آثار / سیاست داخلی / تاریخ های بیادماندنی

سخنرانی حیدر علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در مراسم با شکوهی در۲٧ می به مناسبت ‏هشتادمین سالگرد تأسیس جمهوری خلق آذربایجان‎ - ‎‏۲۷ می ۱۹۹۸‏


مجلس محترم ملی.

رییس محترم مجلس، نمایندگان ارجمند.

هشتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق آذربایجان را صمیمانه خدمتتان شادباش می گویم و در فعالیتهای آینده برای رشد استقلال آذربایجان برای شما موفقیت آرزومندم.

من از صمیم قلب به همه شما درود می گویم و مراتب احترام و ارادتمندی خود را نسبت به همه نمایندگان مجلس ملی که، شاخه ای عظیم دولت آذربایجان را تشکیل می دهد، ابراز می دارم.

ما هشتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق آذربایجان را با احساس افتخار فراوان گرامی می داریم. تدابیر، مراسم های با شکوه و کنفرانس های علمی که، طی ماههای اخیر بهمین مناسبت در جمهوری آذربایجان برگزار گردیده است، عملکرد جمهوری خلق آذربایجان را هر چه بیشتر برای کشورمان معرفی کرده، در عین حال ارزش والایی نسبت به راهی که، ظرف ۸۰ سال مردم آذربایجان پیموده و موفقیت های حاصله آن، قایل شده است.

جمهوری خلق آذربایجان مدت کمی موجودیت داشته، ولی بعنوان یک مرحله تاریخی در حیات ملت آذربایجان در قرن ۲۰ بوده و آینده، استقلال، آزادی و حق حاکمیت مسلم ملتمان را پایه گذاری نموده است. بهمین خاطر تمامی شهروندان آذربایجان- ما تشکیل جمهوری خلق آذربایجان را، فعالیت آن و تاسیس کنندگان جمهوری خلق و کسانی را که، در آن دوران الگوی قهرمانی از خود نشان داده اند، با نهایت احساس قدردانی گرامی می داریم.

همچنین، ما نسبت به دوره بعد هم ارزش زیادی قایل هستیم. در پایان سال ۱۹۹۲ مردم آذربایجان استقلال خود را که، در سال ۱۹۱۸ بدست آورده و بعداً از دست داده بود، احیا کرده است. ما طی شش سال اخیر در شرایط استقلال زندگی می کنیم. آذربایجان استقلال خود را برای جهانیان ثابت کرده، در سازمانهای بین المللی آنرا تایید و مبانی همیشگی و دایمی بودن استقلال کشورمان را بوجود آورد.

همانند سالهای ۱۹۱۸ -۱۹۲۰، شش سال اخیر نیز بعنوان دوران بسی پیچیده و سختی بوده است. ولی می توانیم با احساس غرور بیان کنیم که، توانستیم از عهده این مشکلات برآییم، دولت ما موجودیت خود را در شرایط سخت حفظ کرده و هم اکنون حفظ می کند و در آینده نیز با موفقیت حفظ خواهد کرد.

بمنظور تشکیل مبانی حقوقی مقرر دولت مستقل در آذربایجان، مجلس ملی آذربایجان کارهای زیادی در این سالها انجام داده است. بالاخص، تصویب نخستین قانون اساسی دموکراتیک جمهوری آذربایجان مستقل از طریق رأی گیری عمومی در ماه نوامبر سال ۱۹۹۵، یکی از رویدادهای تاریخی قرن ۲۰ محسوب می شود. در ۱۲ نوامبر سال ۱۹۹۵ اولین پارلمان آذربایجان مستقل بر پایه انتخابات دموکراتیک- انتخابات آزاد و عادلانه و بر اساس سیستم چند حزبی منتخب گردید.

از آن روز تا به حال مجلس کشور فعالیت مفیدی دارد و در روند تشکیل نظام دولتی و انجام اصلاحات سیاسی- اقتصادی در آذربایجان و در تقویت و توسعه استقلال کشور فعالانه حضور یافته است. اینجانب ارزش زیادی به فعالیت مجلس ملی و مخصوصاً عملکرد آن در دوران اخیر، قایلم. مراجع دولتی و حکومتی به وظایف و اختیاراتی که، طی قانون اساسی مقرر گردیده است، سال به سال بیشتر عادت می کنند و در فراگیری هر چه صحیح این اختیارات و اصول موفق هستند که، این هم موجبات امکانات خوبی را برای فعالیت ثمربخش هر کدام از مراجع دولتی در چارچوب و حد اختیارات خود، فراهم می سازد.

