سفرای محترم، آقایان ارجمند!

من خدمت تان سلام عرض می کنم و مایلم مراتب خوشحالی فراوان خود را از این ملاقات مختصر ابراز دارم. می دانید که من امروز صبح برای سفر رسمی به اینجا آمده ام و طول روز گفتگوها جریان دارد. کمی از برنامه خارج شدیم. و بهمین خاطر برای ملاقات با شما قدری تاخیر کردم. درعین حال، پس از ۲۵ دقیقه، برنامه جدیدی آغاز می شود.

برای ما کاملا قابل قبول است که شما با حضور در ترکیه بعنوان سفیران، درعین حال نمایندگی کشورتان در آذربایجان را هم بعهده دارید. زیرا بین ترکیه و آذربایجان روابط تنگاتنگ دوستی و برادری موجود است. ترکیه برای ما کشور بسیار نزدیکی است و فاصله میان ترکیه و آذربایجان هم خیلی کوتاه است. فلذا انجام فعالیت سفیر ضمن حضور در اینجا، مسلما، نسبت به سایر کشورها، بهتر است. ولی درعین حال، ما آرزو می کنیم که شما زود- زود به آذربایجان بیایید، همواره اوضاع آذربایجان را جویا شوید، در مورد جریانات موجود در آذربایجان هم خودتان مطلع شوید و هم اینکه برای کشور خود همیشه گزارش دهید. چون که ما خواهان برقراری روابط بسیار نزدیک با کشورهای تان هستیم و در برقراری این روابط هم، نقش سفیر خیلی زیاد است. ما در کشورهای شما سفارت نداریم. بنابراین شما باید هم سفیر کشور خود در آذربایجان و هم سفیر آذربایجان در کشورتان باشید. در هر صورت من این را آرزو می کنم و امیدوارم که شما آرزوی مرا بجا خواهید آورد.

حتماً، از اوضاع فعلی در آذربایجان آگاه هستید. اولاً، ثبات سیاسی اجتماعی داخلی تامین شده است. همانطور که می دانید، در سالهای گذشته آذربایجان از لحاظ ثبات داخلی در درون جریانات بسیار سختی بود. اکنون در آذربایجان ارگانهای دولتی فعالیت عادی دارند و روند تشکیل نظام دولتی دموکراتیک و قانونمند جریان دارد. پارلمان آذربایجان دائما کار می کند و دستگاههای محلی قدرت دولتی نیز وظایف خود را انجام می دهند.

ظرف سه ماه سال جاری برخی نتایج مثبتی در اقتصاد آذربایجان بدست آمده است. اطلاع دارید که از تورم کاملا جلوگیری شده است و اکنون در آذربایجان تورم وجود ندارد. ارزش ارز ملی- منات تقویت شده و در مقایسه با سال گذشته، نسبت به دلار۱۰ درصد افزایش یافته است. طی این سه ماه، بودجه دولت اجرا یافته است و فکر می کنیم، تا پایان سال نیز انجام خواهد شد.

پیشروی هایی در بخش تولید، اقتصاد وجود دارد. اگر در سالهای گذشته میزان تولید در کشورما همواره رکود داشت، اکنون این روند متوقف شده و تا حدی دستیابی به رشد نیز گردیده است. بگمان من، در سال ۱۹۹۷ این میل مثبت افزایش بیشتری خواهد یافت. اصلاحات اقتصادی بطور مستمر انجام می شود. آذربایجان اقتصاد خود را براساس سیستم اقتصاد بازار تشکیل می دهد. برنامه خصوصی سازی بصورت عملی انجام می پذیرد. اصلاحات ارضی انجام می شود و در برخی موارد ما نتایج مثبت آنها را احساس می کنیم. همانطور که می دانید، ما قانون خیلی مهمی "درخصوص اصلاحات ارضی" تصویب کردیم. زمین در اختیار مالکیت خصوصی قرار می گیرد. این قانون هم، دیگر اجرا می گردد.

در تجارت خارجی جریان آزادسازی ادامه دارد. کلا، در آذربایجان روند آزادسازی در اقتصاد و فراهم سازی امکانات گسترده برای کارفرمایی، موجود است. ما معتقدیم که برخی نتایج و گرایشهای مثبتی در اقتصاد، در سایه انجام همین اصلاحات اقتصادی و برنامه خصوصی سازی حاصل شده است.

