حیدر علی اف: جناب وزیر محترم.

میهمانان گرامی.

اینجانب مقدم شما را در آذربایجان گرامی می دارم و به شما خوش آمد می گویم.

ما طی این روزها به مناسبت رویداد مهمی در آذربایجان جشن می گیریم. این رویداد عبارت از پایه گذاری خط لوله صادرات اصلی نفتی باکو- تفلیس- جیهان میباشد. یعنی ساخت این پروژه را آغاز خواهیم کرد. بدین مناسبت سفر شما به آذربایجان و حضور در این مراسم مایه بسی خوشحالی ما است و در عین حال، کاملاً جا دارد. زیرا، خط لوله صادرات اصلی نفتی باکو- تفلیس- جیهان یکی از پروژه های عظیم جهان میباشد. بویژه، یک طرح خیلی مهمی در منطقه قفقاز به شمار می رود. هشت سال است که ما برای اجرای این طرح تلاش و همت می کنیم. با احساس قدردانی متذکر می شوم که ایالات متحده آمریکا، حکومت و رئیس جمهور آن از اجرای این طرح حمایت کامل بعمل آورده اند که در حل این مسایل تأثیر مثبت داشته است.

در مراسم امضای سند نهایی در خصوص پروژه باکو- تفلیس- جیهان که در حاشیه نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا در استانبول در ماه نوامبر ۱۹۹۹ برگزار می شد، رئیس جمهور آمریکا نیز حضور داشت و سند مزبور را امضا کرد. فلذا، مشارکت شما در این مراسم بسیار لازم و ضروری میباشد. باید شما هم مثل ما، شاهد نتایج تلاشهای خود باشید. از این جهت، من از شما تشکر می کنم. بفرمایید.

اسپنسر آبراهام: جناب رئیس جمهور، اجازه فرمایید، به مناسبت اجرای این طرح موفقیت آمیز از طرف حکومت ایالات متحده آمریکا و جناب بوش رئیس جمهور به شما تبریک بگویم. شخص جناب بوش درخواست کرد، پیام تبریک وی به مناسبت پایان موفقیت آمیز این قبیل تلاشها با نتایج مثبت را به شما تبریک بگوییم.

همانطور که مستحضرید، جناب بوش، حکومت و مردم آمریکا از سطح روابط موجود با آذربایجان تجلیل می کنند. این روابط برای شهروندان و کشور آذربایجان اهمیت ویژه و مهمی بهمراه دارد.

جناب بوش همچنین از حمایتهای شما و دولت آذربایجان در مبارزه با تروریسم جهانی سپاسگزار میباشد.

همچنانکه در پیام کتبی اخیر جناب بوش به جنابعالی ذکرمی شود، ما از حمایتهای شما صمیمانه تشکر می کنیم. همچنین، مایلیم از میهمان نوازی از من و هیأت همراهم در این سفر از شما تشکر کنم.

ما از شرکت در مراسم های مهمی در روز ۱۸ سپتامبر بسیار هیجان داریم. بویژه بعلت اینکه، بهره برداری از ذخایر انرژی دریای خزر و ساخت خط لوله باکو- تفلیس- جیهان برای ما و مردم کشورمان رویداد فوق العاده مهمی است. هر کدام از دو حکومت ایالات متحده آمریکا- هم حزب دموکرات و هم جمهوریخواهان نسبت به این پروژه اهمیت زیادی قایلند. این یک رویداد بسیار مهمی میباشد.

جورج بوش از نخستین روزهای ریاست جمهوری به من و دیک چینی معاون رئیس جمهور دستور داده بود استراتژی نفتی جدید ایالات متحده آمریکا برای بیست سال آینده را تهیه و تنظیم نمائیم. ما با رهبری دیک چینی در ماه مارس سال ٢٠٠۱ این برنامه استراتژی نفتی را تهیه کردیم و در اختیار رئیس جمهور قرار دادیم. در بخش اعظم این برنامه حمایت آمریکا از طرح باکو- تفلیس- جیهان و اهمیت فراوان پروژه اجرایی برای ایالات متحده آمریکا ذکر شده بود. ما پس از اعلام برنامه مربوط به استراتژی نفتی جدید خود نیز عملکرد و دستاوردهای حاصله در این منطقه را با علاقه و هیجان زیادی مورد پیگیری قرار دادیم.

پایه گذاری ساخت خط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیهان در روز ۱۸ سپتامبر برای مردم آذربایجان و کل منطقه عاملی قوی به سوی جلو میباشد. این امر همچنین نشانگر نتایج مثبت همکاریهای مستمر حکومت آمریکا با حکومت آذربایجان است. اجرای موفقیت آمیز این پروژه، در عین حال، گواه بر دوراندیشی جنابعالی بعنوان یک رهبر و مدیریت عالی در اکثر مواقع سخت میباشد.

