Hörmətli cənab sədr!

Hörmətli xanımlar və cənablar!

Sizi Amerika Birləşmiş Ştatlarının milli bayramı - İstiqlaliyyət bəyannaməsinin elan olunmasının 226-cı ildönümü münasibətilə ürəkdən təbrik edirəm, sizə və bütün Amerika xalqına ən xoş arzularımı çatdırıram.

Dünyada çox böyük tarixə malik ölkələr var. Yüz illərlə, min illərlə yaşamış və yaşayan ölkələr var. Onlarla müqayisədə, Amerika Birləşmiş Ştatlarının yaşı o qədər də böyük deyildir. Ancaq Amerika Birləşmiş Ştatlarının xalqı dünyanın, xüsusilə Avropanın demokratik dəyərlərindən istifadə edərək, öz müstəqilliyini əldə edərkən çox dəyərli bir dövlət qurmuşdur. Elə bir dövlət ki, o, yaranandan indiyə qədər bir çox sahələrdə dünya xalqları üçün, dünya dövlətləri üçün nümunələr göstərir.

Tarixi nöqteyi-nəzərdən çox qısa bir zamanda Amerika Birləşmiş Ştatları bütün sahələrdə sürətlə inkişaf edibdir və dünyanın fövqəldövlətinə çevrilibdir. Bunun səbəblərini təhlil etməyə ehtiyac yoxdur. Bu, artıq hamıya məlumdur. Ancaq mən, sadəcə, onu demək istəyirəm ki, bütün səbəblərlə yanaşı, Amerika Birləşmiş Ştatlarının İstiqlaliyyət bəyannaməsi elan edilərkən o, elə müdrikcəsinə yazılıb ki, onun əsasında ölkə bütün potensiallarını istifadə edib, sürətlə inkişaf edə bilibdir.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının tarixi ərzində demokratiyanın inkişafı, insan azadlığının təmin olunması, hüquq normalarına riayət edilməsi, insanların bərabərliyi və digər prinsiplər həmişə gözlənildiyinə görə və təmin olunduğuna görə, ölkə həm özü sürətlə inkişaf edib, həm də dünyanın bir çox dövlətlərinin bu istiqamətdə inkişaf etməsinə böyük təsir göstərmişdir.

Dünyada heç kəs şübhə etmir ki, Amerika Birləşmiş Ştatları böyük iqtisadi potensiala malik olan, bütün sahələrdə inkişaf etmiş, daim demokratik dəyərlərlə yaşayan böyük bir ölkədir. Amerika Birləşmiş Ştatları getdiyi yolu dünyanın bir çox qitələrində, bölgələrində bir çox xalqlar üçün nümunə göstərərək və o xalqlara yardım edərək, onları da tərəqqi yolu ilə, demokratiya yolu ilə inkişaf etməyə yönəldir.

Azərbaycan öz dövlət müstəqilliyinə nail olarkən dərhal Amerika Birləşmiş Ştatlarını özünə dost ölkə hesab etmişdir və Birləşmiş Ştatlarla əlaqələr yaradıb ondan faydalanmağı lazım bilmişdir. Bizim xalqımızı bu yolla getməyə sövq edən o fikir deyil ki, sadəcə, Amerika Birləşmiş Ştatları kimi böyük bir ölkə ilə bizim iqtisadi əlaqələrimiz olsun. İlk növbədə o fikirdir ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının əldə etdiyi ümumbəşəri dəyərlərdən xalqımız faydalansın və ölkəmiz bir müstəqil dövlət kimi daim tərəqqi və demokratiya yolu ilə getsin.

Bizim bu dostluğumuz davam etmiş və ötən illərdə Amerika Birləşmiş Ştatları ilə əlaqələrimizin zəiflənməsinə, yaxud ona hansısa bir tərəfdən xələl gətirilməsinə heç vaxt yol verməmişik. Bu münasibətlərimiz Amerika Birləşmiş Ştatlarının müxtəlif şirkətləri ilə Azərbaycan arasında çox geniş və faydalı iqtisadi əlaqələrin yaranmasını təmin etmişdir.

Beş il bundan öncə, 1997-ci il iyul ayının sonu - avqust ayının əvvəlində mən Amerika Birləşmiş Ştatlarında rəsmi səfərdə olarkən keçirdiyim görüşlərdə və nəhayət, Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidenti və digər şəxsləri ilə imzaladığımız sənədlərdə bizim bu arzularımız, niyyətlərimiz və bu münasibətlərimiz öz əksini tapmışdır.

Mən cənab səfirin çıxışındakı bir müddəaya bir balaca dəqiqlik gətirmək istəyirəm. 11 sentyabr hadisələri bizimlə Amerika Birləşmiş Ştatlarını yaxınlaşdırmayıb, yəni buna ehtiyac olmayıbdır. 11 sentyabr hadisələri, sadəcə, Azərbaycan xalqının, Azərbaycan dövlətinin Amerika Birləşmiş Ştatları ilə əvvəlki illərdə yaranmış dostluq, əməkdaşlıq əlaqələrinə sadiqliyini nümayiş etdirdi.

Bəli, 11 sentyabr hadisələri bütün dünyanı lərzəyə gətirdi, hamını həyəcanlandırdı. Çünki indiyə qədər dünyada bu qədər dəhşətli terror hadisəsi görünməmişdi. Amerika Birləşmiş Ştatları beynəlxalq terrorizmlə mübarizəyə qalxmağa məcbur oldu və qalxdı. Bu zaman Azərbaycan dərhal bəyan etdi ki, Azərbaycan dövləti, Azərbaycan xalqı Amerika Birləşmiş Ştatları ilə bir alyansdadır, bir koalisiyadadır və bunun üçün üzərinə düşən bütün tədbirləri görməyə hazırdır.

