وزیر محترم امور خارجه سوئد!

جناب دبیر کل محترم!

جناب کمیسر محترم!

خانمها و آقایان محترم!

من در آذربایجان صمیمانه خدمت تان خیر مقدم عرض می کنم و به شما خوش آمد می گویم.

این سفر هیات نمایندگی مرکب از شخصیتهای بالا مقام و محترم اتحادیه اروپا به کشورهای قفقاز جنوبی، از جمله به کشور آذربایجان، نشانه علاقه اتحادیه اروپا نسبت به منطقه ما و همچنین آذربایجان و طبیعتا، تجلی توسعه روابط می باشد. بخاطر این سفرتان از شما تشکر می کنم. به رغم اینکه، شما وقت خیلی کمی برای حضور در آذربایجان اختصاص داده اید، ولی خود این هم کافی ست تا، بتوانید بار دیگر نگرش نسبت به پروژه TRASECA در آذربایجان را احساس نمایید.

اتحایده اروپا دارای فعالیت چند جانبه می باشد. در وهله اول، اتحادیه اروپا مشغول مسایل برقراری و توسعه بیش از پیش کشورهای عضو آن است. در عین حال، اتحادیه اروپا با خروج از کشورهای وابسته به آن، علاقه خود را به دیگر قسمتهای جهان نیز نشان می دهد. از این لحاظ برنامه TRASECA که، طی سالهای ۱۹۹۲- ۱۹۹۳ تشکیل شده است، اهمیت فراوانی دارد.

ما ارزش زیادی به اقداماتی که، تاکنون توسط اتحادیه اروپا بمنظور اجرای برنامه TRASECA بعمل آمده است، قائلیم. ولی درعین حال، این امر به مانند ابتدای کار بزرگی از سوی ما تلقی می شود. درست با هدف تقویت هر چه بیشتر این کار، در ماه سپتامبر سال ۱۹۹۸ کنفرانس بین المللی در شهر باکو با ابتکار اتحادیه اروپا و ابتکار کشورهای شرکت کننده در برنامه TRASECA و با ابتکار ما برگزار گردید که، به اجرای این برنامه و احیای جاده بزرگ ابریشم اختصاص داشت و نتیجتا سندی به امضا رسید. کنفرانس مزبور دبیرخانه برنامه TRASECA را تشکیل داد و در مورد استقرار آن در باکو اخذ تصمیم کرد. ما با احساس خشنودی و قدردانی فراوان از این تصمیم استقبال کردیم و در مورد واگذاری یکی از قدیمترین ساختمانهای باکو به این دبیرخانه تصمیم گیری کردیم.

میهمانان ما در خصوص زیبایی این ساختمان و وضعیت فعلی آن نظرات عالی ی اظهار داشتند. اختصاص این ساختمان بخاطر برنامه TRASECA و انجام کارهای جهت احیای جاده بزرگ ابریشم، تصادفی نیست.

این ساختمان یکی از آثار معماری آذربایجان و باکو است. زمانی، در اوایل قرن ۲۰ حاج زین العابدین تقی اف شخصیت برجسته و کارفرمای بزرگ آذربایجان این ساختمان را احداث نموده و در اینجا هم مدت زیادی کار کرده است.

مردم آذربایجان نه تنها الان، بلکه در همان دوران نیز تلاش برای همگرایی ارزشهای کلی بشری و ارزشهای اروپا با ارزشهای معنوی ملی آذربایجان نموده است. احداث همین ساختمان ۱۰۰ سال پیش به سبک اروپایی، تعلق هم نمای ظاهری و هم داخلی آن به سبک معماری اروپایی، دلیل روشن بر این است.

طبعا، اکنون در خیلی جاها ساختن بناها به شکل معاصر و تشکیل دفاتر در ساختمانهای مدرن مد شده است. ولی ما از این راه پیروی نکردیم. ما درست ساختمانی که، به سبک کلاسیک اروپایی احداث شده را تحویل دادیم تا، برای اتحادیه اروپا عزیزتر باشد. آن هم می بینید، در گذشته چه قدر زیبا می ساختند.

