آثار / اقتصاد / سازمانهای اقتصادی بین المللی

سخنرانی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه به مناسبت دهمین سالگرد تاسیس این سازمان- استانبول، ۲۵ ژوئن سال ۲۰۰۲


جناب رئیس محترم سازمان.

سران محترم کشورها.

شرکت کنندگان محترم نشست.

خانمها و آقایان!

از صمیم قلب خدمت شما سلام عرض می کنم. به مناسبت دهمین سالگرد تاسیس سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه تبریک می گویم.

این سازمان ۱۰ سال قبل در ترکیه- استانبول تاسیس شده است. امروز ما بمنظور جمع بندی نتایج نخستین ده سال فعالیت مان و تعیین وظایف در پیش رو، مجددا در استانبول گردهم آمده ایم.

با استفاده از فرصت، به جهت تشکیل این نشست در سطح عالی و میهمان نوازی از ما، از دولت و حکومت ترکیه و جناب احمد نجدت سزر رئیس جمهور محترم ترکیه و دوست عزیزم قدردانی می کنم.

کشورهای ما، عضو سازمانها و نهادهای مختلف بین المللی است. در ردیف آنها سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه جایگاه بخصوصی دارد. زیرا اولا، این سازمان، کشورهای یک منطقه عمومی را پیوند می دهد. ثانیا و مخصوصا، سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه بعنوان یک سازمان همکاری اقتصادی است که، دستیابی به پیشرفت اجتماعی و اقتصادی و مشارکت بین ملتهای منطقه را بمنزله یکی از اهداف عمده خود قرار داده است.

بین سن این سازمان و سن خیلی از کشورهایی که، در صفوف آن متحد شده اند، شباهت وجود دارد. این هم نشانگر آن است که، ما پس از کسب استقلال خود تصمیم گرفتیم تا، مشکلات مان را به اتافق هم حل کنیم، همکاری اقتصادی فیمابین را تعمیق بخشیم و سازمان اقتصادی دریای سیاه را تشکیل دادیم.

شایان توجه است که، این سازمان طی سالهای گذشته از ابتکار همکاری در منطقه دریای سیاه به سازمانی در سطح اروپا تبدیل شده و ساختارهای گسترده و منشعب آن تشکیل شده است. این روند ظرف سه سال اخیر وسعت بیشتری یافته است.

این همکاری متقابل کشورهای صاحب ارزشهای مختلف و سطوح توسعه اقتصادی، منابع طبیعی و نیروهای تولیدی، در حال بسترسازی برای تعمیق گفتگو و جستجوی راههای مشترک در زمینه همکاری اقتصادی در منطقه، می باشد.

درعین حال، کشورهای عضو سازمان ضمن حفظ ارزشهای خود و تبادل آن با یک دیگر، یک جهت کلی- همگرایی بیشتر به اروپا را برگزیده و این راه را در پیش گرفته اند.

امروز با حق کامل می توانیم بگوییم که، محورهای اصلی این سازمان تعیین شده است. این محورها در وهله اول شامل بخشهای انرژی و حمل و نقل است. آذربایجان به هر دو این بخش- هم به سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه که عضو آن می باشد، و هم مجموعا به اروپا سهم جدی ادا می کند. اطمینان داریم که، این جریان در سالهای نزدیک بیش از پیش گسترش خواهد یافت.

ما از سال ۱۹۹۳ به بعد بطور مستمر سیاست صدور منابع هیدروکربور حوضه خزر به بازارهای غربی را اجرا می کنیم. این سیاست که، تاثیر خود را نه تنها در توسعه اقتصادی منطقه، بلکه در پیشرفت سیاسی، انسانی و دموکراتیک آن نیز نشان می دهد، نتایج واقعی خود را می دهد.

"پیمان قرن" که در سال ۱۹۹۴ منعقد شد، بشکل مستمر اجرا می یابد. امروزه ما قراردادهایی با شرکتها و کنسرسیومهای پیشرو جهان در زمینه استخراج، عمل آوری و صادرات نفت خام در قسمت متعلق به آذربایجان در دریای خزر، امضا کردیم.

