حیدر علی اف: میهمانان ارجمند، هیأت نمایندگی کنگره ایالات متحده آمریکا. به آذربایجان خوش آمدید. اینجانب مقدم شما را گرامی می دارم و امیدوارم که، طی این مدت کوتاه و چند ساعت حضورتان در آذربایجان- مثل اینکه، تا صبح فردا در اینجا بسر خواهید برد- شناخت بیشتری را از کشورمان بدست خواهید آورد.

مترجم ما به من گفت که، کسی از شما از حضور نمایندگان رسانه ها در اینجا ناراضی است. ولی نگران نباشید، ما بدون حضور نمایندگان رسانه ها نیز صحبت خواهیم کرد. سفارتخانه ایالات متحده آمریکا در آذربایجان بهتر می داند که، تمامی ملاقاتهای من با هیأتهای نمایندگی خارجی با حضور نمایندگان رسانه ها برگزار می شود.

فکر می کنم، سفر گروهی از اعضای کنگره ایالات متحده آمریکا به آذربایجان، به توسعه روابط آمریکا و آذربایجان کمک خواهد کرد.

همانطور که مطلع هستید، کشورمان پس از دستیابی به استقلال خود، ما در راستای توسعه و تعمیق مستمر روابط آذربایجان و ایالات متحده آمریکا تلاش می کنیم. با رضایت خاطر بیان می دارم که، حکومت ایالات متحده آمریکا نیز خواهان همکاریهای تنگاتنگی با آذربایجان میباشد و تلاشهای خود را برای توسعه روابط فی مابین انجام می دهد. اکثر اعضای کنگره هم طرفدار این هستند. اینجانب چند بار به ایالات متحده آمریکا سفر کرده و دیدارهایی را در کنگره انجام داده ام. دیدارهای اخیر من در کنگره آمریکا در ماه آوریل سال جاری بعمل آمده است. من در جریان شرکت در پنجاهمین سالگرد ناتو، در آنجا با تعداد زیادی از اعضای سنا و کنگره دیدار کردم.

تقریباً همه و یا اکثر افرادی که من ملاقات کردم، نسبت به آذربایجان توجه خیلی زیادی دارند و توسعه روابط آذربایجان- آمریکا را ضروری می دانند.

طبیعتاً، برای شناخت نزدیکتر از هر کشوری، ملتی و جریانات جاری در آنجا سفر کوتاه مدت چندان مفید واقع نمی گردد. ما همیشه آرزو می کنیم تا، نمایندگان زیادی هم از طرف حکومت ایالات متحده آمریکا، هم کنگره و هم محافل کاری به آذربایجان سفر کنند و کشورمان را ببینند. آنها همه، در وهله اول، آذربایجان را در ایالات متحده آمریکا هر چه بهتر معرفی خواهند کرد، دوماً، شاهد امکانات همکاریهای آمریکا و آذربایجان خواهند بود و سوماً، طبعاً، روابط آذربایجان و ایالات متحده آمریکا را هر چه بیشتر توسعه خواهند بخشید.

آذربایجان کشوری مستقل نوپا است. همانطور که مستحضرید، همانند سایر جمهوری های جزو اتحاد شوروی سابق، آذربایجان نیز ۷۰ سال تحت رژیم تام روایی قرار گرفته و پس از کسب استقلال، در کشورمان روند سازماندهی نظام دولتی دموکراتیک، قانونمند و لائیک جریان می یابد. در آذربایجان اصلاحات فراگیر انجام می گیرد. آذربایجان با عزم راسخ جهت حفظ و توسعه استقلال خود تلاش می کند.

