Ομιλία του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν κ. Γκαϊντάρ Αλίγιεφ στην τελετή έναρξης της Διεθνούς Συνδιάσκεψης με θέμα "Ρόλος της θρησκείας και των φρονημάτων στη δημοκρατική κοινωνία: οι έρευνες των δρόμων των αντιθέσεων, της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού" - 10 Οκτωβρίου, 2002


Αξιότιμα μέλη της Συνδιάσκεψης, Κυρίες και Κύριοι,

Η Διεθνής Συνδιάσκεψη του Ινστιτούτoυ για τα δικαιώματα του ανθρώπου του ΟΑΣΕ, που λαμβάνει χώρα στο Μπακού με τη υποστήριξη του κράτους του Αζερμπαϊτζάν, είναι ένα σημαντικό γεγονός. Χαιρετώ όλους τους μετέχοντες σ` αυτή την συνδιάσκεψη και τους εύχομαι επιτυχία στο έργο τους.

Τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου, που έφεραν θεμελιώδεις αλλαγές στο παγκόσμιο πολιτιστικό περιβάλλον και στις γεωστρατηγικές πορείες, για μια ακόμα φορά έφεραν όλους μας αντιμέτωπους με την ουσία της τρομοκρατίας, που είναι κίνδυνος για κάθε χώρα. Η ιστορία έχει ξαναβιώσει περιόδους ενδυνάμωσης της τρομοκρατίας έως και του σημείου να φτάνει ως την κρατική πολιτική, απειλώντας όλον τον λαό.

Τα γεγονότα όμως των 11 Σεπτεμβρίου, τα οποία δεν έχουν ανάλογα στην ιστορία, θα μείνουν για πάντα στη ιστορία της ανθρωπότητας. Σήμερα, θεωρώ καθήκον μου για μια ακόμα φορά να τιμήσω την μνήμη των θυμάτων αυτής της τρομερής τρομοκρατικής πράξης.

Η παγκοσμιοποίηση, που αγκάλιασε όλον τον κόσμο, μας έκανε έφερε ακόμα πιό κοντά. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα πιο μεγάλη σημασία έχει ο διάλογος μεταξύ των λαών, των πολιτισμών και των θρησκείων. Αναπτύσσοντας τον αυτό διάλογο και βοηθώντας τον με κάθε τρόπο, επιχειρούμε να μάθουμε τις πηγές του σχηματισμού της τρομοκρατίας, και επιδιώκουμε να τις σταματήσουμε. Σήμερα η τρομοκρατία συχνά καλύπτεται από το πέπλο της θρησκείας. Αλλά αυτό δεν πρέπει να μας οδηγεί στην πλάνη. Πάντα η τρομοκρατία προσπαθούσε να καμούφλαρει τις πραγματικές ιδέες της της με τα πιο ωραία συνθήματα, όπως συνέβη και με τη Μεγάη Γαλλική Επανάσταση. Ως άλλο παράδειγμα, οι επίτροποι, πραγματοποιώντας "κόκκινη τρομοκρατία", προσπαθούσαν να την καμουφλάρουν κάτω από την σημαία της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Σήμερα όμως οι τρομοκρατικές δυνάμεις, για την επίτευξη των κακόβουλων πολιτικών τους στόχων και εν ονόματι της υπεράσπισης των συμφερόντων κάποιων ομάδων, προσπαθούν για την ανόρθωσή της. Τώρα η τρομοκρατία προσπαθεί να κατορθώνει τους κακόβουλους και καταστρεπτικούς σκοπούς της με πιο επιδέξιους τρόπους, καλυπτόμενη από το κάλυμα και την προστασία της θρησκείας. Αυτή είναι η εξωτερική όψη, η κάλυψη δεν πρέπει να μας οδηγεί στην πλάνη. Κάτω απ` όλα αυτά εμφανίζεται η αληθής ουσία της τρομοκρατίας.

Η ανθρωπότητα, λέγοντας «όχι» στην τρομοκρατία, κινητοποιείται και προσπαθεί να ξεριζώσει τις πνευματικές, οικονομικές και πολιτικές πηγές της. Πιστεύω ότι στη συνδιάσκεψή σας αυτή θα γίνει ένα από τα σοβαρότερα βήματα προς αυτήν κατεύθυνση, και θα επιδιωχθεί επιτυχία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού στη δημοκρατική κοινωνία. Εγώ θα ήθελα ακόμα φορά να ανακοινώσω στους αξιότιμους μετέχοντες της συνδιάσκεψης ότι, ύστερα από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου, το Αζερμπαϊτζάν προσχώρησε στον αντιτρομοκρατικό συνασπισμό και άρχισε να παίρνει μέρος στις διάφορες διοικητικές και οργανωτικές πράξεις.