مجدداً تکرار می کنم، جناب بوش رئیس جمهور آمریکا بار دیگر از من درخواست کرد این رویداد مهم را به جنابعالی شادباش بگویم. چرا که، دستاوردهای حاصله در راستای برقراری هر چه بیشتر آرامش و تأمین رفاه در کشورتان عمل خواهد کرد. حکومت ایالات متحده آمریکا مایل است در این زمینه نیز با شما همکاری کند و دستاوردهایی را حاصل نماید. از اینکه امروز ما را بحضور پذیرفتید، بار دیگر از جنابعالی تشکر می کنم.

حیدر علی اف: متشکرم، جناب وزیر محترم. از آنجا که سلامها و آرزوهای صمیمانه جناب بوش رئیس جمهور محترم را به من رساندید، سپاسگزارم. خواهشمندم، مراتب تشکر و احترام اینجانب را به جناب بوش ابلاغ نمایید. روابط ایالات متحده آمریکا و آذربایجان همچنانکه برای شما مهم است، برای ما نیز حائز اهمیت میباشد. ما نسبت به این امر توجه ویژه ای قایل هستیم و برای توسعه این روابط در تمامی زمینه ها تلاش می کنیم.

نظرات شما در باره طرح باکو- تفلیس- جیهان، نظرات و موضع حکومت آمریکا و جناب جورج بوش رئیس جمهور محترم و نیز تمامی نظرات دیگر در این خصوص بسیار ارزشمند است و با دیدگاههای ما همخوانی دارد.

رسیدن پروژه باکو- تفلیس- جیهان به این مرحله هشت سال وقت برده است. این هشت سال نیز در شرایط خیلی سخت و مبارزه شدیدی سپری شده است. اینجانب بسیار خوشحالم که شما و جناب بوش همه این مسایل را بطور صحیح ارزیابی می کنید. از شما درخواست می کنم، بجهت سخنان محبت آمیز جناب بوش در مورد فعالیت من در این زمینه مراتب تشکر اینجانب را به وی برسانید.

همانطور که مطلع هستید، جمهوری آذربایجان پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بلا فاصله به ائتلاف ضد تروریستی ایالات متحده آمریکا پیوست. ما از آن زمان در این زمینه با ایالات متحده آمریکا و همه کشورهای عضو ائتلاف ضد تروریستی همکاریهای تنگاتنگ داریم و وظایف خود در این زمینه را انجام می دهیم. ما در این ائتلاف هستیم و منبعد نیز در آن حضور خواهیم داشت. تا ریشه کن شدن تروریسم بین المللی در این ائتلاف شرکت خواهیم کرد.

من هم از بابت تشکر جناب بوش که به مناسبت مشارکت آذربایجان در عملیاتهای ضدتروریستی اخیراً طی پیام کتبی از من و جمهوری آذربایجان و مردم کشورمان تشکر کرد، سپاسگزارم. این پیام به من خیلی الهام بخشید. در عین حال نشان داد که واقعاً ما در این ائتلاف شرکت می کنیم و شرکت خواهیم کرد.

من با خرسندی فراوان از شما شنیدم که ایالات متحده آمریکا با دستور جورج بوش استراتژی نفتی خود را تهیه و تدوین نموده و در حال جارای آن میباشد. متوجه شدم که رهبری این کار نیز بر عهده جناب چینی معاون رئیس جمهور است. من شکی ندارم که دریای خزر در این استراتژی جایگاه شایسته ای بخود اختصاص می دهد و باید هم چنین باشد. جناب چینی به آذربایجان سفر کرده، با موقعیت و وضعیت دریای خزر آشنایی دارد و کارهای انجام شده در اینجا اطلاع پیدا کرد. از اینرو، این مسایل می تواند برای او بیشتر آشنا باشد.

ولی باید متذکر شوم که شما کمی تأخیر کرده اید. آذربایجان هنوز در سال ۱۹۹۴ استراتژی نفتی خود را تهیه و تدوین کرده و از آن زمان مدام در حال اجرای آن میباشد. طبیعتاً، آذربایجان این استراتژی نفتی را به اتفاق کشورهای غربی متعدد، بویژه ایالات متحده آمریکا و حمایتهای آن اجرا می کند. ولی مایلم به توجه شما برسانم که آذربایجان دولت مستقلی است، دارای استراتژی نفتی درازمدت و فراگیر سالهای مدید میباشد. ما در حال اجرای این استراتژی هستیم. نتایج مثبت نمایان است و در آینده نیز ما به نتایج خوبی دست خواهیم یافت.

