جناب سفیر محترم.

مهمانان عزیز ایرانی.

خانمها و آقایان ارجمند.

اینجانب فرا رسیدن این عید بزرگ- بیست و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران را به شما و همه مردم دوست و برادر ایران و حکومت ایران صمیمانه تبریک و تهنیت می گویم و برای ملت ایران صلح، آرامش و رفاه آرزومندم.

روابط ایران و آذربایجان از اهمیت بسزایی برخوردار است. تاریخ آن بسیار کهن است. به قدیمترین دورانهایی می رسد که، حتی دانشمندان ما هم علیرغم تلاشهای زیادی نمی توانند تاریخ این روابط را بطور دقیقتر تشخیص کنند. ولی آنچه که روشن است اینکه، ما نه تنها با یک دیگر همسایه هستیم،بلکه طول قرنها در کنار هم زیسته ایم. ریشه های تاریخی ما، اعتقاد به یک مذهب و ارزشهای معنوی واحد- همه اینها همواره موجب اتحاد و دوستی ما بوده است.

ایران کشوری بزرگ و مقتدری است. ولی پس از انقلاب اسلامی تحولات بسیار جدی و مهمی در ایران رخ داده و کشور ایران هر چه بیشتر رشد یافته است. اکنون در ایران شرایط اقتصادی، رفاه مردم، دانش و فرهنگ به سطح والایی رسیده است. ما بعنوان دوست، از این دستاوردها استقبال می کنیم و آرزو می کنیم که، ملت ایران منبعد نیز چنین موفقیتهایی را بدست آورد.

من خیلی خوشحالم که، امروز هیئت نمایندگی بزرگی مرکب از نمایندگان استانداری اردبیل جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان حضور دارند و سرپرستی این هیئت را استاندار اردبیل بر عهده دارد. اینجانب خدمت مهمانان اردبیلی خوش آمد می گویم و روزهای خوشی را برای آنها در آذربایجان آرزو می کنم. مطلع هستم که، تاکنون دیدارهایی را انجام داده و از این پس نیز انجام خواهند داد. اینها بخش کوچکی از روابط ما است که، موجب توسعه بیش از پیش روابط اقتصادی، فرهنگی، علمی و انسانی بین کشورهایمان خواهد شد. اردبیل برای ما مکان بسیار عزیز و مقدسی است. آیا شما این منطقه را آذربایجان مرکزی می نامید؟

احد قضایی: نامش همان اردبیل است.

حیدر علی اف: اردبیل استان و ولایت بزرگی است. همچنین میهن شاه اسماعیل خطایی شخصیت بزرگ تاریخی می باشد و مرقد وی در اردبیل است. ما با تمامی استانهای ایران ارتباط برقرار می سازیم و علاقه مند به این هستیم. بویژه، مسلماً، با استانهای هم مرز با آذربایجان. بعنوان مثال، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، یعنی تبریز، ارومیه، اردبیل، زنجان، گیلان- این مناطق از لحاظ جغرافیایی به ما خیلی نزدیک هستند. از آنجا که، در حال حاضر مرزها باز است و فاصله ها کوتاه است، ممکن است تا، انسان صبح در اینجا چایی بخورد، برای نهار برود در گیلان کباب بخورد و شام را نیز در اردبیل پلو بخورد. اکنون همه این شرایط امکانپذیر است و دستاورد بزرگ ما محسوب می گردد. نعمات انقلاب اسلامی برای مردم ایران است و در عین حال، نشانه های بارز و نمونه های استقلال دولت آذربایجان می باشد.

ما احساس افتخار داریم که، در پایان سال ۱۹۹۱ آذربایجان حکومت مستقلی شده و مردم آذربایجان آزادانه و مستقلانه زندگی می کند. در آذربایجان روند سازماندهی نظام دولتی دموکراتیک و قانونمدار در جریان می باشد. دموکراسی در حال توسعه است. آذربایجان راه اقتصاد آزاد را در پیش گرفته و با هدف برقراری روابط هر چه نزدیکتری با اقتصاد جهانی و بهره مندی از آن، تلاش می کند. در راستای همه این اهداف ما به نتایج مثبتی رسیده ایم.

اخیراً رویداد تاریخی برای آذربایجان رخ داده است. آذربایجان به عضویت شورای اروپا درآمده است که، این مهم بمنزله توصیف عالی حفظ دموکراسی و حقوق بشر و اجرای موفقیت آمیز اصلاحات سیاسی، حقوقی، اقتصادی و اجتماعی در آذربایجان میباشد.

هر کشوری حقوق خود را داراست. آذربایجان این راه را می پیماید و خواهد پیمود. ولی ما هرگز معتقد به این نیستیم که، باید کشوری به کشور دیگر راه نشان دهد. و یا آن کشور را در انتخاب خط مشی خود راهنمایی کند. یکی از عمده ترین عوامل آزادی و استقلال مردم آن است که، خود مردم و دولت منتخب آن تشخیص می دهد که، چه راهی را بپیماید و چه نوع حکومتی را تشکیل بدهد. سرانجام، ما پس از سالها و قرنهای طولانی به این هدف خود رسیده ایم و از راه خود می رویم.