بلحاظ این، فعالیت مجلس ملی و پارلمان آذربایجان در دوران اخیر تحسین بر انگیز می باشد. من از این تجلیل می کنم.

آنچه که، اساس زندگی ما را تشکیل می دهد، قانون است. قوه مقننه اصلی- قانون اساسی کشورمان می باشد. قوانینی که، بر مبنای قانون اساسی کشورمان به تصویب می رسد، هم امروز و هم در آینده بعنوان اسناد اصلی متضمن توسعه جمهوری آذربایجان و دولت آن به شمار می رود. این قوانین در مجلس ملی مذاکره می شود و مورد تصویب آن قرار می گیرد.

فعالیت قوه مقننه در هر کشور دموکراتیک و دولتی که، بر پایه اصول تقسیم حکومت تشکیل شده است، از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. در اثر فعالیت قوه مقننه، قوانینی وضع می شود و بر اساس این قوانین، جامعه شکل می گیرد، کلیه شاخه های دولت می توانند کارکرد خود را بر مبنای قوانین بصورت مفید به اجرا درآورند. بنابراین فعالیت قوه مقننه، مجدداً تکرار می کنم، مهمترین بخش دولت می باشد. از این لحاظ عملکرد شما دارای اهمیت فراوانی است و نتایجی که، بدست آورده اید، قابل تقدیر می باشد.

امروز می توان با قاطعیت کامل گفت که، دولت آذربایجان و جمهوری آذربایجان مستقل وارث جمهوری خلق آذربایجان که، در سال ۱۹۱۸ تشکیل گردیده است، می باشد. ما این اصول وراثت را با افتخار و وفاداری اجرا می نماییم. مسلماً، تفاوت زیادی بین سالهای ۱۹۱۸- ۱۹۲۰ و سالهای ۱۹۹۰ وجود دارد، و یا فاصله خیلی بزرگی میان آن با این دوره هست. ماهیت این فاصله اهمیت کمی ندارد- در این ۷۰ سال ملت آذربایجان زندگی و فعالیت کرده، بعنوان یک ملت و مردم رشد یافته و ظرفیتهای اقتصادی، سیاسی، فکری و فرهنگی آذربایجان را که، امروزه موجود می باشد، به عرصه ظهور آورده است. همه اینها تواما این دوران ۷۰ ساله را تشکیل می دهند. ما با جشن گرفتن هشتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق آذربایجان، راه ۸۰ ساله را که، ملت آذربایجان آن را پیموده، مورد بررسی قرار داده و تمامی موفقیتهای حاصله را ارج نهاده همه دستواردهای خود را گرامی می داریم.

بدون تردید، در هیچ کشوری یک دستاورد هرگز بدون قربانی و تلفات حاصل نمی شود. این امر، برای کشورمان آذربایجان هم مربوط است. در این مسأله، تعجب آور چیزی نیست. مورخین ما این مساله را تحلیل می نمایند، باید تحلیل کنند، هر چیزی را بایستی در جای خود قرار داده و نسبت به تمامی امور ارزش خاص قایل شوند. ولی امروز ما بنیانگذاران وسازندگان دولت مستقل آذربایجان هستیم. با تاسیس دولت آذربایجان مستقل همواره به گذشته تاریخی خود ارج نهاده ، از بابت دستاوردها خوشحال بوده و بخاطر تلفات و قربانی ها غصه و تأسف می خوریم.

مجلس ملی جمهوری آذربایجان اکنون نیز وارث پارلمان تاسیسی جمهوری خلق می باشد. همیشه وراثت، در عین حال بمعنی مسؤلیت بزرگ بوده است. وراثت بمعنای آن نیست که، آن رویداد را همانگونه که هست تکرار کنی، و یا در آن سطح تجربه نمایی. هر مورثی با احترام به اصول وراثت و بودن وارث آن دوره و آن حادثه، باید منزلت آن رویداد، آن دوران و آن نظام را اعتلا دهد. ما در آذربایجان این کار را انجام می دهیم و دستاوردهای زیادی در این زمینه کسب کرده ایم.