طبیعتاً، این راه نه تنها برای ما، بلکه برای سایر جمهوری ها هم آسان نبوده است. ما با مشکلات زیادی مواجه می شویم. ولی از عهده اینها بر می آییم و گمان می کنم که، منبعد نیز بر خواهیم آمد. همپای مشکلات، ما دستاوردهایی نیز داریم. نمی خواهم با گرفتن وقت، اطلاعات گسترده یی به شما ارایه دهم. چنانچه علاقه مند باشید، می توانید گزارشات لازم را دریافت کنید. اما قسمت اعظم موفقیتهای ما هم عبارت از آن است که، ما درهای خود را برای جهانیان باز کرده ایم و جذب سرمایه گذاریهای خارجی به آذربایجان را ترغیب می کنیم. اقدامات زیادی را در زمینه بهره برداری مشترک از منابع طبیعی آذربایجان، بویژه منابع نفت و گاز به همراه شرکتهای بزرگ نفتی غربی، اروپایی و آمریکایی به انجام رسانده ایم. اکنون این کارها نتایج خود را می دهد.

می دانید که، ایالات متحده آمریکا جایگاه مهمی در استراتژی جدید نفتی دولت آذربایجان بخود اختصاص می دهد. می توان گفت، اکثریت مطلق شرکتهای بزرگ نفتی آمریکا در آذربایجان با ما فعالیتهای مشترکی انجام می دهند.

بعلاوه قراردادهای منعقده ما طی سالهای گذشته با شرکتهای آمریکایی، اینجانب در ماههای ژویه- اوت سال ۱۹۹۷ هنگام سفر به ایالات متحده آمریکا چهار قرارداد جدیدی با شرکتهای بزرگ نفتی کشورتان به امضا رسید. همانطور که آگاهی دارید، این قراردادها با حضور رهبران حکومتی در کاخ سفید منعقد گردید. در جریان سفر ماه آوریل سال جاری من به واشنگتن، سه قرارداد جدیدی امضا شد. بسیار خوشحالم که، این قراردادها در ساختمان پارلمان آمریکا به امضا رسید. شما امکان دریافت اطلاعات وسیعی را در این باره هم در آمریکا و هم آذربایجان دارید. در هر حال اینها نشانگر آن است که، آذربایجان به ایجاد روابط همکاریهای راهبردی درازمدتی با ایالات متحده آمریکا مبادرت می کند و در راستای توسعه هر چه بیشتر این امر تلاش می کند.

بزرگترین مشکل کشورمان، معضلی است که از گذشته برای آذربایجان مستقل بجای مانده است. می دانید که، در سال ۱۹۸۸ وقتیکه هم آذربایجان و هم ارمنستان هنوز جزو اتحاد شوروی بودند، مسأله قره باغ کوهستانی ناشی از ادعای ارضی ارمنستان به آذربایجان بوجود آمده است. این مسأله به مناقشه نظامی مبدل گشته و نبردهایی اتفاق افتاده است. در نتیجه، ۲۰ درصد از سرزمینهای آذربایجان از سوی ارتش ارمنستان اشغال گردیده است و بیش از یک میلیون آذربایجانی از سرزمینهای اشغالی رانده شده و در شرایط وخیمی در چادرها بسر می برند.

اعضای محترم کنگره، شما این مسأله را بهتر می دانید. لذا، نیازی به ارایه اطلاعات مفصلتری نیست. ولی متأسفانه، شما نسبت به این مسأله رویکرد یکجانبه دارید. اینجانب خیلی خوشحالم که، با وجود اینکه امروز شما سفر کوتاه مدتی به آذربایجان دارید، با هلیکوپتر از یکی از اردوگاههای موقت اسکان آوارگان دیدن کرده و با قسمتی از افرادی که بیش از شش سال است که در آنجا بسر می برند، دیدار کرده اید.

به من گفتند که، جناب پالونه فرصت بازدید از آن اردوگاهها با هلیکوپتر را نداشته است. لیکن در بسیاری از مناطق باکو نیز آوارگان سکنه یافته اند. بنا به گزارشاتی که به من ارایه شد، جناب پالونه از یکی از اماکن اسکان موقت پناهندگان در باکو دیدن بعمل آورده است.

بنظرم، شما با دیدن آنها می توانید تصور کنید که، پس از آغاز اشغال سرزمینهای آذربایجانی، کشورمان در چه وضعیت سنگینی قرار دارد.