Məlumdur ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının beynəlxalq terrorizmə qarşı mübarizəsi və həyata keçirdiyi çox ciddi, cəsarətli əməliyyatlar təkcə Amerika xalqına qəsd etmiş terroristlərdən, terrorist qruplardan qisas almaq məqsədi daşımırdı. O, terrorizmin bütün bəşəriyyət üçün nə qədər təhlükəli olduğunu dünyaya bəyan etdi. Bu təhlükəni təkcə Amerika xalqı üçün yox, bütün Yer üzündə aradan götürmək üçün əməliyyatlara başladı. Biz bu mübarizəni ədalətli hesab edirik. Bir də qeyd edirəm, Amerika Birləşmiş Ştatları bu mübarizəni bəşəriyyətin, dünyanın bəzi regionlarında yayılmış terrorizmin, narkotiklərin və bu kimi başqa şeylərin aradan götürülməsi və xalqların, millətlərin hamısının bu bəlalardan azad olunması üçün aparır.

Biz bunu tam ədalətli hesab edərək, ilk gündən Amerika Birləşmiş Ştatları ilə koalisiyadayıq və üzərimizə düşən vəzifələri yerinə yetirmişik və bundan sonra da yerinə yetirəcəyik. Beynəlxalq terrorizm çox təhlükəlidir. Ancaq eyni zamanda, Amerika Birləşmiş Ştatları öz müttəfiqləri ilə birlikdə dünyaya nümayiş etdirdi ki, Birləşmiş Ştatların hər bir belə təhlükənin qarşısını almağa qüdrəti var və ona qadirdir. Mən şübhə etmirəm ki, bu sahədəki tədbirlər insanları bu ağır faciələrdən xilas edəcək və dünyada demokratiya, ədalət yolu ilə gedən ölkələrin sayı getdikcə artacaq və dünyada daha heç bir müharibəyə yol verilməyəcək, insanlar rahat həyat sürəcəklər.

Bilirsiniz ki, Azərbaycan xalqı hələ 1988-ci ildə Ermənistan tərəfindən təcavüzə məruz qalıbdır. Münaqişə başlayıb, müharibə gedib, qanlar tökülüb, şəhidlər vermişik və müxtəlif səbəblərdən Azərbaycan torpaqlarının 20 faizi işğal olunubdur. İşğal olunmuş torpaqlardan bir milyondan artıq azərbaycanlı erməni qəsbkarları tərəfindən zorla öz yerindən-yurdundan çıxarılıb, didərgin düşübdür.

Bu hadisəyə də ədalətli qiymət verilməlidir. Qiymət də ondan ibarət olmalıdır ki, təcavüzkar separatizm və onun nəticəsində Ermənistan dövləti tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən hərbi təcavüz, terrorizm, ümumiyyətlə, insan cəmiyyətinə zidd olan bütün tədbirlərin həyata keçirilməsi bu vəziyyəti yaradıbdır. Azərbaycan indi belə vəziyyətdə bundan çıxış yollarını axtarır.

Biz Amerika Birləşmiş Ştatlarına bu məsələnin ədalətli həll olunması ilə əlaqədar həmişə ümid bəsləmişik, bu gün də bəsləyirik. Hesab edirəm ki, dünyanın fövqəldövləti olan, dünyanın bir çox regionlarında münaqişələrin qarşısını alan Amerika Birləşmiş Ştatları bizim regionda da, Cənubi Qafqazda da münaqişələrin, xüsusən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həll olunmasında da öz cəsarətli rolunu göstərəcəkdir.

Hörmətli xanımlar və cənablar!

Bu gün bayram günüdür. Ancaq təəssüflər olsun ki, biz bayram günü dünya xalqlarının, o cümlədən bizim xalqın yaraları haqqında daha çox danışırıq. Bu da bizdən asılı deyil, müasir dünyada yaranmış vəziyyətlə əlaqədardır. Ancaq dünya təkcə münaqişələrlə yaşamır. Dünya inkişaf edir, ölkələr, xalqlar demokratiya yolu ilə getməyə çalışırlar. Azərbaycanda bizim bu qədər böyük dərdimiz, yaramız olmasına baxmayaraq, böyük nailiyyətlərimiz də var. Onlar xalqımızı sevindirir, bu gün xalqımızın rahat yaşamasını təmin edir. Tam əminəm ki, Azərbaycan xalqı bu problemləri də həll edə biləcək, onun böyük iqtisadi potensialı və yaratdığımız hüquqi-demokratik dövlətimiz inkişaf edəcək. Amerika Birləşmiş Ştatlarının və Avropa ölkələrinin dəyərlərindən istifadə edərək, biz xalqımızı daha da yüksək səviyyəyə qaldıracağıq.

Bu gün bayram günü bir daha bəyan edirəm ki, Amerika Birləşmiş Ştatları bizim üçün dost ölkədir, bizim münasibətlərimiz strateji əməkdaşlıq xarakteri daşıyır və Azərbaycan müasir tələblərdən irəli gələn bütün vəzifələri həyata keçirəcəkdir.

Bu bayram münasibətilə sizi bir daha təbrik edirəm, dost Amerika xalqına sülh, əmin-amanlıq, firavanlıq arzulayıram. Sizin hər birinizə cansağlığı və səadət arzu edirəm. Sağ olun.

"Azərbaycan" qəzeti, 5 iyul 2002-ci il.