همانطور که آگاهی دارید، در کشور ما سیستم چند حزبی، آزادی مطبوعات و آزادی سخن برقرار شده است. ولی درعین حال، مهمترین مساله مورد نگرانی کشورمان، مناقشه ارمنستان و آذربایجان است و ما نتیجه مورد نظر خود را هنوز هم نتوانستیم بدست بیاوریم. موافقت نامه ای که در مورد آتش بس حاصل کردیم، پس از یک هفته به سه سال خواهد رسید. مدت سه سال است که تیراندازیها وجود ندارد و ما گفتگوهایی برای حل مسالمت آمیز مساله انجام می دهیم. از این لحاظ، سند تصویبی در نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا در ماه دسامبر سال گذشته در لیسبن، حائز اهمیت زیادی است. برای شما روشن است که در نشست لیسبن سندی در مورد اصول حل صلح آمیز مناقشه ارمنستان و آذربایجان بر سر قره باغ کوهستانی تصویب گردیده است. گروه مینسک که بمنظور حل این مسایل تشکیل شده است، اکنون سه رئیس مشترک دارد: روسیه، ایالات متحده آمریکا و فرانسه. ما امید زیادی داریم که پیوستن سه دولت بزرگ به این مساله و تعیین اصول مذاکرات صلح در نشست لیسبن، در سال ۱۹۹۷ می تواند موجب پیشروی روند صلح گردد.

ولی عواملی که همانند موانع جدی بر سر این امر عمل میکند. می دانید که طی دو ماه اخیر فاش شده است که روسیه در عرض سه سال اسلحه زیادی بطور مخفیانه به ارمنستان تحویل می داد. اکنون این مورد تماما روشن شده و مقامات ذیربط روسیه نیز بیان کردند که طی سه سال اخیر بطور مخفیانه و غیرقانونی اسلحه سنگین به ارزش یک میلیارد دلار از روسیه به ارمنستان تحویل داده شده است. در بین این سلاحها، تانکها و توپهای معاصر و موشکهای دورزن هم وجود دارد. تحویل این قدر اسلحه از طرف روسیه به ارمنستان، بسیار تعجب آور است و درعین حال خیلی خطرآفرین می باشد.

این امر، نه تنها برای آذربایجان، نه تنها برای قفقاز، بلکه برای کل منطقه اعم از ترکیه بسیار خطرناک است. ما از سران دولت روسیه و از شخص بوریس یلتسین رئیس جمهور خواهش کردیم، من بارها کتبا به وی مراجعه نمودم و در ملاقات خصوصی در تاریخ ۲۹ ماه مارس به او گفتم که روسیه میبایست در ارتباط با این مساله اقدامات جدی بعمل آورد. خواست ما عبارت از آن است که سلاحهایی که در اختیار ارمنستان قرار گرفته است، باید عودت گردد و در آینده این قبیل موارد تکرار نشود. درست است، پارلمان روسیه در مورد این مساله تصویبنامه صادر کرده است. ولی هنوز نتیجه مشخصی نیست. در مسکو تحقیقات و بررسی ها انجام می شود، لیکن تردیدی نیست که اسلحه تحویل شده است و اسنادی مبنی بر تحویل این سلاحها موجود است. من بار دیگر اعلام می کنم که اینها مورد نگرانی ماست و بدون شک، مانع انجام گفتگوهای صلح می باشد.

ولی برغم این موارد، آذربایجان همچنان موضع حل مسالمت آمیز مساله را اتخاذ می نماید. بنده امروز بار دیگر خدمت تان عرض می کنم که ما تا زمان حل صلح آمیز مساله، یعنی تا انعقاد قرارداد صلح، رژیم آتش بس را حفظ خواهیم کرد و بدان رعایت خواهیم نمود.

امروز مذاکرات گسترده ی با رئیس جمهور ترکیه و نخست وزیر، معاون نخست وزیر و سایر مقامات این کشور در مورد روابط ترکیه و آذربایجان انجام داده ایم. ما از این گفتگوها بسیار ممنون هستیم. روابط بین ترکیه و آذربایجان روز به روز توسعه می یابد. ما بمنظور توسعه بیش از پیش این روابط امروز هشت قرارداد حائز اهمیت فراوانی را امضا کردیم. یکی از این قراردادها در مورد تعمیق همکاری راهبردی بین ترکیه و آذربایجان می باشد که توسط رییسان جمهور ترکیه و آذربایجان منعقده شده است. در روزهای آینده نیز دیدار و گفتگوهایی در ترکیه خواهیم داشت. من اهمیت بخصوصی نسبت به این سفر رسمی خود به ترکیه می دهم.

بار دیگر خدمت تان سلام عرض می کنم و از شما خواهشمندم، تلاشهای بیشتری جهت توسعه روابط بین آذربایجان و کشورهای تان بعمل آورید. تشکر می کنم. خیلی ممنون.

© aliyev-heritage.org