрымаюць адпор, Азербайджан, як гаспадар свайго лёсу, сваіх багаццяў, дзякуючы гэтаму супрацоўніцтву ў сусветным эканамічным супольніцтве зойме сваё годнае месца.

Яшчэ раз сардэчна віншую вас, прысутных на гэтай цырымоніі, усіх, хто праяўляе станоўчую зацікаўленасць у гэтых пытаннях і бласлаўляю на падпісанне дамовы. Хай будзе на карысць і дабро! У імя шчаслівага будучага азербайджанскага народа сардэчна віншую з падпісаннем тут, сёння гэтага дагавора. Дзякуй.

Заключная прамова на цырымоніі падпісання кантракту

Паважаныя дамы і спадары!

Паважаныя госці!

Завяршаецца працэс падпісання пагаднення, якое рыхтавалася на працягу трох гадоў. Пагадненне ўжо падпісана. Я выступіў да падпісання пагаднення. І таму шчыра віншую вас, азербайджанскі народ, замежныя кампаніі, якія з'яўляюцца іншым бокам гэтага пагаднення, кіраўнікоў дзяржаў замежных краін, якія далучыліся да гэтай дамовы, дэлегацыі прадстаўнікоў, усіх вас з падпісаннем гэтага пагаднення. Кіраўнікі дэлегацый прадстаўнікоў, якія прыбылі з замежных краін, кіраўнікі кампаній пасля падпісання пагаднення выступілі, выказалі выдатныя думкі пра змест пагаднення, яго сутнасці і будучым значэнні. Ва ўсіх выступах прагучала адзіная думка аб карысці пагаднення як для Азербайджана, так і для кампаній замежных краін, якія падпісаліся пад гэтым дакументам.

У выступах былі сказаны добрыя словы аб азербайджанскай народзе, незалежнай Азербайджанскай Рэспубліцы, выказаны цёплыя пажаданні. Я ўдзячны за гэтыя словы і ў канцы цырымоніі хачу яшчэ раз сказаць, што гэта пагадненне дапаможа Азербайджанскай Рэспубліцы заняць годнае месца ў сусветнай супольнасці, цесна звяжа эканоміку нашай краіны з сусветнай эканомікай, свабоднай рынкавай эканомікай.

Я лічу сябе вельмі шчаслівым за ўдзел у падрыхтоўцы, падпісанні гэтага пагаднення.  Усведамляю ўзятую на сябе адказнасць і спадзяюся, што будучыя пакаленні годна ацэняць  гістарычную падзею, што адбываецца сёння тут. Яшчэ раз віншую вас. Лічу першую частку цырымоніі падпісання завершанай. Усім вам, усяму азербайджанскаму народу жадаю шчасця, поспехаў ва ўсіх справах. Дзякуй, далейшых поспехаў!