آثار / سیاست خارجی / آذربایجان- آسیا

سخنان حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در جمع خبرنگاران در آلماتی حین مراجعت از جمهوری خلق چین - ۱۰ مارس ۱۹۹۴


چین یکی از بزرگترین کشورهای جهان میباشد. آذربایجان بعنوان دولت مستقل ضمن ملاک قرار دادن اصول ایجاد همکاریهای متقابلاً مفید با تمامی کشورهای جهانی میبایستی در همه عرصه ها با کشور چین نیز دارای روابط تنگاتنگ باشد. این سفر من نیز از همین ضرورت ناشی شده است. خود کشور چین نیز نسبت به روابط با آذربایجان علاقه زیادی نشان می دهد. دعوت رئیس جمهوری خلق چین از من برای سفر رسمی به پکن گواه بر این است.

همانطور که اطلاع دارید، تعداد سفارتخانه های کشورهای خارجی در آذربایجان چندان زیاد نیست. لیکن چین سفارت خود را در آذربایجان دایر نموده است. پس، علاقه چین نسبت به آذربایجان فراوان است. این امر برای ما مفید است. چرا که وجود مناسبات حسنه با یک چنین دولت بزرگی که در صحنه سیاسی و اجتماعی جهان نقش خیلی مهمی ایفا می نماید، حائز اهمیت است. همچنین بعلت اینکه چین یکی از پنج کشور عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد میباشد.

تحولات جالبی در چین، بویژه در اقتصاد آن جریان دارد. از یک طرف اطلاع ما از اینکه این تحولات و اصلاحات برای کشورمان تا چه اندازه قابل قبول است، از دیگر طرف برقراری روابط مستقیمی بین مؤسسات، کنسرنها، انجمنها و سایر تشکلها برای ما خیلی ضرورت دارد. از اینرو، سفر اینجانب به چین از اهمیت زیادی برخوردار است. من از این سفر، بطور کلی، با رضایت خاطر کامل بر می گردم. برنامه مورد نظر تماماً اجرا شده است. در کشور چین کاملاً در سطح عالی و با نهایت مهمان نوازی و گرمی از ما استقبال کردند. ما در هر جا شاهد برخورد صمیمانه نسبت به آذربایجان و مردم آن بودیم. از جمله شاهد درک مسأله مورد نگرانی ما- تجاوز ارمنستان به خاک آذربایجان- شدیم. با اینکه سفر ما کوتاه مدت بود، ولی بنظرم، ما توانستیم با استفاده از آن در تمامی زمینه ها به نتایج مشخص و عملی دست یابیم.

حضور ما در شانگهای با پیشنهاد رئیس جمهوری خلق چین نیز برای ما بسیار جالب بود. منطقه آزاد تجاری باعث ایجاد علاقه زیادی در ما می شود. بطور کلی، خود چین، همچنین یک شهر بزرگ آن مانند شانگهای با همه کشورهای جهانی همکاریهای فعال دارد. در این کشور سرمایه گذاریهای کلانی بعمل می آید و مؤسسات مشترک زیادی فعالیت می کنند. به ما اطلاع دادند که فقط ظرف دو ماه اخیر ۲۰۰ مؤسسه مشترک در شانگهای تأسیس گردیده است. همه اینها نشانگر آن است که چین در اقتصاد خود، مخصوصاً در زمینه گسترش روابط اقتصادی متقابل فعالیتهای موفقی انجام می دهد و به نتایج مطلوبی دست پیدا می کند. آشنایی با این تجربه برای ما نیز مهم است. معتقدم که ما بمنظور آشنایی نزدیکتر با این تجارب نمایندگان خود را به چین اعزام خواهیم کرد. مطالبی را همراه خود آورده ایم و از وسایلی که برای ما سودآور است، استفاده خواهیم برد.

مجموعاً، اینجانب بر این باورم که سفر ما به جمهوری خلق چین رویداد تاریخی مهمی است. زیرا، هرگز بین چین و جمهوری آذربایجان در این سطح روابط برقرار نبوده است. البته، در طول تاریخ وجود روابطی، از جمله "جاده بزرگ ابریشم" و غیره را بخاطر داریم. ولی اکنون، تکرار می کنم، ایجاد مناسبات تنگاتنگ بین دو کشور رخداد سیاسی مهمی میباشد. در وهله اول، برای جمهوری آذربایجان رویداد مهمی است.

در آذربایجان نیزمذاکرات زیادی در باره تشکیل منطقه آزاد اقتصادی صورت می گیرد. ولی من اطمینان پیدا کردم که در واقع، کسی از نحوه و اصول اجرای آن آگاه نیست. اما در کشور چین یک چنین سیاستهای اقتصادی گسترده ای را پیاده می کنند. ما دارای زمینه ها و نیازهای گسترده ای جهت بکارگیری طرحهای مختلف اقتصادی در کشورمان که در چین و سایر کشورها اجرا گردیده و نتایج عملی بخشیده، هستیم.

در مورد اینکه آذربایجان از مدل اقتصادی چین کدام تجاربی را می تواند اخذ نماید، هنوز نمی توانم نظر قطعی بیان کنم. زیرا، بایستی آنرا تحلیل نمود. بهر حال، اگر در هر نقطه جهان برای ما چیز مفیدی وجود دارد، باید از آن استفاده نماییم. و آنچه که مربوط به نتایج سیاسی سفر من به چین است، این کشور از استقلال، تمامیت ارضی و مصونیت مرزهای جمهوری آذربایجان حمایت بعمل می آورد. این مسایل هم در بیانیه مشترک و هم در بیانات مقامات جمهوری خلق چین ذکر شده است. بنابراین، نمایندگان چین در فعالیتهای خود در سازمانهای بین المللی نیز این امر را ملاک عمل قرار خواهند داد. خود این امر دستاورد ما در جامعه جهانی میباشد.

ترجمه شده از روزنامه "آذربایجان" مورخ ۱۲ مارس ۱۹۹۴