آثار / سیاست خارجی / آذربایجان- آسیا

دیدار و گفتگوی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان با هیأت نمایندگی مجلس شورای اسلامی ایران - ۴ نوامبر سال ۲۰۰۰


حیدر علی اف: مهمانان ارجمند، به آذربایجان خوش آمدید. من از دیدار با شما خیلی خوشحالم. شما مایلید بعنوان ناظر در انتخابات مجلس ملی آذربایجان شرکت کنید. می خواهید نظارت کنید که انتخابات در آذربایجان چطور- عادلانه و یا ناعادلانه برگزار می شود.

معتقدیم که ما ظرف چند ماه اخیر اقدامات زیادی را بمنظور برگزاری عادلانه و صحیح انتخابات انجام داده ایم. همانطور که اطلاع دارید، در کشورمان احزاب زیادی وجود دارد و اکثر آنها احزاب مخالف هستند. اعضای این احزاب با استفاده از روزنامه ها، تلویزیون و رادیو نظرات خود را بیان می دارند. خدا می داند نظر آنها چیست. خدا خوب می داند، زیرا خداوند همه چیز را کاملاً می بیند. نظر همه آنها عبارت از آن است که حکومت حیدر علی اف بایستی از قدرت برود. هر کدام از این افراد می گویند که ما باید به قدرت بیاییم. زیرا حیدر علی اف و حزب وی نمی تواند آذربایجان را اداره کند و چند سال است که مشکلات حل و فصل نمی شود. ما دوره مقدماتی برای انتخابات را در یک چنین شرایط دموکراتیک و آشکار سپری کرده ایم. اکنون کار اصلی در روز ۵ نوامبر میباشد.

در کشورمان ناظران زیادی- از سازمان امنیت و همکاری اروپا ۲۰۰ نفر و از مجمع پارلمانی شورای اروپا ۴۰ نفر حضور دارند.

اینجانب از ساعت ۱۲ بامداد امروز نمایندگان را بحضور می پذیرم، هنوز بعد از این هم بحضور خواهم پذیرفت. بالغ بر ۴۰۰ ناظر شرکت می کند. بسیار خرسندم که در بین آنها شما هستید. فکر می کنم، با مشاهده حضور روند انتخابات، حسن نظر خود را اظهار خواهید داشت. مجدداً به شما خوش آمد می گویم. بفرمایید.

حسن الماسی (سرپرست هیئت نمایندگی و عضو مجلس شورای اسلامی ایران): من از شما تشکر میکنم. از اینکه در آستانه انتخابات پارلمانی ۵ نوامبر فرصت پیدا کرده ما را بحضور پذیرفته اید، از جنابعالی سپاسگزاریم.

حیدر علی اف: همه اینها همسایگان و دوستان نزدیک ما هستند. بسیار عالی، تبریک خوبی است. متشکرم.

حسن الماسی: این دومین سفر من در آستانه انتخابات به کشور آذربایجان است. دو سال قبل اینجانب به اتفاق آقای قضایی در انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان بعنوان ناظر شرکت کردیم. چند روز در آذربایجان بسر بردیم. امروز هم با هیأت نمایندگی دیگری برای شرکت در انتخابات مجلس به کشورتان آمده ایم. خیلی خوشحالم که، دومین بار به اینجا می آیم. از بابت سفر به کشورتان جهت شرکت در این انتخابات که رویداد مهمی در زندگی آذربایجان میباشد، بسیار خشنود هستم.

ما بمحض ورود به آذربایجان با آقای مظاهر پناه اف رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات دیدار و گفتگو کردیم. وی، به سؤالات ما در مورد قوانین انتخاباتی پاسخ داد. بتفصیل اطلاعاتی راجع به مرکز اطلاعاتی "انتخابات" اتومات و مشارکت احزاب سیاسی در این انتخابات دریافت نمودیم.

دیروز با رئیس مجلس ملی ملاقات کردیم. به گفتگوی مفصلی پیرامون انتخابات پارلمانی پرداختیم. لازم بذکر می دانم که، در مقایسه با انتخابات قبلی، در انتخابات مجلس سال جاری پیشرفت قابل توجهی به نظر می رسد. برخی از قوانین انتخاباتی کشورتان را تکمیل ساخته اید. بر این باورم که این اقدامات نقش مثبتی در رأی گیری بازی خواهد کرد. خواست ما این است که انتخابات بطور علنی و آشکار برگزار گردد.