نفت حاصله در دریای خزر، بوسیله خطوط لوله باکو- نووروسییسک و باکو- سوپسا صادر می شود. طرح خط لوله نفت صادرات اصلی باکو- تفلیس- جیحان که در سال ۱۹۹۹ در اینجا- شهر استانبول به امضا رسید، دیگر وارد مرحله نهایی تحقق آن گردیده است. پروژه خط لوله گاز باکو- تفلیس- ارزوروم نیز بزودی از ایده تبدیل به واقعیت خواهد شد و تحقق این پروژه، مسلما، نمای اقتصادی منطقه را تا حدود زیاد تغییر خواهد داد.

این طرحهای مهم که، با مشارکت آذربایجان، گرجستان و ترکیه و همچنین بعضی از شرکتهای پیشرو جهان اجرا می شود، همکاری اقتصادی بین حوضه خزر و حوضه دریای سیاه را بیش از پیش تعمیق خواهد کرد.

طبعا، ما در آینده حضور سایر کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه را هم در پروژه های اقتصادی بزرگ منتفی نمی دانیم.

موقعیت استراتژیکی جغرافیایی آذربایجان و عبور برخی کریدورهای حمل و نقل مهم از خاک این کشور، موجب تبدیل آن به کشوری ترانزیت بین اروپا و آسیا شده است. به ابتکار ما در سال ۱۹۹۸ کنفرانس بین المللی به مناسبت احیای جاده بزرگ تاریخی ابریشم با حضور بیش از ۳۰ کشور جهان و سازمانهای بین المللی در باکو برگزار گردیده است.

احیای جاده تاریخی ابریشم که، از خاک آذربایجان و بعضی از سایر کشورهای عضو سازمان می گذرد، عامل مهمی برای تحکیم روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین ملتهای ما تلقی می شود.

لازم است با حس خرسندی عرض کنم که، سران خیلی از کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه در این کنفرانس بین المللی که، برقراری مجدد این روابط را بعنوان هدف خود قرار داده است، حضور یافته اند.

اجرای برنامه TRASECA- کریدور حمل و نقل اروپا- قفقاز- آسیا که، توسط اتحادیه اروپا تامین مالی می شود، و نیز ایجاد زیرساختار بزرگ حمل و نقل، یکی از شرایط مهم توسعه اقتصادی و گسترش روابط متقابل فی ما بین در آینده می باشد.

مسلما، امکانات بالقوه ما خیلی بزرگ است. لیکن برقراری صلح و ثبات در منطقه، حل مناقشات، احترام نسبت به حق حاکمیت و تمامیت ارضی هم دیگر و تامین امنیت کشورهای منطقه بمنظور استفاده کامل از این پتانسیل، شرط مهمی است.

در غیراین صورت، همکاری اقتصادی و اجرای پروژه های اقتصادی مشترک، غیرامکانپذیر است. این، موضع اصولی آذربایجان است و تا زمانی که، مناقشه ارمنستان و آذربایجان در مورد قره باغ کوهستانی به حل عادلانه خود نرسد، ما از این اصول عقب نشینی نخواهیم کرد.

امروز ما کارکرد این سازمان ظرف ده سال اخیر را تا حدودی جمع بندی می کنیم. و درعین حال محورهای اصلی فعالیت آتی آن را تعیین می نماییم. به اعتقاد من، ما در این ده سال موفقیتهایی داشتیم.

لیکن موجودیت و فعالیت پرموفقیت هر سازمان بین المللی، منوط به انجام وظایف در پیش رو و همواره تعیین اولویتهای جدید و دستیابی به آنها توسط آن می باشد. از این لحاظ، وظایف خطیری در انتظار ماست.

منطقه دریای سیاه در مرکز یوروآسیا قرار دارد. و استانبول هم که، بحق بعنوان محل پیدایش و پایتخت سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه محسوب می شود، در نقطه اتصال اروپا با آسیا واقع می باشد. من این را بسیار سمبولیک تلقی می کنم و معتقدم که، پیوند قاره ها، کشورها، ملتها و انسانها و دستیابی به پیشرفت اقتصادی و توسعه اجتماعی، باید در فعالیت آتی این سازمان نیز مقدم باشد.

بار دیگر به شما تهنیت عرض می کنم و بهترین آرزوها را برای تان دارم. از همه شما تشکر می کنم، سپاسگزارم.