De President van de Republiek Azerbeidzjan, Heidar Alijev, ontmoette de eerste minister van Belgiƫ, Jean-Luc Dehaene - 18 april 1995


Op 18 april ontmoette de President van Azerbeidzjan, Heidar Alijev, in Brussel de eerste minister van België, Jean-Luc Dehaene.

Jean-Luc Dehaene uitte zijn tevredenheid over de nieuwe ontmoeting met President Heidar Alijev en begroette hem hartelijk. De eerste minister begon een oprecht gesprek over zijn ontmoetingen met de President van Azerbeidzjan in Brussel, Boedapest, Davos en Kopenhagen. Hij zei: “Een van de voordelen om eerste minister van de Belgische staat te zijn, is dat in de hoofdstad Brussel zich het hoofdkwartier van de NAVO, de Europese Economische Gemeenschap en vele andere internationale organisaties bevinden, en er daardoor meer mogelijkheden zijn om vergaderingen te houden met de hoofden van overheden. Door gebruik te maken van deze mogelijkheid kunnen wij elkaar vandaag weer ontmoeten”. Met een zichtbaar gevoel van tevredenheid begon President Heidar Alijev het gesprek met een verwijzing naar vorige ontmoetingen met Jean-Luc Dehaene, en gaf hij uitdrukking aan de dankbaarheid en waardering van de Azerbeidzjaanse staat en het volk jegens hem, voor de stem die hij tijdens de OVSE-top in Boedapest gaf voor de voor het land belangrijke beslissing, evenals voor de bescherming van rechtvaardige standpunten van Azerbeidzjan tijdens de vele internationale forums.

Volgens President Heidar Alijev is zijn korte werkbezoek aan België gericht op een ontmoeting met de leiding van de Economische Commissie van de Europese Unie over de verdere ontwikkeling van de betrekkingen tussen Azerbeidzjan en de Commissie. De President van Azerbeidzjan vertelde met een gevoel van tevredenheid over de ontmoetingen met de voorzitter van de Europese Commissie, Jacques Santer  en de Europees Commissaris voor Buitenlandse Betrekkingen, Van den Broek.

Volgens de President “werken we op verschillende fronten samen met de Commissie van de Europese Unie.” Na uitdrukking te hebben gegeven aan de intentie om de samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen om te kunnen worden toegelaten tot de eerste fase, om zo in de toekomst een gelijkwaardig lid van de commissie te worden, merkte President Heidar Alijev ook het belang op van de bilaterale betrekkingen tussen Azerbeidzjan en België.

Tijdens de vergadering werd ook gesproken over een brief die onlangs door President Heidar Alijev aan Jean-Luc Dehaene is verstuurd. Bij de bespreking van het bijstandsprogramma van de Europese Commissie, voor de tweede helft van 1995 en de eerste helft van 1996, heeft de President van Azerbeidzjan de eerste minister van België gevraagd om te helpen bij het verkrijgen van deze aanvullende bijstand aan het land. Jean-Luc Dehaene zei dat hij alles in het werk zou stellen. Hij vroeg verder over de huidige sociaal-politieke situatie en de vooruitgang van de economische hervorming in Azerbeidzjan.

Wijzend op de zeer moeilijke situatie waarin de economie van Azerbeidzjan zich bevindt, zei President Heidar Alijev dat dit enerzijds komt door de bezetting van meer dan 20 procent van het grondgebied van het land door de reeds zeven jaar voortdurende militaire agressie van Armenië, met als gevolg de aanwezigheid van meer dan een miljoen vluchtelingen die onder moeilijke omstandigheden in tenten leven, en anderzijds door de verstoring van de economische banden met verschillende landen.

Volgens President Heidar Alijev is de schending van de betrekkingen tussen de republieken van de Unie, die voorheen nauw met elkaar waren geïntegreerd, een van de oorzaken van de moeilijke economische situatie in het land. Daarnaast werken na de ineenstorting van de Sovjet-Unie de grote industriële bedrijven niet meer op volle capaciteit. Ten slotte is ook de overgang van Azerbeidzjan van het ene sociaal-politieke systeem naar het andere, de overgang naar de markteconomie, een objectieve reden.

Wijzend op de voedselbijstand aan Azerbeidzjan door de Europese Unie, met de directe participatie van België, bedankte President Heidar Alijev de Belgische overheid voor deze bijstand en gaf hij aan dat het land nog steeds grote behoefte heeft aan dergelijke steun van de Europese Unie.