من بعنوان عضو گروه دوستی ایران و آذربایجان تمامی تحولات جاری در کشورتان را پیگیری می کنم. آرزوی ما این است که، آذربایجان هیچ مشکلی نداشته باشد. کشورتان همیشه زندگی پرسعادت و خوشبختی را داشته باشد و توسعه پیدا کند.

مردم آذربایجان مردم بزرگی است. آرزومندیم تا سختی نبیند. آذربایجان و ایران کشورهای همسایه هستند. ما هم همسایه ایم و شاید هم فامیل هستیم. در واقع، ما بعنوان دوست و همسایه زندگی کرده ایم. متشکرم.

حیدر علی اف: سخنان بسیار عالی و خوبی را ایراد نمودید. من با همه اینها موافق هستم. اینجانب خیلی خوشحالم که شما به زبان آذربایجانی مسلط هستید و در لهجه ما خوب حرف می زنید. زیرا در ایران لهجه آذری از لهجه ما کمی فرق می کند. ولی می گویید که جمعاً دو بار در اینجا بودید. می بینم که، واقعاً هم شما در گروه دوستی ایران- آذربایجان آشنایی کامل با آذربایجان پیدا کرده اید. نمی توان تشخیص داد که شما ایرانی هستید یا آذربایجانی.

خوشحالم که شما این مسایل را مورد پیگیری قرار می دهید. در جریان دیدار در کمیسیون مرکزی انتخابات شاهد این بوده اید که آمادگی ما برای برگزاری انتخابات در سطح عالی میباشد. امیدوارم که شما نیز با نظارت بر این انتخابات، اظهار نظر نموده و در توسعه دموکراسی در آذرابیجان به ما کمک خواهید کرد.

ما راه دموکراسی را می پیماییم. فلذا در کشورمان احزاب زیادی، روزنامه های مخالف و شبکه های تلویزیونی خصوصی فعالیت دارند. این تلویزیونها سخنرانی های همه مخالفین را پخش می کند. ما برای همگان آزادی بیان، آزادی مطبوعات و آزادی اعتقادات دینی را اعطا نموده ایم. ما این راه را می پیماییم و خواهیم پیمود. این راه جدیدی است. در اروپا برخی کشورها هستند که صاحب تاریخ دموکراسی ۲۰۰- ۳۰۰ ساله میباشند، ولی هنوز در آنها دموکراسی کامل وجود ندارد. ولی ما کشور نوپا هستیم، فکر کنید که در نزد آنها کودک هستیم. اما بچه زرنگی هستیم. ما زودتر از آنها بدان سطح خواهیم رسید. می خواهیم تا اینرا در انتخابات نشان دهیم. ولی هدف ما تنها از نشان دادن این نیست. بلکه هدف ما، انتخاب شایسته ترین افراد به مجلس است. صرف نظر از هویت- از حزب حاکم است و یا از حزب مخالف، هیچ فرقی ندارد- افراد ارزشمند و کسانی که مورد نظر مردم است، انتخاب گردند. هر کسی را که مردم می خواهد، انتخاب کند. زیرا شخص مورد نظر مردم حتماً می تواند بهترین نماینده مجلس باشد. لیکن اگر فرد مورد نظر مردم نباشد و فقط بنحوی انتخاب شود، نمی تواند خدمتگذار خوبی برای مردم باشد.

برای همین، ما کار خود را بر پایه این اصول تشکیل داده ایم و تشکیل خواهیم داد و شما هم به ما کمک خواهید کرد. آیا در کدام مناطق ناظر بر انتخابات خواهید بود؟

حسن الماسی: می توانم بگویم که قرار است بعضی از ناظران ما در اینجا، قسمت دیگری هم در شمال آذربایجان، گروه دیگری در جنوب و دو گروه نیز به حوزه های انتخاباتی در باکو سر بزنند. جناب آقای رئیس جمهور، شما نظرات خوبی را بیان داشتید. وظفیه هر رئیس جمهور و هر حکومت عبارت از ایجاد شرایط مناسب برای شرکت تمامی احزاب در انتخابات میباشد. وظیفه ملت هم انتخاب نماینده شایسته یی به مجلس است. شما وظیفه خود را انجام می دهید، اطمینان داریم که مردم نیز در روز انتخابات نمایندگان خوبی را انتخاب خواهد کرد.

جناب آقای رئیس جمهور، همچنین لازم بذکر می دانم که زحمات جنابعالی از سال ۱۹۸۱ در آذربایجان هرگز از طرف مردم فراموش نشده است.

حیدر علی اف: نه از سال ۱۹۸۱، بلکه از سال ۱۹۶۹.