در عین حال، ما طرفدار صلح هستیم. با تمامی کشورهای همسایه روابط سالم بر پایه اصول حسن همجواری و همکاری متقابلاً مفید برقرار می سازیم و منبعد نیز خواهیم ساخت. ما هرگز در امور داخلی هیچ کشوری دخالت نمی کنیم و بطور کلی، دخالت کشوری در امور داخلی کشور دیگر را غیر قابل قبول می دانیم. چرا که، همانطور که بیان داشتم، هر مردمی، هر کشوری و هر ملتی در سرنوشت، آینده و تشکیل نوع دولت، خودش تصمیم می گیرد. لیکن درعین حال نسبت به خط مشی هر ملتی و نوع تشکیل نظام دولتی آن احترام فراوانی قایلیم. این مسأله از جایگاه ویژه ای در سیاستهای داخلی و خارجی ما برخوردار می باشد. آذربایجان اکنون بعنوان کشور مستقل روابط دوستی، همکاری و برادری خود را با کشور جمهوری اسلامی ایران بر پایه این اصول برقرار نموده و از این پس نیز برقرار خواهد نمود. هم اکنون روابط انسانی بین کشورهایمان گسترش زیادی پیدا کرده است که، این هم، در سایه گذشته و امروز روابط فی مابین حاصل شده است. زیرا، در زمانهای گذشته بین کشورهایمان مرز وجود نداشت. انسانها راحت به این و آن سو رفت و آمد می کردند. لذا افراد زیادی هستند که، اجداد اقوامشان در ایران زندگی کرده و بزرگ شده اند. همچنین افراد زیادی هم در ایران هستند که، ریشه هایشان در آذربایجان بوده است. یعنی زندگی مشترک ما در گذشته این مسأله را تعیین نموده است.

انسانهای ما همیشه در حسرت آن بوده اند که، زمانی برسد تا، مرزها و راهها باز شود، به یک دیگر و قوم و خویشان خود بپیوندند. اکنون این مسأله به وقوع پیوسته است و طی ده سال اخیر این قبیل روابط زیاد بوده است. از آذربایجان افراد زیادی با عزیمت به ایران، بستگان و اجداد خود، قبور و اماکن مقدسشان را پیدا کرده اند. این امر، گذشته تاریخی ما است. ولی همواره باید این گذشته را بخاطر آورد. زیرا اگر تاریخ را فراموش کنیم، تاریخ را مورد ارزیابی قرار ندهیم و اشاره به جهات منفی آن هم نکنیم، طبیعتاً، هم امروز و هم در آینده نمی توانیم مناسبات فی ما بین را برقرار سازیم.

گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران، در سیاست خارجی کشورمان جایگاه بخصوصی دارد. روابط تجاری و انسانی گسترده است و در رشته های دانش، فرهنگ و آموزش نیز دستاوردهای بسیار خوبی وجود دارد. ما علاقه مند هستیم که، این روابط دایمی و مستمر باشد و توسعه پیدا کند. ما اغلب به دیدار هم دیگر می رویم. ظرف ۴ - ۵ سال اخیر اینجانب دو بار در تهران بسر برده ام. اکنون قرار است به دعوت جناب آقای خاتمی ررئیس جمهور محترم ایران به این کشور سفر کنم. فقط، نمی توانیم وقت آن را با سفیر مشخص کنیم. چنانچه وقت این سفر را تعیین نماییم، در آینده یی نه چندان دور این سفر را تحقق خواهم بخشید.

ما با جناب آقای خاتمی توافق کردیم که، بعد از سفر من به ایران، ایشان نیز سفر رسمی به آذربایجان داشته باشند. این سفر، مخصوصاً بجهت آن لازم است که، جناب آقای خاتمی رییس جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان نبوده اند. ولی من در ایران زیاد بودم. همه اینها در راستای توسعه روابط ما بسیار ضروری است. این قبیل دیدارها برای هر دو طرف مفید واقع می گردد، برخی مسایل مشخص می شود و روابط توسعه می یابد. بنابراین،با ابراز امتنان من این دعوت را پذیرفته و آن را عملی خواهم ساخت.

دستاوردهای ٢٢ سال اخیر جمهوری اسلامی ایران روشن است. کشور ایران در حال پیشرفت می باشد و شرایط رفاه مردم بهبود می یابد. در ایران دموکراسی برقرار می گردد. آیا انتخابات ریاست جمهوری در کشورتان چه زمان برگزار خواهد شد؟

احد قضایی: پس از ۵- ۶ ماه، جناب آقای رییس جمهور.

حیدر علی اف: پس از ۵- ۶ ماه. چند روز پیش اینجانب در روزنامه خواندم که، پنج- شش نفر کاندیدای ریاست جمهوری هستند. در بین آنان یک خانمی هم هست. آیا این طور است؟

احد قضایی: بله.

حیدر علی اف: می بینید که، در کشور ایران چه تحولات مهمی صورت می گیرد. نامزدی یک خانم به ریاست جمهوری در ایران- پنج سال پیش حتی تصور این ممکن نبود. ما این موارد را می بینیم، پیگیری و تحسین می کنیم. هدف دولت ایران و دولت آذربایجان آن است که، به آرزو و خواسته های دو مردم هر چه بیشتر جامه عمل بپوشانیم. و این آرزوها عبارت از آن می باشد که، کشورهای ما- کشورها و ملتهای دوست و برادر هستند و باید هم اینطور باشند. از این به بعد این روابط باید هر چه بیشتر تقویت، گسترش و توسعه یابد.

من در این روز عید آرزوهای صمیمانه خود را به مردم ایران می رسانم. دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران را به مردم این کشور شادباش می گویم. امیدوارم که، جمهوری اسلامی ایران ضمن پیمودن راهی که برگزیده است، منبعد به پیشرفتهای هر چه بیشتری دست خواهد یافت، در جامعه جهانی از مواضع خود حراست نموده و رشد خواهد کرد. بار دیگر به شما تبریک می گویم و برای همه شما آرزوی سلامتی و خوشبختی دارم و به مردم دوست و برادر ایران سعادت، رفاه و صلح آرزومندم.

© aliyev-heritage.org