Τα τελευταία χρόνια η υιοθέτηση των διεθνών συμβάσεων από την χώρα μας και η υπογραφή σπουδαίων νομικών εγγράφων, μαρτυρούν οτι στη χώρα μας ήδη σχηματίστηκε νομοθετική βάθη για τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Έγιναν τροποποιήσεις στους ποινικούς κώδικες του Αζερμπαϊτζάν και επίσης προστέθηκε ένα άρθρο για την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Το Μάϊο του 2002 καθιέρωσα σχέδιο μέτρων για τον πόλεμο με την τρομοκρατία επί τη βάσει των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Βέβαια,η πρακτική δράση της αζερμπαϊτζάνικης κυβέρνησης στο αγώνα με την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό δεν εξαντλήθηκε σε μετρησμένα γεγονότα από εμένα. Στη χώρα εφαρμόσθηκαν τα μέτρα για το παραμεθόριο καθεστώς και μπήκε τέρμα στην παράνομη μετανάστευση και την οργάνωση των οικονομικών μέσων που μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την τρομοκρατία.

Η εξασφάλιση της ασφαλείας τόσο του λαού του Αζερμπαϊτζάν όσο και γενικότερα της περιοχής μας, με παράδειγμα τον αγωγό πετρελαίου και αερίου Μπακού-Τζεϊχαν και Μπακού-Τμπιλίσι-Ερζουρούμ, γίνεται αναπόσπαστο τμήμα του αγώνα μας με την τρομοκρατία.

Το Αζερμπαϊτζάν παίρνει μέρος στις ενέργειες, στο αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας. Θα ήθελα, με ευκαιρία αυτήν την συνδιάσκεψης, για ακόμα μια φορά να βεβαιώσω τους αντιπροσώπους των χωρών του ΟΑΣΕ ότι στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας το αζερμπαϊτζάνικο κράτος γίνεται ένας αξιόπιστος σύμμαχός σας. Νομίζουμε ότι η τρομοκρατία υπηρετεί την πραγματοποίηση των πιό σκληρών σχέδιων κατά της ανθρωπότητας και ο αγώνας πρέπει να είναι συνεχής, οργανωμένος και αμείλικτος.

Παράλληλα όμως θα ήθελα να σημειώσω ο λαός του Αζερμπαϊτζάν, που παίρνει μέρος στον αγώνα της παγκόσμιας κοινότητας κατά της τρομοκρατίας, έχει υπάρξει θύμα της εδώ και 15 χρόνια. Αρχίζοντας από το 1987, τον καιρό των γεγονότων για την αυτονόμηση της περιοχή Ναγκορνο-Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν, παιδιά, γυναίκες και γέροι σκοτώθηκαν και εκτοπίσθηκαν. Η μοναδική τους ενοχή ότι ήταν Αζέροι.

Την εποχή εκείνη η ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης ακολούθησε τον δρόμο της σφαγής του λαού του Αζερμπαϊτζάν, που είχε τολμήσει να ορθώσει το ανάστημά του εναντίον της πολιτικής της ΣΕ, και θέλησε να προσαρτήσει το Ναγκόρνo Καραμπάχ, που είναι κομμάτι του Αζερμπαϊτζάν. Στις 20 Ιανουαρίου 1990, ο Σοβιετικός Στρατός χωρίς προειδοποίηση και με την βοήθεια τμήματος ειδικών δυνάμεων, κατέλαβε το Μπακού. 137 αθώοι άνθρωποι σκοτώθηκαν και 611 τραυματίσθηκαν.

Η τραγωδία της 20ης Ιανουαρίου είχε σκοπό την συντριβή της πίσης και της θέλησης του λαού του Αζερμπαϊτζάν προς ανάδειξη της δύναμης του Σοβιετικού Στρατού, που διάπραξε το έγκλημα του κομμουνιστικού καθεστώτος εναντίον του λαού μας.

Με το να γίνει μια από τις μεγαλύτερες τρομοκρατικές πράξεις που έκανε η ΣΕ στην ιστορία του ΧΧ αιώνα, η τραγωδία της 20ης Ιανουαρίου ήταν ενάντια στην ανθρωπότητα και στην ανθρωπιά. Δυστυχώς, οι οργανωτές και οι εκτελεστές της αυτής τραγωδίας μένουν ατιμώρητοι ως τα σήμερα.