ما در ماه می سال ۱۹۹۴ با ارمنستان پیمان آتش بس امضا کردیم و اکنون بیش از پنج سال است که، بدان رعایت می کنیم. امروز بار دیگر به شما بیان می کنم که، آذربایجان فقط خواهان حل مسالمت آمیز مسأله میباشد. ما منبعد نیز از تلاشهای خود در این راستا دریغ نخواهیم کرد.

فکر می کنم، پس از مشاهده شرایط پناهندگان در چادرها می توانید درک کنید که، چرا ما هفت سال است که، برای لغو ماده ۹۰۷ ناعادلانه تصویب شده توسط کنگره آمریکا علیه آذربایجان، می کوشیم.

در هر صورت، علیرغم مشکلات عدیده فرا روی ما و تعداد کم طرفدارانمان در ایالات متحده آمریکا، کنگره و یا در سازمانهای اجتماعی، متوجه ما هستند. ما تلاشهای خود را برای اعاده حق مسلم خود ادامه می دهیم. ما جهت برقراری صلح و آرامش در منطقه سعی می کنیم. طبیعتاً، برای همین بایستی سرزمینهای اشغالی آذربایجان آزاد شود و شهروندان ما که از زاد و بوم خویش رانده شده اند، به خانه هایشان باز گردند.

والسلام. اینجانب اطلاعات مختصری در اختیار شما قرار دادم. اکنون آماده استماع سخنانتان هستم.

کونی مورِلا (عضو سنا، ایالت مریلاند، از حزب جمهوریخواهان):متشکرم،جناب آقای رئیس جمهور. دیدار ما با جنابعالی، نقطه اوج برنامه امروزمان را تشکیل می دهد. از بابت این فرصت از شما سپاسگزاریم.

جناب آقای رئیس جمهور، تشکر می کنیم که امروز همه ما را بحضور می پذیرید. در پهلوی راست من جناب فرانک پالونه نشسته است. وی دموکرات است، نماینده ایالت نیوجرسی میباشد و به همراه خانم خود در اینجا حضور دارد. در سمت چپ من جناب موریس هینچی است. وی، نماینده ایالت نیویورک است و دموکرات میباشد. عضو دیگر کنگره جناب مایکل کاپؤانو است. وی نماینده ایالت ماساچوستس است، از جناح دموکراتها است و با خانمش در اینجا حضور دارد. اسم من هم کونی مورلا است، نماینده ایالت مریلاند هستم و از حزب جمهوریخواهان میباشم.

جناب آقای رئیس جمهور، برای همه ما معلوم است که، اخیراً عمل جراحی قلب شما انجام شده است. مایلم به شما بگویم که، ۱۳ سال پیش چهار عمل جراحی مشابه قلب خانمم را انجام داده بودند. اکنون سلامتی وی عالی است.

حیدر علی اف: بسیار خوب، من خیلی خوشحالم. این، برای من خبر خیلی خوبی است.

کونی مورلا: جناب آقای رئیس جمهور، سلامتی شما برای ما خیلی ضروری و مهم است. زیرا می خواهیم که، جنابعالی روند صلح را پیش ببرید. کمی بعد اینجانب مایلم به گفته های شما پاسخ دهم.

در مورد نمایندگان رسانه ای نیز، مایلم برای جنابعالی و آنها بیان دارم که، ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه ما نشست خبری ویژه ای انجام خواهیم داد. ما آنها را از هیچ اطلاعی مربوط به دیدارمان با شما محروم نخواهیم ساخت.

حیدر علی اف: یعنی منظورتان چیست؟ گاهاً با هیأتهای نمایندگی از ایالات متحده آمریکا این مورد پیش می آید. مسلماً، من درخواست شما را بجا خواهم آورد. ولی مایلم بدانید که، در آذربایجان علنیت و آزادی مطبوعات در سطح عالی میباشد.

روزنامه آذربایجان مورخ ۱۳ اوت سال ۱۹۹۹

© aliyev-heritage.org