معتقدم که، مجلس ملی کنونی آذربایجان شایسته نام وراثت است، در عین حال، ظرف سالهای گذشته و مخصوصاً طی دوران اخیر کارهای زیادی جهت پیشرفت دولت مستقل آذربایجان انجام داده است. از بابت همه اینها، اینجانب مراتب احترام و ارادت خود را نسبت به شما اظهار می دارم. امیدوارم که، شما دستاوردهای حاصله خود را در آینده هر چه بیشتر ا ارتقا خواهید داد و شایسته این مقام پرافتخار خواهید بود.

وقایع امروز آذربایجان، وجود اتحاد و همپیوستگی هر چه بیشترمنسجم در کشورمان را می طلبد، خوشحالم که، بین تمام شاخه ها و بخشهای حکومتی در نظام فعلی دموکراتیک آذربایجان مناسبات سالم متکی بر اصول قانون اساسی بوجود آمده و این هم شرایط خوبی برای ما- هم پارلمان، هم قوه مجریه عالی، برای تمام مراجع اجرایی، و هم برای مراجع قضایی جهت فعالیت ثمربخش فراهم کرده است. اینجانب، بویژه مناسبات کاری، سالم و اصولی موجود میان پارلمان و رییس جمهور را مورد اشاره قرار می دهم.

سخنرانان امروز از نمایندگان، مواردی شامل اختلافها، ضدیتها و آسیب ها ی -وارده بر منافع ملی بخاطر مبارزه بر سر قدرت و منافع شخصی را نیز یادآور شدند. این هم حقیقت است. ما باید از کل دوران گذشته عبرت بگیریم. بایستی از جهات مثبت گذشته و جوانب مفید آن استفاده کرده، ولی نباید اجازه دهیم تا، جهات مضر گذشته مجدداً پیش آید.

متأسفانه، استقلال آذربایجان طی شش سال گذشته با حوادثی که، شبیه حوادث اتفاق افتاده در سالهای ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ بوده، نیز همراهی داشته است. اما با وجود همه مشکلاتی که، این حوادث برای ما ایجاد می کند، نتوانست از راه استقلال دولتی که، آذربایجان آنرا می پیماید، جلوگیری و مانع گردد و در آینده نیز نمی تواند مانع آن شود. ولی علیرغم اینها، هم امروز و هم در آینده در مجلس ملی آذربایجان و در تمامی مراجع دولتی و هم در جامعه و ملت مان باید همپیوستگی و اتحاد افراد، همبستگی و اتحاد مردمی بر پایه اصول سالم، بر مبنای اصول تامین آزادی های فردی، بر اساس برقراری کامل اختلاف نظر و چند حزبی سیاسی تامین شود.

ما در این راه تلاش کرده و منبعد نیز تلاش خواهیم کرد. به شما اطمینان می دهم که، اینجانب بعنوان رییس جمهوری آذربایجان این وظیفه را بمثابه وظیفه اصلی خود می دانم و بر این باورم که، ما دستاوردهای زیادی در این زمینه کسب کرده ایم. لیکن هنوز کارهای زیادی هست که، باید انجام گیرد و نواقصی که، باید برطرف کرد، نیز زیاد است. امید دارم تا، ما بتوانیم در سایه مساعی مشترک، بوسیله توسعه بیش از پیش روابط سالمی که، تاکنون موجود بوده، هم در جامعه و هم در مراجع دولتی آذربایجان محیط سالمتر و جو سالمتر ایجاد نماییم و موفق به تشکیل اتحاد و همبستگی هر چه بیشتر شویم.

من به مناسبت این عید بزرگ مجدداً به شما تبریک عرض می نمایم و مذاکره خصوصی هشتادمین سالگرد جمهوری خلق آذربایجان در مجلس ملی و برگزاری جلسه عید را هم یک رخداد مهمی تلقی می نمایم. برای همه شما سلامتی و توفیقات روزافزون در کارها آرزومندم.

عیدتان مبارک!