Μετά τα γεγονότα στις 20ης Ιανουαρίου άρχισε η διαδικασία της αποστολής των τρομοκρατικών ομάδων από την Αρμενία στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν και δημιουργήθηκε το στρατιωτικό υπόβαθρο για την πραγματοποίηση της ένοπλης επίθεσης κατά του Αζερμπαϊτζάν. Η καταστροφή από τους αρμένιους κατακτητές του άμαχου πληθυσμό των χωριών της περιοχής Καζάχ και η επίθεση στα χωριά της περιοχή του Ναχιτσεβάν του Αζερμπαϊτζάν πιστοπιούν οτι οι τρομοκρατικές ομάδες εξόντωσαν τον άμοχο πληθυσμό του Αζερμπαϊτζάν.

Εξ αρχής της σύγκρουσης του Ναγκόρνο Καραμπάχ, στα 130 χιλιόμετρα το γραμμής του σιδηροδρόμου που συνέδεε το Αζερμπαϊτζάν με το Ναχιτσεβάν, άρχισαν τρομοκρατικές πράξεις με αποτέλεσμα το σταμάτημα της σιδηροδρομικής σύνδεσης. Κατόπιν αυτού, το Ναχιτσεβάν βρέθηκε εντελώς απομονωμένο.

Το Σουμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στις απόφασεις του, επιβεβαίησε τον σεβασμό προς την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και το απαραβίαστο των συνόρων του Αζερμπαϊτζάν κι ζήτησε την άμεση και πλήρη αποχώρηση των στρατευμάτων από τα έδαφη του Αζερμπαϊτζάν. Όμως η Αρμενία συνεχίζει την κατοχή των αζερμπαϊτζανικών εδαφών (20%) και δυναμώνει την στρατιωτική της παρουσία, έτσι ώστε πάνω από τα 1 εκατομμύριο συμπολίτες μας γίνονται πρόσφυγες, κάθε ένα απ` αυτούς θύμα της τρομοκρατίας. Σήμερα θα θέλαμε ιδιαίτερα να υπογραμμίσουμε μπροστά στους συμμετέχοντες της συνδιάσκεψης ότι, αν η δράση αυτών των τρομοκρατικών ομάδων σταματούσε έγκαιρα στη ρίζα της, οι δυο γειτονικοί λαοί δεν θα συγκρουόνταν με αποτέλεσμα την σημερινή τραγωδία.

Στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, που είναι αναπόσπαστο τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, και γύρω του, δυστυχώς, και σήμερα λειτουργούν τρομοκρατικές ομάδες.

Τα κατεχόμενα και μη ελεγχόμενα εδάφη δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για τη δράση των τρομοκρατικών ομάδων.

Όπως σημειώθηκε και στη έκθεσην του υπουργείου των ΗΠΑ το 2001, σήμερα στα κατεχόμενα αζερμπϊατζάνικα εδάφη βρίσκουν κατάλυμα μέλη των διάφορων διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων, που ασχολούνται με την διακίνηση όπλων και ναρκωτικών. Είναι καθήκον μας να βάλουμε τέρμα. Όμως, παρά τις προσπάθειες της ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ και των άλλων δυνάμεων για τη επίλυση της σύγκρουσης του Ναγκόρνο Καραμπάχ, το πρόβλημα δεν λύθηκε ακόμα.

Στη αυτή συνδιάσκεψη για ακόμα μια φορά θα ήθελα να εκφράσω ότι η βάση της αυτής σύγκρουσης δεν είναι θρησκευτική. Η γεωπολιτική θέση του Αζερμπαϊτζάν είναι μια από τις πιό ιδιότυπες γωνίες του Καυκάσου. Στο Αζερμπαϊτζάν, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης και της Ασίας, κατά μήκος του δρόμου του μεταξιού, υπήρξαν πανάρχαιες θρησκείες πως ο ζωροαστρισμός και η πυρολατρεία. Εδώ έχουν συνυπάρξει για αιώνες θρησκείες όπως το ισλάμ, ο χριστιανισμός κι ο ιουδαϊσμός και συνυπάρχουν και σήμερα.

Το Αζερμπαϊτζάν, με την εμπειρία του αυτή, μπορεί να συμβάλει στην ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ θρησκείας και πολιτισμού σε όλο το κόσμο. Πιστεύω πως σ` αυτή την συνδιάσκεψη αυτό θα γίνει πράξη. Σε σχέση μ` αυτο θα ήθελα να θυμίσω τους συμμετέχοντες της συνδιάσκεψης την ιστορία της λήψης της απόφασης για την εκτέλεση της αυτής συνδιάσκεψης.