طرح باکو- تفلیس- جیهان صرفاً بخشی از استراتژی نفتی آذربایجان است. شما بیان کردید و من هم تأیید می کنم که این طرح اهمیت بسزایی دارد. این خط لوله با عبور از خاک گرجستان و ترکیه آذربایجان را با دریای مدیترانه پیوند خواهد داد. در وهله اول این کار از اهمیت اقتصادی برخوردار است و شرکتهای فعال در اجرای پروژه، قطعاً، در پی سود و درآمدهای شخصی خود هستند و درآمدهای خود را نیز حاصل خواهند نمود. لیکن خط لوله باکو- تفلیس- جیهان، در عین حال دارای معنی و اهمیت سیاسی بزرگ و جنبه راهبردی میباشد. این یک پیوند ناگسستنی بین آذربایجان، گرجستان و ترکیه در قفقاز جنوبی است. همزمان با این، ما در حال تهیه طرح پروژه صدور گاز آذربایجان از میدان "شاه دنیز" بوسیله خط لوله باکو- تفلیس- ارزوروم به ترکیه هستیم. صلح، امنیت و آرامش برای منطقه ما اهمیت فراوانی دارد. ما خواهان دستیابی به این هستیم. می دانم که ایالات متحده آمریکا نیز خواستار برقراری صلح، امنیت و آرامش صرفاً در این منطقه، در آذربایجان که دارای شرایط ژئواستراتژیکی مهمی میباشد، است. در عین حال، ما نیازمند حمایت و مساعدتهای ایالات متحده آمریکا در این زمینه میباشیم.

من خواهشمندم، مراتب تشکر اینجانب را به جناب بوش بجهت تصمیم گیری وی در مورد تعلیق اجرای ماده ۹٠۷ برسانید. ماده ۹٠۷ که از سال ۱۹۹٢ در برابر آذربایجان اعمال می شود، می توان گفت، ۱٠ سال برای آذربایجان رویداد سیاسی خیلی شدیدی بوده است. ما این اقدام را ناعادلانه حساب می کنیم و همواره این مسأله را مطرح ساخته ایم. زیرا، تصویب کنندگان این ماده ما را- آذربایجان را مقصر می دانند که گویا آذربایجان ارمنستان را به محاصره گرفته است. این دروغ ندارد. ما چه قدر تلاش کردیم همان اعضای هواخواه ارامنه کنگره آمریکا را متقاعد سازیم که اقدام آنها ناعادلانه است، ولی موفق به این نشدیم. همه چیز بوضوح روشن است. ارمنستان ٢٠ درصد از سرزمینهای آذربایجان را اشغال کرده است. از مناطق اشغالی بیش از یک میلیون شهروند آذربایحانی با توسل به زور رانده شده و اکثرشان در چادرها بسر می برند. در یک چنین شرایط وضع ماده ۹٠۷ نسبت به آذربایجان کاملاً غیر عادلانه است.

ولی سرانجام، جناب بوش در این باره تصمیم ویژه ای گرفت و اجرای ماده ۹٠۷ به تعلیق درآمد. ما معتقدیم که تعلیق اجرای ماده ۹٠۷ خوب است. ولی این ماده باید تماماً لغو گردد. من مجدداً تکرار می کنم، ۱٠ سال است که ما متحمل ماده ۹٠۷ هستیم و منبعد نیز می توانیم متحمل آن باشیم. ولی وضع ماده ۹٠۷ برای آذربایجان و استمرار آن، البته برای ما جنبه سیاسی مهمی دارد. با وجود این، ما همکاریها با ایالات متحده آمریکا در همه زمینه ها را توسعه می دهیم و توسعه خواهیم داد.

ایالات متحده آمریکا متفق راهبردی جمهوری آذربایجان است و همکاریهای مشترک ما در دریای خزر نیز بوضوح گواه بر این امر است.

شما در روز ۱۸ سپتامبر شاهد مراسم شالوده ریزی خط لوله باکو- تفلیس- جیهان خواهید شد. واقعاً، آذربایجان در حال اجرای استراتژی نفتی خود میباشد و با ایالات متحده آمریکا در این زمینه از نزدیک همکاری می کند. متشکرم.

اسپنسر آبراهام: جناب رئیس جمهور، من سلامها و مراتب تشکر جنابعالی به جناب بوش را شخصاً به وی ابلاغ خواهم کرد.

من بر این باورم که، روابط روزافزون فی مابین که طی سالهای گذشته برقرار گردیده، همچنین تعلیق اجرای ماده ۹٠۷ و مراسم مورخ ۱۸ سپتامبر بار دیگر نشانگر وجود مناسبات ما میباشد. اطمینان دارم که جناب بوش منتظر ادامه مرحله تازه این روابط فی مابین است. اینجانب به مناسبت مراسم ۱۸ سپتامبر بار دیگر به شما تبریک میگویم.

حیدر علی اف: سپاسگزارم. من نمی خواهم شما را معطل کنم. ما مجدداً دیدار خواهیم کرد.

© aliyev-heritage.org