حسن الماسی: بله، از سال ۱۹۶۹.

حیدر علی اف: در اواخر سال ۱۹۸۲ من از اینجا عازم مسکو شدم.

در سال ۱۹۶۹ اینجانب رهبر آذربایجان انتخاب شدم. تا پایان سال ۱۹۸۲ در باکو کار کردم. در آخرین ماه همان سال- ما دسامبر می گوییم، نمی دانم، شما چه می گویید،- مرا جهت تصدی امور به مسکو بردند. من در مسکو در کرملین نشستم، عضو دفتر سیاسی و معاون اول نخست وزیر اتحاد شوروی بزرگ بودم. ولی پنج سال قبل در آنجا اختلاف پیدا کردیم. استعفا کردم و دوران سختی را سپری نمودم. در همه جا مرا تحت تعقیب قرار دادند. بخاطر این به زادگاه خود نخجوان رفتم و روابط خیلی خوبی با ایران برقرار ساختم. ایران به نخجوان کمک کرد.

در سال ۱۹۹۳ در اینجا وقتی که آذربایجان در معرض شرایط وخیمی قرار داشت، مردم به من دست دراز کرد و به اینجا کشاند.

حسن الماسی: جناب آقای رئیس جمهور، خدمات شما در پیشرفت کل صنایع آذربایجان به چشم می خورد. کل مردم آذربایجان شاهد این است. کارهایی را که انجام و تشکیل داده اید، نسلهای آینده فراموش نخواهند کرد.

همچنین باید یادآور شوم که در ایران از زمان انقلاب تا کنون بیش از ۲۰ بار انتخابات برگزار شده است. جمهوری اسلامی ایران دارای تجارب گسترده یی در زمینه انتخابات میباشد. فلذا دومین بار است که ما بعنوان ناظر به کشورتان سفر کرده ایم. ما هم در گفتگو با رئیس مجلس ملی و هم کمیسیون مرکزی انتخابات بیان داشتیم که ایران آماده است تجربه انتخاباتی خود را در اختیار آذربایجان قرار دهد.

حیدر علی اف: بسیار عالی. من این مطلب را بارها متذکر شده ام، در انتخابات اخیر در کشورتان آقای خاتمی در شرایط کاملاً دموکراتیک بعنوان رئیس جمهور برگزیده شده است. بعد از آن، انتخابات مجلس در شرایط دموکراتیک برگزار گردیده است. چند تن از کاندیداهایی بودند. مسابقه علنی برگزار شد.

برای هر کسی که مردم بیشتر رأی داد، انتخاب شد. فلذا اینجانب پیشرفت دموکراسی در ایران طی سالهای اخیر را همیشه یادآور می شوم. گاهاً در غرب می گویند که در ایران و یا در کشورهای اسلامی دموکراسی وجود ندارد. ولی مرتکب اشتباه بزرگی می شوند. دموکراسی در ایران خیلی خوب پیشرفت کرده است و ما هم بایستی از تجارب شما استفاده نماییم.

حسن الماسی: جناب آقای رئیس جمهور، ما در ایران انتخابات شوراهای شهر را نیز برگزار نمودیم. در شهرها و روستاها انتخابات بطور خیلی دقیق برگزار گردید.

ما حضور همه احزاب در این انتخابات در آذربایجان را به جنابعالی شادباش می گوییم. امیدواریم که در انتخابات آینده نیز تمامی افراد و انسانهایی با نظرات مختلف بتوانند شرکت کنند. می توان هم انتقاد و هم تعریف کرد. معتقدم که ما در آذربایجان شاهد برگزاری انتخابات در شرایط آزاد، راحت و دموکراتیک خواهیم بود.

حیدر علی اف: من هم به این اطمینان دارم.

حسن الماسی: جناب آقای رئیس جمهور، از اینکه وقت گرانبهای خود را در اختیار ما قرار دادید، از شما تشکر می کنم. انشاءالله، منتظر سفر جنابعالی به ایران هستیم و سپس جناب آقای خاتمی به آذربایجان سفر خواهند کرد. اطمینان داریم که، مناسبات ایران- آذربایجان و همکاریهای سیاسی و اقتصادی کشورهایمان به سطح والایی ارتقا خواهد یافت.

حیدر علی اف: این کار را حتماً در آینده نزدیکی صورت خواهیم بخشید. سپاسگزارم.

روزنامه آذربایجان مورخ ۵ نوامبر سال ۲۰۰۰

معلومات تاریخی عمومی

روابط آذربایجان و ایران