Η περασμένη συνάντηση, τον Δεκέμβριο του 2001 στο Βουκουρέστι με θέμα τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, υπήρξε καρποφόρα. Θυμάμαι ότι στις αρχές του 2002 συναντηθήκαμε με τον κ.Gerald Standman (?) στο Μπακού και συμφωνήσαμε στην διοργάνωση μιας διεθνούς ενημέρωσης με θέμα "Ρόλος της θρησκείας στη δημοκρατική κοινωνία" και φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι θα ήταν καλό η διοργάνωση αυτού του φόρουμ να γίνει στο Μπακού, ακριβώς διότι έχει έμπρακτα στηρίξει παγκοσμίως την ανεξιθρησκεία.

Συνυπολογίζοντας την σημασία αυτού του φόρουμ και την συμμετοχή των πολλών υψηλών προσωπικοτήτων τόσο των χωρών εκτός όσο και αυτών εντός του ΟΑΣΕ, αποφασίσαμε να ονομάσουμε τη συνάντηση «Συνδιάσκεψη του ΟΑΣΕ στο Μπακού». Πιστεύω πως η απόφαση μας αυτή ήταν η πιο σωστή.

Το Αζερμπαϊτζάν είναι μουσουλμανικό κράτος. Είμαστε περήφανοι που η χώρα μας, οι επιστήμονές της και οι στοχαστές της συνέβαλαν στο σχηματισμό του μουσουλμανικού πολιτισμού.

Αυτό τόνισαν άλλωστε και στο προηγούμενο διεθνές συμπόσιο το 1998 στο Μπακού με θέμα "Μουσουλμανικός πολιτισμός στον Καύκασο" οι καλεσμένοι μας από διάφορες χώρες.

Σύμφωνα με το σύνταγμα το Αζερμπαϊτζάν είναι κοσμικό κράτος. Βάση πάλι του Συντάγματος, και του νόμου "Για την ελευθερία της πίστης" δημιουργούνται οι σχέσεις μεταξύ των κρατών και των θρησκευτικών υφών.

Είναι γνωστό πως το υψηλό επίπεδο θρησκευτικότητας είναι και επίδειξη υψηλού πολιτισμού. Ο άνθρωπος, για την επίτευξη τέτοιου πολιτισμού, πρέπει να ξεκινάει την προσπάθεια από τα παιδικά του χρόνια. Στη χώρα μας, μέσω και κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε έναν πολιτισμό επικοινωνίας, ανεξιθρησκείας και συνεργασίας. Και, γενικώς, τον πετυχαίνουμε. Φυσικά, όλα αυτά εύκολα τα λέει κανείς αλλά δύσκολα τα πραγματοποιεί.

Στη ιστορία μας υπήρξαν περίοδοι που ο ρόλος της θρησκείας στη ζωή της κοινωνίας εκτιμήθηκε λανθασμένα. Τώρα, μετά από την πτώση των καθεστώτων και των ιδεολογιών, αλλάζει ο ρόλος της θρησκείας στη ζωή της κοινωνίας. Παράλληλα με τον ορθό δρόμο, μερικές δυνάμεις επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τις θρησκείες σαν το μέσο για την υποκίνηση προς την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό. Είναι αναγκαία η κινητοποίηση των στρωμάτων της κοινωνίας και ιδιαίτερα των επιστημόνων, των πολιτικών, των πιστών και των παραγόντων της θρησκείας. Η συνδιάσκεψη σας δημιουργεί μια καλή δυνατότητα για όλους τους ανθρώπους που είναι έτοιμοι για τον διάλογο και τη συνεργασία.

Αξιότιμοι συμμετέχοντες στην συνδιάσκεψη,

Σήμερα η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε οικουμενικά προβλήματα. Δυστυχώς, αυτά προβλήματα είναι παρά πολά: από τις στρατηγικές της οικονομικής ανάπτυξης ως την απάντηση των διάφορων εγωϊστικών (εγολογικών) ερωτήσεων. Η κοινωνία όμως μπορεί να υπερασπίσει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, την κοσμοθεωρία του, τις πολιτιστικές και τις επιστημονικές του ανάγκες. Πριν απ` όλα έχουμε ευθύνη προς την ζωή κάθε ανθρώπου: αν η τρομοκρατία απειλεί τη ζωή του ανθρώπου, τότε απειλεί και όλον τον πολιτισμό μας. Δηλαδή εν ονόματι του μέλλοντος όλων των ανθρώπων, εν ονόματι του πολιτισμού όλοι πρέπει να βρούμε μια κοινή γλώσσα για να εκκαθαρίσουμε τις σκοτεινές δυνάμεις που βοηθούν την τρομοκρατία. Σας εύχομαι επιτυχία προς αυτόν το σκοπό.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.