Przemówienie Prezydenta Republiki Azerbejdżanu na konferencji biznesowej pt. „Nowe możliwości w regionie Morza Czarnego” w Stambule, 28 kwietnia 1997 r.

Szanowny Panie Przewodniczący!

Szanowne Panie, Szanowni Panowie!

Serdecznie witam szanownych szefów państw i rządów na konferencji biznesowej „Nowe możliwości w regionie Morza Czarnego”, zorganizowanej przez Organizację Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego wspólnie z Radą ds. Zewnętrznych Stosunków Gospodarczych Republiki Turcji.

Przekazuję podziękowania dla szanownego prezydenta Sulejmana Demirela oraz organizatorów konferencji, za okazaną gościnność oraz wspaniałe warunki do pracy, jakie stworzono dla nas.

Szczególne znaczenie ma to, że nasze przedsięwzięcie odbywa się w pięknym Stambule. Pięć lat temu, w lipcu 1992 roku, właśnie tutaj jedenaście państw basenu Morza Czarnego ogłosiło powstanie nowej organizacji międzynarodowej, mającej na celu przekształcenie naszego regionu w region pokoju, stabilności i rozkwitu.

Można z satysfakcją odnotować, iż pięć lat, które mamy za sobą, utrwaliło nas w przekonaniu, że podjęliśmy właściwą decyzję, oraz że Organizacja Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego jest organizacją niezbędną i zasługującą na istnienie. Na przestrzeni tego okresu podjęto działania zmierzające do poszerzenia i zacieśniania naszej współpracy, osiągnięto również pozytywne rezultaty w dziedzinie handlu regionalnego oraz współpracy gospodarczej.

Wszystko to przyczyniło się do stworzenia odpowiedniej atmosfery oraz warunków dla wprowadzenia naszej współpracy na nowy, wyższy poziom i wdrożenia nowych form współpracy. Konferencja biznesowa Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego jest właśnie jedną z takich form. W konferencji tej biorą udział przedstawiciele kręgów biznesowych państw-uczestników Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego. Bez wątpienia przyczyni się to do sukcesu naszej współpracy, konkretyzacji naszych planów, powstania nowych wspólnych przedsiębiorstw, rozwiązania istniejących problemów.

Udział w tym przedsięwzięciu szefów państw i rządów krajów-członków Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego, przedstawicieli ONZ, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, Międzynarodowej Korporacji Finansowej i szefów wielu innych znaczących instytucji międzynarodowych jest dowodem tego, jak duże znaczenie przywiązuje się do Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego.

Jestem przekonany, iż ta konferencja stworzy warunki dla bardziej efektywnego użytkowania ogromnego potencjału naszego regionu, przyczyni się do wzrostu inwestycji i pozwoli na praktyczną realizację naszych regionalnych projektów ekonomicznych.

Na przykład istnieją duże możliwości dla wspólnej działalności i inwestycji w dziedzinie transportu, energetyki czy łączności. Projekty infrastruktury transportowej regionu Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej mają ogromne znaczenie. Infrastruktura ta zostanie zintegrowana z europejskim systemem transportowym. Koordynacja projektów transportowych Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego z projektami TRACECA stworzy szerokie możliwości dla przewozów towarowych między krajami Europy i Azji.

Połączenie systemów elektroenergetycznych krajów członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego jest projektem perspektywicznym. Może on być rozpatrywany również jako krok na drodze do utworzenia eurazjatyckiego systemu elektroenergetycznego. Region Morza Czarnego ma szczególne znaczenie dla transportu surowców energetycznych z regionu Morza Kaspijskiego. W związku z tym istnieje konieczność stworzenia bezpiecznego z punktu widzenia ekologii i niezawodnego systemu transportu surowców.

Azerbejdżan jest zainteresowany tymi projektami i zamierza brać czynny udział w ich opracowaniu i realizacji.

Szanowne Panie, Szanowni Panowie!

Głównym celem Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej jest zapewnienie rozkwitu naszemu regionowi, pokoju i dobrobytu naszym narodom. Ze względu na to, kontynuacja konfliktów zbrojnych w naszym regionie jest niedopuszczalna.

Wiadomo, że Republika Azerbejdżanu poniosła bardzo duże straty w rezultacie interwencji zbrojnej ze strony Republiki Armenii – pod okupację dostało się wówczas dwadzieścia procent naszego terytorium. Ponad milion mieszkańców Azerbejdżanu zostało uchodźcami i żyje w wyjątkowo trudnych warunkach.

Szczyt OBWE w Lizbonie w grudniu 1996 roku uchwalił w imieniu 53 krajów członkowskich tej organizacji następujące zasady zmierzające do rozstrzygnięcia konfliktu ormiańsko-azerbejdżańskiego:

- integralność terytorialna Armenii i Azerbejdżanu,

- szeroka autonomia Górskiego Karabachu w ramach Azerbejdżanu,

- bezpieczeństwo całej ludności Górskiego Karabachu.

Wymienione zasady zostały zatwierdzone również przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy 22 kwietnia 1997 roku.

My, ze swojej strony, podejmujemy wszystkie działania niezbędne dla praktycznego wdrożenia postanowień Szczytu Lizbońskiego i spodziewamy się, że 1997 rok będzie rokiem decydującym dla osiągnięcia pokoju. Wiążemy nadzieje z aktywizacją działalności Grupy Mińskiej OBWE, wspólnymi wysiłkami Rosji, USA i Francji – współprzewodniczących Konferencji Mińskiej oraz pomocy państw basenu Morza Czarnego.

Nawołujemy Armenię do pokojowego rozwiązania konfliktu w oparciu o zasady uchwalone podczas Szczytu w Lizbonie.

Korzystając z tej trybuny po raz kolejny potwierdzam ostateczne stanowisko Republiki Azerbejdżanu: nasza republika zamierza utrzymywać obowiązujący od trzech lat stan zawieszenia broni, aż do podpisania porozumienia pokojowego.

Wyrażam nadzieję, że wspólnym wysiłkiem osiągniemy rozwiązanie wszystkich konfliktów w naszym regionie i stworzymy podstawę dla niezachwianego pokoju, stabilności i dobrobytu naszych narodów oraz naszej współpracy. Dziękuję za uwagę.

Dziennik „Azerbejdżan”, 29 kwietnia 1997 r.