Jean-Luc Dehaene verwees naar het feit dat hij op de hoogte is van de ruime potentiële mogelijkheden van Azerbeidzjan en benadrukte dat een aantal bedrijven de wens hebben om te investeren in de republiek. Naar zijn mening is de belangrijkste voorwaarde hiervoor de politieke stabiliteit in Azerbeidzjan. De eerste minister heeft bijzondere aandacht gevraagd voor vragen die leven over het bestaan van relevante wetgeving voor investeringen in Azerbeidzjan en over de vorderingen van de democratische hervormingen in Azerbeidzjan.

De President van Azerbeidzjan heeft uitgebreid informatie verstrekt over de sociaal-politieke situatie in het land en constateerde dat, ondanks enkele pogingen van interne en externe krachten om de onafhankelijkheid te schaden, de situatie in het land stabiel is. Volgens President Heidar Alijev staat Azerbeidzjan open voor alle buitenlandse bedrijven en is in het land alle nodige wetgeving en een goede sfeer aanwezig voor investeringen. De President van Azerbeidzjan vertelde over het ‘Contract van de eeuw’ dat Azerbeidzjan heeft afgesloten met een consortium van oliemaatschappijen uit het buitenland. Dit dient als een duidelijk en levendig bewijs van wat er gezegd is. Het staatshoofd heeft ook opgemerkt dat Azerbeidzjan een nauwere samenwerking met het buitenland wenst, onder meer ook met Belgische bedrijven, en niet alleen in de oliesector maar ook op andere gebieden.

Tijdens de vergadering ging het gesprek ook over het Nagorno-Karabach conflict, over de maatregelen die zijn genomen voor een vreedzame oplossing van dit conflict en over de activiteiten ter bevordering van dit doel door de OVSE Minsk-groep. Wijzend op de verwezenlijking van de eerste langdurige wapenstilstand, heeft President Heidar Alijev opgemerkt dat Azerbeidzjan geen situatie kan accepteren van “geen oorlog, noch vrede”. Volgens hem neemt het land nu een praktisch standpunt in met als doel om vrede te bereiken, komt het naar voren met een reeks voorstellen en geeft het de prioriteit aan het ondertekenen, met de bemiddeling van de OVSE Minsk-groep, van een groot vredesakkoord. Volgens President Heidar Alijev moet voor de uitvoering van het belangrijke besluit van de OVSE-top in Boedapest over het sturen van een internationale vredesmacht naar de regio, een groot vredesakkoord ondertekend worden, waarin alle bezette gebieden van Azerbeidzjan vrijgegeven moeten worden en waarin alle burgers van Azerbeidzjan, die vluchtelingen zijn geworden, moeten kunnen terugkeren naar hun huizen. President Heidar Alijev heeft opgemerkt dat Azerbeidzjan klaar is om te zorgen voor de veiligheid van zowel Armeniërs als Azeri woonachtig in Nagorny Karabach.

Tijdens de vergadering bespraken de partijen ook het beleid van de grote landen in de Kaukasus.

Aan het einde van de vergadering heeft eerste minister Jean-Luc Dehaene President Heidar Alijev uitgenodigd om België te bezoeken met een officieel bezoek voor de verdere ontwikkeling van de vriendschappelijke betrekkingen tussen de twee landen en de ondertekening van een overeenkomst tussen de twee staten. Volgens Jean-Luc Dehaene zal de President van Azerbeidzjan tijdens dit bezoek ook de mogelijkheid hebben om vele van de internationale organisaties te bezoeken die in Brussel zijn gevestigd en te vergaderen met hun leiders.

Het hoofd van de Azerbeidzjaanse staat heeft deze uitnodiging met een gevoel van tevredenheid geaccepteerd en op zijn beurt de eerste minister van België uitgenodigd om naar Azerbeidzjan te komen voor een officieel bezoek.

De President van Azerbeidzjan, Heidar Alijev, vertelde ook over zijn ontmoeting met de ambassadeur van België in Azerbeidzjan en over de beslissing om een Ambassade van Azerbeidzjan in België te openen.

Erop wijzend dat deze stap een positief effect zal hebben op de ontwikkeling van de betrekkingen tussen de twee landen, heeft Jean-Luc Dehaene opgemerkt dat hij zal helpen om de noodzakelijke voorwaarden in Brussel te scheppen voor de opening van de Azerbeidzjaanse ambassade in Brussel.