برای مثال، در اینجا کف اطاق رویش فرش هست، به این خاطر نمی بینم، ولی در آنجا، در دفتر دبیر کل ما از کف اطاق بازدید کردیم. کف اطاق صد سال پیش، انگار امروز ساخته شده است. به کیفیت کار خیلی توجه می کردند. ببینید، دیوارها چه قدر پهن است. اکنون به همه چیز صرفه جویی می کنند و دیوارهای نازک می چینند که، این هم باعث زود خراب شدن آن می شود.

من فقط، در مورد یکی از آثاری که، آذربایجان از معماری اروپا اخذ کرده است، سخن می گویم. اما در آذربایجان این قبیل آثار معماری زیاد است. این هم دلالت بر آن دارد که، کشور آذربایجان از همان زمانهای بسیار قدیم به اروپا، ارزشهای اروپا و کشورهای اروپایی ابراز علاقه داشته است.

ما درعین حال برنامه TRASECA را منوط به احیای جاده بزرگ قدیم ابریشم می دانیم. در واقع، موقع مطرح شدن برنامه TRASECA، بنظرم، حقیقتا در نظر گرفته شده است که، این، نه تنها برای کشورهای شامل برنامه TRASECA، بلکه برای برقراری مجدد جاده ابریشم می باشد و بسیار ضروری است. ما در کنفرانس صریحا مشخص کردیم، جاده قدیم ابریشم که، آُیا را با اروپا و مشرق زمین را با مفرب زمین متصل می نماید، امروز هم ابرام و فعلیت خود را حفظ کرده و نسبت به دیگر راههای بین شرق و غرب، کوتاهتر است. حمل کالاها سریعتر و طی مدت کوتاهی صورت می پذیرد و ارزانتر درمی آید. فلذا ما بر این باوریم که، مصوبات در کنفرانس باکو در سال ۱۹۹۸ باید اجرا یابد.

بنظر می رسد که، اتحادیه اروپا اخیرا نسبت به اجرای برنامه TRASECA کمی دلسرد شده است. چنانچه دوران چند سال پیش با دوران فعلی را مقایسه کنیم، این تفاوت نمایان است. ولی من این را درست قبول نمی کنم و فکر می کنم که، حتما، آمدن چنین هیات بزرگ نمایندگی به کشورهای قفقاز جنوبی موجب پایان برخورد سرد نسبت به برنامه TRASECA خواهد شد و این پروژه مجددا با سرعت زیادی اجرا خواهد یافت.

بنده ضمن خطاب به شما مایلم بگویم که، در تخصیص وجوه به پروژه TRASECA خصاصت به خرج ندهید. زیرا که این، نه برای شما و نه برای ما نفعی نخواهد داشت. در جیب شما پول زیاد است و سرمایه ی که، در اینجا می گذارید، دو- سه برابر آن را درخواهید آورد. اکنون هم شما و هم ما- همه نظر قطعی دارند که، پروژه TRASECA و برقراری مجدد جاده بزرگ ابریشم بعنوان یکی از بزرگترین برنامه هایی برای امروز و قرن ۲۱ می باشد. اگر بتوانیم توسعه همه جانبه این پروژه را هر قدر تامین نماییم، همگرایی قفقاز جنوبی، کشورهای آسیای میانه و آسیای مرکزی با اروپا به همان اندازه نیز سریعتر خواهد بود.

اکنون دیگر دفتر تشکیل شده است. این ساختمان نباید که خالی بماند؟ در اینجا باید کار کرد. اگر وجوه نباشد، چگونه در اینجا کار خواهی کرد؟ باید در این ساختمان زیبا طرحهای خوبی را بررسی و مذاکره کرد و آنها را مورد اجرا گذاشت. این قبیل پروژه ها وجود دارد. در آذربایجان ضرب المثلی هست: " از تو حرکت، از من برکت". می فهمم، ترجمه این کلام کمی سخت است.

من بار دیگر از شما تشکر می کنم. امیدوارم که، این دیدار برای تحقق خواسته های همه ما بسیار حایز اهمیت خواهد بود. خیلی ممنون.

© aliyev-heritage.org